Vücut Geliştirme Egzersizi Yapan Erkeklerin Ergojenik Yardımcı Kullanma Durumlarına Göre Kaslı Olma Dürtüsü Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 27 Sayı: 1, 57 - 68, 27.01.2022

Haşim Katra , Bilgetekin Burak Günar , Nimet Korkmaz , Orhan Özçelik

https://doi.org/10.53434/gbesbd.1008883

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı vücut geliştirme egzersizi yapan erkeklerin besinsel ergojenik yardımcı kullanma durumuna göre kaslı olma dürtüsü düzeylerinin incelenmesidir. Çalışmaya Çanakkale ilinde ikamet eden ve fitness salonu kullanıcısı olan 18-55 yaş arası (ortalama 26,3±7,70 yıl) 192 erkek gönüllü olarak katılmıştır. Katılımcılara iki bölümden oluşan anket formu uygulanmıştır. Anketin birinci bölümünde araştırmacılar tarafından oluşturulan demografik bilgi formu ikinci bölümünde ise McCraery ve Sasse (2000) tarafından geliştirilen Selvi ve Bozo (2019) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan “Kaslı Olma Dürtüsü Ölçeği” (KODÖ) uygulanmıştır. Araştırmaya dair verilerin analizi SPSS istatistiksel veri analiz programında gerçekleştirilmiştir. Analizilerde gruplar arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla Pearson Korelasyon, iki grup arasındaki farkı belirlemek için Indepented T Testi ve çoklu gruplar arasındaki farkı belirlemek amacıyla Oneway Anova testleri kullanılmıştır. Çalışma sonucunda katılımcıların %55,7’sinin besinsel ergojenik yardımcı kullandığı ve bunların içinde en çok tercih edilen takviyelerin ise protein tozu (%80), dallı zincirli amino asit (BCAA) (%55,3) ve kreatin (%52,9) olduğu görülmüştür. Bununla birlikte besinsel ergojenik yardımcı kullanan katılımcıların istatistiksel anlamda daha yüksek kaslı olma dürtüsüne sahip oldukları tespit edilmiştir (p<0,05). Ayrıca kaslı olmaya yönelik antrenman davranışlarının haftalık egzersiz gün sayısına göre anlamlı farklılık gösterdiği saptanmıştır (p<0,05). Buna karşın kaslı olma dürtüsünün medeni hale göre değişmediği görülmüştür (p>0,05). Kaslı olmaya yönelik tutumlar ile yaş arasında negatif (r: -0,194), kaslı olmaya yönelik antrenman davranışları (r: 0,261) ve kaslı olmaya yönelik yeme ve takviye kullanımı (r: 0,253) ile antrenman yaşı arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur (p<0,05). Bu çalışmada yüksek kaslı olma dürtüsüne sahip bireylerin besinsel ergojenik yardımcı kullanmaya daha fazla eğilimli olduğu ancak bu durumun birtakım riskleri de barındırdığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ergojenik yardımcı, Vücut geliştirme, Kaslı olma dürtüsü

Investigation of the Drive for Muscularity among Men Performing Bodybuilding Exercises According to Use of Ergogenic Aids

Öz

The aim of this research was to investigate the drive for muscularity among men performing bodybuilding exercises according to their use of nutritional ergogenic aids. A total of 192 male volunteers aged from 18-55 years (mean 26.3±7.70) who were gym users residing in Çanakkale province participated in the study. Participants completed a survey form comprising two sections. The first section of the form was a demographic information form created by the researchers, while the second section included the “Drive for Muscularity Scale” developed by McCraery and Sasse (2000) and adapted to Turkish by Selvi and Bozo (2019). Data were analyzed with the SPSS statistical program. Two-way comparisons used the independent groups t test, comparisons between groups used the one-way analysis of variance and mutual correlations used simple linear correlation analysis. As a result of the study, 55.7% of participants used nutritional ergogenic aids and the most commonly chosen supplements were protein powder (80%), branch chain amino acids (BCAA) (55.3%) and creatine (52.9%). Additionally, participants using nutritional ergogenic aids were identified to have higher drive for muscularity in a statistical sense (p<0.05). Additionally, significant differences were identified according to the number of exercise days weekly in training behavior about muscularity (p<0.05). There were no significant differences for the drive for muscularity subdimensions according to marital status of participants (p>0.05). There was a negative significant correlation between attitudes about muscularity and age (r=-0.194), and positive significant correlations between training age with training behavior for muscularity (r=0.261) and eating and supplement use for muscularity (r=0.253). This study concluded that individuals with high drive for muscularity had higher tendency to use nutritional ergogenic aids.

