COVİD-19 PANDEMİ SÜRECİNDE KADINLARIN EV İÇİ YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Yıl 2021, , 240 - 253, 30.12.2021

Gündüz Aksu Kocatürk

https://doi.org/10.48145/gopsbad.970414

Cited By: 1

Öz

Toplumsal cinsiyet kimlikleri toplumsallaşma ve kültürel süreçler neticesinde elde edilmektedir. Bu bağlamda kurgulanan kadınlık ve erkeklik kimliğinin mekândaki karşılığı ise özel alan ve kamusal alan ayrımıdır. Kadınlar/Kadınlık özel alanla özdeşleştirilirken özel alanının dışındaki mekân erkeklerle/erkeklikle özdeşleştirilmiştir. Cinsiyete dayalı işbölümüne dayalı olarak kadınlar ev içi yükümlülüklerin yürütücüsü konumunda olmuşlardır. Bu yükümlülükler toplum, mekân ve zaman dolayımında farklılık göstermekle birlikte, ‘kadın işi’ olarak değerlendirilmeleri bakımından ortaklaşmaktadırlar. ‘Kadın işi’ olarak değerlendirilen bu yükümlülükler bazı zamanlarda nicelik ve nitelik açısından değişebilmektedir. Örneğin olağanüstü kriz dönemlerinde kadının ücretsiz emek alanı ile ücretli emek alanındaki varlıkları etkilenebilmektedir. Bu çalışma kadınların ev içi yükümlülükleri üzerinde Covid-19 pandemi sürecinin etkilerini belirleme amacı taşımaktadır. Bunun için tanıdık referans aracılığı ile temasa geçilen kadınlarla yapılandırılmış görüşme planı üzerinden görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda Türkiye genelinde 135 kadınla gerçekleştirilen görüşmelerden elde edilen verilerin nitel çözümlemesi yapılmıştır. Sonuç olarak olağanüstü kriz hallerinden biri olarak Covid-19 pandemi sürecinde kadınların ev içi yükümlülüklerinin arttığı gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19 Pandemi, Toplumsal Cinsiyet, Ev İçi Yükümlülükler

THE OBLIGATION OF WOMEN REGARDING HOME DURING THE COVID-19 PANDEMIC

Öz

Gender identities are acquired as a result of socialization and cultural processes. In this context, the counterpart of the identity of femininity and masculinity in the space is the distinction between private and public spaces. While women/femininity are identified with the private sphere, the space outside the private sphere is identified with men/masculinity. In the context of the gender-based division of labor, women have become the executors of domestic obligations. Although these obligations differ in terms of society, space and time, they are common in terms of being considered as 'women's work'. However these obligations, which are considered to be ‘women's work’, may change in terms of quantity and quality at times. For example, in times of extraordinary crisis, women's assets in unpaid labor and wage labor may be affected. This study aims to identify and analyze the effects of the Covid-19 pandemic process on women's domestic obligations. For this purpose, interviews have been conducted with 135 women, reached by the snowball technique, through a structured interview plan. Then, a qualitative analysis of the data obtained from the interviews was made. As a result, it has been observed that women's domestic obligations have increased during the Covid-19 pandemic as one of the extraordinary crisis periods.

