Spor Yapmak ve Psikolojik İyi Oluş: Üniversite Öğrencileri Profili

Yıl 2023, Cilt: 28 Sayı: 1, 1 - 7, 31.01.2023

Ülfet Yavuz , Ekrem Levent İlhan

https://doi.org/10.53434/gbesbd.1117950

Cited By: 6

Öz

Bu araştırmanın amacı; spor yapan ve yapmayan üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluş profillerinin bazı değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır ve araştırma grubunu, 18-26 yaş aralığında bulunan Ankara ilindeki devlet üniversitelerinde öğrenim gören ve kolay ulaşılabilir örneklem yoluyla belirlenen toplam 381 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada verilerin toplanmasında Seligman’ın geliştirdiği PERMA ölçme aracının Türkçeye uyarlanmış formu ve kişisel bilgiler formu kullanılmıştır. Araştırmanın amaçları doğrultusunda, PERMA ölçeğine verilen cevaplardan toplanan verilerin analizinde, demografik değişkenler arasındaki farkları belirlemek için T-Testi, ilişkileri belirlemek için ise Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizi kullanılmıştır ve anlamlılık 0,05 düzeyinde test edilmiştir. Araştırma kapsamında öne çıkan bulgular değerlendirildiğinde üniversite öğrencilerinin düzenli spora katılımlarının psikolojik iyi oluşun tüm parametrelerini olumlu yönde etkilediği sonucuna ulaşılmış olup lisans eğitimlerini spor bilimleri fakültesinde sürdüren öğrencilerin iyi oluş düzeylerinin bu sonuca paralel bir görünümde olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Pozitif psikoloji, Psikolojik iyi oluş, Spor

Doing Sports and Psychological Well-Being: University Students Profile

Öz

The aim of this research is to examine the psychological well-being profiles of university students who do sports and those who do not, in terms of some variables. Survey model was used in the research. The research group consists of a total of 381 students between the ages of 18-26, studying at state universities in Ankara, and determined through convenience sampling. In the research, the Turkish adapted form of the PERMA measurement tool developed by Seligman and the personal information form were used in the collection of data. For the purposes of this research, the T-Test was used to determine the differences between demographic variables in the analysis of the data collected from the answers to the PERMA scale, and the Pearson Moment Multiplication Correlation analysis was used to determine the relationships and significance was tested at the 0.05 level. When the prominent findings within the scope of the research were evaluated, it was concluded that the regular participation of university students in sports affected all parameters of psychological well-being positively, and it was determined that the well-being levels of the students who continued their undergraduate education in the faculty of sports sciences were in parallel with this result.

