Deprem Eğitim Merkezi Gezisinin Ortaokul Öğrencilerinin Depreme Yönelik Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 55 - 72, 31.12.2020

Ragıp Çavuş , Muhammed Doğukan Balçın

Öz

Araştırmada ortaokul öğrencilerinin bir okul dışı öğrenme ortamı olan deprem eğitim merkezine yaptıkları gezi sonrasında depreme yönelik tutumlarındaki değişimin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, karma araştırma yöntemlerinden iç içe karma desene uygun olarak yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunda 2019-2020 eğitim-öğretim yılında Kocaeli İli İzmit ilçesindeki bir ortaokulda öğrenim gören 28 öğrenci yer almaktadır. Araştırmada deneysel işlem olarak öğrenciler deprem eğitim merkezi gezisine katılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin uygulama sonrasındaki depreme yönelik tutum puanlarının uygulama öncesine göre daha yüksek olduğu, aralarındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir. Bu durum deprem eğitim merkezi gezisinin öğrencilerin depreme yönelik tutumlarını geliştirmede etkili olduğunu göstermektedir. Öğrencilerin deprem eğitim merkezi gezisinin ardından deprem öncesinde, sırasında ve sonrasında yapılması gerekenlere daha fazla sıklıkta değindikleri görülmüştür. Öğrenciler gezinin kendilerine katkı sağladığını belirtmiş ve depremle ilgili yapılması gerekenlerin öğrendiklerini, depremle ilgili uygulama yapma fırsatı bulduklarını ve yeni bilgiler edindiklerini ifade etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Depreme yönelik tutum, okul dışı öğrenme ortamları, deprem eğitim merkezi

The Examination of the Effect of Earthquake Education Center Trip on Attitudes Towards Earthquake of Secondary School Students

Öz

In this study, it was aimed to examine the change in the attitudes on earthquake of the secondary school students after a student visit organized to earthquake education center which is one of out-of-school learning environment. The research was carried out in accordance with the nested mixed design, one of the mixed research methods. The study group of the research consists of 28 students studying at a secondary school in Izmit, Kocaeli in the 2019-2020 academic year. In the research, students participated in the earthquake education center trip as an experimental process. As a result of the research, it was determined that students' attitude points towards earthquake after application were higher than before application, and the difference between them was statistically significant. This result shows that the earthquake education center trip is effective in improving the attitudes towards earthquake of students. It was observed that the students frequently mentioned the things to be done before, during and after the earthquake after this trip. Students stated that the earthquake education center trip contributed to them, and they stated that had to do about the earthquake learned, had the opportunity to practice on the earthquake and acquired new knowledge.

Anahtar Kelimeler

Attitude towards earthquake, out-of-school learning environments, earthquake education center

