THE MEANING ASSIGNED TO THE TERM ‘ABLA’ (ELDER SISTER) IN FINNISH AND TURKISH

Yıl 2016, Sayı: 19, 35 - 49, 31.12.2016

Nazlı Gündüz

Öz

Makale Fin dili ile karşılaştırıldığında Türk dilinde hitabet ve saygı sözcüklerinin kullanımında ortaya çıkan farklı kültürel anlamları, ‘abla’ sözcüğünden yola çıkarak açıklamaktadır.
Finlandiya’da yayınlanan bir gazete, Finlandiya’da Türkçe eğitimi almış bir gazetecinin Türkiye’de çalışmaya başladığında sokakta kendisine ‘abla’ sözcüğü ile hitap edilmesini
anlamlandıramadığından bahseder. Bahsedilen yazı Helsinki Üniversitesi’nde yürütülen Türkçe derslerine götürülüp, ‘abla’ ve ‘hocam’ kelimelerine odaklanılarak, hitabet ve saygı ifade eden kelimelerin kullanıldıkları bağlamlara göre aldıkları anlamlar tartışılmıştır. Bu sözcükleri ve 8 farklı hitabet kelimesini kapsayan bir mülakat ile 42 Fin’e kendi kültürlerinde hitabet kelimelerini nasıl kullandıkları sorulmuştur. Veri çözümlemesi sonuçları Türkler için hitabet, saygı ve büyüklük gösteren kelimelerin çok önem taşımasına rağmen, Finlerin genelde ailedeki herkese özel adı ile hitap ettiğini; büyüklere nadiren akrabalık ifade eden sözcükler kullandıklarını; ancak, tanımadıkları beylere, hanımlara veya üniversite profesörlerine saygı ifade eden hitabet sözcükleri kullandıklarını açığa çıkarmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kültür, dil, hitap kelimeleri, saygı kelimeleri, kültürlerarası eğitim

Kaynakça

• AGAR, Michael (1991), “The Biculture in Bilingual”, Language in Society, 20, 167-181.
• ANDERSON, Elizabeth (1999), “What Is the Point of Equality?”, Ethics, 109, 287-337.
• BALLWEG, John (1969), “Extensions of Meaning and Use for Kinship Terms”, American Anthropologist, 71 (1) , 84--87. American Anthropological Association.