Anahtar Kelimeler

Positive psychology, Psychological well-being, Sport

Kaynakça

• 1. Balcı, V. ve İlhan, A. (2006). Türkiye’deki üniversite öğrencilerinin rekreatif etkinliklere katılım düzeylerinin belirlenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 11-18.
• 2. Başar, S. (2018). Düzenli egzersizin depresyon, mutluluk ve psikolojik iyi oluş üzerine etkisi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 25-34.
• 3. Butler, J. ve Kern, M. L. (2016). The PERMA-Profiler: A brief multidimensional measure of flourishing. International Journal of Wellbeing, 6(3).
• 4. Chang, C., Putukian, M., Aerni, G., Diamond, A., Hong, G., Ingram, Y., ... ve Wolanin, A. (2020). Mental health issues and psyc-hological factors in athletes: detection, management, effect on performance and prevention: American Medical Society for Sports Medicine Position Statement-Executive Summary. British Journal of Sports Medicine, 54(4), 216-220.
• 5. Compton, W. C. (2005). Introduction to positive psychology. CA: Thomson Wadsworth.
• 6. Demirci, İ., Ekşi, H., Dinçer, D. ve Kardaş, S. (2017). Beş boyutlu iyi oluş modeli: PERMA ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliği. The Journal of Happiness & Well-Being, 5(1), 60-77.
• 7. Demirer, İ. ve Erol, S. (2020). Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri ile uykusuzluk ve psikolojik iyilikleri arasındaki ilişki. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 11(3), 201-211.
• 8. Doğan, E., Yilmaz, A. K., Kabadayi, M. ve Mayda, M. H. (2018). Spor bilimleri öğrencileri ile farklı fakültelerde okuyan öğrencilerin sosyalleşme ve mutluluk düzeylerinin incelenmesi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22), 403-411.
• 9. Doğan, T. (2019). Psikolojik iyi oluşun 4 belirleyicisi. https://www.tayfundogan.net/2019/02/13/psikolojik-iyi-olusun-4-belirleyicisi/ sayfasından erişilmiştir.
• 10. Eime, R. M., Young, J. A., Harvey, J. T., Charity, M. J. ve Payne, W. R. (2013). Çocuklar ve ergenler için spora katılımın psikolojik ve sosyal faydalarının sistematik bir incelemesi: spor yoluyla kavramsal bir sağlık modelinin geliştirilmesine bilgi verilmesi. Uluslararası Davranışsal Beslenme ve Fiziksel Aktivite Dergisi, 10(1), 1-21.
• 11. Erdoğan, N. ve Kocaekşi, S. (2015). Elit sporcuların sahip olması gereken psikolojik özellikler. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi, 7(2), 57-64.
• 12. Feltz, D. L. (2007). Self-confidence and sports performance. In D. Smith & M. Bar-Eli (Ed.), Essential readings in sport and exercise psychology (p. 278–294). London: Human Kinetics.
• 13. Filiz, Z. (2010). Üniversite öğrencilerinin sosyalleşmesinde spora katılımın değerlendirilmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(3), 192-203.
• 14. Forgeard, M. J., Jayawickreme, E., Kern, M. L. ve Seligman, M. E. (2011). Doing the right thing: Measuring wellbeing for public policy. International Journal Of Wellbeing, 1(1), 79-106.
• 15. Gable, S. L. ve Haidt, J. (2005). What (and why) is positive psychology?. Review of General Psychology, 9(2), 103-110.
• 16. Haskell, W. L., Lee, I. M., Pate, R. R., Powell, K. E., Blair, S. N., Franklin, B. A., ... ve Bauman, A. (2007). Physical activity and public health: updated recommendation for adults from the American College of Sports Medicine and the American Heart Association. Circulation, 116(9), 1081.
• 17. Hefferon, K. (2013). Positive psychology and the body: The somatopsychic side to flourishing. McGraw-Hill Education (UK): Open University Press.
• 18. Hefferon, K. ve Mutrie, N. (2012). The Oxford handbook of exercise psychology. Acevedo, E. O. (Ed.), Physical activity as a “stel-lar” positive psychology intervention (s. 118). New York: Oxford University Press.
• 19. Hone, L. C., Jarden, A., Schofield, G. M. ve Duncan, S. (2014). Measuring flourishing: The impact of operational definitions on the prevalence of high levels of wellbeing. International Journal of Wellbeing, 4(1), 62-90.
• 20. Huppert, F. A. ve So, T. T. (2013). Flourishing across Europe: Application of a new conceptual framework for defining well-being. Social Indicators Research, 110(3), 837-861.
• 21. Huta, V. ve Ryan, R. M. (2010). Pursuing pleasure or virtue: The differential and overlapping well-being benefits of hedonic and eudaimonic motives. Journal of Happiness Studies, 11(6), 735-762.
• 22. Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• 23. Kashdan, T. B., Ciarrochi, J. V. ve Harris. R. (2013). Mindfulness, acceptance, and positive psychology: The seven foundations of well-being. Canada: New Harbinger Publications.
• 24. Koruç, Z. ve Bayar, P. (2006). Olimpik hazırlıklar ve spor psikolojisi. Spor Bilimleri Dergisi, 17(1), 26-37.
• 25. Küçük, V. ve Harun, K. (2004). Psikososyal gelişim süreci içerisinde insan ve spor ilişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (9).
• 26. Menteş, A. (2007). Lise öğrencilerinin atılganlık düzeyine sporun etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• 27. Oral, O., Yalnız, F., Deniz, E. ve Özkal, D. (2016). Spor ve sağlık. Ankara: Nobel.
• 28. Özdinç, Ö. (2005). Çukurova üniversitesi öğrencilerinin sporun ve spora katılımın sosyalleşmeyle ilişkisi üzerine görüşleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 77-84.
• 29. Peterson, C. (2006). A primer in positive psychology. New York: Oxford University Press.
• 30. Richman, L. S., Kubzansky, L., Maselko, J., Kawachi, I., Choo, P. ve Bauer, M. (2005). Positive emotion and health: going beyond the negative. Health Psychology, 24(4), 422-429.
• 31. Saçlı, F., ve Demirhan, G. (2008). Beden eğitimi ve spor öğret-menliği programında öğrenim gören öğrencilerin eleştirel düşünme düzeylerinin saptanması ve karşılaştırılması. Spor Bilimleri Dergisi, 19(2), 92-110.
• 32. Salar, B., Hekim, M. ve Tokgöz, M. (2012). 15-18 yaş grubu takım ve ferdi spor yapan bireylerin duygusal durumlarının karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (6), 123-135.
• 33. Scott, K. P. ve Stephane, L. D. (2018). Her yönüyle fitness ve sağlıklı yaşam. Üzel, M. (Ed). Ankara: Nobel Akademi.
• 34. Seligman, M. (2011). Flourish. New York: Free Press.
• 35. Seligman, M. ve Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, (55), 5–14.
• 36. Seligman, M. E. P., Steen, T. A., Park, N. ve Peterson, C. (2005). Positive psychology progress. American Psychologist, (60), 410-421.
• 37. Soyuer, F., Ünalan, D. ve Elmalı, F. (2010). Normal ağırlıklı ve obez üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 862-872.
• 38. Şahan, H. (2008). Üniversite öğrencilerinin sosyalleşme sürecinde spor aktivitelerinin rolü. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (2), 248-266.
• 39. Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statis-tics (6th ed.). London: Pearson.
• 40. Temel, V. ve Ayan, V. (2015). Beden eğitimi ve spor öğretmenle-rinin problem çözme becerileri. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araş-tırmalar Dergisi, 17(29), 70-76.
• 41. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştır-ma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• 42. Yükseköğretim Kurumları, Mediko-Sosyal-Sağlık, Kültür ve Spor İşleri Daire Uygulama Yönetmeliği. Resmi Gazete 18301 (3 Şubat 1984). Erişim 25 Nisan 2021. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo= 10169&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5