Anahtar Kelimeler

Ergogenic aid, Bodybuilding, Desire to be muscular

Kaynakça

• 1. Ahrendt, D. M. (2001). Ergogenic aids: counseling the athlete. American Family Physician, 63(5), 913.
• 2. Argan, M. ve Köse, H. (2009). Sporcu besin desteklerine (sports supplements) yönelik tutum faktörleri: fitness merkezi katılımcıları üzerine bir araştırma. Spor Bilimleri Dergisi, 20(4), 152–164.
• 3. Bayram, H. M. ve Öztürkcan, S. A. (2020). Sporcularda ergojenik destekler. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 641–652.
• 4. Bianco, A., Mammina, C., Paoli, A., Bellafiore, M., Battaglia, G., Caramazza, G., Palma, A. ve Jemni, M. (2011). Protein supplementation in strength and conditioning adepts: knowledge, dietary behavior and practice in Palermo, Italy. Journal of the International Society of Sports Nutrition 8(1), 1–6. doi:10.1186/1550-2783-8-25.
• 5. Butts, J., Jacobs, B. ve Silvis, M. (2018). Creatine use in sports. Sports Health, 10(1), 31–34. https://doi.org/10.1177/1941738117737248.
• 6. Cafri, G., Thompson, J. K., Ricciardelli, L., McCabe, M., Smolak, L. ve Yesalis, C. (2005). Pursuit of the muscular ideal: Physical and psychological consequences and putative risk factors. Clinical Psychology Review, 25(2), 215–239. doi:10.1016/J.CPR.2004.09.003.
• 7. Çağlayan, D. ve Koz, M. (2020). Vücut geliştirme sporu ile ilgilenen kişilerde kas yoksunluğu belirtilerinin incelenmesi: Samsun ili örneği. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(4), 180–192. doi:10.33689/SPORMETRE.734424.
• 8. Çarpar, M. C. ve Şavran, T. G. (2019). Beden, kültür ve erkeklik: vücut geliştirmenin eril bir alan olarak savunulması üzerine sosyolojik bir çalışma. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 264–288. doi:10.25307/JSSR.629092.
• 9. Chaba, L., d’Arripe-Longueville, F., Lentillon-Kaestner, V. ve Scoffier-Mériaux, S. (2019). Drive for muscularity behaviors in male bodybuilders: a trans-contextual model of motivation. Journal of Eating Disorders, 7(1), 1-11.
• 10. Davis, C., Karvinen, K. ve McCreary, D. R. (2005). Personality correlates of a drive for muscularity in young men. Personality and Individual Differences, 39(2), 349–359. doi:10.1016/J.PAID.2005.01.013.
• 11. Depeint, F., Bruce, W. R., Shangari, N., Mehta, R. ve O'Brien, P. J. (2006). Mitochondrial function and toxicity: role of the B vitamin family on mitochondrial energy metabolism. Chem Biol Interact, 163(1–2), 94–112.
• 12. Dodd, F. L., Kennedy, D. O., Stevenson, E. J., Veasey, R. C., Walker, K., Reed, S., Jackson, P. A. ve Haskell-Ramsay, C. F. (2020). Acute and chronic effects of multivitamin/mineral supplementation on objective and subjective energy measures. Nutr Metab (Lond), 17(16), 1-14. https://doi.org/10.1186/s12986-020-00435-1
• 13. Emery, M. (2003, Aralık). Men’s bodybuilding: A short history. Erişim Adresi: http://www.bodybuildingreviews.net/Bodybuilding.html
• 14. Gannon, N. P., Schnuck, J. K. ve Vaughan, R. A. (2018). BCAA metabolism and insulin sensitivity – dysregulated by metabolic status? Molecular Nutrition & Food Research, 62(6), 1700756. doi:10.1002/MNFR.201700756.
• 15. Greydanus, D. ve Patel, D. (2010). Sports doping in the adolescent: the Faustian conundrum of hors de combat. Pediatr Clin North Am, 57(3), 729-750.
• 16 Jang, C., Oh, S. F., Wada, S., Rowe, G. C., Liu, L., Chan, M. C., Rhee, J., Hoshino, A., Kim, B., Ibrahim, A., Baca, L. G., Kim, E., Ghosh, C. C., Parikh, S. M., Jiang, A., Chu, Q., Forman, D. E., Lecker, S. H., Krishnaiah, S., Rabinowitz, J. D., Weljie, A. M., Baur, J. A., Kasper, D. L. ve Arany, Z. (2016). A branched-chain amino acid metabolite drives vascular fatty acid transport and causes insulin resistance. Nature Medicine, 22(4), 421–426. doi:10.1038/nm.4057.
