Work-family conflict in teachers and the effect of family-job conflict on burnout

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 38 - 54, 15.02.2021

Fatma Filiz Altıntop , Belgin Aydıntan

https://doi.org/10.30855/gjeb.2021.7.1.003

Öz

The main purpose of this study is to examine the effects of work-family conflict and family-work conflict on the dimensions of burnout and burnout, and to investigate whether some demographic factors of teachers cause changes in the dimensions of conflict and burnout. The study was conducted for 240 teachers including kindergarten teachers, classroom teachers, branch teachers, vocational teachers, public education center teachers, paid teachers, principals and vice principals in Ankara, Bala District and 225 valid questionnaires were obtained. The data obtained from the participants were analyzed using the SPSS 23.0 program. Frequency Analysis, Correlation Analysis and Linear Regression Analysis, Independent Sample T Test and One Way ANOVA were used. The results reveal that there was a positive and significant relationship between work-family and family-work conflict, conflicts and burnout, and between emotional burnout, low personal accomplishment and depersonalization dimensions of the teachers who helped the study. We observed that family and work-related conflicts affect burnout. As an answer to the questions of whether the conflicts that teachers experience due to work or family are related to each other, to what extent conflicts affect burnout, and whether work-family and family-work conflicts affect the dimensions of burnout in the same degree, the conflicts can be explained with each other. The results also show that all of the problems get worse and eventually result in burnout, and conflicts have an effect on emotional exhaustion and depersonalization.

Anahtar Kelimeler

work-family conflict,, amily-work conflict,, f burnout, teacher

Öğretmenlerde iş-aile çatışması ve aile – iş çatışmasının tükenmişlik üzerine etkisi

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, öğretmenlerin yaşadığı iş-aile çatışması ile aile-iş çatışmasının tükenmişlik ve tükenmişliğin boyutları üzerindeki etkisinin incelenmesi, öğretmenlerin bazı demografik faktörlerinin çatışma ve tükenmişliğin boyutlarında değişikliğe sebep olup olmadığının araştırılmasıdır. Ankara’nın Bala ilçesinde ve köylerinde bulunan ana sınıfı öğretmenleri, sınıf öğretmenleri, branş öğretmenleri, halk eğitim merkezi öğretmenleri ve ücretli öğretmenler ile müdür ve müdür yardımcılarından oluşan 240 katılımcıya uygulanmıştır. Elde edilen anketlerden 225 tanesi geçerli kabul edilerek analizlere dahil edilmiştir. Katılımcılardan elde edilen veriler SPSS 23.0 programından yararlanılarak analiz edilmiştir. Analizlerde Frekans Analizi, Korelâsyon Analizi ve Doğrusal Regresyon Analizi, Bağımsız Örneklemde T Testi ve One Way ANOVA’dan faydalanılmıştır. Araştırmaya yardım eden öğretmenlerin yaşadıkları iş-aile ve aile-iş çatışması arasında, çatışmalar ile tükenmişlik arasında ve çatışmalar ile tükenmişliğin duygusal tükenmişlik, düşük kişisel başarı hissi ve duyarsızlaşma boyutları arasında genel olarak pozitif anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Aile ve iş kaynaklı çatışmaların tükenmişliği etkilediği görülmüştür. Öğretmenlerin iş ve/veya aile kaynaklı yaşadıkları çatışmaların birbiriyle ilişkisinin olup olmadığı; çatışmaların tükenmişliği ne derecede etkilediği ve iş-aile ve aile-iş çatışmalarının tükenmişliğin boyutlarını aynı derecede mi etkilediği sorularına cevap olarak iş-aile ve aile-iş çatışmasının başlamasıyla birlikte çatışmaların birbirini beslediği ve ilerleyen sorunlar bütününün tükenmişlik ile sonuçlandığı, çatışmaların özellikle duygusal tükenmişlik ve duyarsızlaşmaya etki ettiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

İş-Aile Çatışması, Aile-İş Çatışması, Tükenmişlik, Öğretmen

Kaynakça

• Aktaş H. ve Gürkan G. Ç. (2015), ’’İş-Aile Ve Aile-İş Çatışması İle Bireysel Performans Etkileşiminde Meslekî Bağlılığın Aracı Rolü: Hemşireler Üzerinde Bir Araştırma’’ Doğuş Üniversitesi Dergisi, 16 (2) 2015, 139-154
• Maslach, C., Schaufelı, W. B. ve Leıter, M. P., (2001), “Job Burnout”, Annual Review Psychology, 52, Ss. 397-422.