Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlanma İle İlgili Beklentileri

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 2, 40 - 48, 29.10.2018

Burcu Akpınar Söylemez , Merve Aliye Akyol , Özlem Küçükgüçlü , Ahmet Turan Işık

Öz

Giriş:
Yaşlı nüfusun artması sonucu hemşireler daha fazla
yaşlı bireye bakım verir hale gelmiştir ve bu trendin gelecekte de giderek
artması beklenmektedir.
Hemşirelik öğrencilerinin yaşlanma ile ilgili beklentilerinin olumlu olmasının
ilerideki yıllarda yaşlılara sunulan sağlık bakım hizmetlerinin kalitesini
artıracağı düşünülmektedir.

Amaç:
Bu araştırma hemşirelik öğrencilerinin
yaşlanmayla ilgili beklentilerini incelemek amacıyla yapılmıştır.

Yöntem:
Tanımlayıcı ve kesitsel tipte yapılan
çalışmanın evrenini bir devlet üniversitesinin hemşirelik bölümü öğrencileri oluşturmuştur.
Örnekleme çalışmaya katılmayı kabul eden 305 öğrenci dâhil edilmiştir. Veriler
kişisel bilgi formu ve yaşlanma ile ilgili beklentiler ölçeği kullanılarak
yapılmıştır. Verilerin analizinde sayı, ortalama, yüzde dağılımları, bağımsız
gruplarda t testi, Mann Whitney-U testi, One-way ANOVA testi ve korelasyon
testi kullanılmıştır.

Bulgular:
Öğrencilerin yaş ortalaması 20.84±1.75
olup, %78.0’i kadın, %25.3’ü üçüncü sınıfta öğrenim görmektedir. Öğrencilerin yaşlanma
ile ilgili beklentiler ölçeği toplam puan ortalamasının 44.35±15.05 olduğu bulunmuştur.
Öğrencilerin yaşlıya yönelik ders almış olma durumunun (p=.02) ve öğrenim
görmekte oldukları sınıfın (p=.001) öğrencilerin yaşlanma ile ilgili beklentilerini
etkilediği bulunmuştur. Öğrencilerinin
fiziksel sağlık ölçek alt boyut puan ortalamaları ile yaş arasında pozitif
yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur (r=0.162,
p=.004). Daha önce yaşlıyla yaşama durumu (p=.90), cinsiyet
(p=.23), yaşlıyla çalışmayı isteme durumunun (p=.58) ve yaşlıya bakım verme
deneyimi (p=.13) ise hemşirelik öğrencilerinin yaşlanma ile ilgili
beklentilerini etkilemediği bulunmuştur.

Sonuç:
Hemşirelik bölümü öğrencilerinin yaşlanma ile
ilgili beklentilerinin orta düzeyde olduğu bulunmuştur. Yaşlılığa
ve yaşlı bireylere karşı oluşan ön yargılardan uzaklaşılması bu döneme yönelik
olumlu bakış açısı kazanılması ile mümkün olacaktır. Hemşirelik öğrencilerinin
yaşlıyla ilgili beklentilerinin olumlu yönde etkilenmesi için müfredatta
yaşlılık ve yaşlı bakımına yönelik konulara ve uygulamalara daha fazla yer
verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, öğrenciler, yaşlılık, beklentiler

