Kültür varlıklarının cephe ve siluet aydınlatmaları: uygulamalar, gereklilikler ve öneriler

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 504 - 535, 17.07.2023

Gizem Nur Özcan , Tuba Akar

https://doi.org/10.37246/grid.1183406

Öz

Bu çalışmada, toplumların geçmişinin birer simgesi olan kültür varlıklarının aydınlatma tasarımları konusu ele alınmıştır. Aydınlatma tasarımları başlı başına profesyonel yaklaşımlar gerektirirken, söz konusu kültür varlıklarının aydınlatması olduğunda bu tasarımlar çok daha hassas yaklaşımlarla ele alınmalıdır. Bu bakış açısıyla konuyla ilgili incelenen aydınlatma tasarımı örneklerinden yola çıkılarak çalışmanın özgün ürünü olan; kültür varlıklarının aydınlatılmasında planlanması gereken girdiler ve yapılması gereken çalışmalar belirlenmiştir. Bu bilgilerle birlikte kültür varlıklarının aydınlatma sürecini; yapılması gereken çalışmaların, rol alması gereken uzmanların ve aktörlerin tanımlanmasını kapsayan Aydınlatma Yönetim Planı oluşturulmuştur. Konu ile ilgili teorik ve pratik bilgi, deneyimdeki yetersizlikle beraber, kültür varlıklarının aydınlatmasına yönelik ülkemizdeki mevzuat eksikliğine odaklanılmıştır. Bunun sonucunda aydınlatma sürecini çok yönlü bir yaklaşımla tanımlayan bir İlke Kararı Önerisi hazırlanması gerekliliği ortaya konulmuştur. Bu kapsamla oluşturulan çalışma, kültür varlıklarının profesyonel aydınlatmaları konusunda yol gösterici olması amacıyla literatüre sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kültür varlıklarının aydınlatılması., Tarihi yapı aydınlatması, Aydınlatma tasarımı, Koruma

Façade and silhouette lighting of cultural assets: practices, requirements and suggestions

Öz

In this study, the lighting designs of cultural assets, which are symbols of the past of societies, are discussed. While lighting designs require professional approaches on their own, these designs should be handled with a much more sensitive approach when it comes to the lighting of cultural assets. From this point of view, based on the lighting design practices which were examined, the original product of the study; inputs that need to be planned and studies that need to be done in lighting of cultural assets have been determined. With this information, the lighting process of cultural assets; A Lighting Management Plan has been created, which includes the definition of the studies that need to be done, the experts and actors that need to be involved. Along with the inadequacy of theoretical and practical knowledge and experience on the subject, the focus is on the lack of legislation in our country for the lighting of cultural assets. As a result, the necessity of preparing a Principle Decision Proposal that defines the lighting process with a multi-dimensional approach has been put forward. The study created with this scope has been presented to the literature in order to guide the professional illumination of cultural assets.

Anahtar Kelimeler

Lighting of cultural assets, Historical building lighting, Lighting design, Conservation

