A Study on the Effect of the Rise in the Exchange Rate on Turkey's Fiberboard Foreign Trade

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 34, 8 - 20, 26.12.2023

Abdulkadir Soygüder

Öz

Forest products covering an important area in Turkey's foreign trade; paper, furniture, fibreboard (MDF), particle board, OSB, contralade, plywood, logs, timber, packaging. In this study, foreign trade data of 441112, 441113 and 441114 HSCode numbered fiber board goods against the recent exchange rate increase will be examined. Via Trademap; Foreign trade data for fiber goods between 2018-2023 were drawn and arranged in the form of quarter data. The data of the countries that have a say in fiberboard foreign trade were obtained from Trademap, and MDF production in Turkey was obtained from FAOSTAT website. The exchange rate change for the years 2018-2023 in Turkey was obtained from EVDS in the form of quarterly data and interpreted in the light of the analysis of foreign trade of fiberboard goods according to the exchange rate in the light of correlation and regression analysis. As a result of the analysis, it was concluded that the increases in the exchange rate had a significant (93%) relationship with Turkey's fiberboard exports and a meaningless (49%) relationship with fiberboard imports with 95% reliability. Considering the considerable contribution of Turkey's fiberboard foreign trade in forest products foreign trade, it is thought that this study will contribute to the literature in terms of uncovering its progressive potential.

Anahtar Kelimeler

fiberboard, exchange rate, export, import, foreign trade, production

Döviz Kurundaki Yükselişin Türkiye Lif Levha Dış Ticaretine Etkisi Üzerine Bir Araştırma

Öz

Türkiye’nin dış ticaretinde önemli bir alanı kaplayan orman ürünleri; kâğıt, mobilya, lif levha (MDF), yonga levha, OSB, kontrtabla, kontrplak, tomruk, kereste, ambalaj gibi katma değeri yüksek eşyaları kapsamaktadır. Bu çalışmada 441112, 441113 ve 441114 GTIP nolu lif levha eşyasının son zamanlardaki döviz kuru artışı karşısındaki dış ticaret verileri irdelenecektir. Trademap üzerinden; 2018-2023 yılları arasındaki lif levha eşyasına ait dış ticaret verileri çeyrek veriler şeklinde çekilmiş ve düzenlenmiştir. Lif levha dış ticaretinde söz sahibi olan ülkelerin verileri Trademap, Türkiye’de MDF üretimi de FAOSTAT sitesinden elde edilmiştir. Türkiye’de 2018-2023 yıllarına ait döviz kuru değişimi EVDS’den çeyrek veriler şeklinde elde edilmiş ve lif levha eşyasının döviz kuruna göre dış ticareti korelasyon ile regresyon analizleri ışığında yorumlanmıştır. Analizler neticesinde döviz kurundaki yükselmelerin %95 güvenirlikte Türkiye’nin lif levha ihracatı ile anlamlı (%93), lif levha ithalatı ile anlamsız (%49) bir ilişkisi olduğu sonucuna varılmıştır. Türkiye’nin lif levha dış ticaretinin orman ürünleri dış ticareti içindeki hatırı sayılır katkısı da düşünüldüğünde ilerleyici potansiyelini aşikâr etme açısından bu çalışma literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

liflevha, döviz kuru, ihracat, ithalat, üretim, dış ticaret

Teşekkür

Sakarya Üniversitesi Uluslararası Ticaret ve Finansman Bölümü'den Doç.Dr. Halil Şimdi'ye yardımlarından dolayı teşekkür ederim.

