Anne-Bebek Bağlanma Ölçeğinin Türk Toplumuna Uyarlanması: Aydın Örneği

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 3, 188 - 199, 19.10.2016

Hatice Aydemir Karakulak Özgür Alparslan

https://doi.org/10.16899/ctd.45668

Cited By: 5

Öz

Amaç: Bu çalışma, anne ile bebek ve baba ile bebek arasındaki bağlanmayı ölçmek amacıyla kullanılan Anne-Bebek Bağlanma Ölçeği’nin (ABBÖ) Türkçeye ölçüt bağıntılı uyarlamasının yapılarak, anne ve babalarda geçerlilik ve güvenilirliğini test etmek ve anne ile baba arasındaki farklılıkları açıklamak amacıyla yapılmıştır.

Yöntem: Araştırma metodolojik, tanımlayıcı ve kesitsel (01 Kasım 2007-31 Şubat 2008)   bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemini, bir devlet hastanesinde vajinal yolla doğum yapan (n=296) kadınlar ve eşleri (n=215) oluşturmuştur. Araştırmanın ilk aşamasında araştırma kriterlerine uyan 296 anne ile ve bu annelerin hastaneye gelebilen eşlerinden sadece 215’i ile görüşülmüştür. Çalışmanın ikinci aşamasında ise aynı anne ve babalardan, ulaşılabilen 202 anne ve 142 baba ile görüşülmüştür. Araştırmanın verileri tanıtıcı bilgi formu, ABBÖ, Edinburg Doğum Sonu Depresyon Ölçeği kullanılarak toplanmıştır (EDSDÖ). Ölçeğin dil eşdeğerliği sağlanmıştır. Kapsam geçerliği için uzman görüşleri alınmış olup ölçeğin güvenirliği madde-toplam puan korelasyonu ve iç tutarlık analizi ile belirlenmiştir. Yapı geçerliği için faktör analizi yapılmıştır. Veriler açıklayıcı faktör analizi, ölçüt bağıntılı geçerlilik ve test tekrar test çalışmaları yapılarak değerlendirilmiştir.

Bulgular: Ölçeğin içerik geçerliliği Kendall’s Uyuşum Katsayısı= W=0,277, p<0,05 olarak belirlenmiştir. Temel bileşenler analizi sonucunda ölçeğin annelere uygulanmasında iki faktörlük, babalara ilk uygulanmasında iki faktörlük, ikinci uygulanmasında ise üç faktörlük sonuç elde edilmiştir. ABBÖ’nin anneye ait Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayıları birinci aşamada 0.69, ikinci aşamada 0.68 olarak bulunmuştur. Ölçeğin babaya ait ilk uygulama Cronbach Alpha katsayısı 0. 79 ve ikinci uygulama Cronbach Alpha katsayısı 0.72 olarak bulunmuştur. 

Ölçek annelerde daha düşük iç tutarlığa sahip olmasına rağmen, tüm maddelerin ölçeğin tutarlığına katkı sağladıkları saptanmıştır (Madde bütün korelasyon katsayıları: r=.21-.54 arasında, madde silindiğinde Cronbach Alpha = .62-.69 arasındadır.). Babalarda daha yüksek iç tutarlığa sahip olmasına rağmen, bazı maddelerin ölçeğin güvenilirliğine katkı sağlamadığı saptanmıştır (Madde bütün korelasyon katsayıları:  r=.08-.80,  madde silindiğinde Cronbach Alpha = .66-.85 arasındadır.).

 Annelerde depresyonun bağlanma üzerindeki etkisinin zamanla kaybolduğu, babalarda ise yüksek depresyonun bebeğe olan bağlanmayı azalttığı saptanmıştır.

Sonuç: ABBÖ en az okuma-yazması olan annelerin, bebeklerine bağlanma düzeylerini ölçmede geçerli ve güvenilir bir araçtır. Ölçek babaların bebeklerine bağlanma düzeylerini ölçmede geçerli, ancak güvenilir (iç tutarlık) olmayan bir araçtır.

Anahtar Kelimeler

Bağlanma, Anne-Bebek Bağlanması, Baba-Bebek Bağlanması, Edinburg Postpartum Depresyon Ölçeği

Adaptation of Mother to Infant Bonding Scale to The Turkish Society: Aydın Sample

Öz

Aim-This study aimed to make a criterion-related adaptation of the Turkish version of the Mother to Infant Bonding Scale (MIBS), used for measuring the bonding between the Mother to Infant, into Turkish and testing its validity and reliability for mothers and fathers and explain the differences between a Mother to Father.