Anahtar Kelimeler

Covid-19 Pandemic, Gender, The Obligation Regarding Home

Kaynakça

• Acar-Savran, G. (2012), “İkinci Basıma Önsöz”, Kadının Görünmeyen Emeği, (Ed. G. Acar-Savran ve N. T. Demiryontan), İstanbul: Yordam Kitap: 9-16.
• Acar-Savran, G. (2013), Beden Emek Tarih: Diyalektik Bir Feminizm İçin, İstanbul: Kanat Kitap.
• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, 2015, Van-Erciş Depremleri Sonrası Yürütülen Psikososyal Destek Programlarının Değerlendirilmesi, https://ailevecalisma.gov.tr/uploads/athgm/uploads/pages/goc-afet-ve-acil-durumlarda-psikososyal-destek/van-ercis-depremleri-sonrasi-yu-ru-tu-len-psikososyal-destek-programlarinin-deg-erlendirilmesi.pdf (Erişim Tarihi: 14.04.2021).
• Alkan, A. (2005), Yerel Yönetimler ve Cinsiyet: Kadınların Kentte Görünmez Varlığı-Ankara Araştırması, Ankara: Dipnot Yayınları.
• Aşkın, R.; Bozkurt, Y.; Zeybek, Z. (2020), “COVİD-19 Pandemisi: Psikolojik Etkileri ve Terapötik Müdahaleler”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Covid-19 Sosyal Bilimler Özel Sayısı, 19: 37, 304-318.
• Atila Demir, S. (2020), “Salgın Sürecinde Yaşlı Nüfus, Sosyal Dışlanma ve Yaş Ayrımcılığı”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3: 38, 186-201.
• Bennholdt-Thomsen, V. (2014), “Neden Üçüncü Dünya’da da Hâlâ Ev Kadınları Yaratılıyor?”, Son Sömürge: Kadınlar, (Ed. M. Mies vd), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Blanton, R.; Blanton, S.; Pekşen, D. (2019), “The Gendered Consequences of Financial Crises: A Cross-National Analysis”. Politics&Gender, 15, 941-970.
• Bora, A. (2014), Kadınların Sınıfı: Ücretli Ev Emeği ve Kadın Öznelliğinin İnşası, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Çaha, Ö. (1999), Sivil Toplum, Aydınlar ve Demokrasi, İstanbul: İz Yayıncılık.
• Çaha, Ö. (2014), “İdeolojik Kamusalın Sivil Kamusala Dönüşümü”, DOĞUBATI, 5, 81-103.
• Çakır, S. (2009), “Mekânın Kadınlar Açısından Kurgulanışına Kuramsal ve Tarihsel Süreç İçinde Bakmak”, Kadın ve Mekân: Tutsaklık mı Sultanlık mı, (Ed. A. Akpınar vd.), İstanbul: Turkuvaz Kitapçılık ve Yayıncılık.
• Delphy, C. (2012), “Baş Düşman”, Kadının Görünmeyen Emeği, (Ed. G. Acar-Savran ve N. T. Demiryontan), İstanbul: Yordam Kitap.
• “Deniz Kandiyoti: Salgın, modern kadının yaşadığı illüzyonu yıktı geçti”, 30.04.2020, Gazeteduvar, https://www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2020/04/30/deniz-kandiyoti-salgin-modern-kadinin-yasadigi-illuzyonu-yikti-gecti (Erişim Tarihi: 05.12.2020).
• Doğanay, G.; Çopur, Z. (2020), “Yaşlı nüfusun COVID-19 Salgınına İlişkin Görüşleri: Giresun İli Örneği”, Türk Coğrafya Dergisi, 76, 59-74.
• Ecevit, M. (2011), “Epistemoloji”, Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi, (Ed. Y. Ecevit ve N. Karkıner), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Federici, S. (2013), Sıfır Noktasında Devrim: Ev İşi, Yeniden Üretim ve Feminist Mücadele, (Çev. D. Meral vd.), İstanbul: Otonom Yayıncılık.
