Children of Deaf Parents (CODA): An Overview on the Effect of Lack of Verbal Communication with Their Parents on Language and Social-Emotional Development

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 6, 167 - 183, 28.02.2023

Fatma Karademir , Çiğdem Aytekin

https://doi.org/10.51503/gpd.1062798

Cited By: 1

Öz

Human is a social being and communication is an essential element for its life. However, children of deaf parents (CODA/Children of Deaf Adults) lack verbal communication with their parents. This environmental deprivation can affect the development of CODAs in different areas in different ways. The aim of this study is to examine the effects of verbal communication deprivation with deaf parents on the development of CODAs in language development and social-emotional development in general frame. For this purpose, the study is a review article supported by researches on the subject in the national and international literature. In this study, it was aimed to draw attention to this issue, where a limited number of studies were conducted, and the importance of this deprivation in communication with parents on language development and social-emotional development of the individual was emphasized. When the literature was reviewed, very limited research was found on this subject. As a result of the studies reached in the field of language development of CODAs, it’s seen that CODAs can experience delays in language development and speaking skills because they do not receive enough audible stimuli from their parents in the early stages of life and cannot receive sufficient feedback for the sounds they make. For their social-emotional development, it can be said that CODAs can be considered as bicultural individuals. Furthermore, it’s observed that, due to their parents’ hearing loss, they encounter problems in socialization and academic support, also they take responsibilities that are not compatible with their age at a young age. On the other side, these responsibilities contribute to them becoming more self-confident, mature, and responsible individuals with high problem-solving skills. The outcomes of this study suggest that CODAs and their parents absolutely need developmental support in these processes. Conducting more researches and projects on the subject and supporting these children is thought to be very important.

Anahtar Kelimeler

Environmental deprivation, language development, social-emotional development, CODA, deaf parents

İşitme Kayıplı Ebeveynlerin Çocukları (CODA): Ebeveynleri ile Sözlü İletişim Yoksunluğunun Dil ve Sosyal-Duygusal Gelişime Etkisine Genel Bir Bakış

Öz

İnsan, sosyal bir varlıktır ve iletişim insan yaşamının vazgeçilmez bir ögesidir. Fakat işitme kayıplı ebeveynlerin çocukları (CODA; Children of Deaf Adults) ebeveynleriyle sözlü iletişimden yoksun kalmaktadırlar. Bu çevresel yoksunluk, CODA’ların farklı alanlardaki gelişimlerini farklı şekillerde etkileyebilmektedir. Bu çalışmanın amacı, işitme kayıplı ebeveynleri ile sözlü iletişim yoksunluğunun CODA’ların dil gelişimi ve sosyal-duygusal gelişim alanlarında gelişimleri üzerindeki etkilerini genel çerçevede ele almaktır. Çalışma, bu amaç doğrultusunda, ulusal ve uluslararası literatürde yer alan konu ile ilgili araştırmalarla da desteklenen bir derleme makale niteliğindedir. Bu çalışmada; kısıtlı sayıda araştırmanın yapıldığı bu konuya dikkat çekmek amaçlanarak, ebeveynlerle iletişimde yaşanan bu yoksunluğun bireyin dil gelişimi ve sosyal-duygusal gelişimine etkilerinin önemi üzerinde durulmuştur. Alan yazın gözden geçirildiğinde bu konuda çok kısıtlı sayıda araştırmaya ulaşılmıştır. Ulaşılan çalışmalar sonucunda, CODA’ların dil gelişimi alanında; yaşamın erken dönemlerinde ebeveynlerinden yeteri sesli uyaran alamadıkları ve çıkardıkları sesler için yeterli geri bildirim alamadıkları için dil gelişimi ve konuşma becerisi konusunda gecikmeler yaşayabildikleri, gerekli sözel girdi ve sosyal etkileşimin erken dönemlerde sağlanmasıyla bu gecikmelerin önlenebildiği görülmüştür. Sosyal-duygusal gelişimleri için ise, CODA’ların iki kültürlü bireyler sayılabilecekleri söylenebilmektedir. Ayrıca; ebeveynlerinin işitme kaybı nedeniyle sosyalleşme ve akademik destek görme konularında sorunlarla karşılaşmaları, küçük yaşlarda yaşlarıyla uyumlu olmayan sorumluluklar almaları gibi olumsuzlukların söz konusu olduğu görülmüştür. Diğer yandan; bu sorumluluklar onların daha özgüvenli, problem çözme becerileri yüksek, olgun ve sorumluluk sahibi bireyler olmalarına katkı sunmaktadır. Bu çalışma sonuçları, CODA’ların ve ebeveynlerinin bu süreçlerde mutlaka gelişimsel desteğe ihtiyaç duyduklarını düşündürmektedir. Konuya ilişkin daha çok çalışma ve proje geliştirilmesinin ve bu çocukların desteklenmelerinin de oldukça önemli olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çevresel yoksunluk, dil gelişimi, sosyal-duygusal gelişim, CODA, işitme kayıplı ebeveyn

