The Effect of Activities Carried Out in Out-of-School Environments for the Unit of Sound and Its Properties on the Interest of Middle School Students in Science Topic and Their Motivation to Learn Science

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 1, 66 - 103, 31.03.2024

Melis Temel Mumcu , Aykut Emre Bozdoğan

Öz

This study aims to investigate the effect of activities carried out in out-of-school learning environments for the unit of sound and its properties on the interest and motivation of 6th-grade students in science topics and to determine students' views regarding the use of out-of-school learning environments in science classes. The study used a pre-test and post-test control group quasi-experimental design, which is one of the quantitative research methods. In the experimental group, lesson plans were prepared and integrated into a field trip and school garden activities parallel to the 5E learning model. The study group consisted of 50 (25 experimental, 25 control group) 6th-grade students studying at a public school in the city center of Çorum in the 2022-2023 academic year. The research data were collected through "The Interest Scale for Science Topics" "The Motivation Scale for Science Learning'" and open-ended questions prepared for the students to answer before and after the trip. The quantitative data obtained from the scales were analyzed using the SPSS program, and the open-ended questions, from which the students' views were analyzed by content analysis. Findings revealed a significant increase in the experimental group's science interest and motivation for science learning scores. However, there was no significant difference in the science interest and motivation for science learning scores of the control group students. Further, the students in the experimental group expressed positive views about the trip. Overall, students stated that the activities were enjoyable, boosted their interest in science classes, and helped them comprehend the science topics better.

Anahtar Kelimeler

science lesson, sound and its properties, out-of-school learning environments, interest, motivation

Ses ve Özellikleri Konusunda Okul Dışı Ortamlarda Yapılan Etkinliklerin Ortaokul Öğrencilerinin Fen Konularına Olan İlgilerine ve Fen Öğrenme Motivasyonlarına Etkisi

Öz

Bu araştırmanın amacı, Ses ve Özellikleri konusunda okul dışı öğrenme ortamlarında yapılan etkinliklerin, 6. sınıf öğrencilerinin fen konularına yönelik ilgilerine ve fen öğrenimine yönelik motivasyonlarına etkisini araştırmak ve okul dışı öğrenme ortamlarının fen bilimleri dersinde kullanılması ile ilgili öğrenci görüşlerini belirlemektir. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel model kullanılmıştır. Bu amaç doğrultusunda deney grubunda hem bir alan gezisi hem de okul bahçesi etkinlikleri ile bütünleştirilmiş ve 5E öğrenme modeline uygun bir şekilde hazırlanan ders planları kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2022-2023 eğitim-öğretim döneminde Çorum il merkezindeki bir devlet okulunda öğrenim gören toplam 50 (25 deney, 25 kontrol grubu) 6. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri ‘‘Fen Konularına Yönelik İlgi Ölçeği’’, ‘‘Fen Öğrenimine Yönelik Motivasyon Ölçeği’’ ile öğrencilerin gezi öncesinde ve gezi sonrasında cevaplamaları için hazırlanan açık uçlu sorular ile toplanmıştır. Ölçeklerden elde edilen nicel verilerin analizi SPSS programı ile yapılmış, öğrenci görüşlerinin alındığı açık uçlu sorular ise içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda deney grubunun hem fen konularına yönelik ilgi hem de fen öğrenimine yönelik motivasyon puanlarında anlamlı düzeyde bir artış olurken, kontrol grubu öğrencilerinin fen konularına yönelik ilgi ve fen öğrenimine yönelik motivasyon puanlarında anlamlı düzeyde bir farklılık meydana gelmemiştir. Bununla birlikte deney grubundaki öğrenciler, kendilerine yöneltilen açık uçlu sorulara verdikleri cevaplarda gezi ile ilgili olumlu görüşler bildirmişlerdir. Bu kapsamda öğrenciler yapılan etkinliklerin eğlenceli olduğunu, fen bilimleri dersine olan ilgilerini artırdığını ve konuyu daha iyi kavradıklarını, ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

fen bilimleri dersi, ses ve özellikleri, okul dışı öğrenme ortamları, ilgi, motivasyon

