Bir TÜBİTAK Bilim Fuarına Katılan Öğrencilerin Fizik Dersine Yönelik Tutumlarındaki Değişimin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 168 - 184, 31.07.2020

Sultan Çağan , Hasan Şahin Kızılcık , Pervin Ünlü Yavaş

Öz

Bu çalışmanın amacı, bir TÜBİTAK Bilim Fuarına katılan öğrencilerin fizik dersine karşı tutumlarının değişimini incelemektir. Bu çalışmada, nicel araştırma yöntemlerinden biri olan deneysel yöntemle gerçekleştirilmiştir. Araştırmacılar tarafından geliştirilmiş Likert türündeki 28 maddeden oluşan Fizik Dersi Tutum Ölçeği ile TÜBİTAK Bilim Fuarlarına katılan öğrencilerin tutumlarındaki değişim incelenmiştir. Araştırmada ilgi, kaygı, önem ve özyeterlik faktörlerinden oluşan fizik dersine yönelik tutum ölçeği kullanılmıştır. Ölçek TÜBİTAK Bilim Fuarı ile ilgili ön hazırlık çalışmaları başlamadan dört ay kadar önce ve fuardan bir hafta sonra, bir fen lisesinde öğrenim gören 33’ü kadın, 59’u erkek, toplam 92 lise öğrencisine uygulanmıştır. Sonuç olarak, öğrencilerin genel tutumlarında olumlu yönde bir değişim olmasına karşın, yalnızca kaygı boyutundaki değişim istatistiksel olarak anlamlı düzeydedir. Ön test ve son test arasında cinsiyet açısından kadın öğrencilerin lehine “Önem”, sınıf düzeyi açısından ise “İlgi” ve “Önem” faktörlerinde üst sınıfların lehine anlamlı değişim olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Bilim fuarı, fizik dersi, tutum

