Kırsaldan Kente Göç Hareketlerinin Nüfusun Cinsiyet ve Eğitim Faktörlerine Etkisi (Amasya İli Örneği)

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 3, 147 - 158, 31.12.2022

Nuray Kızılaslan , Fatma Arslan

Öz

Kırdan kente göç, kırsal kesimde yaşayan nüfusun ekonomik, çevresel, sosyolojik sebepler dâhilinde temel geçim kaynağı olan tarımı terk edip, büyük şehirlere yerleşmesiyle ortaya çıkan göç hareketidir. Şehirleşme, kırsal göçün önemli sonuçlarından biridir. Türkiye’de iç göç hareketliliği 1950’li yıllardan itibaren başlamış yıllar itibariyle artış yönünde ivme kazanmıştır. Yılda yaklaşık üç milyon Türk vatandaşının bulunduğu yeri terk edip başka kentlere yerleştiği belirlenmiştir. İstihdam ve fırsat eksikliği, ekonomik dalgalanmanın öngörülemez olması, sosyal hizmet ve altyapıya sınırlı erişim, doğal kaynakların ve işlenen arazinin yetersizliği, toprakların miras yoluyla parçalanması göçün genel nedenleri arasında gösterilmektedir. Bu araştırmada Amasya ilindeki iç göç hareketlerinin nüfusun cinsiyet ve eğitim faktörlerine etkisi incelenmiştir. 2020 yılında Amasya 12 bin 241 kişi göç alırken, 11 bin 347 kişi göç vermiştir. Amasya ili net göçü 894 kişidir, göç eden her bin kişi için net göç hızı ise binde 2,67’dir. Şehirlerarası net göç hızı büyüklüğü sıralamasında Amasya 20. sırada yer almaktadır. Önemli tarım alanlarına sahip Amasya’nın kırsal nüfusu hızla azalmaktadır. Amasya’da göçle birlikte cinsiyet oranlarında çok fazla bir değişim görülmemektedir. Göç edenlerin eğitim düzeylerinde gerek kadın gerekse erkek nüfus olarak bir ilerleme bulunmaktadır. Ancak bunun göçle değiştirilen ikametten kaynaklanıp kaynaklanmadığı çeşitli yollarla yapılacak inceleme ve araştırmalar ile ortaya konulmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Göç, Kırsal göç, Net göç hızı, Nüfus yapısı, Tarım, Amasya

Kaynakça

• Anonim, 2021. Amasya Valiliği. http:// www.amasya.gov.tr (Erişim tarihi: 08.11.2021)
• Anonim, 2021a. https://www.google.com/maps/place/Amasya (Erişim tarihi: 08.11.2021)
• Anonim, 2021b. Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı. https://www.oka.org.tr (Erişim tarihi: 08.11.2021)
• Anonim, 2022.Amasya Valiliği. http://www.amasya.gov.tr/nufus (Erişim Tarihi: 10.03.2022)
• Başkaya, Z. ve Gök, Y., 2013. Osmaneli İlçesinde Göç Hareketleri. Doğu Coğrafya Dergisi, 17 (27), 105-128.
• FAO, 2018. Migration and rural development.
• Gürler, AZ., Kızılaslan, N, Kızılaslan, H. ve Doğan, S., 2007. Rural-Urban Migration in Turkey and the Socio-Economic Characteristics of the Immigrants (Tokat Case), Research Journal of Social Sciences, 2, 60-71.
• Kızılaslan N., 1997. Tokat İli Merkez İlçede Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinde Katılımı Etkileyen Sosyo-Ekonomik Faktörler Üzerine Bir Araştırma, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi.
• Kızılaslan N., Gürler, AZ ve Kızılaslan, H., 1996. Türkiye de Tarım Kredi Kooperatiflerinde Kooperatif Ortak İlişkilerinin Değerlendirilmesi Tokat İli Örneği. Türkiye 2.Tarım Ekonomisi Kongresi (Tam Metin Bildiri), 2(383-393).
• Kızılaslan N, Gürler, AZ, Kızılaslan, H., 2007. An Analytical Approach to Sustainable Development in Turkey, Sustainable Development, 15, 254-266.
• Kızılaslan, N. and Kızılaslan, H., 2007. Gender Inequalities in the World and in Turkey, Journal of Applied Sciences Research, 3(10),1056-1061.
• Kızılaslan, N., 2007. Rural Woman in Agricultural Extension Training, Research Journal of Social Sciences, 2, 23-27.
• Kızılaslan, N., 2003. Kırdan Kente Göç Eğilimi: Tokat İli Erbaa İlçesi Örneği, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2), 81-87.
• Kızılaslan N., 2013. Kırdan Kente Göç Olgusunda Kadının Rolü ve Göç Kararındaki Etkisinin Analizi (Tokat İli Örneği), Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:75, Araştırma Serisi No:27, Tokat.
• Kızılaslan, N., Kızılaslan, H. ve Kurt, E., 2017. Kırdan Kente Göç Etmiş Kadınların Kentten Yararlanma Düzeylerinin İncelenmesi: Tokat İli Merkez İlçe Örneği, International Balkan and Near Eastern Social Sciences Congress Series III. IBANESS Congress Series, Proceedins, p. 752-760, March 04-05, 2017 Edirne, Turkey.
• Kızılaslan, N. ve Yamanoğlu, A., 2010. Kırsal Alanda Kadınların Tarımsal Üretime ve Aile İçi Kararlara Katılımı: Tokat İli Örneği, The Journal of International Social Research (Uluslararası Sosyal Arastırmalar Dergisi), Woman Studies (Special Issue), 3 (13), 154-167.
• Kızılaslan, N., Solmaz, E., 2021a. Kırdan Kente Göç Eden Ailelerin Kız Çocuklarına İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi (Tokat İli Merkez İlçe Araştırması). Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 10 (1), 95-111.
• Kızılaslan, N. ve Solmaz, E., 2021b. Kırdan Kente Göç Eden Ailelerin Kız Çocuklarına Yönelik Tutum ve Davranışları (Tokat İli Merkez İlçe Araştırması). Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 7 (3), 465-476.
• Kızılaslan, N. ve Demigan, Z. 2021. Kadının Çalışmasına Yönelik Tutum ve Cinsiyet Rolleri (Çorum İli Merkez Köyler Örneği). Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 10 (3), 23-37.
• Özgür, ME., 1994. Türkiye’deki İç Göçlerde Ankara İlinin Yeri. Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, S. 4, s. 63-76.
• Özür, NK., 2016. Şehirleşme Sürecinde Olan Kasabalarda Nüfus Gelişimi ve Yaş Yapısı İlişkisi: Ilgaz (Çankırı). Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20 (2), 409-435.
• TÜİK, 2011. Nüfus ve Konut Araştırması
• TÜİK, 2018. ADNKS Nüfus İstatistikleri
• TUİK, 2020a. Adrese Dayalı Nüfus ve Göç Verileri
• TÜİK, 2020b. Genel Nüfus Sayım İstatistikleri.
• Tosun, E., 2019. Türkiye’de Kırdan Kente Göçün Nedenleri ve Sonuçları, Celal Bayar Üniversitesi,https://www.researchgate.net/publication/335175737_Turkiye'de_Kirdan_Kent Gocun_Nedenleri_ve_Sonuclari (Erişim tarihi: 08.11.2021)
• Ünal, Ç., 2020. İzmir’in Göç Analizi. Doğu Coğrafya Dergisi 25(43), 195-208.