Kaynakça

• Aksoy, P. (2019). Dil Gelişimi. A. K. Akyol (Ed.), Erken çocukluk döneminde gelişim I (0-36 ay) içinde (s. 267-294). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Akyol, A. K. (2019). Algısal Gelişim. A. K. Akyol (Ed.), Erken çocukluk döneminde gelişim I (0-36 ay) içinde (s. 295-316). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Alsancak, A. G. F. (2018). Sağır ailelerin çocuklarının psikososyal sorunları. Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR), 5(25), 2118-2129.
• Aslan, D. (2019). Gelişim ile İlgili Temel Konular. A. K. Akyol (Ed.), Erken çocukluk döneminde gelişim I (0-36 ay) içinde (s. 83-109). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Aytar, A. G. (2015). Toplumsal ve Duygusal Gelişim. A. Ulusoy (Ed.), Gelişim ve öğrenme psikolojisi içinde (s. 96-126). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Baran, G. (2012). Duygusal Gelişim. Y. Fazlıoğlu (Ed.), Erken çocukluk gelişimi ve eğitimi içinde (s. 87-101). Çanakkale: Paradigma Akademi.
• Bauman, H.-D. L. (2008). Open your eyes: Deaf studies talking. ABD: U of Minnesota Press.
• Buchino, M. A. (1993). Perceptions of the oldest hearing child of deaf parents: On interpreting, communication, feelings, and role reversal. American Annals of the Deaf, 138(1), 40-45.
• Burger, J. M. (2006). Kişilik (İ. D. Sarıoğlu, Çev.). İstanbul: Kaknüs Yayınları. Child of Deaf Adult. (t.y.). https://en.wikipedia.org/wiki/Child_of_deaf_adult
• Çevik, D. (2019). İletişim, Konuşma ve Dil: Temel Kavramlar. F. Acarlar & Ö. Diken (Ed.), Yetersizliği olan bireylerin dil ve iletişim becerilerinin desteklenmesi içinde (s. 1-25). Pegem Akademi.
• Danacı, M. Ö. (2018). Erik Erikson’un Psikososyal Gelişim Kuramı. Ö. Doğan (Ed.), Gelişim kuramları içinde (s. 62-83). Hedef CS.
• Demir, Y., Kutlu, M. ve Erdoğan, U. (2016). Ergenlerin akran ilişkilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. VIII. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi içinde (s. 205). Çanakkale.http://congress.eab.org.tr/2016/media/2016_ozet_kitap.pdf
• Demircioğlu, H. (2019). Sosyal Duygusal Gelişim. E. N. B. Metin (Ed.), Doğum öncesinden ergenliğe çocuk gelişimi içinde (s. 163-195). Ankara: Pegem Akademi.
• Dilbaz, M. (2020). Gelişimsel dil bozukluğu riski olan çocukların sosyal-duygusal ve dil gelişimleri arasındaki ilişkinin normal dil gelişimi gösteren akranları ile karşılaştırılması (Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dil ve Konuşma Terapisi Ana bilim Dalı, Ankara.
• Doğan, Ö. ve Şengül E. A. (2021). Büyüme ve Gelişme. E. N. Baysal Metin (Ed.), Doğum öncesinden ergenliğe çocuk gelişimi içinde (s. 1-22). Ankara: Pegem Akademi.
• Erdoğdu, F. (2018). İki dünya arasında: işitme engelli ebeveynlerin işiten çocuklarının (CODA’ların) aile ve iletişim deneyimleri (Yüksek lisans tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Aile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı, İstanbul.
• Erikson, E. H. (1980). Identity and the life cycle. ABD: W. W. Norton & Company.
