Konaklama İşletmelerinde Çalışan İşgörenlerin Örgütsel Yaratıcılık Algıları: Afyonkarahisar İli Örneği

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 1, 149 - 167, 02.07.2019

Hakan Kendir

Öz

Yapılan bu araştırmayla, Afyonkarahisar İli’nde
bulunan turizm işletme belgesine sahip üç, dört ve beş yıldızlı konaklama
işletmelerinde çalışan işgörenlerin örgütsel yaratıcılığı oluşturan boyutları
(bireysel, yönetsel ve toplumsal) algılama düzeyleri belirlenmeye
çalışılmıştır. Araştırmanın sistematikleştirilmesi ve istatistiki veriler dâhilinde
irdelenebilmesi için üç araştırma sorusu hazırlanmış ve istatistiki veriler ışığında
bu araştırma soruları yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda işgörenlerin,
yaratıcılığın bireysel ve toplumsal boyutuna ilişkin algılarının yüksek olduğu
belirlenmiştir.  İşgörenlerin bireysel
özellikleri ve görev yaptıkları işletmeye ilişkin özellikler ile örgütsel
yaratıcılığın boyutları arasında yapılan çoklu karşılaştırma testleri sonucunda
birtakım anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Yaratıcılık, Örgütsel Yaratıcılık, Konaklama İşletmeleri, İşgörenler

