A Research On Determınatıon Of The Relatıonshıp Between Motıvatıon, Organızatıonal Cıtızenshıp Behavıours And Intentıon To Quıt; An Example Of Ostim Industrıal Area

Yıl 2018, , 131 - 144, 29.10.2018

Halil İyidemirci , Belgin Aydıntan

https://doi.org/10.30855/gjeb.2018.4.3.001

Öz

Because
of the applied economic policies by government, the industrial cluster areas
and the companies which works in this areas are increasing their importance in
Turkey. But according to the observations made by the company owners; in those
companies the worker turnover is high and the workers do not care the
companies’ goals. In relation to these observations the literature shows that
there are relations between workers motivation, organizational citizenship
behaviours and the intention to quit. Those notions have been taking attention
of the organizational behaviour researchers and they were taken into account
separately in some small amount of studies. Goal of this study is to find out
the relations between workers motivation, organizational citizenship behaviours
and the intention to quit. Under this purpose, an empirical study was applied
on 110 employees working on machine and sheet metal processing in Ankara Ostim
Industrial Cluster. According to the results of the study, it is proved that
there is a significant positive association between workers motivation and
organizational citizenship behaviours. However, it is proved that motivation
and organizational citizenship behaviours has a significant negative effect on
intention to quit.

Anahtar Kelimeler

Motivation, Organizational Citizenship, Intention to quit

Motivasyon, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma; Ostim Organize Sanayi Bölgesi Örneği

Öz

Türkiye’de ekonomik alanda
uygulanan devlet politikaları sonucunda organize sanayilerin ve burada faaliyet
gösteren işletmelerin önemi gün geçtikçe artmaktadır. Ancak organize sanayideki
işletme sahipleri tarafından yapılan gözlemlere göre bu işletmelerde çalışan
devir hızının yüksek olduğu ve işletmelerin hedeflerinin çalışanlar tarafından
benimsenmediği yönünde bazı değerlendirmeler mevcuttur. Bu bağlamda literatür
incelendiğinde, çalışan motivasyonu, örgütsel vatandaşlık davranışı ve işten
ayrılma niyeti arasında ilişkilerin olduğu yapılan çalışmaların sonuçlarından
anlaşılmaktadır. Bu kavramlar örgütsel davranış alanındaki araştırmacıların
çokça dikkatini çekmiş ve farklı çalışmalarda ele alınmış ancak bir arada
kısıtlı sayıda çalışmada analiz edilmiştir. Bu çalışma örgütsel vatandaşlık
davranışı, çalışanların motivasyonu ve işten ayrılma niyetlerini ölçmeyi, elde
edilecek veriler ile bu kavramlar arasındaki ilişkileri ortaya koymayı
hedeflemiştir. Bu amaçla, Ankara Ostim Organize Sanayi Bölgesinde makine ve
metal işleme işletmelerinde 110 çalışan üzerinde bir araştırma yapılmıştır.
Araştırma sonucunda, örgütsel vatandaşlık davranışı ile motivasyon arasında
pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Bununla birlikte, örgütsel
vatandaşlık davranışı ve motivasyonun işten ayrılma niyeti üzerine negatif
yönlü ve anlamlı etkilerinin olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Motivasyon, Örgütsel Vatandaşlık, İşten Ayrılma Niyeti

