Sports and Multi Intelligence Theory

Yıl 2021, , 501 - 518, 27.10.2021

Meltem Düzgün , Orkun Akkoç

https://doi.org/10.53434/gbesbd.973673

Cited By: 1

Öz

In recent years, research on intelligence has developed new methods and understandings in the field of education. In the education system, studies have been carried out to develop mathematical and linguistic intelligence for many years. In the same way, these classical methods are used in sports training. The Multiple Intelligence Theory, which brings different approaches and methods to education, is considered as a solution to this situation. This theory argues that it is insufficient to evaluate people as having only verbal and numerical intelligence and that there are eight intelligence areas in each individual. The use of multiple intelligence theory in education and sports science is based on and aims at thinking about what individuals can do apart from what they do. By taking advantage of this theory in sports science, it can lead to much more successes by determining the multiple intelligence areas of athletes and methods to be applied. Athletes are aware of their dominant intelligence and manage to deal with problems, think and develop feelings of self-confidence. However, research on the field of multiple intelligences is not capable and capable of a generality. By increasing scientific studies on the subject, studies on athletes in numerous and different sports can be expanded. This study could be a resource for sports scientists and coaches in determining the areas of intelligence of individuals interested in sports according to the Theory of Multiple Intelligence. The aim of the study is to make a compilation of current studies in which the fields of intelligence of athletes from different sports branches are determined according to multiple intelligence theories between 2012 and 2020. Literature screening method was used in the study. To examine the studies carried out in the field; Google Academic, DergiPark, Pub Med and Web of Science databases were used. In the scientific studies examined, it is seen that the level of bodily-kinesthetic intelligence in athletes is more dominant than in other areas of multi-intelligence. It is thought that this study will benefit the researches to be carried out in the coming years and contribute to the field of sports sciences.

Anahtar Kelimeler

Multiple intelligence, Sports, Athlete

Spor ve Çoklu Zeka Kuramı

Öz

Son yıllarda zekâ ile ilgili araştırmalar eğitim alanında yeni yöntemler ve anlayışlar geliştirmiştir. Eğitim sisteminde uzun yıllardır matematiksel ve dilsel zekâyı geliştirmeye yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Aynı şekilde spor eğitiminde de bu klasik yöntemler kullanılmaktadır. Eğitime farklı yaklaşım ve yöntem getiren Çoklu Zekâ Kuramı bu duruma çözüm olarak düşünülmektedir. Bu kuram kişileri sadece sözel ve sayısal zekâya sahip olarak değerlendirmenin yetersiz olduğunu ve her bireyde sekiz zekâ alanının olduğunu savunmaktadır. Çoklu zekâ kuramının eğitimde ve spor biliminde kullanımı, bireylerin yaptıklarının dışında neler yapabileceklerini düşünmelerine dayalıdır ve bunu hedefler. Spor biliminde bu teoriden faydalanarak uygulanacak yöntemlerle ve sporcuların çoklu zekâ alanlarını belirleyerek çok daha fazla başarılar elde edilmesine neden olabilir. Sporcular kendi baskın zekâ alanlarının farkında olarak problemlerle başa çıkabilmeyi, düşünmeyi ve kendilerine olan güven duygularını geliştirmeyi başarabilirler. Ancak çoklu zekâ alanı ile ilgili araştırmalar bir genellemeye varılabilecek düzeyde ve yeterlilikte değildir. Konuyla ilgili bilimsel çalışmalar arttırılarak, çok sayıda ve farklı spor branşlarındaki sporcular üzerinde çalışmalar yaygınlaştırılabilir. Bu çalışma, spor ile ilgilenen bireylerin Çoklu Zekâ Kuramının göre zekâ alanlarının belirlenmesinde spor bilimciler ve antrenörler için kaynak olabilir. Çalışmanın amacı 2012-2020 yılları arasında farklı spor branşlarından sporcuların çoklu zekâ kuramına göre zekâ alanlarının tespit edildiği güncel çalışmalardan bir derleme yapmaktır. Çalışmada literatür tarama yöntemi kullanılmıştır. Alanda yapılmış çalışmaları incelemek için; Google Akademik, DergiPark, PubMed ve Web of Science veri tabanları kullanılmıştır. İncelenen bilimsel çalışmalarda, sporcularda bedensel-kinestetik zekâ düzeyinin diğer çoklu zekâ alanlarından daha baskın olduğu görülmektedir. Bu çalışmanın ilerleyen yıllarda yapılacak olan araştırmalara yarar sağlayacağı ve spor bilimleri alanına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çoklu zeka, Spor, Sporcu