Kaynakça

• Arabacı, S. ve Akgül, G. D. (2020). Okul dışı öğrenme ortamlarına yönelik fen bilgisi öğretmenlerinin görüşleri. International Journal of Scholars in Education, 3(2), 276-291.
• Atmaca, S. (2012). Derslik dışı fen etkinlikleri ve bu etkinliklere dayalı öğretimin öğretmen adayları üzerindeki etkileri. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Ballantyne, R. ve Packer, J. (2009). Introducing a fifth pedagogy: Experience-based strategies for facilitating learning in natural environments. Environmental Education Research, 15(2), 243-262.
• Beiers, M. R. ve McRobbie, C. (1992). Learning in interactive science centres. Research in Science Education, 22(1), 38-44
• Berberoğlu, E. ve Uygun, S. (2013). Sınıf dışı eğitimin Dünya’daki ve Türkiye’deki gelişiminin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 32-42.
• Bowker, R. ve Tearle, P. (2007). Gardening as a learning environment: A study of children’s perceptions and understanding of school gardens as part of an international project. Learning Environments Research, 10(2), 83-100.
• Bozdoğan, A. E. ve Yalçın, N. (2006). Bilim merkezlerinin ilköğretim öğrencilerinin fene karşı ilgi düzeylerinin değişmesine ve akademik başarılarına etkisi: Enerji parkı. Ege Eğitim Dergisi, 7(2), 95-114.
• Bozdoğan, A. E. (2007). Role and importance of science and technology museum in education. Doctoral Dissertation, Gazi University, Ankara, Türkiye.
• Bozdoğan, A. E. (2016). Okul dışı çevrelere eğitim amaçlı gezi düzenleyebilme öz-yeterlik inancı ölçeğinin geliştirilmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 9(1), 111-129. http://dx.doi.org /10.5578/keg.9475
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak Kılıç, E., Akgün, E.Ö., Karadeniz Ş. ve Demirel F. (2019). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, A. (2019). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Pegem Akademi.
• Carrier, S. J. (2009). The effects of outdoor science lessons with elementary school students on preservice teachers’ self-efficacy. Journal of Elementary Science Education, 21(2), 35-48.
• Çifçi, T. ve Dikmenli, Y. (2016). Coğrafya öğretmenlerinin okul dışı coğrafya öğretimine ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 363-382.
• Demir, M. K. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının gözlem gezisi yöntemine bakış açılarının incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(3), 83-98.
• Doğan, Y., Çiçek, Ö. ve Saraç, E. (2017), Fen bilimleri öğretmen adaylarının çevre bilimi dersi kapsamında gerçekleştirilen alan gezisi deneyimleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 104-120.
• Dori, Y. J. ve Tal, R. T. (2000). Formal and informal collaborative projects: Engaging in industry with environmental awareness. Science Education, 84(1), 95-113.
• Ertaş, H., Şen, A. İ. ve Parmaksızoğlu, A. (2011). Okul dışı bilimsel etkinliklerin 9. Sınıf öğrencilerinin enerji konusunu günlük hayatla ilişkilendirme düzeyine etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(2), 178-198.
• Freedman, M. P. (1997). Relationship among laboratory instruction, attitude toward science, and achievement in science knowledge. Journal of Research in Science Teaching, 34(4), 343-357.
• Gerber, B. L., Cavallo, A. M. L. ve Marek, E. A. (2001). Relationships among informal learning environments, teaching procedures and scientific reasoning ability. International Journal of Science Education, 23(5), 535- 549.
• Göğebakan, Y. (2008). Sanat tarihi öğretiminde gösteri yöntemi ile gezi gözlem yönteminin bilginin kalıcılığı açısından karşılaştırılması eski Malatya Ulu Cami örneği. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 197-221.
• Güler, A. (2011). Planlı bir müze gezisinin ilköğretim öğrencilerinin tutumuna etkisi. İlköğretim Online, 10(1), 169-179.
• Hagger, M. S. ve Hamilton, K. (2018). Motivational predictors of students' participation in out-of-school learning activities and academic attainment in science: An application of the trans-contextual model using bayesian path analysis. Learning and Individual Differences, 67, 232-244.
• Hannu, S. (1993). Science centre education. Motivation and learning in informal education. Doctoral Dissertation, Helsinki Universit, Finland.
• Hidi, S., Renninger, K. A. ve Krapp, A. (2004). Interest, A motivational variable that combines affective and cognition functioning. D.Y. Dai, R.J. Sternberg (Ed.). Motivation, emotion and cognition: Integrative Perspectives on ıntellectual functioning and development. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Kete, R. ve Horasan, Y. (2013). Öğretmen adaylarının uygulamalı (doğa merkezli) biyoloji derslerinde verimlilikleri. VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu Bildiriler Kitabı II, 10-11 Mayıs, Sakarya.
• Kisiel, J. (2005). Understanding elementary teacher motivations for science fieldtrips. Science Education, 86(6), 936–955.
• Kulalıgil, A. (2016). Sınıf dışı öğrenme ortamlarında gerçekleşen öğretim uygulamalarının 5.sınıf fen bilimleri dersinde öğrencilerinin akademik başarı, yaratıcılık ve motivasyonlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Kuyper, H., van der Werf, M. P. C. ve Lubbers, M. J. (2000). Motivation, meta-cognition and self-regulation as predictors of long term educational attainment. Educational Research and Evaluation, 6(3), 181–201.
• Laçin Şimşek, C. ve Nuhoğlu, H. (2009). Fen konularına yönelik geçerli ve güvenilir bir ilgi ölçeği geliştirme. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 28-41.