• 17. Karakuş, M. (2014). Sporcularda ergojenik destek. Spor Hekimliği Dergisi, 49(4), 155–167.
• 18. Kårlund, A., Gómez-Gallego, C., Turpeinen, A. M., Palo-oja, O. M., El-Nezami, H. ve Kolehmainen, M. (2019). Protein supplements and their relation with nutrition, microbiota composition and health: is more protein always better for sportspeople? Nutrients, 11(4), 829. doi:10.3390/NU11040829.
• 19. Kreider, R. B. (2003). Effects of creatine supplementation on performance and training adaptations. Mol Cell Biochem., 244, 89-94.
• 20. Lee, C. C., Watkins, S. M., Lorenzo, C., Wagenknecht, L. E., Il’yasova, D., Chen, Y.-D. I., Haffner, S. M. ve Hanley, A. J. (2016). Branched-chain amino acids and insulin metabolism: the Insulin resistance atherosclerosis study (IRAS). Diabetes Care, 39(4), 582–588. doi:10.2337/DC15-2284.
• 21. Litt, D. ve Dodge, T. (2008). A longitudinal investigation of the Drive for Muscularity Scale: Predicting use of performance enhancing substances and weightlifting among males. Body Image, 5(4), 346–351. doi:10.1016/J.BODYIM.2008.04.002.
• 22. McCreary, D. R. ve Sasse, D. K. (2000). An exploration of the drive for muscularity in adolescent boys and girls. Journal of the American College Health Association, 48(6), 297–304. doi:10.1080/07448480009596271.
• 23. McCreary, D. R. (2007). The Drive for Muscularity Scale: Description, psychometrics, and research findings. In J.K. Thompson & G. Cafri (Eds.), The muscular ideal: Psychological, social, and medical perspectives (pp. 87-106). Washington, DC: American Psychological Association.
• 24. Momaya, A., Fewal, M. ve Estes, R. (2015). Performance-enhancing substances in sports: a review of the literature. Sports Medicine, 45, 517-531.
• 25. Nowell, C. ve Ricciardelli, L. A. (2008). Appearance-based comments, body dissatisfaction and drive for muscularity in males. Body Image, 5(4), 337-345.
• 26. Perçinci, N. B. ve Kibçak, N. (2020). Vücut geliştirme sporu yapan erkeklerin besin desteği kullanim durumlarinin antropometrik ölçümleri ile ilişkisinin değerlendirilmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 11(3), 196-206.
• 27. Schneider, C., Rollitz, L., Voracek, M. ve Hennig-Fast, K. (2016). Biological, psychological, and sociocultural factors contributing to the drive for muscularity in weight-training men. Frontiers in Psychology, 7, 1992.
• 28. Selvi, K. ve Bozo, O. (2019). Turkish adaptation of the drive for muscularity scale: a validity and reliability study. Nesne Psikoloji Dergisi, 7(14), 68–82. doi:10.7816/nesne-07-14-05.
• 29. Spriet, L. L. (2014). New insights into the interaction of carbohydrate and fat metabolism during exercise. Sports Medicine, 44(1), 87–96.
• 30. Şemşek, Ö., Yüktaşır, B. ve Şemşek, S. (2010). Ergojenik yardimci olarak kullanilan besin suplementleri. Atatürk Üniversitesi BESYO Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(3), 74-81.
• 31. Thein, L. A., Thein, J. M. ve Landry, G. L. (1995). Ergogenic aids. Physical Therapy, 75(5), 426-439.
• 32. Vallet, G. (2014). Mass production’in the mass consumption societies: the case of male bodybuilding. Journal of Literature and Art Studies, 4(3), 208-218.
• 33. Yalnız, İ. ve Gündüz, N. (2004). Ankara ilinde vücut geliştirme branşında faaliyet gösteren sporcuların ergojenik yardımcılar konusunda bilgi ve uygulama düzeyleri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 9(2), 33–42.
• 34. Yuen, A. W. ve Sander, J. W. (2011). Impaired mitochondrial energy production: the basis of pharmacoresistance in epilepsy. Med Hypotheses, 77(4), 536–40.