Kaynakça

• 1. Aracı, H. (1999). Okullarda beden eğitimi. Ankara: Bağırgan Yayınevi.
• 2. Armstrong, T. (1994). Multiple intelligences in the classroom. Virginia: Association for Supervision and Curriculum Development Alexandria.
• 3. Akoğuz, Y. N., Kalkavan, A. ve Özdilek, Ç. (2016). Üniversite öğrencilerinin beden eğitimi ve spor öğretimi dersine ilişkin tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), 4(SI 2), 404-411.
• 4. Aslan, C. S., Alkıran, O. ve Özer, U. (2015). Devirli ve devirsiz spor yapan sporcuların çoklu zekâ alanlarının incelenmesi. Pilot çalışma. International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES), 1, 26-33.
• 5. Bellanca, J. (1997). Active learning handbook for multiple intelligence classrooms. USA: IRI/Skylight Training and Publishing.
• 6. Burns, N. ve Grove, S. K. (2009). The practice of nursing research. Appraisal, Synthesis, and Generation of Evidence (6th ed.). USA: Saunders.
• 7. Bümen, N. T. (2002). Okulda çoklu zekâ kuramı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• 8. Çalı, O. ve Kangalgil, M. (2020). Spor liselerinde öğrenim gören öğrencilerin çoklu zekâ alanlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (İç Anadolu Bölgesi örneği). Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 2(2), 49-57.
• 9. Çamlıyer, H., Mavi, F., Daşdan, N. ve Çamlıyer, H. (2005, Haziran). Beden eğitimi dersi uygulamalarında öğretim stil ve yaklaşımlarının çoklu zekâ kuramına ilişkin kullanımı. 4. Ulusal Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Sempozyumu, Bursa.
• 10. Danacı, M. (2008). Adana ilinde farklı tipteki liselerde öğrenim gören adolesan dönemi sedanter ve spor yapan erkek öğrencilerin spora yaklaşımı, fiziksel yapıları ve fizyomotorik özelliklerinin saptanması (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• 11. Darst, W. P. ve Pangrazi, P. R. (2006). Dynamic physical education for secondary school students. San Francisco: Pearson, Benjamin Cummings.
• 12. Demirel, Ü. (2006). Fen bilgisi öğretiminde genetik ünitesinin kavranmasında çoklu zekâ kuramının öğrenci başarısına etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Ensititüsü, Ankara.
• 13. Ermiş, E. (2012). Aktif spor yapan ve yapmayan üniversite öğrencilerinin bazı değişkenlere göre çoklu zekalarının karşılaştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Samsun.
• 14. Ermiş, E., İmamoğlu, O. ve Erilli, N. A. (2012). Üniversite öğrencilerinin bedensel ve sosyal çoklu zekâ puanlarında sporun etkisi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 3(2), 23-29.
• 15. Ermiş, E., Ermiş, A. ve İmamoğlu, O. (2018). The relationship of sports and multi intelligence in adult student. Electronic Turkish Studies, 13(18), 589-598.
• 16. Eroğlu, E. ve Ersoy, A. (2019). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin bazı değişkenlere göre öğrenilmiş güçlülük düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Multidisipliner Akademik Araştırmalar Dergisi, 6(2), 68-75.
• 17. Eroğlu, S. Y. ve Acet, M. (2017). İşitme engelli öğrencilerin spor yapma değişkenine göre sosyal görünüş kaygısı ile yaşam kalitesi düzeylerinin incelenmesi. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi, 9(2), 65-70.
• 18. Gardner, H. (E. Kılıç, Çev.) (2004). Zihnin çerçeveleri çoklu zekâ kuramı. İstanbul: Alfa Yayınları.