• Lee, O. ve Brophy, J. (1996). Motivational patterns observed in sixth-grade science classrooms. Journal of Research in Science Teaching, 33(3), 585-610.
• Melber, L. H. ve Abraham, L. M. (1999). Beyond the classroom: Linking with informal education.
• Metin, M. ve Bozdoğan, A. E. (2020). Fen bilimleri dersi kapsamında planetaryuma düzenlenen bir gezinin 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarı, ilgi ve motivasyonuna etkisi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 240-260.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2013). İlköğretim Kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3,4,5,6,7,8. sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2018). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Moseley, C., Reinke, K. ve Bookout, V. (2002). The effect of teaching outdoor environmental education on preservice teachers’ attitudes toward self-efficacy and outcome expectancy. The Journal of Environmental Education, 34(1), 9-15.
• Orion, N. ve Hofstein, A. (1994). Factors that influence learning during a scientific field trip in a natural environment. Journal of Research in Science Teaching, 31(10), 1097–1119.
• Özcan, İ., ve Kara, Y. (2024). Atıklar ve geri dönüşüm konusunun öğretimine yönelik okul dışı öğrenme etkinliklerinin başarı, kabul ve görüşler üzerine etkisinin araştırılması. Journal of Computer and Education Research, 12(23), 184-208. https://doi.org/10.18009/jcer.1409921
• Özdemir, A. (2017). Bütün öğrencilerin okulu Finlandiya okulları. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 2(1), 59-91.
• Özgen, N. (2011). Fiziki Coğrafya dersi öğretim metoduna farklı bir yaklaşım: Gezi-gözlem destekli öğretim. Marmara Coğrafya Dergisi, 23, 373-388.
• Pedretti, E. (2002). T. Kuhn Meets T. Rex: Critical conversations and new directions in science centres and museums. Studies in Science Education, 37, 1-42.
• Ramey-Gassert, L., Walberg, H. ve Walberg, H. J. (1994). “Museums as science learning environments: Reexamining connections”, Science Education, 78 (4), 345-363.
• Ramey-Gassert, L. (1997). Learning science beyond the classroom. The Elementary School Journal, 97(4), 433-448.
• Salmi, H. S. (1993). Science Centre Education: Motivation and Learning in Informal Education. (Unpublished Phd thesis). Helsinki University/Graduate School of Educational Sciences, Finland.
• Seah, W. T. ve Bishop, A. J. (2000). Values in mathematics textbooks: A view through the Australasian regions. Annual Meeting of the American Educational Research Association, New Orleans, LA.
• Sontay, G., Tutar, M. ve Karamustafaoğlu, O. (2016). Okul dışı öğrenme ortamları ile fen öğretimi hakkında öğrenci görüşleri: Planetaryum gezisi. Journal of Research in Informal Environments (JRINEN), 1(1), 1-24.
• Sontay, G. ve Karamustafaoğlu, O. (2017). Fen bilimleri öğretmenlerinin gezi düzenlemeye ilişkin öz-yeterlilik inançlarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi. 32(4): 863-879.
• Soysal, E. (2019). Okul dışı öğrenme ortamlarının ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersine yönelik ilgi, tutum ve motivasyonlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Şanda, E. ve Demirel, İ. N. (2024). Öğretmen adaylarının müzelerde eğitim uygulamalarına yönelik görüşleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 14(1), 89-113. https://doi.org/10.18039/ajesi.1337006
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., ve Ullman, J. B. (2013). Using multivariate statistics (Vol. 6, pp. 497-516). Boston, MA: pearson.
• Tatar, N. ve Bağrıyanık, K. E. (2012). Fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin okul dışı eğitime yönelik görüşleri. İlköğretim Online, 11(4), 883-896.
• Taylor, E. W. ve Caldarelli, M. (2004). Teaching beliefs of non-formal environmental educators: A perspective from state and local parks in the United States. Environmental Education Research, 10(4), 451-469.
• Tortop H. S. ve Özek, N. (2013). Proje tabanlı öğrenmede anlamlı alan gezisi: Güneş enerjisi ve kullanım alanları konusu. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 300-307.
• Tuan, H. L., Chin, C. C., ve Shieh, S. H. (2005). The development of a questionnaire to measure students' motivation towards science learning. International journal of science education, 27(6), 639-654.
• Tungaç, A. S., Yaman, S. & İncebacak, B. B. (2017). İlkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin ormanlara yönelik tutumlarında doğa eğitimi projelerinin etkisi. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 3(1), 41-50.
• Wolters, C. A. (1999). The relation between high school students’ motivational regulation and their use of learning strategies, effort, and classroom performance. Learning and Individual Differences,11(3), 281–300.
• Wünschmann, S., Wüst-Ackermann, P., Randler, C., Vollmer, C., ve Itzek-Greulich, H. (2017). Learning achievement and motivation in an out-of-school setting— Visiting amphibians and reptiles in a zoo is more effective than a lesson at school. Research in Science Education, 47(3), 497-518.
• Yavuz, M. ve Kıyıcı, F. B. (2012). İnformal öğrenme ortamlarının ilköğretim öğrencilerinin fene karşı kaygı düzeylerinin değişmesine ve akademik başarılarına etkisi: Hayvanat bahçesi örneği. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Özet Kitabı, 27-30 Haziran, Niğde.
• Yıldırım, E. (2017). Müzelerin eğitimde kullanımına yönelik sınıf öğretmeni adaylarının görüşleri. HAYEF Journal of Education, 14(2), 113-129.
• Yılmaz, H. ve Huyugüzel Çavaş, P. (2007). Fen öğrenimine yönelik motivasyon ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 6(3), 430-440.