Karakaya Baraj Gölü (Malatya) Ağ Kafes Sistemlerinde Alabalık Yetiştiriciliği İçin Taşıma Kapasitesinin Tahmini

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 3, 101 - 110, 15.12.2018

Bülent Ayekin Nihat Yeşilayer , Ekrem Buhan

Öz

Bu çalışmanın amacı, entansif olarak ağ kafeslerde
gökkuşağı alabalığı yetiştirilen çiftliklerin bulunduğu Malatya'nın Karakaya
Baraj Gölü'nün taşıma kapasitesini tahmin etmektir. Karakaya Baraj Gölü'nün su
kalitesi bir yıl boyunca gözlemlenmiş ve elde edilen sonuçlar dikkate alınarak
alabalık kültürü ve göl taşıma kapasitesi üzerine bazı değerlendirmeler
yapılmıştır. Araştırma, Malatya ili Fırat Nehri'nde yer alan Karakaya Baraj
Gölü'nde gerçekleştirildi. 268 km² toplam yüzey alanı, maksimum 36 m
derinliğe sahiptir. Vollenweider (1968) tarafından bir su gövdesinde toplam
fosfor konsantrasyonu için geliştirilen orijinal model, taşıma kapasitesini
tahmin etmek için kullanıldı ve taşıma kapasitesinin değerlendirilmesi için
Dillon ve Rigler'in fosfor bütçesi modeli de bu çalışmada kullanılmıştır. Doğrudan
rezervuara çıkan fosfor miktarı yaz döneminde (Temmuz) en yüksek
konsantrasyonda fosfat olduğu tahmin edilen 43.000 tondu. Bununla birlikte,
çevresel hassasiyetler dikkate alındığında bu değerin aşılmaması gerektiği
saptanmıştır. Karakaya Baraj Gölü'ndeki kafeslerde yetiştirilebilecek alabalık
miktarı yılda yaklaşık 55000-80000 ton olarak hesaplanmıştır. Dillon-Rigler
fosfor bütçesi modeline dayanan tahmini taşıma kapasitesi sadece Temmuz ayında
43000 tondur. Bu sonuç, mevcut balık üretim seviyesinden daha yüksektir. Alt
havzalarda ötrofik su ekosistemleri göz önüne alındığında, kapasite 10.000 tonu
aştığında ötrofikasyon izleme programları oluşturulmalıdır. Bu hesaplanan
değer, Karakaya Baraj Gölü için olası bir ekolojik sürdürülebilir su ürünleri
yetiştirme üretim seviyesinin bir göstergesi olarak kullanılabilecek bir taban
çizgisi olarak alınabilir.

Anahtar Kelimeler

Ağ Kafes, Gökkuşağı alabalığı, Taşıma kapasitesi, Fosfor yükü

Kaynakça

• Anonim, 2007. Fosfor ve Azot Döngüsü, Ötrofikasyon. www.suurunleri.comu.edu.tr , Ocak- 2007Anonim, 2016. http://www.denizhaber.com.tr/kisi-basina-balik-tuketimi-dunyada-15-turkiyede-5-kilo-haber-68264.htm.Anonim, 2018.Tarım ve Orman Bakanlığı, Su Ürünleri İstatistikleri, 2018, http://www.tarim.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/BSGM.pdf>Atar, H. ve Alçiçek, Z. 2009. Su Ürünleri Sektöründe Sürdürülebilirlik, Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi 2 (2): 35-40. Beveridge, M.C.M., 1984. Cage and pen fish farming, carrying capacity models and environmental impact. FAO Fisheries Technical Paper 255, Rome, 131p.Dillon, P.J. and Rigler, F.H., 1974. A test of simple nutrient budget model predicting the phosphorus concentrations in lake water. J.Fish.Res.Board.Can. 31 (14): 1771-1778 pp.FAO, 1996. Monitoring the ecological effects of coastal aquaculture wastes. IMO/FAO/UNESCO-IOC/WMO/WHO/IAAEM/UN/UNEP. GESAMP. Reports and studies No.57.FAO, 2017. TheState of World FisheriesandAquaculture. Food and agriculture organization of the united nations , pp. 223, 2017, Rome.OECD, 1982. Eutrophication of Waters: Monitoring, Assessment and Control, 154 p, ParisPulatsü, S., 2002. The Application of a Phosphorus Budget Model Estimating the Carrying Capacity of Kesikköprü Dam Lake. Turkish Journal of Veterinerian and Animal Science, 27: 1127-1130 pp.Verep, B., Çelikkale, M.S., Düzgüneş, E. ve Okumuş, İ., 2003. Uzungöl’ün Genel Hidrografik Özellikleri ve Taşıma Kapasitesi. Türk Sucul Yaşam Dergisi. TÜDAV, 148-157 s., Ankara.Vollenweider, R.A., 1968. Scientific Fundamentals of the eutrophication of lakes and flowing waters, with particular refer nitrogen and phosphorus as factors of eutrophication. OECD Technical Report (DA5/SU/68.27), 250 p.Wu, R.S., 1995. The Environmental Impact of Marine Fish Culture: Towards a Sustainable Future. Marine Pollution Bulletin, Vol. 31, No:4-12, 159-16 pp.