Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Laktitolün Genotoksik ve Sitotoksik Etkilerinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 133 - 143, 25.11.2022

Öz

Laktitol bir poliol (şeker alkolü) olup tatlandırıcı olarak kullanılan bir gıda katkı maddesidir. Tatlılar, sakızlar, hamur işleri ve ekmekler gibi sık tüketilen gıdalarda bulunmakla birlikte bazı farmasötiklerde de bulunmaktadır. Kullanımları sürekli artan gıda katkı maddelerinin sağlığa olan etkileri de çokça tartışılmaktadır. Genotoksisite, biyolojik, fiziksel veya kimyasal herhangi bir ajanın DNA hasarına neden olabilme potansiyeli olarak tanımlanır ve söz konusu hasarın mutasyona neden olabileceği kabul edilmektedir. Sitotoksisite testleri, maddelerin çeşitli dokulara ya da hücrelere toksisitesini belirlemek için kullanılır. Bu çalışmada, laktitolün genotoksik ve sitotoksik etkisini değerlendirmek amacıyla comet ve MTT testleri kullanılmıştır. Comet testi sağlıklı iki donörden alınan kan örneklerinden izole edilen lenfositlerde, MTT testi ise BHK-21 An 31 yavru hamster böbrek hücrelerinde gerçekleştirilmiştir. Hücrelere laktitolün (125 µg/mL sadece MTT testinde), 250, 500, 1000, 2000 ve 4000 µg/mL’lik konsantrasyonlarıyla comet testinde 1 saat, MTT testinde 24 saat muamele edilmiştir. Sonuçta laktitolün önemli bir genotoksik ve sitotoksik etki göstermediği tespit edilmiştir. Ancak bu sonuçların farklı test yöntemleri ve hücre grupları ile desteklenmesi gereklidir.

Teşekkür

BHK-21 An 31 yavru hamster böbrek hücrelerinin temini için Dr. Şükran Yılmaz’a teşekkürlerimi sunarım.

