COMPARING LIBERALISM AND POSITIVISM ON DESIGNABILITY OF THE INDIVIDUAL AND SOCIETY

Yıl 2016, , 61 - 76, 01.01.2016

Muhittin Bilge

https://doi.org/10.19129/sbad.42

Öz

That is the fact that the relationship between the individual and society has an importance for human sciences from both social and political aspects. Therefore we know that various comparative thought/ ideologic approaches in relation to the structure betweeen the individual and society and the prioritised arguments regarding the basic dynamics of that structure form one of the constant issues of human sciences. Liberal and positivist thinking as the samples of such forms of thought differs severely both ontologically and epistemologically from each other and possesses a projection on the relation between indivual and society which is dramatically contrary to each other. In this paper, we aim to reveal adverseness and parallelism in terms of “designability the individual and the society” by comparing pozitivizm which asserts that people’s efforts should mainly be about both finding the constant laws between incidents and designing society/able to design society by accepting that as in natural sciences there are some rules in the mechanism of the society so the society seems like an living organism and this organism cannot be aparted from its whole structure, with liberalism which asserts that because of being person oriented and a whole structure of the society, it doesn’t have a practicable character to be designed.

Anahtar Kelimeler

Individual, society, individualization, liberalism, positivism

BİREY VE TOPLUMUN DİZAYN EDİLEBİLİRLİĞİ AÇISINDAN LİBERAL TEORİ - POZİTİVİZM KARŞILAŞTIRMASI

Öz

Birey ve toplum ilişkisinin, hem siyasal hem de sosyal açıdan beşeri bilimler için taşıdığı önem bir vakıadır. Bu sebeple, birey ve toplumun yapısı, ilişkileri ve bu ilişkilerin temel dinamiklerine dair önceledikleri argümanlara ilişkin olarak birçok düşünce/ideolojik yaklaşımın karşılaştırmalı bir şekilde beşeri bilimlerin değişmez konularından birisi olduğunu bilmekteyiz. Bu düşünce biçimlerinden olan liberalizm ve pozitivist anlayışın da, birbiriyle hem ontolojik hem de epistemolojik açıdan çok ayrı, hatta taban tabana zıt birer birey ve toplum geometrisi çizdiklerini söylemek yanlış olmayacaktır. Biz bu çalışmada, toplumu canlı bir organizmaya benzeterek bu organizmanın işleyişinin bütünden soyutlanarak yapılamayacağını, tıpkı doğa bilimlerinde olduğu gibi toplumun işleyişinde de yasaların olduğunu öne sürerek, insanın ödevinin olaylar arasındaki değişmez yasaları bularak toplumu dizayn etmek/edebilmek olması gerektiğini söyleyen pozitivizm ile; bireyi merkeze alan ve toplumun tek tek bireylerin toplamından başka ve fazla bir şey olmadığını söyleyerek, toplumsal yapı ve değişimleri anlama ve açıklamanın biricik yolunun bireyden geçtiğini, dolayısıyla da, toplumun total bir yapı olarak, dizayn edilmeye müsait bir karakteri içkin olmadığını öne süren liberalizmin arasındaki ilişkiyi karşılaştırmalı bir şekilde ele alarak, “birey ve toplumun dizayn edilebilirliği” açısından aralarındaki karşıtlık ve paralellikleri ortaya koymaya çalışacağız

Anahtar Kelimeler

Birey, toplum, bireyselleşme, liberalizm, pozitivizm

Kaynakça

• Arblaster, A.(1984), The Rise and Decline of Western Liberalism, Oxford: Basil Blackwell, 1984.
• Berten, A.- Silveria P.- Pourtois H. (2006), Liberaller ve Cemaatçiler, (Çev., Z. Özlem Üskül Engin), (Der. A. Berten- P. da Silveria- H. Pourtois), Dost Kitabevi, Ankara.
• Chalmers, A. (1994), Bilim Dedikleri, ( Çev., Hüsamettin Arslan), Vadi Yayınları, Ankara.
• Comte, A. (2001), Pozitif Felsefe Kursları, (Çev., Erkan Ataçay), Sosyal Yayınlar, İstanbul.
• Dindar, B.(1988), Emmanuel Mounier’de Personalizm, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Durkheim, E. (2010), Sosyolojik Yöntemin Kuralları, (Çev, Cemal Bâli Akal), Dost Kitabevi, Ankara.
• Dworkin, R. (2006), “Liberalizm”, (Çev., Eylem Özkaya), Liberaller ve Cemaatçiler , Dost Kitabevi, Ankara.
• Erdoğan, M. (1996), “Hangi Liberalizm”, Diyalog, S.1.
• Etan, A. (1997), “Kişilik ve Eğitim”, Yüzyılımızda İnsan Felsefesi, Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Haz., İoanna Kuçuradi, Ankara.
• Giddens, A. (2002),“Pozitivizm ve Eleştiricileri”, (Çev., Levent Köker), Tom Bottomore- Robert Nisbet, Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, içinde, (Haz., Mete Tunçay- Aydın Uğur), Ayraç Yayınları, Ankara.
• Hayek, F. A. (1948), Individualism and Economic Order, The University of Chicago Pres, London.
• Hayek, F. A. (1978), The Constitution of Liberty, The University of Chicago Pres, Chicago.
• Horkheimer, M. (2002), Akıl Tutulması, (Çev., Orhan Koçak), Metis Yayınları, İstanbul.
• Köker, L.(1990), İki Farklı Siyaset, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Lindsay, A.D. (1930-35 ), “ İndividualism” Encyclopedia of the Social Sciences, New York, ,Cilt VII
• Lukes, S. (2006), Bireycilik, (Çev. İsmail Serin), Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
• Mahçupyan, E. (1996), Liberalizmi Anlamak: Temeller, İşlevler ve İkilemler., Diyalog , S.1.
• Mardin, Ş. (1993), İdeoloji, İletişim Yayınları, İstanbul .
• Mill, J.S. (1997), Hürriyet, (Çev., Mehmet Osman Dostel.), Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Özügül, O. (1991), Pozitivizm ya da Mantık Olarak Felsefe, Us Yayıncılık, İstanbul.
• Rawls, J. (1999), A Theory of Justice, Oxford Üniversity Press, Oxford.
• Simmel, G. (2009), Bireysellik ve Kültür, (Çev. Tuncay Birkan), Metis Yayınları, İstanbul.
• Tocqueville A. (1994). Amerika’da Demokrasi, (Çev., İhsan Sezal-Fatoş Dilber), Yetkin Yayınları, Ankara.
• Ural, Ş. (1986), Pozitivist Felsefe, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Yayla, A. (1993), Liberal Bakışlar, Siyasal Kitabevi, Ankara.
• Yayla, A. (1996), “Liberalizm Ne Değildir?”. Diyalog, S.1.