Method- This is a methodological, descriptive and cross-sectional (1 November, 2007-28 February, 2008) study. The sample of the study consisted of women who delivered vaginally (n=296) in a state hospital and their spouses (n=215). The data of the study were collected using information form, MIBS, and Edinburg Postpartum Depression Scale (EPDS). In the first stage of the study, 296 mothers complying with the criteria and 215 of the husbands who were allowed to enter into the hospital were interviewed. In the second stage of the study, only 202 mother and142 fathers were interviewed. Linguistic equivalence of the questionnaire was established. In order to test content validity, expert opinions were taken. Reliability was tested using item-total correlations and internal consistency analysis. Principal components analysis was conducted in order to evaluate construct validity. The data were analyzed doing exploratory factor analysis, criterion-related validity and test retest studies.

Results- The internal consistency of the scale was determined as Kendall’s coefficient of concordance = W=0,277, p-0,05. As a result of the principal components analysis, the implementation of the scale to mothers yielded two-factor result, the first implementation to fathers yielded two-factor result and the second implementation three-factor result. The Cronbach Alpha internal consistency coefficient of MIBS to mothers was found to be 0.69 in the first phase and 0.68 in the second phase. The Cronbach Alpha coefficient of the first implementation of the scale to fathers was determined to be 0.79 and the second 0.72.Even though the scale has lower internal compliance for the mothers, all the items were found to contribute. (All the item correlation coefficients- r=.21-.54, Cronbach Alpha at the item is delated r= 62-.69). Even though it has higher internal compliance for the fathers, some of the items were found not to contribute to the reliability of the scale (All the item correlation coefficients- r=.08-.80, Cronbach Alpha at the item is delated r =.66-.85). It was determined that the effect of depression in mothers on bonding disappeared in time, and that high depression in fathers were found to decrease bonding to the baby.

Conclusion- MIBS is a valid and reliable tool in measuring the bonding levels of at least literate mothers to their babies. The scale is a valid tool in measuring the bonding levels of fathers to their babies, but it is not a reliable tool with this respect (no internal consistency)-

Anahtar Kelimeler

Bonding, Mother-to-infant Bonding, Father-to-infant Bonding, Edinburg Postnatal Depression Scale

Kaynakça

• Soysal AS, Bodur S, İşeri E, Şenol, S. Bebeklik dönemindeki bağlanma sürecine genel bir bakış. Klinik Psikiyatri Dergisi 2005;8(2):88-99.
• Görak G.Yenidoğan Hemşireliğinde Etik. In: Dağoğlu T, Görak G. eds. Temel Neonatoloji ve Hemşirelik İlkeleri. Nobel Tıp Kitabevi: İstanbul, 2002:31-40.
• Çoban A, Saruhan A. Anne-bebek etkilesiminde hemşirenin rolü. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005; 89-96.
• Kennell JH, Klaus MH. Bonding: recent observations that alter perinatal care. Pediatrics in Review 1998;19(1):4-12.
• Taylor A, Atkins R, Kumar R, Adams D, Glover V. A new Mother-to-Infant Bonding Scale: links with early maternal mood. Arch Womens Mental Health 2005;8: 45-51.
• Beck CT. Postpartum depression: Stopping the thief that steals motherhood. AWHONN Lifelines 1999;3(4): 41.
• Beck CT, Gable RK. Postpartum Depression Screening Scale: Development and psychometric testing. Nursing Research 2000;49(5): 272.
• McCoy SB, Beal JM, Shipman SB. Risk factors for postpartum depression: a retrospective investigation at 4-weeks postnatal and a review of the literature. JAOA 2006;106(4):193-198.
• Kennedy HP, Beck CT, Dricoll JW. A light in the fog: Caring for women with postpartum depression. Journal of Midwifery, Women’s Health 2002;47(5):318.
• Lowdermilk DL, Perry SE, Bobak IM. Maternity and women’s healt care.7. baskı, Mosby: St. Louis, 2000: 639- 640,940-963.
• Büyüköztürk S. Sosyal bilimleri için veri analizi el kitabı istatistik araştırma deseni-SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Yayıncılık, 2002.
• Ercan İ, Kan İ. Ölçeklerde güvenilirlik ve geçerlik. Uludağ Universitesi Tıp Fakultesi Dergisi 2004;30 (3): 211-216.
• Özdamar K. Paket programlar ile istatistiksel veri analizi-2 (çok değişkenli analizler). 5. Baskı, Eskisehir: Kaan Kitabevi, 2004:236-277.
• Engindeniz AN, Küey L, Kültür, S. Edinburg doğum sonrası depresyon ölçeği Türkçe formu geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Bahar Sempozyumları 1. Kitabı. Ankara: Psikiyatri Derneği Yayınları, 1997:51-52.
• Büyüköztürk S. Faktör Analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Eğitim Yönetimi Dergisi 2002; Güz: 470-433.
• Aksayan S, Gözum S. Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber I, Hemşirelikte Araştırma Dergisi 2002;4(1):9-14.
• Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlaması için
• Şencan H. Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve
• Figueiredo B,Costa R, Pacheco A,Pais A. Mother-to-infant and father-to-infant initial emotional involvement. Early Child Development and Care 2007;177(5):521-532.