Kaynakça

• Akçil, Ö., Toğrol, A., Mercan, F. Ç., Püskülcü, S., Tanırcan, G. & Baykal, A. (2016). Yeniden düzenlenmiş temel afet bilinci eğitim programının okul dışı bilim öğrenme ortamında etkililiğinin incelenmesi. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 31(2), 99-126.
• Avcı, G. & Gümüş, N. (2019). Sınıf dışı eğitim etkinliklerine yönelik öğrenci görüşleri. Turkish Studies Educational Sciences, 14(3), 351-377.
• Avcı, K. (2019). Afet eğitimi ve afet eğitiminde kullanılan teknolojilere ilişkin afet eğiticisi, öğretmen ve öğrenci görüşleri (Bursa afet eğitim ve simülasyon merkezi örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Aydın, F. (2010). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin “deprem” kavramını algılamaları: Fenomenografik bir analiz. Turkish Studies, 5(3), 801-817.
• Aydın, F. & Coşkun, M. (2010). Observation of the students’ “earthquake” perceptions by means of phenomenographic analysis (Primary education 7th grade-Turkey). International Journal of the Physical Sciences, 5(8), 1324-1330.
• Bozdoğan, A. E. (2007). Bilim ve teknoloji müzelerinin fen öğretimindeki yeri ve önemi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Bozkurt, V. (1999). Deprem ve toplum. Alfa Basım Yayın Dağıtım, İstanbul.
• Can, A. (2013). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Pegem Akademi, Ankara.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. Lawrence Earlbaum Associates, Hillsdale, NJ.
• Creswell, J. W., & Plano-Clark, V. L. (2018). Designing and conducting mixed methods research. Sage Publications, Inc., Thousand Oaks, CA.
• Değirmençay, Ş. A. & Cin, M. (2016). Türkiye’deki deprem eğitimi araştırmaları: Betimsel içerik analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 301-314.
• Demirkaya, H. (2007a). İlköğretim 5. 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin depreme yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, 38-49.
• Demirkaya, H. (2007b). İlköğretim öğrencilerinin deprem kavramı algılamaları ve depreme ilişkin görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 68-76.
• Emmons, K. M. (1997). Perceptions of the environment while exploring the outdoors: A case study in Belize. Environmental Education Research, 3(3), 327-344.
• Erkin, E. (2019). Ortaokul 5.sınıf öğrencilerinin depreme yönelik tutum ve akademik başarılarında eğitsel oyunların etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Fritz C. O., Morris P. E., & Richler J. J. (2012). Effect size estimates: Current use, calculations, and interpretation. Journal of Experimental Psychology: General, 141(1), 2-18.
• Griffin, J. (2004). Research on students and museums: Looking more closely at the students in school groups. Science Education, 88(1), 59-70.
• Howe, R. W., & Disinger, J. F. (1988). Teaching environmental education using out-of-school settings and mass media. Erişim tarihi: 15.04.2020, https://www.ericdigests.org/pre-9215/mass.htm.
• İzbırak, R. (1992). Coğrafya terimleri sözlüğü. Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
• Karancı, A. N., Akşit, B. & Sucuoğlu, H. (1996). Dinar’da afet yönetiminin psikososyal boyutları. Erzincan ve Dinar Depremleri Işığında Türkiye’nin Deprem Sorunlarına Çözüm Yolları Arayışları Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, s. 273-283, Ankara.
• Kasapoğlu, A. & Ecevit M. (2001). Depremin sosyolojik araştırması. Sosyoloji Derneği Yayınları, Ankara.
• Kaya, H. (2010). Metaphors developed by secondary school students towards “earthquake” concept. Educational Research and Review, 5(11), 712-718.
• Koca, M. K. (2001). İlköğretimde deprem ve depremin zararlarından korunma yollarının öğretimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Laçin-Şimşek, C. (2007). Turkish children’s ideas about earthquakes. Journal of Environmental & Science Education, 2(1), 14-19.
• Meredith, J. E., Fortner, R. W., & Mullins, G. W. (1997). Model of affective learning for non-formal science education facilities. Journal of Research in Science Teaching, 38(8), 805-818.
• Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage Publications, Inc., Thousand Oaks, CA.
• Öcal, A. (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersinde deprem eğitiminin değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 169-184.
• Özdemir, Ü., Ertürk, M., Güner, İ. & Koca, M. K. (2001). İlköğretimde deprem ve depremin zararlarından korunma yollarının önemi. Doğu Coğrafya Dergisi, 7(7), 109-131.
• Özgüven, B. (2006). İlköğretim öğrencilerine verilen temel afet bilinci eğitiminin bilgi düzeyine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Özmen, B., Nurlu, M. & Güler, H. (1997). Coğrafi bilgi sistemi ile deprem bilgilerinin incelenmesi. Bayındırlık İskân Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Pedretti, E. (1997). Septic tank crisis: A case study of science, technology and society education in an elementary school. International Journal of Science Education, 19(10), 1211-1230.
• Plano-Clark, V. L., & Ivankova, N. V. (2016). Mixed method research: A guide to the field. Sage Publications, Inc., Thousand Oaks, CA.
• Ramey-Gassert, L. (1997). Learning science beyond the classroom. The Elementary School Journal, 4, 433-450.
• Rivkin, M. S. (2000). Outdoor experiences for young children. Erişim tarihi: 01.02.2020, https://www.ericdigests.org/2001-3/children.htm.
• Ross, K. E., & Shuell, T. J. (1993). Children’s beliefs about earthquakes. Science Education, 77(2), 191–205.
• Salmi, H. S. (1993). Science centre education: Motivation and learning in informal education. Unpublished Doctoral Dissertation, Helsinki University, Helsinki, Finland.
• Sipahi B., Yurtkoru, E. S. & Çinko M. (2008). Sosyal bilimlerde SPSS ile veri analizi. Beta Yayınları, İstanbul.
• Sür, Ö. (1993). Türkiye’nin deprem bölgeleri. Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 2, 53-65.
• Tal, R., Bamberger, Y., & Morag, O. (2005). Guided school visits to natural history museums in Israel: Teachers’ roles. Science Education, 89(6), 920-935.
• Taş, G. (2003). Türkiye’de ortaöğretim kurumlarında doğal afetler (deprem, kütle hareketleri, volkan, don olayı) konularının öğretiminin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Tsai, C. C. (2001). Ideas about earthquakes after experiencing a natural disaster in Taiwan: An analysis of students’ worldviews. International Journal of Science Education, 23(10), 1007-1016.
• Turan, İ. & Kartal, A. (2011). İlköğretimde doğal afetler öğretiminin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. 20. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı’nda sunulmuş bildiri, Burdur.
• Türkmen, H. (2010). İnformal (sınıf dışı) fen bilgisi eğitimine tarihsel bakış ve eğitimimize entegrasyonu. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(39), 46-59.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Yılmaz, E. (2014). Okulda öğretim programı ve program dışı etkinlikler yoluyla afet eğitimi: Karşılaştırmalı örnek olay çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.