Kaynakça

• Akpınar, E., Yıldız, E., Akpınar, D., & Ergin, Ö. (2008) Fen eğitiminde proje çalışmaları ve bilim şenliklerine yansımaları. Çağdaş Eğitim Dergisi, 33(351), 14-20.
• Avcı, E., & Su Özenir, Ö. (2018). Bilim fuarları sürecinin yürütücü öğretmenler gözünden değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 17(3), 1672-1690.
• Avcı, E., Su Özenir, Ö., & Yücel, E. (2016). TÜBİTAK ortaöğretim öğrencileri araştırma projeleri yarışmasına katılan öğrencilerin yarışma sürecindeki deneyimlerinin üniversite yaşamlarına yansıması, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(27), 1-21.
• Başar, M., Doğan, C., Şener, N., & Doğan, Z. G. (2018). Bilim şenliği etkinliklerinin öğrenci, veli ve öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 132-147. doi: 10.29217/uujss.243.
• Bencze, J. L., & Bowen, G. M. (2009). A national science fair: Exhibiting support for the knowledge economy. International Journal of Science Education, 31(18), 2459-2483, DOI: 10.1080/09500690802398127.
• Bunderson, E. D., & Anderson, T. (1996). Preservice elementary teachers’ attitudes toward their past experience with science fairs. School Science and Mathematics, 96(7), 371-377.
• Camcı S. (2008). Bilim şenliğine katılan ve katılmayan öğrencilerin bilim ve bilim insanlarına yönelik ilgi ve imajlarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Chen, J., Lin, H., Hsu, Y., & Lee, H. (2011). Data and claim: The refinement of science fair work through argumentation. International Journal of Science Education, Part B, 1(2), 147-164.
• Christensen, L.B., Johnson, R.B., & Turner, L.A. (2015). Araştırma yöntemleri desen ve analiz. Çev. Ed. Ahmet Alpay, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Christidou, V. (2011). Interest, attitudes and images related to science: Combining students’ voices with the voices of school science, teachers, and popular science. International Journal of Environmental and Science Education, 6(2), 141–159.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd Ed.). Taylor & Francis Group, New York: Routledge.
• Crompton J.L., & McKay, S., L. (1997). Motives of visitors attending festival events. Tourism of Annuals Research, 24 (2)425-439
• Çağan, S. (2017). Lise öğrencilerinin fizik dersine ve 10. sınıf bazı fizik konularına yönelik tutumlarının ölçülmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Çetin, A. (2015). İşbirliğine dayalı öğrenme yöntemine göre planlanan fizik deneylerinin öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerine ve fizik tutumlarına etkisi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, 154-166.
• Dionne, L., Reis, G., Trudel, L., Guillet, G., Kleine L., & Hancianu, C. (2012). Students' sources of motivation for participating in science fairs: an exploratory study within the Canada-Wide Science Fair 2008. International Journal of Science and Mathematics Education, 10(3), 669-693.
• Durmaz, H., Oğuzhan Dinçer, E., & Osmanoğlu, A. (2017). Bilim şenliğinin öğretmen adaylarının fen öğretimine ve öğrencilerin fene yönelik tutumlarına etkisi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 364-378.
• Gomez, K. (2007). Negotiating discourses: Sixth-grade students’ use of multiple science discourses during a science fair presentation. Linguistic and Education, 18, 41-64.
• Grinnell, F., Dalley, S., Shepherd, K., & Reisch, J. (2018). High school science fair: Student opinions regarding whether participation should be required or optional and why. PLoS ONE, 13(8): e0202320. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0202320
• Häussler, P., & Hoffmann, L. (2000). A curricular frame for Physics education: Development, comparison with students‟ interests, and impact on students‟ achievement and self-concept. Science Education, 84, 689-705.
• Jensen, E., & Buckley, N. (2014). Why people attend science festivals: Inyerests, motivations and self-reported benefits of public engagemant with research. Public Understanding of Science, 23(5), 557-573.
• Kahraman, Ü. (2019). TÜBİTAK 4006 bilim fuarlarının öğrencilerin bilim insanı imajına etkisi Ağrı İli örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ağrı.
• Keskin, D. (2019). Bilim fuarlarının ortaokul öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri, fen dersine karşı motivasyonları ve kaygı düzeyleri üzerinde etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• Kızılcık, H. Ş., Çağan, S., & Ünlü Yavaş, P. (2018). TÜBİTAK bilim fuarlarına ve fuarların fizik dersine yönelik öğrenci tutumlarına etkisine ilişkin ziyaretçi görüşleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 287-310.
• Keçeci, G., Kırbağ Zengin, F., & Alan, B. (2017). Bilim şenliği tutum ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Eurasia Social Sciences, 8(27), 562-575.
• Koomen, M.H., Rodriguez, E., Hoffman, A., Petersen, C., & Oberhauser, K. (2018). Authentic science with citizen science and student-driven science fair projects. Science Education, 102, 593-644.
• Korkmaz, H. (2012). Making science fair: how can we achieve equal opportunity for all students in science? Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 3078-3082.
• Kural, N., & Nakiboğlu, C. (2020). Deneyimli kimya öğretmenlerinin TÜBİTAK 4006 bilim fuarları destekleme programlarına yönelik düşüncelerinin incelenmesi. Türkiye Kimya Derneği Dergisi Kısım C: Kimya Eğitimi, 5(1), 71-94. doi: 10.37995/jotcsc.697564
• Martin-Sempre, M. J., Garzon-Garcia, B., & Rey-Rocha, J. (2008). Scientists’ motivation to communicate science and technology to the public: surveying participants at the Madrid Science Fair. Public Understanding of Science, 17, 349-367.
• Mupezeni, S., & Kriek, J. (2018). Out-of-school activity: A comparison of the experiences of rural and urban participants in science fairs in the Limpopo Province, South Africa. Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 14(8), em1577.
• Okuyucu, M.A. (2019). 4006-TÜBİTAK Bilim Fuarına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. International Journal of Social Sciences and Education Research, 5(2), 202-218.
• Perry, P. J. (1995). Getting started in science fairs: From planning to judging. Blue Ridge Summit, PA: TAB Books. Rahm, J., Martel-Reny, M.P., & Moore, J.C. (2005). The role of afterschool and community science programs in the lives of urban youth. School Science and Mathematics, 105(6), 283-291.
• Siegel, M.A., & Ranney, M.A. (2003). Developing the changes in attitude about the relevance of science (CARS) questionnaire and assessing two high school science classes. Journal of Research in Science Teaching, 40(8), 757-775.
• Şahin, Ş. (2012). Bilim şenliklerinin 10. sınıf öğrencilerinin kimya dersine yönelik tutumlarına olan etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 89-103.
• Şahin, A., Ayar, M. C., & Adıgüzel, T. (2014). Fen, teknoloji, mühendislik ve matematik içerikli okul sonrası etkinlikler ve öğrenciler üzerindeki etkileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 297-322.
• Sontay, G., Anar, F., & Karamustafaoğlu, O. (2019). 4006-TÜBİTAK bilim fuarına katılan ortaokul öğrencilerinin bilim fuarı hakkındaki görüşleri. International e-Journal of Educational Studies (IEJES), 3(5), 16-28.
• Tekbıyık, A., & Akdeniz, A.R. (2010). Bağlam temelli ve geleneksel fizik problemlerinin karşılaştırılması üzerine bir inceleme. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Dergisi, 4(1), 123-140.
• Timur, B., & İmer Çetin, N. (2017). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin proje geliştirmeye yönelik yeterlikleri: Hizmet içi eğitim programının etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 18(2), 97-111.
• TÜBİTAK (2018). TÜBİTAK bilim fuarları. <https://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilim-ve-toplum/ulusal-destek-programlari/icerik-4006-tubitak-bilim-fuarlari-destekleme-programi> adresinden 12.03.2018 tarihinde alınmıştır.
• Ünlü, M., & Ertekin, E. (2017). A structural equation model for factors affecting eighth graders’ geometry achievement. Educational Sciences: Theory & Practice, 17, 1815-1846.
• Ünlü Yavaş, & P., Çağan, S. (2017). Development of an attitude scale towards high school physics lessons. Journal of Education and Training Studies, 5, 56-66.
• van Aalderen-Smeets, S. I., & Walma van der Molen, J. H. (2015). Improving primary teachers’ attitudes towards science by attitude-focused Professional development. Journal of Reserarch in Science Teaching, 52(5), 710-734.
• Yavuz, S., Büyükekşi, C., & Büyükekşi, I. (2014). Bilim şenliğinin bilimsel inanışlar üzerine etkisi. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 2, 168.174.
• Yıldırım, H. İ., & Şensoy, Ö. (2016). Bilim şenliklerinin 6. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersine yönelik tutumlarına etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(1), 23-40.
• Yıldırım, H. İ. (2018). Bilim şenliklerinin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerine etkisi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 390-409.
• Yıldırım, H. İ. (2020). Bilim fuarında projeyle yer alan öğrencilerin ve danışman öğretmenlerin bilim fuarına ilişkin görüşleri. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7, 28-51. doi:10.30900/kafkasegt.677181.