Kaynakça

  • [1] Ishidate Jr, M., Sofuni, T., Yoshikawa, K., Hayashi, M., Nohmi, T., Sawada, M., and Matsuoka, A. (1984). Primary mutagenicity screening of food additives currently used in Japan. Food and Chemical Toxicology, 22(8), 623-636.
  • [2] Linke, B. G., Casagrande, T. A. and Cardoso, L. I. A. (2018). Food additives and their health effects: a review on preservative sodium benzoate. African Journal of Biotechnology, 17(10), 306-310.
  • [3] Wu, L., Zhang, C., Long, Y., Chen, Q., Zhang, W., and Liu, G. (2021). Food additives: from functions to analytical methods. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 1-21.
  • [4] Naik, A. Q., Zafar, T., and Shrivastava, V. K. (2021). Environmental impact of the presence, distribution, and use of artificial sweeteners as emerging sources of pollution. Journal of Environmental and Public Health, 6624569.
  • [5] Kokotou, M. G., Asimakopoulos, A. G. and Thomaidis, N. S. (2012). Sweeteners. Food Analysis by HPLC. CRC Press, 22-44.
  • [6] Altuğ, T., ve Elmacı, Y. (2009). Tatlandırıcılar. Gıda Katkı Maddeleri. Kan Yılmaz Matbaacılık. 201-223.
  • [7] Scettri, A., and Schievano, E. (2022). Quantification of polyols in sugar-free foodstuffs by qNMR. Food Chemistry, 390, 133125.
  • [8] Ünal, D. (2011). Farklı oranlarda laktitol ve sakkaroz ilavesiyle hazırlanan tekirdağ peynir helvalarının bazı özelliklerinin belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Tekirdağ.
  • [9] Li, H., Song, W., Liu, T., Xu, S., Zhang, S., Zhang, Y., Liu, D., Li, H., and Yu, J. (2022). Developing novel synbiotic yoghurt with Lacticaseibacillus paracasei and lactitol: investigation of the microbiology, textural and rheological properties. International Dairy Journal, 135, 105475.
  • [10] Siivola, K. K., Burgum, M. J., Suárez-Merino, B., Clift, M. J., Doak, S. H., and Catalán, J. (2022). A systematic quality evaluation and review of nanomaterial genotoxicity studies: a regulatory perspective. Particle and Fibre Toxicology, 19(1), 1-24.
  • [11] Akagi, J. I., Yokoi, M., Cho, Y. M., Toyoda, T., Ohmori, H., Hanaoka, F., and Ogawa, K. (2018). Hypersensitivity of mouse embryonic fibroblast cells defective for DNA polymerases η, ι and κ to various genotoxic compounds: its potential for application in chemical genotoxic screening. DNA Repair, 61, 76-85.
  • [12] Cordelli, E., Bignami, M., and Pacchierotti, F. (2021). Comet assay: a versatile but complex tool in genotoxicity testing. Toxicology Research, 10(1), 68-78.
  • [13] Ünal, F., Saygılı, Y., ve Dimici, E. (2022). Kuyruklu Yıldız/Komet Testi. Genetik Toksikoloji. Nobel Akademik Yayıncılık. 313-340.
  • [14] Ghasemi, M., Turnbull, T., Sebastian, S., and Kempson, I. (2021). The MTT assay: utility, limitations, pitfalls, and interpretation in bulk and single-cell analysis. International Journal of Molecular Sciences, 22(23), 12827.
  • [15] Tolosa, L., Donato, M. T., and Gómez-Lechón, M. J. (2015). General cytotoxicity assessment by means of the MTT assay. Protocols in in vitro Hepatocyte Research, 333-348.
  • [16] Mamur, S. Sitotoksiste Testleri. Genetik Toksikoloji. Nobel Akademik Yayıncılık, 31-40.
  • [17] İnternet: Sigma-Aldirich URL: https://www.sigmaaldrich.com/TR/en/product/sigma/l3520 Son Erişim tarihi: 07.10.2022
  • [18] Singh, N.P., McCoy, M.T., Tice, R.R. and Schneider, E.L. (1988). A simple technique for quantitation of low levels of DNA damage in individual cells. Experimental Cell Research, 175(1), 184-191.
  • [19] Avuloğlu-Yılmaz, E., Yüzbaşıoğlu, D., Özçelik, A. B., Ersan, S., and Ünal, F. (2017). Evaluation of genotoxic effects of 3-methyl-5-(4-carboxycyclohexylmethyl)-tetrahydro-2H-1, 3, 5-thiadiazine-2-thione on human peripheral lymphocytes. Pharmaceutical Biology, 55(1), 1228-1233.
  • [20] Mossman, T. (1983). Rapid colometric assay for cellular growth and survival: application to proliferation and cytotoxicity assays. Journal of Immunological Methods, 65, 55-63.
  • [21] JECFA. (1983). Evaluations of the Joint FAO/WHO Expert Committe on Food Additives. JECFA Evaluations.
  • [22] Chung, Y. S., and Lee, M. (2013). Genotoxicity assessment of erythritol by using short-term assay. Toxicological Research, 29(4), 249.
  • [23] Canımoğlu, S., and Rencüzoğulları, E. (2006). The cytogenetic effects of food sweetener maltitol in human peripheral lymphocytes. Drug and Chemical Toxicology, 29(3), 269-278.
  • [24] Matsui, M., Matsui, K., Kawasaki, Y., Oda, Y., Noguchi, T., Kitagawa, Y., Sawada, M., Hayashi, M., Nohmi, T., Yoshihira, K., Ishidate, M. Jr., and Sofuni, T. (1996). Evaluation of the genotoxicity of stevioside and steviol using six in vitro and one in vivo mutagenicity assays. Mutagenesis, 11(6), 573-579.
  • [25] Pezzuto, J.M., Compadre, C.M., Swanson, S.M., Nanayakkara, N.P.D. and Kinghorn, A.D. (1985). Metabolically activated steviol, the aglycone of stevioside, is mutagenic. Proceedings of the National Academy Science of the United States of America, 82, 2478–2482.
