Öz
Türk spor tarihi incelendiğinde İzmir şehrinin öncü ve farklı bir yeri olduğu ilk bakışta görülebilmektedir. İzmir ve spor tarihi denilince akıllara genellikle Altay, Karşıyaka, Altınordu ve Göztepe kulüpleri ile bu kulüpler arasındaki rekabet gelir. Ancak zikredilen bu kulüplerin haricinde pek çok amatör ve semt kulübünün mevcudiyeti bilinmektedir. İçlerinden hakkında en az bilgi sahibi olunan kulüplerden biri olan İzmir İdman Yurdu’nun ne zaman, kim tarafından kurulduğu ve nasıl kapandığı kesin olarak bilinmemektedir. Bu çalışmada mütareke dönemi faaliyetleriyle ön plana çıkan İzmir İdman Yurdu tarihini aydınlatmak üzere Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivinde tespit edilen ve ilk defa yayınlanacak olan nizamname ele alınmıştır. Bu nizamname, kulübün kuruluş tarihini spor tarihçilerinin tahminlerinden biraz daha geriye gitmesini resmî olarak sağlarken ilk defa kulüp ve işleyişi hakkında ilk elden orijinal bilgilere ulaşılabilme şansını vermiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AKSOY, Yaşar. (1989), Karşıyaka ve KSK Tarihi, İzmir: Hisdaş Yayınları.
- ARSLAN Zehra. (2010), “Ağustos 1909 Tarihli Cemiyetler Kanunu Üzerinde Meclis-i Mebusan’da Yapılan Müzakereler ve Cemiyetlerin Yapılanmasında İttihad ve Terakki Örneği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3/11:57-72.
- ATABEYOĞLU, Cem. (1985), “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Spor”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi 6, İstanbul: İletişim Yay.
- Bayraklı Kulübü Esas Nizamnamesi. (1936), İzmir: Sühulet Basımevi.
- Göztepe Spor Kulübü Nizamnamesi. (1930), İzmir: Cumhuriyet Matbaası.
- GÜNEŞ, Günver.(2005), “Osmanlı İmparatorluğu’nda XIX. Yüzyıldan XX. Yüzyıla İzmir’de Futbol”, Toplumsal Tarih Dergisi, 142:68-78.
- İzmir Gençler Birliği Nizamnamesi. (1931), İzmir: Cumhuriyet Matbaası.
- KURULOĞLU, Fehim. (2018), “Mütareke Dönemi İzmir Spor Hayatı”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, XVIII-Mütareke Özel Sayısı:297-314.
- KURULOĞLU, Fehim. (2019), “İzmir Futbolunda Birlik Beraberlik Günleri: Muhtelit Takımlar”, İzmir Spor Tarihi, Ankara: Ütopya Yayınevi.
- KURULOĞLU, Fehim.(2010), Altay Spor Kulübü Tarihi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
- MUTLU, Mustafa. (2020), II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Beden Terbiyesi ve Sporda Öncü Bir İsim: Selim Sırrı Tarcan (1874-1957), İstanbul: Libra Kitap.
- ORAL, M. Ali. (1954), Türkiye Futbol Tarihi, C.1, Fasikül.2, İstanbul: Sulhi Garan Matbaası.
- ŞİNOFOROĞLU, Tolga. (2020), Selim Sırrı Tarcan ve İsveç Jimnastiği, Ankara: Spor Yayınevi ve Kitabevi.
- TAĞMAT, Çağla D. (2019), “İki Vatanlı Bir Rum Futbol Kulübü: Apollon Smyrnis (1891-2017)”, A.Ü T.İ.T.E. Atatürk Yolu Dergisi, 64:339-356.
- TOPRAK Zafer. (1983), “1909 Cemiyetler Kanunu”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi 1, İstanbul: İletişim Yayınları.
Öz
Izmir, as one of Turkey's largest cities, has played a prominent role in the history of Turkish sports, and discussions of the history of sports in Izmir primarily focus on the competition between the big Karşıyaka, Altay, Altınordu, and Göztepe sports clubs. While not big as such, there are many more less-famous local and amateur clubs in Izmir. Izmir İdman Yurdu falls into the latter category and little is known about its history, including details about its foundation. This paper examines the foundational charter of the İdman Yurdu club, which was recently found in Presidency of State Archives-Ottoman Archives, in order to shed light on the mysterious history of the organization. Based on the new information revealed within the charter, this paper argues that the club's date of foundation is earlier than previously thought and additionally provides new insights on the club's organizational structure.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AKSOY, Yaşar. (1989), Karşıyaka ve KSK Tarihi, İzmir: Hisdaş Yayınları.
- ARSLAN Zehra. (2010), “Ağustos 1909 Tarihli Cemiyetler Kanunu Üzerinde Meclis-i Mebusan’da Yapılan Müzakereler ve Cemiyetlerin Yapılanmasında İttihad ve Terakki Örneği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3/11:57-72.
- ATABEYOĞLU, Cem. (1985), “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Spor”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi 6, İstanbul: İletişim Yay.
- Bayraklı Kulübü Esas Nizamnamesi. (1936), İzmir: Sühulet Basımevi.
- Göztepe Spor Kulübü Nizamnamesi. (1930), İzmir: Cumhuriyet Matbaası.
- GÜNEŞ, Günver.(2005), “Osmanlı İmparatorluğu’nda XIX. Yüzyıldan XX. Yüzyıla İzmir’de Futbol”, Toplumsal Tarih Dergisi, 142:68-78.
- İzmir Gençler Birliği Nizamnamesi. (1931), İzmir: Cumhuriyet Matbaası.
- KURULOĞLU, Fehim. (2018), “Mütareke Dönemi İzmir Spor Hayatı”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, XVIII-Mütareke Özel Sayısı:297-314.
- KURULOĞLU, Fehim. (2019), “İzmir Futbolunda Birlik Beraberlik Günleri: Muhtelit Takımlar”, İzmir Spor Tarihi, Ankara: Ütopya Yayınevi.
- KURULOĞLU, Fehim.(2010), Altay Spor Kulübü Tarihi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
- MUTLU, Mustafa. (2020), II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Beden Terbiyesi ve Sporda Öncü Bir İsim: Selim Sırrı Tarcan (1874-1957), İstanbul: Libra Kitap.
- ORAL, M. Ali. (1954), Türkiye Futbol Tarihi, C.1, Fasikül.2, İstanbul: Sulhi Garan Matbaası.
- ŞİNOFOROĞLU, Tolga. (2020), Selim Sırrı Tarcan ve İsveç Jimnastiği, Ankara: Spor Yayınevi ve Kitabevi.
- TAĞMAT, Çağla D. (2019), “İki Vatanlı Bir Rum Futbol Kulübü: Apollon Smyrnis (1891-2017)”, A.Ü T.İ.T.E. Atatürk Yolu Dergisi, 64:339-356.
- TOPRAK Zafer. (1983), “1909 Cemiyetler Kanunu”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi 1, İstanbul: İletişim Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 24 Kasım 2021 |
| Kabul Tarihi | 11 Aralık 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 16 Sayı: 2 |
Kaynak Göster
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.