AYDIN İLİ AĞIZLARINDA ne … ne … BAĞLACININ FARKLI BİR KULLANIMI ÜZERİNE

Yıl 2015, Sayı: 16, 43 - 50, 30.06.2015

Erkan Salan

Öz

Türkçe, ilk yazılı kaynaklardan bugüne sözcük, sözcük grupları ve cümlelerle farklı dizimler ve birliktelikler oluşturabilen zengin bir dildir. Farklı yapısal birlikteliklerin oluşumunda bağlaçlar önemli bir yere sahiptir. Bağlaçların her birinin birbirinden farklı işlevleri yerine getirebilmesi, ayrı bir inceleme konusu olarak ele alınmasını da gerekli kılmaktadır. Geçmişten bugüne Türkçede olumsuzluk ve bağlama işleviyle kullanılmış olan ne … ne … bağlacının Aydın ili ağızlarında olumsuzluk ve bağlama işlevinin yanı sıra ya … ya … işlevindeki kullanımlarına da rastlanmaktadır. Bu çalışmada, Aydın ili ağızlarında ne … ne … bağlacının ya … ya … işlevindeki kullanımlarına dikkat çekilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Aydın ili ağızları, ne … ne …, ya … ya …, işlev

Kaynakça

• AKAR, Ali (2013), Muğla ve Yöresi Ağızları, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• AKBULUT, Serpil (2002), Nazilli ve Yöresi Ağızları, Celal Bayar Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Manisa (Yayımlanmamış Bitirme Tezi).
• AKÇATAŞ, Ahmet (1996), Çay Yörük Ağzı, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• AKÇAY, Halit (1997), Sivaslı Ağzı, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• AKSAN, Doğan (2006), Türkçenin Zenginlikleri İncelikleri, Ankara: Bilgi Yayınevi.
• AKYOL, Senem (2006), Manisa Merkez Kuzeybatı Köylerinin Ağız Özellikleri, Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• ATAY, Ayten (2014), Çağatay Türkçesinde Edatlar, Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.
• BOZ, Erdoğan (2006), Afyonkarahisar Merkez Ağzı (Dil Özellikleri – Metinler – Sözlük), Ankara: Gazi Kitabevi.
• BOZALAN, Hale (2008), Bergama Merkez İlçe ve Köylerinde Yaşayan Yörüklerin Ağız İncelemesi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• CAFEROĞLU, Ahmet (1966), “Aydın İli Ağızlarından Örnekler ve Etnografya Bakımından Özellikleri”, TDAY-Belleten 1965, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 1-28.
• DEMİR, İmdat (2012), Sarıgöl ve Yöresi Ağızları (İnceleme – Metinler – Sözlük), Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
• DERİN, İsmail (1995), Acıpayam ve Çameli (Denizli) İlçeleri Ağızları (İnceleme – Metin – Sözlük), Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• DİNAR, Talat (2006), Başmakçı ve Dazkırı Ağzı, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• DÜLGER, Ersan (2007), Banaz İlçesi Ağzı, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• ERATALAY, Sevda (2007), Alaşehir ve Yöresi Ağızları, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• ERGİN, Muharrem (1998), Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Yayınları.
• ERSOY, Necan Asım (2001), Fethiye Ağzı (Metin, Derleme ve İnceleme), Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• GENCAN, Tahir Nejat (1970), “Ne … Ne … Bağlacı Üzerine”, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, XXI (220), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 264-274.
• GÜLENSOY, Tuncer (1988), Kütahya ve Yöresi Ağızları (İnceleme, Metinler, Sözlük), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• GÜLSEVİN, Gürer (2002), Uşak İli Ağızları (Dil Özellikleri – Metinler – Sözlük), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• HACIEMİNOĞLU, Necmettin (1992), Türk Dilinde Edatlar, İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• KANAÇ, Işılay (2010), Denizli’nin Babadağ İlçesi Ağzı, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• KARAHAN, Leylâ (1996), Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• KARASAKALOĞLU, Nuri (2005), Aydın Merkez Ağzı, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
• KORKMAZ, Zeynep (1994), Güney-Batı Anadolu Ağızları Ses Bilgisi (Fonetik), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• KORKMAZ, Zeynep (2005), “Bağlaçlar ve Türkiye Türkçesindeki Oluşumları”, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, LXXXIX (638), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 118-125.
• MANAV, Aslı (2006), Denizli’nin Güney İlçesi Ağzı (Fonetik – Morfoloji), Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• MENABİT, Ciden Sena (2006), “Ne … Ne’li veya Ne … Ne de’li Bağlama Edatlarında Olumsuzluk Sorunu”, TDAY-Belleten, 2004/1, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 71-91.
• OYAR, Ahmet (1998), Salihli İlçesi ve Köyleri Ağızlarından Derlemeler (İnceleme-Metin-Sözlük),Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• ÖZKAN, İbrahim (2001), Sandıklı ve Yöresi Ağız Özellikleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• SALAN, Erkan (2011), “Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Eserlerinde ne … ne (de) … Bağlacı”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7, 223-240.
• TEVFİK, Ebuzziya (1909), Ne Edat-ı Nefyi Hakkında Tetebbuat, İstanbul: Matbaa-i Ebuzziya.
• TİKEN, Kâmil (2004), Eski Türkiye Türkçesinde Edatlar, Bağlaçlar, Ünlemler ve Zarf Fiiller, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• TOK, Turgut (2002), Denizli İli Güney ve Güneybatı Bölgesi Ağızları, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
• YAPICI, Ali İhsan (2013), Aydın ve Yöresi Ağızları (İnceleme – Metin – Sözlük). Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
• YAVUZ, Serdar (2010), Türkiye Türkçesi Ağızlarında Bağlaçlar, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ (Yayımlanmış Doktora Tezi).