Kaynakça

• 4458 Sayılı Gümrük Kanunu. (1999), https://www.mevzuat. gov.tr/aramasonuc, Erişim 01.03.2023.
• Acaravcı, A., Dağlı, Ö. (2021), “Döviz Kurundaki Değişkenliğin Türkiye Dış Ticaretine Etkisi”, Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 7(2), 213-232.
• Akgül, M., Çamlıbel, O., Gedik, T. (2013), “Türkiye Ve Dünyadaki Mdf Endüstrisine Genel Bir Bakış”, Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi, 9(2), 117- 125.
• Barışık, S., Demircioğlu, E. (2006), “Türkiye’de Döviz Kuru Rejimi, Konvertibilete, İhracat-İthalat İlişkisi 1980-2001”, Uluslararası Yönetim İktisat Ve İşletme Dergisi, 2(3), 71-84.
• Berkel, A. (1955), “Lif Levhaları Sanayii Ve Hammadde İstekleri”, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 5(1), 23-47.
• Bozkurt, A.Y., Göker, Y. (1990), “Yongalevha Endüstrisi”, İstanbul Üniversitesi Basımevi ve Film Merkezi.
• Eroğlu, H., Usta, M. (2000), “Liflevha Üretim Teknolojisi”, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Genel Yayın No:200, Fakülte Yayın No: 30, 351-.
• Food and Agriculture Organization Of The United Nations. (2023), https://www.fao.org/faostat/en/#data/FO, Erişim: 01.04.2023.
• Göker, Y., Akbulut, T., Ayrılmış, N. (2002), “Türkiye’de Üretilen Mdf Levhaların Teknolojik Özellikleri”, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 54(1), 13-36.
• ITC. Uluslararası Ticaret Merkezi. (2023), International Trade Centre, TradeMap, https://www.trademap.org/ Country_SelProduct_TS.aspx?nvpm=1%7c%7c%7c%- 7c%7c44%7c%7c%7c2%7c1%7c1%7c2%7c2%7c1%- 7c2%7c1%7c1%7c1, Erişim: 10.04.2023.
• İmren, E., Kaygın, B. (2021), “Türkiye Mobilya Sektörü Dış Ticaretinin Zaman Serileri Yöntemiyle Tahmini”, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 23(1), 149-159.
• İstek, A., Özlüsoylu, İ., Kızılkaya, A. (2017), “Türkiye Ahşap Esaslı Levha Sektör Analizi”, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 19(1), 132-138.
• Kara, O., Şahin, Ö., Bekar, İ., Kayacan, B. (2019), “Endüstriyel Ağaç Ve Ahşap Ürünleri Sektörünün Uluslararasi Rekabet Gücü Analizi: Türkiye Örneği”, Ekonomik Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15(1), 15-32.
• Karadağ, S. (2020), “Dış Ticaret Yapan İşletmelerde Döviz Kuru Riski Yönetimi: Türkiye’de Mobilya Sektöründe Bir Araştırma”, İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Kaya, A.İ. (2015), “Atık Kağıtlardan Geri Kazanılmış Liflerden Kompozit Malzeme Üretim Olanaklarının Araştırılması”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Korkmaz, S., Bayır, M. (2015), “Döviz Kuru Dalgalanmalarının Yurtiçi Fiyatlara Etkisi”, Niğde Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Yıl: Ekim 2015, Cilt-Sayı: 8 (4), 69-85.
• Müftüoğlu, G., Kayacan, B. (2019), “Türkiye’deki Ormana Dayalı Sektörlerin Dış Ticaret Rekabet Gücü Analizi”, Turkish Journal of Forestry, 20(1), 41-49.
• Orman, T. (2022), “Döviz Kuru Oynaklığının Türkiye Tarım Ürünleri Dış Ticaretine Etkisi”, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Özertan, G., Çoşkun, A. (2021), Ahşap Kullanımının Artırılması İçin Masif Ahşap Sektörü Durum Analizi, Sonuç Raporu, Orman Genel Müdürlüğü, Ankara, https://www. ogm.gov.tr/tr/e-kutuphane-sitesi/Yayinlar/Masif%20 Ah%C5%9Fap%20Sekt%C3%B6r%C3%BC%20Raporu. pdf, Erişim: 11.06.2023.
• Öztürk, M. (2020), “Uluslararası Ticaret Yapan Şirketlerin Döviz Kuru Riski Yönetimi: Mobilya Sektörü Üzerine Bir Uygulama”, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası Ticaret Ve Lojistik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Petek, A., Altun, C., Petek, F. F. (2020), “Türkiye’de Reel Efektif Döviz Kuru Ve İmalat Sanayi Üretiminin Karşılaştırmalı Analizi (2008-2020 Dönemi)”, Nazilli İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 39-48.
• Resmi Gazete (2021), “İhracı Kayda Bağlı Mallara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: İhracat 2006/7)’De Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (İhracat 2021/5)”, Ankara, https://www. resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/06/20210604-7.htm, Resmi Gazete Sayısı: 31501, Erişim: 11.06.2023.
• Resmi Gazete (2020), “Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, Ankara, https://www. resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/09/20200930-1.htm, Erişim: 11.06.2023.
• Sangrutsamee, V., Srichandr, P., Poolthong, N. (2012), “Re-Pulped Waste Paper-Based Composite Building Materials With Low Thermal Conductivity”, Journal Of Asian Architecture And Building Engineering, 11(1), 147-151.
• Sarı, A. (2010), “Döviz Kuru Oynaklığının İthalata Etkileri: Türkiye Örneği”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri Ve İstatistik Dergisi, Sayı:11 2010 31–44.
• Tarı, R., Yıldırım, D. Ç. (2009), “Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama”, Yönetim Ve Ekonomi Dergisi, 16(2), 95-105.
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. (2023), Döviz Kurları, https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket, Erişim: 25.04.2023.
• Yalçın, Ö., Kaya, A. İ., Şahin, H. T. (2020), “Mineral Based Boards Made From Lignocellulosic Wastes: 1st Part- Physical And Mechanical Properties”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(2), 142-149.