Tokat İlinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyi, Toprak İşleme Alet ve Makinaları ve Ekim Makinaları Projeksiyonu

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 2, 12 - 24, 11.11.2022

Esra Nur Gül , Engin Özgöz , Ebubekir Altuntaş

Öz

Bu çalışmada, Tokat ilinin 2011-2020 yıllarına ait tarımsal mekanizasyon seviyesi (kW ha-1, traktör 1000 ha-1, ha traktör-1), traktör sayısı, toprak işleme alet-makinaları ve ekim makinaları sayısındaki değişim belirlenmiş ve 2021-2030 yılları için tahmin projeksiyonu zincirleme indeks yöntemiyle belirlenerek alternatif toprak işleme sistemlerinin uygulanabilme potansiyeli değerlendirilmiştir. Tokat ilinin 2011-2020 yılları arasında traktör sayısı değerleri artmıştır ve en fazla artış büyük güçlü traktörlerde olmuştur. Mekanizasyon seviyesi gösterge değerlerinden kW ha-1 ve traktör 1000 ha-1 değerlerinin arttığı ve ha traktör-1 değerinin ise azaldığı belirlenmiştir. Bu değerlerin 2030 yılında sırasıyla %25.26, %20.18 artış ve %13.80 azalışla 4.44 kW ha-1, 112.86 traktör 1000 ha-1 ve 9.18 ha traktör-1 olması beklenmektedir. Tokat ilinde en fazla bulunan toprak işleme makinalarının geleneksel toprak işlemede kullanılan kulaklı pulluk, kültivatör ve dişli tırmık olduğu, 2011-2020 yılları arasında toprak işleme makinalarında en büyük artışın ise azaltılmış toprak işlemenin temel makinası olan toprak frezesi ve rotatiller sayılarında (sırasıyla %93.62 ve %64.05) olduğu belirlenmiştir. Ekim makinalarının son on yıldaki değişim oranları oldukça yüksektir. Bu sonuçlar, üreticilerin geleneksel toprak işleme sisteminden vazgeçmesinin oldukça zor olacağını ve birincil toprak işlemede çizelin kullanıldığı koruyucu toprak işleme sisteminin ve azaltılmış toprak işleme sistemlerinin en kolay uygulanabilecek alternatif toprak işleme sistemleri olduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

mekanizasyon seviyesi, toprak işleme ve ekim makinaları, zincirleme indeks yöntemi, tahmin projeksiyonu, Tokat