• Gertz, G., & Boudreault, P. (2016). The SAGE deaf studies encyclopedia. ABD: Sage Publications.
• Gökçay, E. G., Köklük, S., Kayadibi, F., Eraslan, İ. E., & Çalışkan, M. (2000). Çocuklarda ilk iki yılda gelişimi etkileyen faktörler. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Mecmuası, 63(4), 395-405.
• Güneş, F. (2010). Ninnilerin çocukların dil ve zihinsel gelişimine etkisi. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 2(3), 27-38.
• Hadjikakou, K., Christodoulou, D., Hadjidemetri, E., Konidari, M. ve Nicolaou, N. (2009). The experiences of Cypriot hearing adults with deaf parents in family, school, and society. Journal of Deaf studies and Deaf education, 14(4), 486-502.
• Hart, B. ve Risley, T. R. (2003). The early catastrophe: The 30 million word gap by age 3. American educator, 27(1), 4-9.
• Hartup, W. W. (1996). The company they keep: Friendships and their developmental significance. Child development, 67(1), 1-13.
• Höl, Ş. (2017). Annelerin çocuklarına yönelik iletişim becerilerinin 5-6 yaş grubu çocuklarının iletişim becerileri üzerindeki yordayıcı etkisi (Yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Temel Eğitim Ana Bilim Dalı Okul Öncesi Öğretmenliği Bilim Dalı, Denizli.
• İnanç, B. Y., Atıcı, M. K. ve Bilgin, M. (2019). Gelişim psikolojisi I. Ankara: Pegem Akademi.
• Kanto, L., Huttunen, K. ve Laakso, M.-L. (2013). Relationship between the linguistic environments and early bilingual language development of hearing children in Deaf-parented families. Journal of Deaf studies and Deaf education, 18(2), 242-260.
• Karaca, S. ve Öngün, E. (2017). Ninnilerle büyümek. JAREN/Hemşirelik Akademik Araştırma Dergisi, 3(1), 28-32.
• Karacan, E. (1998). Yaşamın ilk bir yılında anne-bebek etkileşimi ve bebeklerde dil gelişimi (Yayınlanmamış tıpta uzmanlık tezi). Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Kisilevsky, B. S., Hains, S. M., Brown, C. A., Lee, C. T., Cowperthwaite, B., Stutzman, S. S., Swansburg, M. L., Lee, K., Xie, X. ve Huang, H. (2009). Fetal sensitivity to properties of maternal speech and language. Infant Behavior and Development, 32(1), 59-71.
• Küçükturan, G. ve Keleş, S. (2019). Sosyal Duygusal Gelişim. A. K. Akyol (Ed.), Erken çocukluk döneminde gelişim I (0-36 ay) içinde (s. 317-362). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Küçükünal, I. S. (2021). Dil Gelişimi. A. D. Ö. Özçelik (Ed.), Çocuk gelişimi içinde (s. 65-84). Ankara: Pegem Akademi. Levinger, M. ve Orlev, L. (2008). What deaf parents "hear". Journal of International Social Research, 1(4), 413-430.
• Malik, S. ve Jabeen, T. (2016). Role playing and extraversion in hearing children of deaf parents. Science International, 28(3), 2915-2919.
• Meadow-Orlans, K. P. (1997). Effects of mother and infant hearing status on interactions at twelve and eighteen months. The Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 2(1), 26-36.
• Moore, M. S., & Levitan, L. (1993). For hearing people only. ABD: M S M Productions, Limited.
