ECONOMIC GROWTH EFFECTS OF FOREIGN DIRECT INVESTMENTS: COINTEGRATION AND CAUSALITY ANALYSIS FOR TURKEY

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 49 - 71, 13.06.2017

Yasemin Keskin Benli , Ersin Yenisu

Öz

 ABSTRACT

The most important economic problems of Turkey’s are
insufficient capital and technology, unemployment and lacks of management
knowledge. Foreign direct investments are important means to eliminate these
problems for Turkey as well as in other developing countries. In some related
studies positive impact of foreign direct investments on economic growth was
observed. On the other hand, another important finding reached in study is that
foreign direct investments caused economic crisises in the target country. However,
in the literature review about the topic, foreign direct investments make
positive contribution to economy in developing countries, such as Turkey. In
this study the existence of Johansen cointegration and Granger causality
relationship between foreign direct investments and economic growth are tested
by using data for 2005Q1-2015Q3 period. According to conclusion of analysis it
is concluded that there is Johansen cointegration relationship between foreign
direct investment and economic growth in long term. Also, bidirectional Granger
causality relationship between these variables exists. Finally causality
relation is confirmed by conducting impulse-response analysis.

Anahtar Kelimeler

Foreign Direct Investments, Economic Growth, Johansen Cointegration Test, Granger Causality Analysis, Impulse-Response Analysis

DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARININ EKONOMİK BÜYÜMEYE ETKİSİ: TÜRKİYE İÇİN EŞBÜTÜNLEŞME VE NEDENSELLİK ANALİZİ

Öz

ÖZ

Türkiye’nin temel ekonomik sorunlarının başında sermaye
yetersizliği, işsizlik, teknoloji yetersizliği ve yönetim bilgi eksikliği
gelmektedir. Doğrudan yabancı sermaye yatırımları diğer gelişmekte olan
ülkelerde olduğu gibi Türkiye için de bu eksiklikleri gidermede önemli bir
araçtır. Yapılan çalışmalarda genellikle doğrudan yabancı sermaye
yatırımlarının ekonomik büyüme üzerinde olumlu bir etki yarattığı görülmüştür.
Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının hedef ülkede bazen ekonomik krizlere
yol açtığı da bir diğer önemli bulgudur. Literatüre bakıldığında genel olarak
doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin
ekonomisine olumlu katkı sağladığı söylenebilir. Bu çalışmada 2005Q1-2015Q3
verileri dikkate alınarak doğrudan yabancı sermaye yatırımları (DYSY) ile gayri
safi yurtiçi hasıla (GSYİH) (ekonomik büyüme) arasında Johansen Eşbütünleşme ve
Granger Nedensellik ilişkileri test edilmiştir. Analiz sonucuna göre doğrudan
yabancı sermaye yatırımları ile ekonomik büyüme arasında uzun dönemde Johansen
Eşbütünleşme ilişkisi bulunmuştur. Ayrıca söz konusu değişkenler arasında çift
yönlü Granger Nedensellik ilişkisi de vardır. Son olarak yapılan Etki-Tepki
analizleriyle de nedensellik ilişkisi doğrulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları, Ekonomik Büyüme, Johansen Eşbütünleşme Testi, Granger Nedensellik Analizi, Etki-Tepki Analizi