  • [26] Pezzuto, J.M., Nanayakkara, N.P.D., Compadre, C.M., Swanson, S.M., Kinghorn, A.D., Guenthner, T.M., Sparnins, V.L., and Lam, L.K.T. (1986). Characterization of bacterial mutagenicity mediated by 13-hydroxy-entkaurenoic acid (steviol) and several structurally-related derivatives and evaluation of potential to induce glutathione s-transferase in mice. Mutation Research, 169, 93–103.
  • [27] Oh, H. Y., Han, E. S., Choi, D. W., Kim, J. W., Eom, M. O., Kang, I. H., Kang, H. J., and Ha, K. W. (1999). In vitro and ın vivo evaluation of genotoxicity of stevioside and steviol, natural sweetner. Journal Pharmaceutical Society of Korea, 43, 614-622.
  • [28] Temcharoen, P., Suwannatrai, M., Klongpanichpak, S., Apibal, S., Glinsukon, T., and Toskulkao, C. (2000). Evaluation of the effect of steviol on chromosomal damage using micronucleus test in three laboratory animal species. Journal of the Medical Association of Thailand Chotmaihet Thangphaet, 83, 101-108.
  • [29] Uçar, A., Yılmaz, S., Yılmaz, Ş., and Kılıç, M. S. (2018). A research on the genotoxicity of stevia in human lymphocytes. Drug and Chemical Toxicology, 41 (2), 221-224.
  • [30] Sekihashi, K., Saitoh, H., and Sasaki, Y. (2002). Genotoxicity studies of stevia extract and steviol by the comet assay. The Journal of Toxicological Sciences, 27, 1-8.
  • [31] Sasaki, Y.F., Kawaguchi, S., Kamaya, A., Ohshita, M., Kabasawa, K., Iwama, K., Taniguchi, K., and Tsuda, S., (2002). The comet assay with 8 mouse organs: results with 39 currently used food additives. Mutation Research, 519, 103–119.
  • [32] Suttajit, M., Vinitketkaumnuen, U., Meevatee, U., and Buddhasukh, D. (1993). Mutagenicity and human chromosomal effect of stevioside, a sweetener from stevia rebaudiana bertoni. Environmental Health Perspectives, 101(3), 53-56.
  • [33] Terai, T., Ren, H., Mori, G., Yamaguchi, Y., and Hayashi, T. (2002). Mutagenicity of steviol and its oxidative derivatives in Salmonella typhimurium Tm677. Chemical and. Pharmaceutical Bulletin, 50, 1007–1010.
  • [34] Nunes, A. P. M., Ferreira-Machado, S. C., Nunes, R. M., Dantas, F. J. S., De Mattos, J. C. P., and Caldeira-deAraujo, A. (2007). Analysis of genotoxic potentiality of stevioside by comet assay. Food and Chemical Toxicology,45(4), 662-666.
  • [35] Williams, L. D., and Burdock, G. A. (2009). Genotoxicity studies on a high-purity rebaudioside a preparation. Food and Chemical Toxicology, 47(8), 1831-1836.
  • [36] Wu, X., Wang, B., Chen, T., Gan, M., Chen, X., Chen, F., Wei, H., nd Xu, F. (2014). The non-cytotoxicity characterization of rebaudioside A as a food additive. Food and Chemical Toxicology, 66, 334-340.
  • [37] Çadirci, K., Tozlu, Ö. Ö., Türkez, H., and Mardinoğlu, A. (2020). The in vitro cytotoxic, genotoxic, and oxidative damage potentials of the oral artificial sweetener aspartame on cultured human blood cells. Turkish Journal of Medical Sciences, 50(2), 448-454.
  • [38] Van Eyk, A. D. (2015). The effect of five artificial sweeteners on Caco-2, HT-29 and HEK-293 cells. Drug and Chemical Toxicology, 38(3), 318-327.
  • [39] Mamur, S., Yüzbaşıoğlu, D., Bülbül, S.N., ve Ünal, F. (2022). Investigation of cyto-genotoxic effects of a food sweetener Acesulfame potassium. Food Health, 8(4), 273-283.
  • [40] Toews I, Lohner S, de Gaudry DK, Sommer H, and Meerpohl J. J. (2019). Association between intake of nonsugar sweeteners and health outcomes: systematic review and meta-analyses of randomised and non-randomised controlled trials and observational studies. British Medical Journal, 364, 4718.
  • [41] Laviada‐Molina, H., Molina‐Segui, F., Pérez‐Gaxiola, G., Cuello‐García, C., Arjona‐Villicaña, R., Espinosa‐ Marrón, A., and Martinez‐Portilla, R. J. (2020). Effects of nonnutritive sweeteners on body weight and BMI in diverse clinical contexts: Systematic review and meta‐analysis. Obesity Reviews, 21(7), e13020.
  • [42] Pang, M. D., Goossens, G. H., and Blaak, E. E. (2021). The impact of artificial sweeteners on body weight control and glucose homeostasis. Frontiers in Nutrition, 7, 598340.
  • [43] Azad, M. B., Abou-Setta, A. M., Chauhan, B. F., Rabbani, R., Lys, J., Copstein, L., Mann, A., Jeyaraman, M. M., Reid A. Y., Fiander, M., MacKay, D. S., McGavock, J., Wicklow, B., and Zarychanski, R. (2017). Nonnutritive sweeteners and cardiometabolic health: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials and prospective cohort studies. Canadian Medical Association Journal, 189(28), 929-939.
  • [44] Debras, C., Chazelas, E., Srour, B., Druesne-Pecollo, N., Esseddik, Y., de Edelenyi, F. S., Agae¨sse, C., e De Sa, A., Lutchia, R., Gigandet, S., Huybrechts, I., Julia, C., Kesse-Guyo, E., Allès, B., Andreeva, V. A., Galan, P., Hercberg, S., Deschasaux-TanguyI, M., and Touvier, M. (2022). Artificial sweeteners and cancer risk: results from the nutriNet-santé population-based cohort study. PLoS Medicine, 19(3), e1003950
Toplam 44 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Ece Avuloğlu Yılmaz 0000-0002-5164-3431