Kaynakça

• Afyonkarahisar İl Kültür Ve Turizm Müdürlüğü, (2012). Turizm İşletme Belgeli Konaklama Tesis Sayılarına İlişkin Doküman.
• Ağaoğlu, O. K. (1992). ‘İşgücünü Verimli Kullanma Tekniklerinin Turizm Sektörüne Uygulanması’ Verimlilik Dergisi Milli Prodüktivite Yayını, No:457, Ankara.
• Aksoy, M. (2008), Hayat Boyu Öğrenme ve Kariyer Rehberliği İlkelerinin İstihdam Edilebilirliğe Etkileri: Otel İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama, Yayınlanmış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı, 4. Baskı, Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Amabile, T. M., Conti, R., Coon, H., Lazenby, J. ve Herron, M. (1996). Assessing The Work Environment For Creativity [elektronik versiyon]. Academy of Management Journal, 39, 1154-1184.
• Amabile, T. M., Schatzel, E. A., Moneta, G. B. ve Kramer, S. J. (2004). Leader Behaviours And The Work Environment For Creativity: Perceived Leader Support [elektronik versiyon]. The Leadership Quarterly, 15, 5-32.
• Amabile, T. M., Barsade S. G., Mueller J. S. ve Staw B. M. (2005). Affect and Creativity at Work [elektronik versiyon]. Administrative Science Qarterly, 50, 367-403.
• Arköse, O. (2004), Yaratıcılığa ve Yeniliğe Yönlendirici Örgüt Yapısı, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Bakan, İ. ve Büyükbeşe T. (2004), ‘Yaratıcılık ve Yaratıcılık Yönetimi’ İçinde İ. Bakan (Editör), Çağdaş Yönetim Yaklaşımları İlkeler, Kavramlar ve Yaklaşımlar, ss. 5-33, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Balay, R. (2010). ‘Öğretim Elemanlarının Örgütsel Yaratıcılık Algıları’ Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 43 (1), ss. 41-78.
• Bentley, T. (1999). Takımınızın Yeteneklerini Geliştirmede Yaratıcılık (Çev. O. Yıldırım), 1. Baskı, İstanbul: Hayat Yayıncılık.
• Brousseau, K. R., Driver, M. J., Eneroth, K. ve Larsson, R. (1996). Career Pandemonium: Realigning Organizations and Individuals [elektronik versiyon]. Academy of Management Executive, 10 (4), 52-66.
• Cannon, J. (1994). ‘Issues in sampling and sample design - A managerial perspective’ İçinde J. Ritchie and C. Goeldner (Editörler),Travel, Tourism, and Hospitality Research, ss.131-143, New York: John Wiley and Sons Inc..
• Cook, P. (1998). The Creativity Advantage- Is Your Organization The Leader Of The Pack? [elektronik versiyon]. Industrial and Commercial Training, 30, 179-184.
• Çiftçi, B. (2011). ‘Kariyer Planlama’ İçinde U. Dolgun (Editör), İnsan Kaynakları Yönetimi, ss. 137-164, Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Davis, D. ve Cosenza, R. M. (1988). ‘Business Research for Decision Making’, Boston: PWS-Kent Publishing Company.
• De Bono, E. (2000). Rekabet Üstü (Çev. O. Özel), 3. Baskı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Derin, N. ve Demirel, E. T. (2011). ‘Örgütsel Yaratıcılığın Self Organizasyon Oluşumuna Etkisi’ Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3 (2), ss. 255-264.
• Dikici, A. (2001). ‘Sanat Eğitiminde Yaratıcılık’ Milli Eğitim Dergisi, 149.
• Ekvall, G. ve Ryhammar, L. (1999). The Creative Climate: Its Determinants and Effects at a Swedish University [elektronik versiyon]. Creative Research Journal, 12 (4), 303-310.
• Erdem, B. (2004). ‘Otel İşletmelerinde İnsan Kaynakları Planlamasının Yeri ve Önemi’ Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (11), ss. 35-54.
• Eroğlu, A. (2009). Faktör Analizi. Şeref Kalaycı (Ed.), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri içinde (ss. 321-331) Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Eryeler, E. (2003), Etkin Yönetimde Yaratıcılık ve Yaratıcılığı Geliştirmeye Yönelik Tekniklerin İncelenmesi ve Bir Araştırma, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Esen, Ş. (1996), Yönetimde Yaratıcılık ve Kendini Geliştirme, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Foster, J. ve Corby, L. (2005). Yaratıcılık Fabrikası- İşyerinizi Bir Fikir Jeneratörüne Dönüştürmek İçin Pratik Öneriler (Çev. E. Duru), 1. Baskı, İstanbul: Optimist Yayınları.
• Gardner, J. W. (1990). Yenilikçi Birey Zinde Toplum. İstanbul: İlgi Yayınevi. http://ilim2000.tripod.com/Kitaplar/Bireysel_yonetim/yenilikci_birey.htm, 28.12.2011.
• Genç, R. (2009). Profesyonel Yöneticinin Yöntem ve Kavramları, 1. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Ildız, E. (2011), ‘Örgütsel Yaratıcılık ve Yönetimi’, Çağın Polisi Dergisi-Sayı:18-19-20, http://www.caginpolisi.com.tr/v1/ÖrgÜtsel-yaraticilik-ve-yÖnetİmİ-939-1.html (22.04.2011).
• Kılıç, G. (2008). Kariyer Yönetimi ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Yayınlanmış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kim, T. Y., Hon, A. H. Y. ve Lee D. R. (2010). Proactive Personality and Employee Creativity: The Effects of Job Creativity Requirement and Supervisor Support For Creativity [elektronik versiyon]. Creativity Research Journal, 22, 37-45.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2007). Türkiye Turizm Stratejisi 2023 Eylem Planı 2007-2013. http://www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr/TR,11699/turkiye-turizm-stratejisi.html (30.05.2012).
• Luecke, R. (2008). İş Dünyasında Yenilik ve Yaratıcılık (Çev. T. Parlak), 1. Baskı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Moultrie, J. ve Young, A. (2009). Exploratory Study Of Organizational Creativity in Creative Organizations [elektronik versiyon]. Creativity and Innovation Management, 18 (4), 219-314.
• Ortatepe, K. A. (2001), Yaratıcılık ve Buluş Yönetimi Banka Sektöründe Bir Uygulama, Yayınlanmış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Öncü, T. (2003). ‘Torrance Yaratıcı Düşünme Testleri- Şekil Testi Aracılığıyla 12-14 Yaşları Arasındaki Çocukların Yaratıcılık Düzeylerinin Yaş ve Cinsiyete Göre Karşılaştırılması’ Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, 43 (1), ss. 221-237.
• Özkoç, A. G. (2009). Kaynak Bağımlılığının Yönetilmesinde Örgütsel İdeolojinin Stratejik Rolü: Otel İşletmelerine Yönelik Bir Model Önerisi, Yayınlanmış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Ryan, C. (1995). ‘Researching Tourist Satisfaction: Issues, Concepts, Problems’ London: Routledge.
• Sekaran, U. (2002). Research Methods For Business: A Skill- Building Approach, 3. Baskı, USA: John Wiley & Sons, Inc.
• Sungur, N. (1997). Yaratıcı Düşünce, 2. Baskı, İstanbul: Evrim Yayınevi.
• Tabachnick, B. ve Fidell, L. (2013). Using multivariate statistics (Sixth edition). United States: Pearson Education.
• Ural, A. ve Kılıç, İ. (2006). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS İle Veri Analizi, 2. Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Ulukök, Ş., Sarı, U., Özbek, G. ve Çelik, H. (2012). ‘Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Yaratıcılık Düzeylerinin Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi (Kırıkkale Üniversitesi Örneği)’ Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1 (3), ss. 195-205.
• Yanık, O. (2007). Yaratıcılık, 1. Baskı, İstanbul:BAMM Yayınevi.
• Yeşiltaş, M. ve Keleş, Y. (2009). ‘İşgörenlerin Eğitim Düzeyleri ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma’ Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 11 (2), ss. 17-40.
• Yeşiltaş, M., Arslan, Ö. E. ve Temizkan, R. (2012). ‘İşgören Seçiminde ve Örgüt İçi İş Yaşamında Siyasi Ayrımcılık: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma’ İşletme Araştırmaları Dergisi, 4 (1), ss. 94-117.
• Yılmazer, A. (2010). Meslek Yüksekokulları İçin İnsan Kaynakları Yönetimi, 2. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zarifoğlu, N. (2006), Yönetimde Yaratıcılığın Koşulları ve Beyçelik A.Ş.’de Bir Uygulama, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.