A Sınıfı Buharlaşma Kabından Olan Günlük Buharlaşmanın Kohler-Nordenson-Fox (KNF) ve Christiansen Modelleri ile Tahmini

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: Özel Sayı (BSM 2017), 184 - 196, 27.12.2017

Çağlar Sezer , Tekin Öztekin , Esra Sezer

Öz

Uzun
yıllara ait meteorolojik veriler mevcut olmadığında, daha önce kurulu olmayan
bir yere yeni bir meteoroloji istasyonu kurulduğunda veya herhangi bir şekilde
günlük olarak ivedi buharlaşma verisi lazım olduğunda günlük elde edilen iklim
verileri ile buharlaşma modellerinin nasıl tahmin davranışı sergileyeceği iki
yıl boyunca araştırılmıştır. Bu çalışmada, buharlaşma miktarını veren
Kohler-Nordenson-Fox (KNF, 1955) ve Christiansen (Christiansen, 1968) modelleri
kullanılmıştır. Bu modeller Samsun’ un nemli iklim koşulları altında E_pan
tahmininin başarısını belirlemek için 2012 ve 2013 olarak seçilen her iki yılda
denenmiştir. Çalışmanın kapsadığı 2012 ve 2013 yılları iklim özellikleri
anlamında çok yıllık ortalamadan farklı ve aşırı yağışlı geçmiştir. Modellerden
elde edilen E_pan değerlerinin performansı günlük ve aylık (günlük
toplamlar kullanılarak) olarak değerlendirilmiştir. Birer yıllık olarak
yürütülen bu çalışmada KNF modeli en iyi E_pan tahminini sağlamıştır.
2012 ve 2013 yılları için KNF modeli ile sırasıyla günlük olarak 0.48 ve 0.69 R²,
aylık olarak 0.93 ve 0.98 R² değerleri elde edilmiştir. Christiansen
modeli ise her iki yıl boyunca aşırı yüksek buharlaşma tahmin etmiştir. Fakat
istasyonda ölçülen ve tahmin edilen E_pan değerlerinin nispeten
simetrik gittiği varsayımından 0.322 değerinde bir katsayısı türetilmiştir. Samsun
İli gibi nemli iklime sahip yerlerde KNF modelinin kullanılması tavsiye
edilmektedir. Christiansen modelinin zorunlu olarak kullanılması gerekiyorsa 0.322
katsayısı ile çarpılırsa sonuçların olumlu yönde geliştiği bulunmuştur. 

Anahtar Kelimeler

A sınıfı buharlaşma kabı, Kohler-Nordenson-Fox, KNF, Christiansen, model

Kaynakça

• Anonim, 2016a. Materyal ve Yöntem, Google Arama Motoru, Vikipedi Özgür Ansiklopedi, https://tr.wikipedia.org/wiki/Samsun#Co.C4.9Frafya (21.11.2016).
• Anonim, 2016b. Materyal ve Yöntem, Google Arama Motoru, Vikipedi Özgür Ansiklopedi, http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=SAMSUN (21.11.2016).
• Anonim, 2016c. Yöntem, Kullanılan modeller. İTÜ Uzay ve Uçak Bilimleri Fakültesi, Meteoroloji Mühendisliği Bölümü, http://web.itu.edu.tr/~kaymak/windpower.html (21.11.2016).
• Anonim, 2016d. Materyal ve Yöntem, Google Arama Motoru, Vikipedi Özgür Ansiklopedi, http://tr.wikipedia.org/wiki/Regresyon_analizi (21.11.2016).
• Anonim, 2016e. Materyal ve Yöntem, Google Arama Motoru, Özgür Ansiklopedi, https://en.wikipedia.org/wiki/Root-mean-square_deviation (21.11.2016).
• Abtew, W., 2001. Evaporation Estimation for Lake Okeechobee in South Florida. J. Irr. Drainage Eng. Amer. Soc. Civil. Eng. 127(3):140-147.
• Allen, R.G., Pereira, L.S., Raes, D. and Smith, M., 1998. Crop Evapotranspiration: Guidelines for Computing Crop Water Requirements. Irrigation and Drainage Paper 56, FAO, Rome, Italy.
• Burman, R.D., 1976. Intercontinental compari¬son of evaporation estimates. J. Irr. Drainage Div. Amer. Soc. Civil Eng., 102(IR1), pp. 109-119.
• Christiansen, J.E., 1968. Pan evaporation and evapotranspiration from climatic data., J. Irr. Drain. Div. Amer. Soc. Civil Eng., No.94 (IR2), pp. 243-265.
• Doorenbos, J. and Pruitt, W. O., 1977. Crop Water Requirements, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Irrigation and Drainage Paper 24, FAO, Rome, Italy.
• Gibson, J.J., Prowse, T. D. and Edwards, T. W. D., 1994. Evaporation from a small lake in the continental artic using multiple methods. Nordic Hydrology, 27, pp.1-24.
• Hounam, C.E., 1973. Comparison between pan and lake evaporation. Tech. Note 126, World Meteorol. Org., Geneva, Switzerland.
• Irmak, S. ve Haman, D. Z., 2003. Evaluation of five methods for estimating class A pan evaporation in a humid climate. Florida Agricultural Experiment Station Journal Series, R-07895, pp. 500-509.
• Jensen, M.E., 1974. Consumptive use of water and irrigation water requirements. Tech. Rpt. Com. Irr. Water Requirements, Irr. Drain¬age Div., Amer. Soc. Civil Eng., Davis, Calif.
• Kohler, M.A., 1954. Lake and pan evaporation. Water loss investigations, vol. 1., Lake Hefner studies. U.S. Geol. Surv., Paper 269.
• Kohler, M.A., Nordenson T.J. and Fox, W.E., 1955. Evaporation from pans and lakes. U.S. Dept. Commerce Res. Paper 38.
• Lamoreux, W.W., 1962. Modern evaporation formula adapted to computer use. Monthly Weather Rev., 90, pp. 26-28.
• Öztekin, T., 2006. A model for estimating the parameters of continuous distributions. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, 205 s, Tokat.
• Penman, H.L., 1956. Evaporation. An introductory survey. Netherlands J. Agr. Sci., 4, pp. 9-29.
• Rohwer, C., 1931. Evaporation from free water surfaces. United States Department of Agriculture Washington. D. C., Technıcal Bulletin, No. 271, pp. 1-96.
• Sellers, W.O., 1965. Physical climatology. Univ. Chicago Press, Chicago.
• Sezer, Ç.Ö., 2015. A Sınıfı Buharlaşma Kabından Olan Günlük Buharlaşmanın Modellerle Tahmini. GOÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyosistem Mühendisliği Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
• Terzi, Ö., 2004. Eğirdir Gölü’ne ait buharlaşma modellerinin geliştirilmesi ve uygulanması. Doktora Tezi, SDÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Xu, C.Y. and Singh, V. P., 2000. Evaluation and generalization of radiation-based methods for calculating evaporation. Hydrol. Process. 14, pp. 339-349.
• Xu, C.Y. and Singh, V. P., 2001. Evaluation and generalization of temperature-based methods for calculating evaporation. Hydrol. Process. 15, pp. 305-319.
• Young, A. A., 1945. Evaporation investigation in southern California. U.S. Soc. Conserv. Serv., Div. Irr. Water Conserv. Davis, Calif.