İşgücüne Katılmama Kararında Toplumsal Cinsiyetin Rolü

Yıl 2017, Cilt: 19 Sayı: 2, 527 - 543, 08.09.2017

Selcen Öztürk , Kübra Coşar

Öz

Kültür ve toplumsal cinsiyet kalıplarının daha yoğun
yaşandığı gelişmekte olan ülkelerde kadınlar hala rezerv işgücü olarak
görülmekte ve kadınların işgücüne katılımı erkeklere oranla çok daha düşük
kalmaktadır. Gerek araştırmacılar gerekse politika yapıcıları kadınların
işgücüne katılım oranlarının altında yatan faktörleri araştırdığında kadınların
işgücüne katılmasını engelleyen sosyal faktörlerin düşük eğitim, toplumsal
cinsiyet anlayışı ve ataerkil zihniyet olduğu bilinmektedir. Bu çalışmanın
temel amacı Türkiye’de bireylerin işgücüne katılmama kararları verirken
toplumsal cinsiyetçi bakış açısının ve rollerin ne denli önemli olduğunu
incelemektir. Her ne kadar son yıllarda Türkiye’de kadınların işgücüne katılım
oranları artış gösterse de hala oldukça düşük seviyelerdedir. Bu nedenle
işgücüne katılmama kararının arkasında yatan faktörlerin incelenmesi büyük önem
taşımaktadır. Bu doğrultuda bu çalışmada 2014 yılı için TÜİK tarafından
düzenlenen Sağlık Araştırması veri seti Multinominal Lojistik Regresyon Yöntemi
ile analiz edilerek gerçekten kadınların işgücüne katılımdaki en büyük engelin
toplumsal cinsiyet olup olmadığı araştırılmak istenmiştir. Sonuçlar kadınların
işgücüne katılmama nedeninin büyük oranda ev işleri veya ailevi sorumluluklar
olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

İşgücüne katılım, toplumsal cinsiyet, yatay-kesit veri, çoklu tercih modelleri, multinomial lojistik regresyon

Gender Role in Non-participation Decision to Labour Force

Öz

Women are still considered as reserve labour force in
developing countries where social, cultural gender perception is more
intensive, and female labour force participation rate is less than males. When
researchers and policy makers investigate why female labour force participation
is low, it is a well-known fact that the social factors such as low levels of
education, gender perspective and patriarchal mentality are important reasons. The
main purpose of this study is to analyse the effect and importance of gender
roles in individuals’ labour force participation decision in Turkey. Even
though female labour force participation rates have lately increased in Turkey,
can still be considered very low. Therefore, it is important to analyse the
determinants of non-participation decisions. To this extend, data obtained from
2014 Health Survey obtained released by Turkish Statistical Institute have been
analysed using multinomial logistic regression. The results indicate the main
reason for non-participation decision for females is housework or family
related reasons.

Anahtar Kelimeler

Labour force participation, gender roles, cross-section data, multi decision models, multinomial logistic regression

Kaynakça

• Antecol, H. (2003). Why is there cross-country variation in female labor force participation rates? The role of male attitudes toward family and sex roles (No. 03, 03). Working paper series/Claremont McKenna College.
• ARI, E. (2016). Bireylerin Umut Düzeyleri Ile Gelecek Hakkindaki Düşünceleri Arasindaki Ilişkinin Multinominal Lojistik Regresyon Analizi Ile İncelenmesi. Dumlupinar University Journal of Social Science/Dumlupinar Üniversitesi Soysyal Bilimler Dergisi, (47).
• Blau, F. D., Ferber, M. A., Winkler, A. E., & Winkler, A. E. (1986). The economics of women, men, and work. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Blau, F. D., Kahn, L. M., Liu, A. Y. H., & Papps, K. L. (2013). The transmission of women’s fertility, human capital, and work orientation across immigrant generations. Journal of Population Economics, 26(2), 405-435.
• Brines, J. (1994). Economic dependency, gender, and the division of labor at home. American Journal of Sociology, 100(3), 652-688.
• Cloïn, M., Keuzenkamp, S., & Plantenga, J. (2011). A matter of culture and cost? A comparison of the employment decisions made by mothers with a lower, intermediate and higher level of education in the Netherlands. Work, employment and Society, 25(3), 468-486.
• Dedeoğlu, S. (2000). Toplumsal cinsiyet rolleri açısından Türkiye’de aile ve kadın emeği. Toplum ve Bilim, 86, 139-170.
• Dedeoğlu, S. (2009). Eşitlik mi Ayrımcılık mı? Türkiye’de Sosyal Devlet, Cinsiyet Eşitliği Politikaları ve Kadın İstihdamı. Çalışma ve Toplum, 2(21), 41-54.
• Dedeoğlu, S. A. N. İ. Y. E., & Elveren, A. Y. (2012). Türkiye’de Refah Devleti ve Kadın. İletişim Yayınları İstanbul.
• Fernandez, R. (2007). Alfred Marshall lecture women, work, and culture. Journal of the European Economic Association, 5(2‐3), 305-332.
• Fernandez, R., & Fogli, A. (2009). Culture: An empirical investigation of beliefs, work, and fertility. American Economic Journal: Macroeconomics, 1(1), 146-177.
• Günay, G., & Bener, Ö. (2011). Kadınların toplumsal cinsiyet rolleri çerçevesinde aile içi yaşamı algılama biçimleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15(3), 157-171.
• Hakim, C. (2003). A new approach to explaining fertility patterns: Preference theory. Population and development review, 29(3), 349-374.
• Hosmer, D. W., Lemeshow, S. (2000). Applied logistic regression . John Wiley & Sons.
• Kılıç, D., & Öztürk, S. (2014). Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı Önündeki Engeller ve Çözüm Yolları: Bir Ampirik Uygulama. Amme İdaresi Dergisi, 47(1), 107-130.
• Özkan, B., & Gündoğdu, A. E. (2011). Toplumsal Cinsiyet Bağlaminda Türkçede Atasözleri ve Deyimler. Electronic Turkish Studies, 6(3).
• Özkaplan N. ve Serdaroğlu U. (2010) İktisatta Toplumsal Cinsiyet- İktisatta Kadın Kimliği içinde: Serdaroğlu, U. (2010). İktisat ve toplumsal cinsiyet. Efil Yayınevi.
• Özkaplan, N. (2009). Duygusal Emek ve Kadın İşi/Erkek İşi. Çalışma ve Toplum, 2(21), 15-23.
• Stam, K., Verbakel, E., & de Graaf, P. M. (2014). Do values matter? The impact of work ethic and traditional gender role values on female labour market supply. Social Indicators Research, 116(2), 593-610.
• Tatlıdil, H. (2002). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel analiz. Engin Yayınları.
• Treas, J., & Drobnic, S. (Eds.). (2010). Dividing the domestic: Men, women, and household work in cross-national perspective. Stanford University Press.
• Wharton, A. S. (2009). The sociology of gender: An introduction to theory and research. John Wiley & Sons.
• World Bank (2013) Opening doors. Gender equality and development in the Middle East and North Africa MENA Development Report. Washington, DC: World Bank.