Kaynakça

• Altuntaş, E., 2020. Türkiye’deki tarım makineleri kullanım projeksiyonunun tahmini. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 6(3): 506-516.
• Altuntaş, E. ve Bal, M., 2021. Çorum ilinde ayçiçeği tarımında makine kullanım projeksiyonu. Akademik Ziraat Dergisi, 10(2): 355-364.
• Anonim, 2020. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Tokat İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Yöremiz https://tokat.tarimorman.gov.tr/Menu/31/Yoremiz. Erişim tarihi: 15.10.2021.
• Aybek, A., Kuzu, H. ve Karadöl, H., 2020. Türkiye’nin ve tarım bölgelerinin tarımsal mekanizasyon düzeyindeki değişimlerin son on yıl (2010-2019) ve gelecek yıllar (2020-2030) için değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 24(2): 319-336.
• Bal, M. ve Altuntaş, E., 2020. Çorum ilinde çeltik tarımında makina kullanım projeksiyonun tahmini. Turkish Journal of Agricultural Engineering Research (TURKAGER), 1(2): 233-247.
• Bilim, C., Korucu, T. ve Semerci, T., 2014. Gaziantep ilinin tarımsal mekanizasyon özellikleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 17(2), 14-23.
• Demir, B. ve Öztürk, İ., 2013. Konya ilinin toprak işleme alet ve makinaları projeksiyonu. 28. Ulusal Tarımsal Mekanizasyon Kongresi. 4-6 Eylül 2013. s. 74-80. Konya.
• Destici, H. ve Özarslan, C., 2006. Söke ilçesinde pnömatik ekim makinaları talep projeksiyonunun belirlenmesi. Tarımsal Mekanizasyon 23. Ulusal Kongresi, 6-8 Eylül 2006, Bildiriler Kitabı, s: 91-95, Çanakkale.
• Dubey, P.K., Singh, G.S. and Abhilash, P.C., 2020. Agriculture in a changing climate in adaptive agricultural practices: building resilience in a changing climate. Springer International Publishing AG: Cham, Switzerland, pp. 1–10. ISBN 978-3-030-15519-3.
• Evcim, H.Ü., Tekin, A.B., Gülsoylu, E., Demir, V., Yürdem, H., Güler, H., Bilgen, H., Alayunt, F. ve Evrenosoğlu, E., 2015. Tarımsal mekanizasyon durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Ziraat Mühendisliği VIII. Teknik Kongresi”, 12-16 Ocak, Ankara.
• FAO, 2021. World Food and Agriculture https://www.fao.org/3/cb4477en/online/cb4477en.html Erişim tarihi: 28.10.2021.
• Gajri, P.R., Arora, V.K. ve Prihar, S.S., 2002. Tillage for sustainable cropping. Food Products Press. London.
• Janker, J., Mann, S. and Rist, S., 2018. What is sustainable agriculture? Critical analysis of the international political discourse. Sustainability, 10, 4707.
• Kasap, A., 2006. Tokat İlinde II. ürün silajlık mısır üretiminde geleneksel toprak işleme yöntemlerinin bazı toprak ve bitki özelliklerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Kienzle, J., 2016. Sustainable agricultural mechanization. In proceedings of the consultative meeting on mechanization strategy: New models for sustainable agricultural mechanization in Sub-Saharan Africa, Nairobi, Kenya, 1–3 December.
• Kuzu, H., Karadöl, H. ve Aybek, A., 2021. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde tarımsal mekanizasyon düzeyinin 2010-2019 yıllarındaki değişimi ve gelecek yıllar için trend analizi ile belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 26(1): 41-62.
• Malaslı, M.Z., Çelik, A. ve Çelik, Ş., 2015. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin toprak işleme alet ve makinaları projeksiyonunun regresyon analizi yöntemiyle belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 2 (1): 126-132.
• Özgöz, E., Altuntaş, E. ve Kasap, A., 2020. Tokat-Kazova’da mısır yetiştiriciliğinde ekim kalitesinin değerlendirilmesinde istatistiksel proses kontrol yaklaşımı. Turkish Journal of Agriculture – Food Science and Technology, 8(12): 2664-2676.
• Pellizzi, G., 1992. Development and role of agricultural engineering. Machinery World No. 3 Sept–Oct., 1992, pg. III-XI. Rome, Italy.
• Say, S.M., Sabancı, A., Başçetinçelik, A., Özgüven, F. ve Öztürk, H.H., 2010. Tarım makinaları 1. Nobel Kitapevi, Adana.
• Sims, B. and Kienzle, J., 2017. Sustainable agricultural mechanization for smallholders: What is it and how can we implement it? Agriculture, 7 (50): 1-21.
• Susam, T ve Oğuz, İ., 2006. CBS ile Tokat ili arazi varlığının eğim ve bakı özelliklerinin tespiti ve tarımsal açıdan irdelenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 23 (1), 67-74.
• TOBB, 2013. Türkiye tarım sektörü raporu. TOBB Yayın No: 2015/230, ISBN: 978-605-137-388-1.
• TÜİK, 2021. Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim ve Tarımsal Alet ve Makine İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 Erişim Tarihi: 26.10.2021.
• Ünsal, Y., 2020. Türkiye’nin coğrafi bölgelere göre tarımsal mekanizasyon düzeyinin belirlenmesi. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü, s. 18.
• Yıldız, C., Erkmen, Y., 2004. Erzurum ili Pasinler İlçesi Tarımsal Yapı ve Mekanizasyon Durumu. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 35 (1-2): 59-63.