EN-SUITE BATHROOM ANALYSIS IN A TRADITIONAL TURKISH HOUSE: YALVAÇ HOUSE AND GUSÜLHANE

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 3, 605 - 618, 29.09.2023

Nuriye Hande Kutbay , Cemil Yavuz

Öz

Houses, in general, are the places fulfilling the needs of individuals as sheltering, protection etc. and have been consistently evolving according to changes in these needs due to new lifestyles and trends and by the means of developing technologies in construction and materials. While differentiated in accordance with each period’s social, economic and cultural, houses have played a major role in the creation of a rich residence culture. Like in general, changes in lifestyles, which also affected by religions, have shaped typological features of Turkish houses in terms of both architectural style and in-room arrangements. While it is possible to come across with many examples of this formation in different regions of Turkey, generation and development of Yalvaç House has also formed in this line. In this study, the general change of the Turkish House and housing structures are discussed within the framework of the developments in the culture of cleaning and bathing, in-room bathing solutions are given and gusülhane concept, which has emerged as an in-room bathing solution in extended family lifestyle that shaped with religion, is examined.

Anahtar Kelimeler

Turkish House, Yalvaç, Bathing, Cleaning, Belief Culture

Kaynakça

• [1] TDK, (2015a). Web: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&gui d=TDK.GTS.54ad99b9b22548.40932583 Last Accessed: 07.01.2015.
• [2] Gardiner, S. (1975). Evolution of the house (Second edition). Great Britain: BAS Printers Limited, 1-4.
• [3] Eyüce, A. (2005). Geleneksel yapılar ve mekanlar. İstanbul: Birsen Yayınevi, 60-63, 78.
• [4] Özçamca, S. (2007). Türklerin göçebeliği hakkında birkaç not. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 2(7), 177-183.
• [5] Pamir, A. (2009). Orta-Asya Türk hukukunda töre kavramı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 58(2), 359-375.
• [6] Küçükerman, Ö. (2007). Kendi mekânının arayışı içinde Türk evi = Turkish house in search of spatial identity (Altıncı Baskı). İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, 29, 33, 59-62.
• [7] Kahraman, G. (2012). Karaman kültüründe Tartan evinin önemi. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(23), 109-114.
• [8] Eldem, S. H. (1984). Türk evi Osmanlı dönemi I = Turkish houses Ottoman period.I. İstanbul: Türkiye Anıt Çevre Turizm Değerlerini Koruma Vakfı, 16.
• [9] Bektaş, C. (2007). Türk Evi = Turkish House. İstanbul: Bileşim Yayınevi, 30, 44, 150.
• [10] Küçükerman, Ö., & Güner, Ş. (1995). Anadolu mirasında Türk evleri. İstanbul: T.C. Kültür Bakanlığı Yayımlar Dairesi Başkanlığı, 46, 50.
• [11] Küçükerman, Ö. (1991). Kendi mekânının arayışı içinde Türk evi = Turkish house in search of spatial identity (Dördüncü Baskı). İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, 49, 59, 181.
• [12] Eldem, S. H. (1968). Türk evi plan tipleri (İkinci baskı). İstanbul: İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi, 22-25.
• [13] Gür, Ş. Ö. (2000). Doğu Karadeniz örneğinde konut kültürü. İstanbul: Yem Yayın, 11, 49-52.
• [14] Ödekan, A. (1997). “Hamam” maddesi, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, c: 2; 750.
• [15] Başa, B. A. (2009). Türk hamam kültürünün spa & welness mekanlarının tasarımına etkileri. Journal of World of Turks/Zeitschrift für die Welt der Türken, 207-220.
• [16] Yaşaroğlu, M. K. (1997). “Hamam” maddesi içerisinde “III. Fıkıh”, İslam Ansiklopedisi, c: 15, 433-434.
• [17] Turkmmo, (2015). Web: http://www.turkmmo.com/felsefe-sosyoloji-psikoloji/125044-hamam- nedir.html, Last Accessed: 05.01.2015.
• [18] Yılmazkaya, O. (2002). Türk Hamamı, İstanbul: Çitlembik Yayınları, 10-11.
• [19] Savaş, S. (2007). İstanbul, Kumkapı-Nişanca Köşklü Hamamı (1887) araştırması ve restorasyon projesi. (Yayın No: 201414), [Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi], İstanbul.
• [20] Tuluk, Ö. İ. (2010). Erken 20. yüzyıl çorum evlerinde banyo teknolojisi. Middle East Technical University Journal of the Faculty of Arcihtecture, 27(2), 61-82.
• [21] Büyükdigan, İ. (2003). A critical look at the new functions of Ottoman baths. Building and Environment, 38(4), 617-633.
• [22] Sibley, M. (2008). Hammāms- in the Mediterranean. Archnet-IJAR, International Journal of Architectural Research, (2: 3) 10-16.
• [23] Eyice, S. (1997). “Hamam” maddesi içerisinde “1. tarih ve mimari”. İslam Ansiklopedisi, 15; 402-430.