Kaynakça

• 1. Alsat, Ç. O., (2016). “Çalışan Motivasyonunu Etkileyen Aktörlerin İş Tatminine Etkisinin Belirlenmesine Yönelik Bir Uygulama”, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme ABD., ss:1-117.
• 2. Altıntaş, C. F., (2006). “Hizmet Çalışanları Olarak Hemşirelerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Boyutlarını Belirlemeye Yönelik Bir Analiz”, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İ.İ.B.F., Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 4, Sayı 2, ss:81-90.
• 3. Barbuto, John E. Jr. (2005). “Motivation and Transactional, Charismatic, and Transformational Leadership: A Test of Antecedents” Faculty Publications: Agricultural Leadership, Education & Communication Department. Paper 39, ss:26-40.
• 4. Cerasoli, C. P., Nicklin, J. M. ve Ford, M. T., (2014), “Intrinsic Motivation and Extrinsic Incentives Jointly Predict Performance: A 40-Year Meta-Analysis”, Psychological Bulletin, Advance online publication, ss: 1-29.
• 5. Eren, E. (2010) “Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi”, Beta Basım Yayım: İstanbul.
• 6. Ergül, H. F., (2005), “Motivasyon ve Motivasyon Teknikleri”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi ISSN:1304-0278 Güz 2005 C.4 S.14, ss:67-79.
• 7. Ersari, G., ve Naktiyok, A. (2012). “İş Görenin İçsel ve Dışsal Motivasyonunda Stresle Mücadele Tekniklerinin Rolü/Role of Stress Fighting Tecniques in Internal and External Motivation of Employees”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), ss:81-101.
• 8. Firth, L., Mellor, D., Moore, K. A., ve Loquet, C., (2004), “How can managers reduce employee intention to quit?”, Journal of managerial psychology, vol. 19, no. 2, ss: 170-187.
• 9. Gürbüz, S. ve Yüksel, M., (2008) “Çalışma Ortamında Duygusal Zeka: İş Performansı, İş Tatmini, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Bazı Demografik Özelliklerle İlişkisi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9 (2) 2008, ss:174-190.
• 10. Karatepe, O. M., Uludağ, O., Menevis, İ., Mehmadagic H. L., ve Baddar. L., (2006). “The Effects of Selected Individual Characteristics on Frontline Employee Performance and Job Satisfaction”. Tourism Management, 27 (4), ss: 547-560.
• 11. Köroğlu, Ö., (2011), “İş Doyumu ve Motivasyon Düzeylerini Etkileyen Faktörlerin Performansla İlişkisi: Turist Rehberleri Üzerine Bir Araştırma”, Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, ss: 1-409.
• 12. Küçüközkan, Y., (2015) “Liderlik ve Motivasyon Teorileri: Kuramsal Bir Çerçeve”, Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi Bahar 2015, Cilt 1, Sayı 2, ss. 86-115.
• 13. Le Pine, J. A., Erez, A. ve Johnson, D. E. (2002). “The Nature and Dimensionality of Organizational Citizenship Behavior: A Critical Review and Meta-analysis“ Journal of Applied Psychology, 87, ss: 52-65.
• 14. MacKenzie, S., Podsakoff, P. M. ve Paine, J. B. (1999). “Do Citizenship Behaviors Matter More for Managers Than for Salespeople?” Journal of the Academy of Marketing Science, 27, ss: 396-410.
• 15. Mottaz, J. C. (1985). “The Relative Importance of Intrinsic and Extrinsic Rewards as Determinants of Wok Satisfaction”, The Sociological Quarterly, 26(3), ss: 365-385.
• 16. Netemeyer, G. R., Boles, J. S., McKee, D. O., McMurrian, R., (1997) “An Investigation Into the Antecedents of Organizational Citizenship Behaviors in a Personal Selling Context”, The Journal of Marketing, Vol. 61, No. 3 (July), ss: 85-98.
• 17. Organ, W. D., (1997), “Organizational Citizenship Behavior: It’s Construct Clean-Up Time”, Human Performance, Vol 10, No 2, ss:85-97.
• 18. Podsakoff, P. M., MacKenzie, S., Moorman, R. ve Fetter, R., (1990). “Transformational Leader Behaviors and Their Effects on Trust, Satisfaction, and Organizational Citizenship Behavior The Leadership Quarterly, 1:, ss: 107-142.
• 19. Podsakoff, P., MacKenzie, S., Paine, J. ve Bachrach. (2000). Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical and Empirical Literature and Suggestions for Future Research” Journal of Management, 26, ss: 513–563.
• 20. Polatcı, S. ve Cindiloğlu, M., (2013) “Kişi-Örgüt Uyumunun Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisi: Duygusal Bağlılığın Aracılık Rolü”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Y.2013, C.18, S.3, ss:299-318.
• 21. Polatçı, S., Özçalık, F., Cindiloğlu, M., (2014) “Üretkenlik Karşıtı İş Davranışı ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerinde Kişi-Örgüt Uyumunun Etkileri”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Yıl: Ekim 2014 Cilt-Sayı: 7 (3) ss: 1-12.
• 22. Raghoebarsing, C. (2011). “Organizational Citizenship Behavior & Work Motivation in the Granite Mining Industry in West-Suriname” Maastricht School of Management Üniversitesinde, Lim A Po Institute for Social Studies Yönetim ve Finans Anabilim dalında Yürütülmüş Yüksek Lisans Tezi, ss. 1 - 87.
• 23. Seker, S. E., (2015) “Motivasyon Teorisi” YBS Ansiklopedi, v. 2, is. 1, ss: 23 – 27.
• 24. Sezgin, F., (2005) “Örgütsel Vatandaşlık Davranışları: Kavramsal Bir Çözümleme ve Okul Açısından Bazı Çıkarımlar”, GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 25, Sayı 1, ss:317-339.
• 25. Smith, C. A., Organ, D. W., ve Near, J. P., (1983). “Organizational citizenship behavior: Its Nature and Antecedents” Journal of Applied Psychology, 68, ss:653-663.
• 26. Sökmen, A., ve Boylu, Y., (2011) “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Cinsiyete Göre Farklılık Gösterir Mi? Otel İşletmeleri Açısından Bir Değerlendirme”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 10(1). ss:147 - 163 ISSN: 1303-0094.
• 27. Sökmen, A., ve Ekmekçioğlu, E. B., (2013) “Yönetici Etik Davranışlarının Sınır Birim Çalışanlarının Motivasyon ve İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: Adana’da Bir Araştırma”, işletme araştırmaları dergisi 5/4 (2013) ss:87-104
• 28. Tang, T. L., ve İbrahim, A. H. (1998). “Antecedents of Organizational Citizenship Behavior: Public Personnel in the United States and in the Middle East” Public Personnel Management, 27, ss:529–548.
• 29. Toode K., Routasalo, P. ve Suominen T., (2010), “Work Motivation of Nurses: A Literature Review”, International Journal of Nursing Studies, ss. 246 -257.
• 30. Tunçer, P., (2013), “Örgütlerde Performans Değerlendirme ve Motivasyon”, Sayıştay Dergisi Sayı:88/ Ocak - Mart 2013, ss. 87 - 108.
• 31. Tütüncü, Ö., ve Demir, M., (2003). “Konaklama İşletmelerinde İnsan Kaynakları Kapsamında İşgücü Devir Hızının Analizi ve Muğla Bölgesi Örneği”, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (2), ss:146-170.
• 32. Wahyuni D. U., Christiananta B., Eliyana A., (2014), “Influence of Organizational Commitment, Transactional Leadership, and Servant Leadership to the Work Motivation, Work Satisfaction and Work Performance of Teachers at Private Senior High Schools in Surabaya”, Educational Research International Vol. 3(2) April ss. 82-96.
• 33. Yılmaz, M. (2014) “Ortaokul Öğretmenlerinin Güdülenme ve İş Doyumu Düzeyleri Arasındaki İlişki”, Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.