Kaynakça

• Abbes, S. M., Mostefa B., Seghir G. M., Zakarya G. M. (2015). Causal Interactions between FDI, and Economic Growth: Evidence from Dynamic Panel Co-Integration. Procedia Economics and Finance, 23, 276-290.
• Alagöz, M., Erdoğan, S., Topallı, N. (2008). Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme: Türkiye Deneyimi 1992-2007. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 79-89.
• Albulescu, C. T. (2014). Do Foreign Direct and Portfolio Investments Affect Long-Term Economic Growth in Central and Eastern Europe? Procedia Economics and Finance, 23, 507- 512.
• Ayaydın, H. (2010). Doğrudan Yabancı Yatırımlar İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Türkiye Örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26.
• Bozkurt, H. (2007). Zaman Serileri Analizi, Ekin Kitabevi, Bursa.
• Demir, Y. (2007). Yabancı Sermaye Yatırımlarının Ekonomik Büyümeye Etkisinin Türkiye Bağlamında Test Edilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 34, 152-161
• Dickey, D.A., Fuller, W.A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Jounal of the American Statistical Association. 74(366), 427-431.
• Enders, W. (2004). Applied Econometric Time Series, (2. ed.), John Wiley & Sons Inc.
• Granger, C.W.J. (1969). Investigating Ca¬usal Relations by Econometric Models And Cross-Spectral Methods. Econometrica, 37 (3), 424-438.
• Erçakar, M.E., Karagöl, E.T. (2011). Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar. Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı, 33, 4-29.
• Gedikli, A. (2011). Çok Uluslu Şirketler ve Doğrudan Yabancı Yatırımların Gelişmekte Olan Ülkelerin Kalkınması Üzerine Etkileri. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 6, 96-146.
• Haskel, J. H., Pereira S. C., Slaughter M. J. (2007). Does Inward Foreign Direct Investment Boost The Productivity Of Domestic Firms?. The Review of Economics and Statistics, August, 89(3), 482–496.
• Hendry, D. F., Pagan, A.R., Sargan, D. J. (1993). Dynamic Specifications”, Zvi Griliches, Michael D. Intriligatori, der. Handbook of Econometrics, 1–5 (18).
• Johansen, S. (1988). Statistical Analysis of Cointegration Vectors. Journal of Economic Dynamics and Control, 12(1), 231-254.
• Karaca, S. S. (2010). Uluslararası Sermaye Hareketleri ve Kriz Sonrası Görünüm. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1, 157-173.
• Karluk, R. (1984). Uluslararası Ekonomi, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul.
• Keho, Y. (2015). Foreign Direct Investment, Exports and Economic Growth: Some African Evidence. Journal of Applied Economics and Business Research JAEBR, 5 (4), 209-219.
• Koyuncu, F.T. (2011). Doğrudan Yabancı Yatırımların İktisadi Büyümeye Etkisi: Türkiye İçin Bir Ekonometrik Analiz. International Conference in Economics II.
• Mackinnon, J.G. (1996). Numerical Distribution Functions for Unit Root and Cointegration Tests. Journal of Applied Econometrics, (11), 601-618.
• Örnek, İ. (2008). Yabancı Sermaye Akımlarının Yurtiçi Tasarruf ve Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 63 (2), 199-207.
• Popescu, G. H. (2014). FDI and Economic Growth in Central and Eastern Europe. Journal of Sustainability, 6, 8149-8163.
• Seyitoğlu H. (1993). Uluslararası İktisat, Güzem Yayınları, İstanbul.
• Simionescu , M. (2014). The Relationship between Trade and Foreign Direct Investment in G7 Countries a Panel Data Approach. Journal of Economics and Development Studies, 2 (2), 447-454.
• Sims, A. C. (1980). Maroeconomics and Reality. Econometrica, Vol.48: 1-48.
• Şahin, D. (2015). Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (19), 159-172.
• Topallı, N. (2016). Doğrudan Sermaye Yatırımları, Ticari Dışa Açıklık ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye ve BRICS Ülkeleri Örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 17 (1), 83-95.
• Tuğlu, A. (2003). Türkiye’de Yabancı Sermaye Yatırımları ve Bu Yatırımların Vergilendirilmesi. Yaklaşım, 125, 108-115.
• Yapraklı, S. (2006). Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımların Ekonomik Belirleyicileri Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 2 (2), 23-48.
• http://www.tuik.gov.tr/ Erişim: 24 Haziran 2016
• http://evds.tcmb.gov.tr/ Erişim: 24 Haziran 2016