TÜRKİYE'DE BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ KATILIMCILARININ FON TUTARINI BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ANALİZ

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 1, 19 - 29, 04.07.2019

Hasan Alp Özel , Çağla Pınar Çengelcik

Öz

Günümüzde yaşam standartlarının yükselmesi, ortalama yaşam süresinin
artması, genç emeklilerin sayısının artması gibi nedenlerle klasik sosyal
güvenlik sistemi üzerindeki yükler artmaktadır. Bu nedenle ülke vatandaşlarına
emeklilik döneminde belirli bir refah seviyesi sunmayı amaçlayan ülkeler klasik
emeklilik sistemine destek olmak amacıyla bireysel emeklilik programlarını
teşvik ettiği görülmektedir. Türkiye’de katılımcı fon tutarı, katılımcı katkı
payı tutarı, devlet katkı payı tutarı arasındaki ilişki incelendiğinde; uzun
dönemde katılımcıların fon tutarı, katılımcıların katkı payı tutarı arasında
pozitif yönlü bir ilişki bulunmaktadır. Katılımcıların katkı payında meydana
gelen 1 birimlik artış katılımcıların fon tutarını 0.53 birim arttırmaktadır.
Dolayısıyla katılımcıların katkı payı tutarının katılımcıların fon tutarını
desteklediğini söylemek mümkündür. Devlet katkısının sisteme dahil edildiği
2013’den itibaren bakıldığında ise, uzun dönemde katılımcıların fon tutarı ile
devlet katkısı tutarı ve katılımcı katkı payı arasında negatif yönlü bir ilişki
bulunmaktadır. Devlet katkı payında meydana gelen 1 birimlik artış
katılımcıların fon tutarını 2.62 birim azaltmaktadır. Katılımcı katkı payı
tutarında meydana gelen bir birimlik artış ise katılımcıların fon tutarını 0.26
birim azaltmaktadır. Ayrıca, katılımcıların fon tutarı üzerinde devlet katkı
payının etkisi, katılımcı katkı payından fazla olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bireysel Emeklilik, Aktüerya, Sigortacılık

Kaynakça

• Akın, F. (2008). Özel Emeklilik Fonları ve Türkiye’de Bireysel Emeklilik Sistemi Üzerine Bir Araştırma, T.C. Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Finans ve Bankacılık ABD, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.Alper, Y. (2002). Sosyal Güvenlikte Yeni Bir Adım: Bireysel emeklilik. Çimento İşveren Dergisi, Mart, Sayı 2 Cilt 16, ss. 11-32.Erdoğan N. K. (2003). Farklı Meslek Gruplarının Hayat Sigortasına Bakışı ve Bireysel Emeklilik Sigortasının Geleceği, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 2 Sayı 8, ss. 1-15.EGM, https://www.egm.org.trErgenekon, Ç. (2001). Emekliliğin Finansmanı: Global Özel Emeklilik Fonu Uygulamaları Işığında Ülkemiz İçin Öneriler, Emin Matbaacılık, İstanbul.Gülay, T. (2017). Türkiye’de Bireysel Emeklilik Sistemi Ve Akademisyenlerin Sisteme Otomatik Katılıma Bakış Açılarına İlişkin Bir Analiz: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği. T.C. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Çalışma Ekonomisi Ve Endüstri İlişkiler Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Isparta.İşserveroğlu, G., Hatunoğlu, Z. (2012). Türkiye’de Bireysel Emeklilik Sisteminin Makro Ekonomik Dinamikler Etkisi Kapsamında SWOT Analizi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ekim, ss.155-174.Kara, S. (2016). Türkiye’de Bireysel Emeklilik Sistemi: 2012 Sonrası Yapılan Reformar ve Beklentiler, İşletme ve İktisat Çalışmaları dergisi, Cilt 4, Sayı 1, ss. 23-45.Oktayer, N., Oktayer, A. (2007). Özel Emeklilik Fonlarının Finansal Piyasaların Gelişimine Etkileri, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt IX, Sayı 2, ss. 55-80.Öztürk, Y. (2010). Dünyada ve Türkiye’de Bireysel Emeklilik Sistemi: Türkiye Performansı Üzerine Değerlendirmeler, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat ABD, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Trabzon. Taşcı, F. (2010). Yaşlılara Yönelik Sosyal Politikalar: İsveç, Almanya, İngiltere ve İtalya Örnekleri. Çalışma ve Toplum, 2010/1, ss. 175-202.Uluçay, H. (2018). Türkiye’de Bireysel Emeklilik Sistemine Giriş Kararlarını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, T.C. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ekonometri Anabilim Dalı Ekonometri Programı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.Yanardağ, M. Ö. (2010). Türkiye’de Sosyal Güvenlik Sistemi ve Bireysel Emeklilik Sisteminin Etkinliği: Muğla İli Üzerine Ampirik Bir İnceleme. T.C. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora tezi.