• [24] Göker, M. (2008). Hamam kültürünün günümüz banyo tasarımında yeri, önemi ve Hierapolis örneği. Türk Kültür Tarihinde Denizli ve Kentleşme Sorunları Sempozyumu’nda sunuldu, Denizli.
• [25] Wikipedia, (2015). Web: http://tr.wikipedia.org/wiki/Hamam, Last Accessed: 05.01.2015.
• [26] Aru, K. A. (1949). Türk hamamları etüdü. [Doçentlik Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi], İstanbul.
• [27] Türkel, E. (2002). Tarihsel süreçte Batı Anadolu’da yerel kültürlerin tuvalet ve banyo alışkanlıklarının incelenmesi. (Yayın No: 112954), [Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi], İzmir.
• [28] McMaster, L. T. (1993). Arredamento Dekorasyon Banyo'93, Periyodik Özel Sayılar 9, İstanbul: Boyut Yayıncılık.
• [29] Kuban, D. (1995). The Turkish House, Mısırlı Matbaacılık A.Ş., İstanbul, 154-155.
• [30] Gök, Y., & Kayserili, A. (2013). Geleneksel Erzurum evlerinin kültürel coğrafya perspektifinden incelenmesi, Doğu Coğrafya Dergisi, 18(30), 175-216.
• [31] Asatekin, G. (2001, 23-24 Kasım). “Türk Evi” Sözcüğünün Düşündürdükleri. Sanat Tarihinde Terminoloji Sorunları Semineri I (Mimari ve Mimari Süsleme). Ankara, 187-98.
• [32] Eraslan, N., & Örücü, Ö. K. (2009). Otel işletmelerinde mobilya ve oda tasarımı. Ankara: Detay Yayıncılık, 223.
• [33] Anonim, (1966), Konut Paneli II. Memleketimizde Halk Konutları Projelerinin Düzenlenmesine Etki Yapan Faktörler. İstanbul: İTÜ.
• [34] Aytuğ, A. (1977). Orta nitelikli şehir toplu konutlarında yıkama ve yıkanma mekanları üzerine bir araştırma. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi], İstanbul.
• [35] Arcan, E. F. & Evci, F. (1999). Mimari Tasarıma Yaklaşım 1-Bina Bilgisi Çalışmaları. İstanbul: Tasarım Yayın Grubu, 150.
• [36] Öke, A. (1971). İşletme anlayışına ve bütçesine uygun konut tasarlaması. İstanbul: İTÜ.
• [37] Yalvaç Belediyesi, 2015. Web: http://www.yalvac.bel.tr/index.php?p=161&l=1 Last Accessed: 07.01.2015.
• [38] Akkan, Ş. (2006). Isparta Yalvaç Kaş Mahallesi geleneksel konut dokusu koruma ve geliştirme önerisi. (Yayın No: 184567), [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi], Ankara.
• [39] Karaman, D. (1991). Dünden bugüne Yalvaç tarihi. (Yayın No: 17665), [Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi], Kayseri.
• [40] Demirci, D. (2009). Geleneksel Isparta evlerinde giriş düzenlemeleri. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 187-202.
• [41] Sargın, S. (2005). Isparta'da kentsel koruma. Doğu Coğrafya Dergisi, 14(2), 251-282.
• [42] Gökarslan, A. B. (2020). Typological Analysis on Traditional Eğirdir Houses. Gazi University Journal of Science Part B: Art, Humanities, Design and Planning, 8(4), 721-745.
• [43] Kutbay, N. H. (2013). Pictures of stairs between hayat and hanay), and room window to the hanay. Captured by Nuriye Hande Kutbay in Yalvaç.
• [44] Hidayetoğlu, M. L. (2013). Geleneksel Türk evi donatı elemanlarının restorasyonu ve çağdaş yapılarda yeniden kullanımı: Bir şerbetlik örneği, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28, 291-301.
• [45] Yıldırım, K. & Hidayetoğlu, M.L. (2009, 02-07 Kasım).Türk yaşam kültürünün geleneksel türk evlerindeki yansımaları “reflections in the traditional Turkish house of turkish life culture”. 4th International TurkishCultureand ArtCongress/Art Activity Sempozyumunda sunuldu, Kahire.
• [46] TDK, 2015b. Web: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&gui d=TDK.GTS.54b1dfaf799e61.61917722 , Last Accessed: 09.01.2015.
• [47] Özey, R. (2005). Akseki Köyü’nün coğrafyası. Marmara Coğrafya Dergisi, 11, 1-26.
• [48] Oymael, S., Kıran Çakır, H., & Sallı Bideci, Ö. (2011, 16-18 Mayıs). Geleneksel mimari uygulamaların yorumlanması “Interpration of traditional architectural applications”. 6th International Advanced Technologies Sempozyumunda sunuldu, Elazığ.
• [49] Şahin, N. H. (2014). Günümüz üst SED apartman konutlarının ebeveyn yatak odalarında depolama kapasiteleri üzerine bir araştırma (Yayın No: 371650), [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi], Ankara.
• [50] Asatekin, G. (2005). Understanding traditional residential architecture in Anatolia. The Journal of Architecture, 10(4), 389-414.
• [51] TDK, 2015c. Web: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&gui d=TDK.GTS.54b1eae68539c5.17923870 , Last Accessed: 09.01.2015.
• [52] TDK, 2015d. Web: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&gui d=TDK.GTS.54b1f468cb8141.53747980 , Last Accessed: 09.01.2015.
• [53] Noyan, B. (2006). Balım sultan erkânnamesi merkezli geleneksel Bektaşiliğe ait bir ritüel örneği: ikrar. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, 40, 1-33.