Tekne ve Makine Sigortaları Kapsamında Türk Deniz Ticaret Filosunun Risk Analizi

Yıl 2022, Sayı: 222, 153 - 174, 13.01.2023

Kadir Emrah Erginer

https://doi.org/10.54926/gdt.1208026

Öz

Dünyada sigortacılığın ilk örnekleri denizcilikte kullanılmıştır. Özellikle deniz sigortalarının günümüzde kullanılmakta olduğu anlamıyla ilk örnekleri Edward Lloyd tarafından Londra’da işletilmekte olan kahvehanede başlamış ve günümüzde deniz sigortaları denildiğinde akla ilk gelen pazar Lloyd’s olmaktadır. Armatör işletmeleri tarafından en önemli varlıkları olan ve milyonlarca ABD Doları değerindeki gemileri her seferlerinde ya da limanlarda birçok farklı riskle karşı karşıya kalmaktadır. Armatör işletmeleri bu nedenle en değerli varlıkları olan gemilerini olası hasar ya da kayıplara karşı sigortalatmak ihtiyacı duymuşlardır. Bu çalışmanın ana amacı armatör işletmeleri tarafından ödenmekte olan tekne ve makine sigortası primlerinin matematiksel risk modelinin yapılarak incelenmesidir. Bu çalışmanın en büyük kısıtı deniz sigorta sektörünün çok fazla konservatif (kapalı) ve dış kaynaklı olmasıdır. Türkiye’de mevcut tekne ve makine sigortası kapsamında hasar ve prim oranlarının yayınlanmış net bir kaynağına erişilememiştir ve bu nedenle yapılan risk modellemesi sonucu oluşan değerler başka verilerle kıyaslanamamıştır. Birinci bölümde risk kapsamlı bir şekilde tanımlanmıştır. İkinci bölümde risk ve sigorta kavramları arasındaki ilişki detaylandırılmıştır. Üçüncü bölümde deniz sigortaları sınıflandırılmış, dördüncü bölümde ise tekne ve makine sigortaları ve reasürans kapsamlı bir şekilde anlatılmıştır. Beşinci bölümde çalışmanın matematiksel modellenmesi hakkında teorik bilgi verilmiş ve altıncı bölümde bu modelleme Türk Deniz Ticaret Filosu’na uygulanmıştır. Son bölümde ise sonuçlar verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tekne ve Makine Sigortası, Risk Modellemesi, Aktüerya, Türk Deniz Ticaret Filosu

Teşekkür

Rahmetli Prof. Dr. Yücel ODABAŞI hocamıza ve Kuzey Sigorta/Emin Yaşacan Beyefendiye desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.

Risk Analysis of the Turkish Merchant Marine Fleet within the Scope of Hull and Machinery Insurance

Öz

The early examples of insurance are used in the maritime industry. The earliest examples of marine insurance being used as today are started by Edward Lloyd in the coffee house operated in London and Lloyd’s is the first market that comes to mind in the field of marine insurance. The most valuable assets of shipping companies, worth millions of dollars, may face many different risks on every voyage or in ports. For this reason, shipowner companies felt the need to insure their most valuable assets, their ships, against possible damage or loss. The main purpose of this study is to investigate the hull and machinery insurance premiums paid by shipping companies by creating a mathematical risk model. A published source of net damage and premium rates under the current hull and machinery insurance could not be retrieved in Turkey so the values formed as a result of risk modelling could not be compared with other available data. The risk is comprehensively defined in the first section. In other following sections, the correlation between risk and insurance concepts is presented in detail. Then marine insurance is classified, and hull and machinery insurance and reassurance are explained in detail, and also theoretical background on the mathematical model of the study is provided with the model application to the Turkish Merchant Marine Fleet. Finally, the results of this study are shown in the last section.

Anahtar Kelimeler

Hull and Machinhery Insurance, Risk Modeling, Actuary, Turkish Merchant Marine Fleet

Kaynakça

• Akmut, Özdemir, (1980) “Hayat Sigortası, Teori ve Türkiye`deki Uygulamalar”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No: 447, Ankara.
• Bernstein, Peter L., (2006) “Tanrılara Karşı Riskin Olağanüstü Tarihi”, Scala.
• Çipil, Mahir, (2008) “Risk Yönetimi ve Sigorta, Yeni Sigortacılık Mevzuatı ile Uyumlu”, Nobel, İstanbul.
• Doğanay, İsmail, (2004). “Türk Ticaret Kanunu Şerhi”, 3. Cilt, Beta, İstanbul.
• Erginer, Emrah, (2010). “Türk Deniz Ticaret Filosunun Tekne ve Makine Sigortası Kapsamında Risk Değerlendirmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Denizcilik İşletmeleri Yönetimi Anabilim Dalı Denizcilik İşletmeleri Yönetimi Programı Doktora Tezi, İzmir.
• Erol, Sercan, (2009). “Deniz Sigortacılığı: Primin Belirlenmesinde İnsan Faktörü”, Celepler Matbaacılık, Trabzon.
• Fıkırkoca, Meryem, (2003). “Bütünsel Risk Yönetimi”, Pozitif Matbaacılık, Ankara.
• Golish, Heinz, (2005) “Briefing Report-Marine Insurance 2005-2006”, Drewry, Londra.
• Güredin, Ersin, (1976). “Sigorta İşletmelerinde İktisadilik Analizi ve Türk Tatbikatından Örnekler”, Doktora Tezi, İstanbul.
• Güvel, Enver ve Öndaş, (2006). “Sigortacılık”, Seçkin, Ankara.
• Harrington, Niehaus, (2003). “Risk Management and Insurance”, McGraw Hill.
• Harrington, Casualty ve Yu, (2003). “Insurance Underwriting Margins Have a Unit Roots?”, The Journal of Risk and Insurance, Vol. 70, No. 4, 715-733.
• https://tr.wikipedi0.org/wiki/Risk, (Erişim 20.11.2019).
• http://plato.stanford.edu/entries/risk/, (Erişim 20.11.2019).
• https://www.millire.com/, (Erişim 12.12.2022).
• ISO/IEC Guide 73:2002, “Risk management — Vocabulary — Guidelines for use in standards.
• ISO 8402:1995 / BS 4778 “Quality management and quality assurance — Vocabulary”.
• Klugman, S.A., Panjer, H.H. ve Willmot, G.E., (2004). “Loss Models From Data to Decisions”, John Wiley, N.J. (Ch. 5, 6, 9,10,11,12,13). Kuo, The Nautical Institute, (1999). “Managing Risk in Shipping”.
• Mark, S. Dorfman, (2004)"Introduction to Risk Management and İnsurance", Prentice Hall.
• Nomer, Cahit ve YUNAK, Hüseyin, (2000). “Sigortanın Genel Prensipleri”, Ceyma Matbacılık, İstanbul.
• Özbolat, Murat, (2008) “Temel Sigortacılık”, Seçkin, Ankara.
• Rejda George E., Mc Namara Michael, (2003). “Principles of Risk Management and Insurance, Pearson.
• Yaralıoğlu, Kaan, (2004). “Uygulamada Karar Destek Yöntemleri”, İzmir.
• Yavaşca, Cemaleddin, (1993). “Deniz Ticaret Hukuku Deniz Kazaları ve Deniz Sigortaları”, Beta, İstanbul.
• Yazıcıoğlu, Emine, (2003). “Tekne Sigortası Sözleşmesi”, Beta, İstanbul.
• Yücesan, Osman, (2004). “Nakliyat Tekne ve Emtea Sigortaları”, Emek Matbacılık, İstanbul.