• Moroe, N. F. ve De Andrade, V. (2018). Hearing children of deaf parents: Gender and birth order in the delegation of the interpreter role in culturally deaf families. African Journal of Disability, 7(1), 1-10.
• Murphy, J. ve Slorach, N. (1983). The language development of pre‐preschool hearing children of deaf parents. International Journal of Language & Communication Disorders, 18(2), 118-127.
• Özpolat, M. (2020). Erken çocukluk döneminde iki dilliliğin çocukların alıcı ve ifade edici dil gelişimine etkisinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı, Malatya . Preston, P. (1995). Mother father deaf: the heritage of difference. Social science & medicine, 40(11), 1461-1467.
• Santrock, J. W. (2014). Yaşam boyu gelişim (G. Yüksel, Çev.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Seven, Y. ve Göl-Güven, M. (2016). Bir dil iki dünya: Sağır anne babanın işiten çocuğu olmak. E. Arık, Ellerle Konuşmak: Türk İşaret Dili Araştırmaları, 389-410.
• Shattuck, R. (1980). The forbidden experiment: The story of the wild boy of Aveyron. ABD: Farrar Straus Giroux.
• Singleton, J. L. ve Tittle, M. D. (2000). Deaf parents and their hearing children. Journal of Deaf studies and Deaf education, 5(3), 221-236.
• Suat, K. (2011). Erken çocuklukta bilişsel gelişim ve dil gelişimi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(21), 1-21.
• Temel, F., Ekici, B. K. ve İmir, M. (2018). Dil Gelişimi. N. Aral ve F. Temel (Ed.), Çocuk gelişimi içinde (s. 200-234). Ankara: Hedef CS.
• Ting, L. W., Hao, J. ve Ching-Chiuan, Y. (2013). Designing a communication device for deaf parents and a hearing infant. 5th International Congress of International Association of Societies of Design Research (IASDR 2013) Tokyo.
• Toohey, E. N. (2010). Phonological development in hearing children of deaf parents. (Honors Scholar Theses). The Department of Linguistics and the Department of Communication Disorders University of Connecticut, ABD.
• Turan, F. ve Gündüz, S. (2020). İletişim ve Dil Gelişimi. F. Acarlar ve Ö. Diken (Eds.), Yetersizliği olan bireylerin dil ve iletişim becerilerinin desteklenmesi içinde (s. 57-75). Ankara: Pegem Akademi.
• Turan, F. ve Topcu, Z. G. (2019). İletişim ve Dil Gelişimi. E. N. Baysal Metin (Ed.), Doğum öncesinden ergenliğe çocuk gelişimi içinde (s. 123-162). Ankara: Pegem Akademi.
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri. (t.y.). https://sozluk.gov.tr/
• Türk İşaret Dili ve Tercümanları Derneği. (t.y.). http://www.tidted.org/isaret-dili-nedir/ Yapıcı, Ş. (2006). Çocukta dil gelişimi. Journal of Human Sciences, 8(1), 1-17.
• Yazıcı, Z. (2020). 0-36 Aylık Çocuklarda Dil Gelişimi. P. Ünüvar (Ed.), Bebeklik döneminde gelişim ve eğitim içinde (s. 173-208). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yıldırım, G. (2020). Kelime öğrenme sürecini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. International Journal of Current Approaches in Language, Education and Social Sciences, 2(1), 215-231.