Kaynakça

• Aslan, Z. (2007). Işık Kirliliği, Diğer Ülkeler Ne Yapıyor? Tübitak Ulusal Gözlemevi, Antalya.
• Bean, C. W. (2001). Nature Conservation And The River. Conference on the Ecology and Management of the Firsth of Clyde Papers February.
• Back On Site. (2017). Cities & Lighting. The LUCI Network Magazine, 6, 30-31.
• Challéat, S., Barré, K., Laforge, A., Lapostolle, D., Franchomme, M., Sirami, C., ... & Kerbiriou, C. (2021). Grasping darkness: the dark ecological network as a social-ecological framework to limit the impacts of light pollution on biodiversity. Ecology and Society, 26(1), 15.
• Degiorgio, R. (2014). Dünya Kültür Mirasını Koruma. Professional Lighting Design, 50, 56.
• Gemalmaz, Ş. (2014). Büyük Düşünmek. Professional Lighting Design Türkiye Dergisi, 50, 60-63.
• Güneş, E. (2008). Işığın Yapabileceklerini Görmek İçin Açık Bir Davet. Professional Lighting Design Türkiye, 18, 54-55.
• Lagainer, V. (2016). Palais de Justice de Lyon, lumière et temporalité, Light Zoom Lumiere.
• Narboni, R. (2012). Üç Din Bir Işık Master Planı. Professional Lighting Design Türkiye Dergisi, 41, 50-57.
• Narboni, R. (2016). Işık master planları – Bundan sonra ne gelecek? Professional Lighting Design Türkiye Dergisi, 60, 26.
• Negrut, P., & Ritter, J. (2016). Hikaye Anlatmak. Professional Lighting Design Türkiye Dergisi, 59, 68-71.
• Oğuz, G. P., & Işık, N. (2003). Tarihi Yapılardaki Doğal Ve Yapay Aydınlatma Uygulamaları. II. Ulusal Aydınlatma Sempozyumu ve Sergisi Bildirileri.
• Ritter, J. (2006). Master planları – Durum değerlendirmesi. Professional Lighting Design Türkiye Dergisi, 12, 56-57.
• Salvo, S. D. (2014). Innovation in lighting for enhancing the appreciation and preservation of archaeological heritage. Journal of Cultural Heritage, 15, 209–212.
• Scczot, F. H. (1972). Eléments Analytiques de L'espaceUrbain..Editions D. Vincent et Cie., Paris, 33. (Aktaran: Altan İ. 1972).
• Seven, M. (2019). Koçak Yalısı. Professional Lighting Design Türkiye Dergisi, 25, 64-65.
• Sirel, Ş. (2012). Aydınlatma Sözlüğü, Yapı Fiziği Uzmanlık Enstitüsü.
• Talu, A., Y. (2017). Tarihi Binalarda Dış Cephe Aydınlatması. Restorasyon ve Konservasyon Dergisi, 20, 79-90.
• Uyan, F. (2012). Guerilla lighting for İstanbul vol 2. Professional Lighting Design Türkiye, 44, 18-20.
• Yilmaz, Ş., F., & Yener, K., A. (2013). Aydınlatma Tasarımında Görsel Konfor Enerji Performansı ve Çevresel Etki Değerlendirmesi. VII. Ulusal Aydınlatma Sempozyumu Bildirileri.
• Zagan, W., & Skarzynski, K. (2019). The ‘‘layered method’’ – A third method of flood Lighting. Lighting Research and Technology, 1–13. DOI: 10.1177/1477153519882997
• Zielinska, K., M. (2014). Aydınlatmak mı, aydınlatmamak mı? Professional Lighting Design Türkiye Dergisi, 50, 20-28.
• URL 1- https://www.naftemporiki.gr/slideshows/1181316/giorti-ton-foton-sti-luon/al Erişim Tarihi (27.01.2022).
• URL 2- https://visit.gent.Be/sites/default/files/content/brochure/fil es/Lichtplanwandeling %20ENG_LR.pdf Erişim Tarihi (27.01.2022).
• URL 3-https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/galata-kulesinde-video-mapping-gosterisi-/1129062 Erişim Tarihi (27.01.2022).
• URL 4- https://luxreview.com/article/2016/03/new-floodlighting-is-damaging-taj-mahal Erişim Tarihi (20.01.2022).
• URL 5- https://www.iguzzini.com/projects/project-gallery/new-outside-lighting-for-the-sacred-convent-of-assisi/ Erişim Tarihi (29.01.2022).
• URL 6- https://illumni.co/lighting-design Erişim Tarihi (27.01.2022).
• URL 7- https://www.lightzoomlumiere.fr/realisation/palais-de-justice-de-lyon-lumiere-et-temporalite/ Erişim Tarihi (03.02.2022).
• URL 8- https://pldturkiye.com/sayi-41/ Erişim Tarihi (29.01.2022).
• URL 9- https://pldturkiye.com/sayi-34/ Erişim Tarihi (29.01.2022).
• URL 10- https://pldturkiye.com/sayi-12/ Erişim Tarihi (03.02.2022).
• URL 11- https://pldturkiye.com/sayi-50/ Erişim Tarihi (05.02.2022).
• URL 12- https://www.darksky.org/our-work/ Erişim Tarihi ( 20.04.2023).