Sevcan Mamur 0000-0002-8615-5331

Esra Erikel 0000-0002-2058-2525

Deniz Yüzbaşıoğlu 0000-0003-2756-7712

Fatma Ünal 0000-0002-7468-6186

Yayımlanma Tarihi 25 Kasım 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 3 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Avuloğlu Yılmaz, E., Mamur, S., Erikel, E., Yüzbaşıoğlu, D., vd. (2022). Laktitolün Genotoksik ve Sitotoksik Etkilerinin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi Dergisi, 3(2), 133-143.
AMA Avuloğlu Yılmaz E, Mamur S, Erikel E, Yüzbaşıoğlu D, Ünal F. Laktitolün Genotoksik ve Sitotoksik Etkilerinin İncelenmesi. GÜFFD. Kasım 2022;3(2):133-143.
Chicago Avuloğlu Yılmaz, Ece, Sevcan Mamur, Esra Erikel, Deniz Yüzbaşıoğlu, ve Fatma Ünal. “Laktitolün Genotoksik Ve Sitotoksik Etkilerinin İncelenmesi”. Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi Dergisi 3, sy. 2 (Kasım 2022): 133-43.
EndNote Avuloğlu Yılmaz E, Mamur S, Erikel E, Yüzbaşıoğlu D, Ünal F (01 Kasım 2022) Laktitolün Genotoksik ve Sitotoksik Etkilerinin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi Dergisi 3 2 133–143.
IEEE E. Avuloğlu Yılmaz, S. Mamur, E. Erikel, D. Yüzbaşıoğlu, ve F. Ünal, “Laktitolün Genotoksik ve Sitotoksik Etkilerinin İncelenmesi”, GÜFFD, c. 3, sy. 2, ss. 133–143, 2022.
ISNAD Avuloğlu Yılmaz, Ece vd. “Laktitolün Genotoksik Ve Sitotoksik Etkilerinin İncelenmesi”. Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi Dergisi 3/2 (Kasım 2022), 133-143.
JAMA Avuloğlu Yılmaz E, Mamur S, Erikel E, Yüzbaşıoğlu D, Ünal F. Laktitolün Genotoksik ve Sitotoksik Etkilerinin İncelenmesi. GÜFFD. 2022;3:133–143.
MLA Avuloğlu Yılmaz, Ece vd. “Laktitolün Genotoksik Ve Sitotoksik Etkilerinin İncelenmesi”. Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi Dergisi, c. 3, sy. 2, 2022, ss. 133-4.
Vancouver Avuloğlu Yılmaz E, Mamur S, Erikel E, Yüzbaşıoğlu D, Ünal F. Laktitolün Genotoksik ve Sitotoksik Etkilerinin İncelenmesi. GÜFFD. 2022;3(2):133-4.