THE FREQUENCY AND USE OF BASIC, CONNOTATIVE AND FIGURATIVE WORDS IN THE LEVEL B1 READING TEXTS OF THE YEDİ İKLİM TURKISH TEACHING SET

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 2, 568 - 575, 30.12.2020

Behice Varışoğlu , Merve Miçooğulları

https://doi.org/10.48145/gopsbad.820055

Öz

YEDİ İKLİM TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1 DÜZEYİ OKUMA METİNLERİNDE TEMEL, YAN VE MECAZ ANLAMLI SÖZCÜKLERİN KULLANIM SIKLIĞI

Öz

İletişimin en temel yapı taşı olan sözcükler anlama ve anlatmada kullanılan dil malzemeleridir. Aynı zamanda yabancı dil öğretimi söz konusu olduğunda kullanılan ders kitaplarındaki metinlerin sözcük öğretimi bakımından temel bir işlevi bulunmaktadır. Bu amaçla metinlerdeki sözcüklerin hedef dilde öğrencilerin en çok ihtiyaç duyacağı sözcükler arasından seçilmesi ve aynı zamanda kullanım açısından seviyelerine uygun olması beklenir. Bu çalışmanın amacı Yedi İklim Türkçe öğretim seti B1 düzeyindeki okuma metinlerinde geçen sözcükleri temel, yan ve mecaz anlam boyutlarında ele alıp sözcük sıklığını tespit etmektir. Yedi İklim Türkçe öğretim seti B1 düzeyinde sekiz temada toplamda yirmi dört okuma metni bulunmaktadır. Bu metinlerdeki sözcüklerin tamamı anlam bakımından tek tek incelenmiş; gerçek, yan ve mecaz anlam olma durumlarına göre gruplandırılmış ve sıklık sayısına bakılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve doküman incelemesiyle veri toplanmıştır. Çalışmanın bulgularına göre birinci temada en fazla gerçek (temel) anlamın olduğu görülmektedir. Bunu yan anlam izlemektedir. Sözcük çeşitliliği ve çok anlamlılık her temada farklıdır. Ancak çok anlamlılık ve sözcük çeşitliliğinin dağılımında temalar arasında düzenli bir artış ya da azalış gözlenmemektedir.

Anahtar Kelimeler

Yedi İklim Türkçe Öğretim Seti,, Yabancı Dil Olarak Türkçe,, Ders Kitapları,, Sözcük,, Anlam

Kaynakça

• Aksan, D. (2017). Anlambilim. Ankara: Bilgi Yayınları.
• Aksan, D. (2015). Her yönüyle dil- Ana çizgileri ile dilbilim. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Apaydın, N. (2010). 6. sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Arslan, N. (2014). Yabancılara Türkçe Öğretimi Ders Kitaplarında Söz Varlığı Unsurlarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Aşık, U. (2007). Yabancılar İçin Temel Türkçe Sözcük Varlığının Oluşturulması. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Aydın, M. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ders ve okuma kitaplarındaki kelime sıklığı ve seviyelere göre sözcük hazinesi çalışması. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi , Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Barın, E. (2003). Yabancılara Türkçe öğretiminde temel söz varlığının önemi. TÜBAR XIII, 311-317.
• Baş, B. (2006). 1985-2005 Yılları Arasında Çocuk Edebiyatı Sahasında Yazılmış Tahkiyeli Metinlerin söz varlığı üzerine bir araştırma. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bayyurt, Y. (2019). Hedef dil kültürünün yabancı dil öğretim yöntemlerine yansıması (4 b.). (D. YAYLI, & Y. Bayyurt, Dü) Ankara: Anı Yayıncılık.
• Bozkurt, B. (2015). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde orta seviye (B1 - B2 Düzeyi) hedef sözcük belirleme çalışması. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi , Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Budak, Y. (2000). Sözcük öğretimi ve sözlüğün işlevi. Dil Dergisi(92), 19-26.
• Büyükikiz, K. K., & Hasırcı, S. (2013). Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretiminde Sözcük Öğretimi Üzerine Bir Değerlendirme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 145-155.
• Çal, A. (2015). 1975-1980 yıllarındaki siyasi gazetelerde Türkçenin kullanımı. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çelik, S. (2014). Yabancı dil olarak Almanca ve Türkçe öğretimi A1 ve A2 seviyesindeki ders kitaplarında kullanılan söz varlığının karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Çiftçi, M. (1991). Bir grup yükseköğrenim öğrencisi üzerinde kelime serveti araştırması. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Göçen, G. (2016). Yabancılar için hazırlanan Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığı ile Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yazılı anlatımlarındaki söz varlığı. Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi.
• Göz, İ. (2003). Yazılı Türkçenin kelime sıklığı sözlüğü. TDK Yayınları.
• Guiraud, P. (1999). Anlambilim. (B. Vardar, Çev.) İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Güneş, K. (2019). Yabancılara Türkçe Öğretimi Ders Kitapları ile Yabancı Dil Olarak İngilizce Öğretimi Ders Kitaplarının Tema Ve Tema İçeriğindeki Sözcükler Açısından Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Hayran, T. (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarında söz varlığına yönelik bir inceleme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Hengirmen, M. (2015). Türkçe Dilbilgisi. Ankara: Engin Yayınevi.
• Karadağ, Ö. (2005). İlköğretim I. Kademe Öğrencilerinin Kelime Hazinesi Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karatay, H. (2004). İlköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitaplarının ortak kelime kazandırma yönünden değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Korkmaz, Z. (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
• Kurudayıoğlu, M. (2005). İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinin Kelime Hazinesi Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kutlu, H. A. (2006). MEB ilköğretim 6, 7. ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin söz varlığı açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi.
• Onan, B. (2016). Söz Varlığı Terminolojisi Üzerine Bir Analiz Çalışması. Millî Eğitim Dergisi(210), 11-29.
• Ölker, G. (2011). Yazılı Türkçenin Kelime Sıklığı Sözlüğü (1945-1950 arası). Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Pilav, S. (2008). Üniversite birinci sınıf öğrencilerinin söz varlığı üzerine bir araştırma. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sözbilir, M. (2012). Araştırma, yaklaşım ve desenleri. http://doczz.biz.tr/doc/155130/ara%C5%9Ft%C4%B1rma-yakla%C5%9F%C4%B1m-%E2%80%93-desen-ve-y%C3%B6ntemleri
• Temur, T. (2006). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin yazı dilindeki kelime hazinelerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Tunçel, H. (2011). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Sözlü Türkçenin Kelime Sıklığı ve Yaygınlığını. Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Turhan, H. (2010). 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin söz varlığı açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Uluçay, M. (2011). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığının ortaöğretim Türk Dili ve Edebiyatı ders kitaplarındaki metinlere altyapı oluşturmada yeterliliği. Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uludağ, Ç. (2010). 7. sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Vardar, B. (1980). Dilbilim ve dilbilgisi terimleri sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Vardar, B. (2002). Açıklamalı dilbilim terimleri sözlüğü. İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Yıldırım, E. (2010). Yabancı Dil Olarak Türkçe Sürecinde Mecazlar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.