Kaynakça

• 1. World Health Organization. Ageing and Health 2015 Erişim Tarihi: 22.05.2016 http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs404/en/
• 2. Türkiye İstatistik Kurumu [TUİK]. İstatistiklerle yaşlılar 2017, 15 Mart 2018: 27595. Erişim: 13.05.2018. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27595
• 3. Sarkisian CA, Shungkwiler SA, Aguilar I, ve ark. Ethnic differences in expectations for aging among older adults. Journal of American Geriatrics Society, 2006; 54: 1277-1282.
• 4. Vefikuluçay D, Terzioğlu F. Ageism and nursing: Review. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 2002; 2:2, 137-144.
• 5. Lee Y-S. Measures of student attitudes on aging. Educational Gerontology, 2009; 35:2, 37-41.
• 6. Boswell SS. Effects of aging and adult development education and service learning on attitude, anxiety, and occupational interest. Journal of Effective Teaching, 2015; 15:1, 5-19.
• 7. Sarkisian CA, Prohaska TR, Wong MD, ve ark. The relationship between expectations for aging and physical activity among older adults. Journal of General Internal Medicine, 2005; 20: 911-915.
• 8. Beşer A, Küçükgüçlü Ö, Bahar Z, ve ark. Study of Validity and Reliability of the Scale Regarding the Expectations About Aging. HealthMED, 2012; 6:9, 3107-3113.
• 9. Polit DT, Beck CT. (2008). Nursing research: Generating and assessing evidence fır nursing practice (8th ed.). New York: J. B. Lippincott.
• 10. Akpınar Söylemez B, Küçükgüçlü Ö, Tekin D, ve ark. Examining nursing students’ attitudes towards the elderly and factors affecting attitudes towards the elderly. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 2018; 11:2, 173-179.
• 11. Ayoğlu FN, Kulakçı H, Ayyıldız TK, ve ark. Attitudes of Turkish nursing and medical students towards elderly people. Journal of Transcultural Nursing, 2014, 25:3, 241-248.
• 12. Kizilci S, Kucukguclu O, Mert H, ve ark. Examination of nursing students’ attitudes towards older people in Turkey. HealthMED, 2013; 7:2, 544-552.
• 13. Turan E, Yanardağ M, Metintas S. Attitudes of students of health sciences towards the older persons. Nurse Education Today, 2016; 36: 53-57.
• 14. Bleijenberg N, Jansen M, Schuurmans M. Dutch nursing students’ knowledge and attitudes toward older people: A longitudinal cohort study. Journal of Nursing Education and Practice, 2012; 2: 1-8.
• 15. Hughes NJ, Soiza RL, Chua M, ve ark. Medical students attitudes toward older people and willingness to consider a career in geriatric medicine. Journal of the American Geriatrics Society, 2008; 56: 334-338.
• 16. Lambrinou E, Sourtzi P, Kalokerinou A, ve ark. Attitudes and knowledge of the Greek nursing students towards older people. Nurse Education Today, 2009; 29:6, 617-622.
• 17. Zverev Y. Attitude toward older people among Malawian medical and nursing students. Educational Gerontology, 2013; 39: 57-66.
• 18. Hweidi IM, Al-Obeisat SM. Jordanian nursing students’ attitudes toward the elderly. Nurse Education Today, 2006; 26: 23-30.
• 19. Wang CC, Liao WC, Kao MC, ve ark. Taiwanese medical and nursing students interest levels in and attitudes toward geriatrics. Annals Academy of Medicine Singapore, 2009; 38: 230-236.
• 20. Adıbelli D, Kılıç D. Difficulties experienced by nurses in older patient care and their attitudes toward the older patients. Nurse Education Today, 2013; 33:9, 1074-1078.
• 21. Sözvurmaz S, Mandıracıoğlu A. Health sciences students’ ageing anxiety and attitudes towards older people. Turkish Journal of Geriatrics, 2017; 20:1, 54-60.
• 22. Türgay AS, Şahin B, Şenuzun Aykar F, ve ark. Attitudes of Turkish nursing students toward elderly people. European Geriatric Medicine, 2015; 6: 267-270.
• 23. Vefikuluçay-Yılmaz D, Terzioğlu F. Development and psychometric evaluation and ageism attitude scale among the university students. Turkish Journal of Geriatrics, 2011; 14:3, 259-268.
• 27. Conti G, Bowers C, O’Connell MB, ve ark. Examining the effects of an experiential interproffessional education activity with older adults. Journal of Interprofessional Care, 2016; 30:2, 184-190.
• 25. Aközer M, Nuhrat C, Say Ş. Türkiye’de yaşlılık dönemine ilişkin beklentiler araştırması. Aile ve Toplum, 2011; 12:7, 103-127.
• 26. Akpınar Söylemez B, Küçükgüçlü Ö, Akyol MA. Can an elective geriatric nursing course change nursing students’ attitudes and willingness in caring for the elderly? A quasi-experimental design study. Turkish Journal of Geriatrics, 2018; 21:1, 33-40.
• 28. Horstmanshof L, Lingard RG, Coetzee S, ve ark. Clinical exercise physiology students learning with older adults: an innovative simulation-based education programme. Advances in Simulatin, 2016; 1:11, 1-10.
• 29. Ross L, Williams B, Jennings P. The effectiveness of educational interventions designed to improve health care students behaviors and/or attitudes toward older people: A systematic review protocol. JBI Database of Systematic Reviews & Implementation Reports, 2015; 13:7, 13-23.
• 30. Bulut E, Çilingir D, Hintistan S. Hemşirelik bölümü öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 2017; 10:3, 137-143.
• 31. Öztop H, Şener A, Güven S. Evde bakımın yaşlı ve aile açısından olumlu ve olumsuz yönleri. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 2008; 1: 39-49.
• 32. Evers C, Ploeg J, Kaasalainen S. Case study of the attitudes and values of nursing students toward caring of older adults. Journal of Nursing Education, 2011; 50:7, 404-409.