• 19. Güven, G. (2006). Kütahya’daki okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan oyun ve spor programlarının incelenip değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• 20. Johnson, J. A. (2016); Enhancing Taekwondo pedagogy through multiple intelligence theory. Ido movement for culture. Journal of Martial Arts Anthropology, 16(3), 57–64.
• 21. Karayol, M. ve Eroğlu, S. Y. (2020). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleki etik ve mesleki motivasyon durumlarının incelenmesi. Muş ili örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 645-653.
• 22. Kartal, B. (2012). Farklı branşlarda spor yapan ve spor yapmayan öğrencilerin çoklu zeka kuramına göre karşılaştırılması (Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Entitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Trabzon.
• 23. Kuru, E. (2001). Kinestetik zekâ ve beden eğitimi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 217-229.
• 24. Kutz, M., Dyer, S. ve Campbell, B. (2013). Multiple intelligence profiles of athletic training students. The Internet Journal of Allied Health Sciences and Practice, 11(1), 1-9.
• 25. Murathan, T. (2018, Temmuz). Spor sektöründe bilişim teknolojilerinin kullanımı. 3. Uluslararası Mesleki ve Teknik Bilimler Kongresi, Gaziantep.
• 26. Morgan, H. (1996). An analysis of gardener's theory of multiple intelligence. Roeper Review, 18(4), 263-270.
• 27. Nikolaenko, N. Y. ve Kolosova, E. A. (2020, Haziran). Multiple intelligences profile of young sportsmen in individual and team sports. The 3rd International Open Science Conference, Russia.
• 28. Özgüven, E. (1998). Psikolojik testler. Ankara: Yeni Doğuş Matbaası.
• 29. Plăstoı, C. D. (2017). The theory of multiple intelligences and their impact on learning specific movements in swimming. Sciences of Human Kinetics,10(59), 49-54.
• 30. Saban, A. (2002). Öğrenme öğretme süreci. Ankara: Nobel Yayın.
• 31. Saban, A. (2005) Çoklu zekâ teorisi ve eğitim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• 32. Seber, G. (2001). Çoklu zekâ alanlarında kendini değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• 33. Sevinç, D. ve Şıktar, E. (2016). The association of physiological and athletes different sports with multiple intelligences. International Journal of Science Culture and Sport, 4(4), 431-442.
• 34. Soy, E. ve Pekel, H. A. (2020). 8-10 yaş grubu çocuklarda sporda yetenek seçimi ile kinestetik zekâ ve fiziksel öz sayginlik arasindaki ilişki. Asujshr, 1(1), 10-24.
• 35. Şentürk, B. ve Yazıcı, A. G. (2020). Sporcuların çoklu zekâ düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Ordu ili örneği. Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 2(1), 36-48.
• 36. Wei-ting, H., Hong-shih, C. ve Wen-chang, C. (2011). Multiple intelligences development of athletes: examination on dominant ıntelligences. World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Psychological and Behavioral Sciences, 5(5), 614-617.
• 37. Yavuz, K. E. (2005). Öğrenen ve gelişen eğitimciler için çoklu zekâ teorisi uygulamaları. Ankara: Ceceli Okulları Yayınları.
• 38. Yazıcı, A. G., Ogan, M., Öztürk, M. E. ve Özdemir, K. (2019). Student attitudes towards basketball. Journal of Physical Education Research, 6(1), 42-48.
• 39. Yıldırım, İ. (2003). Bireyi tanıma teknikleri, psikolojik danışma ve rehberlik. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.