• Feldman, J. (02.04.2002), Does COVID-19’s toll reflect social inequality? Early evidence from NYC, https://medium.com/@jmfeldman/does-covid-19s-toll-reflect-social-inequality-early-evidence-from-nyc-209c3b0a0ff7 (Erişim Tarihi: 17.04.2021).
• Hartmann, H. (2012), “Marksizm ve Feminizmin Mutsuz Evliliği”, Kadının Görünmeyen Emeği, (Ed. G. Acar-Savran ve N. T. Demiryontan), İstanbul: Yordam Kitap.
• Jamkhandikar, S. (04.06.2015), Drought-hit Indian village looks to ‘water wives’ to quench thirst. Reuters, https://www.reuters.com/article/india-waterwives-widerimage/drought-hit-indian-village-looks-to-water-wives-to-quench-thirst-idINL3N0YQ1ZL20150604 (Erişim Tarihi: 14.04.2021).
• Lean In; McKinsey&Company, 2020, Women in the Workplace, https://wiw-report.s3.amazonaws.com/Women_in_the_Workplace_2020.pdf (Erişim Tarihi: 06.12.2020).
• Miller, C. C. (06.05.2020), Nearly Half of Men Say They Do Most of the Home Schooling. 3 Percent of Women Agree. The New York Times, https://www.nytimes.com/2020/05/06/upshot/pandemic-chores-homeschooling-gender.html (Erişim Tarihi: 19.04.2021).
• Molyneux, M. (2012), “Ev Emeği Tartışması ve Ötesi”, Kadının Görünmeyen Emeği, (Ed. G. Acar-Savran ve N. T. Demiryontan), İstanbul: Yordam Kitap.
• Öztürk, M. Y. (2010), “Kapitalist Gelişme ve Kriz Sürecinde Kadın Emeği: Asya Deneyiminden Çıkarılacak Dersler”. Çalışma ve Toplum, 1, 105-132.
• Rowbotham, S. (1998), Kadın Bilinci Erkek Dünyası, (Çev. Ş. Alpagut), İstanbul: Payel Yayınevi.
• Şenol Çelik, S. (23.07.2020), COVID-19 Pandemi Süreci: Kadın Sağlık Çalışanların Durumu, https://kockam.ku.edu.tr/covid-19-pandemi-sureci-kadin-saglik-calisanlarin-durumu-sevilay-senol-celik/ (Erişim Tarihi: 25.04.2021).
• Tükel, R. (2020), “COVID-19 Pandemi Sürecinde Ruh Sağlığı”, Türk Tabipleri Birliği, COVID-19 Pandemisi Altıncı Ay Değerlendirme Raporu, 617-628.
• TÜSİAD; TÜRKONFED; UN Women Türkiye (13.11.2020), Covid-19 Salgınının Kadın Çalışanlar Açısından Etkileri, file:///C:/Users/User/Downloads/2020_11_13_Zcovid19_salgininin_kadin_calisanlar_acisindan_etkileri_sonuc_bulteni.pdf (Erişim Tarihi: 07.12.2020).
• UNDP (06.08.2020), COVİD-19 Küresel Salgın Sürecinde Türkiye’de Bakım Ekonomisi ve Toplumsal Cinsiyet Temelli Eşitsizlikler, file:///C:/Users/User/Downloads/UNDP-TR-GENDER-GAPS-IN-CARE-TR.pdf (Erişim Tarihi: 05.12.2020).
• “Unicef: Su taşıma işi kadınlar ve kız çocuklar için çoğu kez büyük bir zaman kaybı” (29.08.2016), https://www.unicef.org/turkey/bas%C4%B1n-b%C3%BCltenleri/unicef-su-ta%C5%9F%C4%B1ma-i%C5%9Fi-kad%C4%B1nlar-ve-k%C4%B1z-%C3%A7ocuklar-i%C3%A7in-%C3%A7o%C4%9Fu-kez-b%C3%BCy%C3%BCk-bir-zaman-kayb%C4%B1 (Erişim Tarihi: 14.04.2021).
• UN WOMEN (2020), From Insights to Action: Gender Equality in the Wake of Covid-19, https://www.unwomen.org/-/media/headquarters/attachments/sections/library/publications/2020/gender-equality-in-the-wake-of-covid-19-en.pdf?la=en&vs=5142 (Erişim Tarihi: 19.04.2020).
• Wenham, C.; Smith, J.; Morgan R., (2020), “COVID-19: The Gendered Impacts of the Outbreak”, The Lancet, 395, 846–848.