TÜRK DIŞ POLİTİKASI’NIN İŞLEYİŞİNDE DÜŞÜNCE KURULUŞLARININ ROLÜ

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 1, 129 - 148, 01.06.2015

Göktürk Tüysüzoğlu

Öz

Düşünce kuruluşları, çoğulcu bir demokraside karar alma mekanizmalarını etkileme anlamında en etkin araçlardan biri olarak bilinmektedir. Özellikle ABD ve diğer Batılı ülkelerde, politika üretim sürecine müdahil olabilen sivil kurumsal yapılar olarak beliren düşünce kuruluşları, Soğuk Savaş sonrası tüm dünyaya yayılmıştır. Türkiye de bu sürece eklemlenmiştir. Özellikle Soğuk Savaş sonrası iddialı dış politika hedeflerine yönelen Türkiye’de düşünce kuruluşlarının görünürlüğü de artmıştır. Ne var ki, devlete hâkim olan güvenlikçi dış politika algısı ile düşünce kuruluşlarının objektifliği ve bağımsızlığını olumsuz yönde etkileyen azaltmaktadır. Bu bağlamda, Türkiye’deki düşünce kuruluşlarının büyük bir bölümü iktidara yön verecek alternatifleri değerlendirmekten çok, izlenen dış politikayı meşrulaştırmaya yönelik bir tutum sergilemektedir

Anahtar Kelimeler

ABD, ASAM, Meşruiyet, Demokrasi, Objektiflik.

THE ROLE of THINK-TANKS in TURKISH FOREIGN POLICY-MAKING

Öz

Think-tanks are known as one of the most efficient tools that affect the decision making mechanism in pluralistic democracy. Thinktanks are known as the institutional actors that take part in the process of policymaking, especially in the US and other Western countries and have expanded whole of the world after the Cold War. Turkey has also articulated herself to this process. Visibility of think-tanks has been improved in Turkey, who has been gravitated towards assertive foreign policy objectives. However security-oriented foreign policy perception and the structural problems which negatively affect the objectivity and independence of think-tanks reduce the effectiveness of these institutional actors. Concordantly in good part of think-tanks in Turkey adopt an attitude that legitimizes the foreign policy that the government has already applied

Anahtar Kelimeler

US, ASAM, Legitimacy, Democracy, Objectivity

Kaynakça

• Aksiyon (2014), “Devlet Sivili Kendi Uzantısı Gibi Görmek İster”, kendi-uzantisi-gibi-gormek-ister.html ET. 21 Mayıs 2015.
• Dış Politika Enstitüsü (2014), “DPE Hakkında”, http://www.dispolitika.org.tr ET. 20 Mayıs 2015.
• USAK Stratejik Gündem (2012), “USAK Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. İhsan Bal: Düşüncenin Cesaretten Çok Özgürlük Ortamına İhtiyacı Var”, http://www.usakgundem.com/haber/75508/usak-bilim- kurulu-ba%C5%9Fkan%C4%B1-prof-dr-%C4%B0hsan-bal- %E2%80%9Cd%C3%BC%C5%9F%C3%BCncenin-cesaretten- %C3%A7ok-%C3%B6zg%C3%BCrl%C3%BCk-ortam%C4%B1na- %C4%B0htiyac%C4%B1-var%E2%80%9D.html ET. 13 Mart 2014.
• Aras, B., Toktaş, Ş. & Kurt, Ü. (2010), “Araştırma Merkezlerinin Yükselişi: Türkiye’de Dış Politika ve Ulusal Güvenlik Kültürü”, SETA Rapor.
• Buzan, B. (1997), “Rethinking Security After the Cold War”, Cooperation and Conflict, 32 (1), 5-28.
• Ereker, F. & Aydın, M. (2013). Türkiye’de Güvenlik, Algı, Politika, Yapı, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Güvenç, S. (2006), “Türkiye’nin Dış Politikası ve Düşünce Kuruluşları”, Sivil Toplum ve Dış Politika: Yeni Sorunlar, Yeni Aktörler, Der.: Semra Cerit Mazlum ve Erhan Doğan, İstanbul: Bağlam Yayınları, 159-180.
• Higgott, R. & Stone, D. (1994), “The Limits of Influence: Foreign Policy Think Tanks in Britain and the USA”, Review of International Studies, 20 (1), 15-34.
• Kaliber, A. (2005), “Türkiye’de Güvenlikleştirilmiş Bir Alan Olarak Dış Politikayı Yeniden Düşünmek: Kıbrıs Örneği”, Uluslararası İlişkiler, 2 (7), 31-60.
• Karabulut, B. (2010), “Dünyada ve Türkiye’de Think Tank Kuruluşları: Karşılaştırmalı Bir Analiz”, Akademik Bakış, 4 (7), 91-104.
• Karakurt, A. (2007), “Düşünce Kuruluşları ve Politika Sürecindeki Rolleri”, Amme İdaresi Dergisi, 40 (2), 1-20.
• Keskin, F. (2005), “Modern Demokrasilerde Yeni Politik Seçkinler: Think Tanklar ve Politikadaki Rolleri”, Sosyoekonomi, 1, 45- 59.
• McGann, J.G. (2005), “Think Tanks and Policy Advice in the US”, Foreign Policy Research Institute.
• McGann, J.G. (2014), “2013 Global Go To Think Tank Index Report”, University of Pennsylvania, http://gotothinktank.com/dev1/wp- content/uploads/2014/01/GoToReport2013.pdf.
• Sandıklı, A. (2008), “Değişen Güvenlik Anlayışları ve Türkiye’nin Güvenlik Stratejisi”, BİLGESAM Rapor, 2.
• Yetkin, M. (2008), “Ülker, ASAM’dan Desteğini Çekti Faaliyet Durdu”, Radikal, http://www.radikal.com.tr/yazarlar/murat_yetkin/ulker_asamdan_destegin i_cekti_faaliyet_durdu-908834.
• Zengin, M.A. (2011), “Bilgi Paylaşımı Bakımından Devlet Sırrı Kavramı ve Ulusal Güvenlik”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 6 (2), 141-151.