Performance of urban transportation
systems is a vitally important matter in aspects of providing effective and
productive transportation service to the users who demand transport services. It can be seen that there are too many factors, which affect the
performance of a transportation system and the number of these factors and
their levels of effect can show the increase as a result of the development of
urban areas. Therefore, it may not be possible to take a right and proper
decision by public authorities depending on verbal judgments and personal
skills of decision-makers in the extremely variable environment. When it is
evaluated in this frame, evaluation of the effectivity, productivity and
performance of transportation systems, which operating in urban areas is a
multi-criteria decision-making problem. Therefore, in order to solve this
problem effectively, utilizing the multi-criteria decision-making (MCDM) methodologies
is necessary. In this study, as well as providing a systematic and structural
solution way, it is proposed a hybrid MCDM model, which can be applied by decision-makers
easily. This model is an integrated approach, which integrated two MCDM
methodologies such as entropy and EATWOS. While weights of factors are
determined by the entropy method. Afterward, effectivity, productivity, and
performance of decision alternatives, which analyzing are measured and they are
ranked according to their productivity scores. In order to examine the hybrid
model in the aspect of numerical and quantitative perspective, thirteen light
rail systems, which operating in European Countries were selected and
effectivity and productivity analysis for these lines by using this selected
hybrid model.
Rail transportation systems entropy EATWOS productivity analysis
Kentsel ulaşımda kullanılan sistemlerin performansı kent içinde ulaşım
hizmeti talep eden kullanıcılara etkin ve verimli ulaşım hizmeti sunulabilmesi
açısından son derece önem arz eden bir konudur.
Bir ulaşım sisteminin performansına etki eden çok sayıda faktör
görülebilmekte, kentsel alanların gelişimi ile birlikte bu faktörlerin sayısı
ve etki düzeyi artış gösterebilmektedir. Dolayısıyla son derece değişken olan
bir çevrede yatırımda bulunan kamu otoritelerinin doğru ve en iyi kararı
vermeleri karar vericilerin deneyimlerine ve sözel yargılarına dayalı olarak
mümkün olmayabilmektedir. Bu çerçevede değerlendirildiği zaman kentsel alanlarda
kullanılan ulaşım sistemlerin etkinlik, verimlilik ve performanslarının
değerlendirilmesi ve gelecekteki ulaşım altyapılarına ilişkin kararların
alınması gerçekte çok kriterli bir karar verme problemidir. Dolayısıyla
problemin etkin bir biçimde çözümü çok kriterli karar verme yöntemlerinin
kullanılmasını zorunlu hale getirmektedir. Bu çalışmada karar verme probleminin
çözümü ile ilgili olarak sistematik ve yapısal bir çözüm yolu sağlamanın yanı
sıra, karar alıcılar tarafından kolayca uygulanacak hibrid bir çok kriterli
karar verme metodolojisi önerilmektedir. Bu model entropi ve EATWOS olarak
tanımlanan iki ÇKKV yönteminin entegre edilmesi ile oluşturulmuş bir model
olarak nitelendirilebilir. Entropi yöntemi ile faktör ağırlıkları
değerlendirilirken, EATWOS yöntemi ile değerlendirmeye alınan karar
noktalarının etkinlik, verimlilik ve performansları ölçülmüş ve en yüksek
değerden başlanarak karar noktaları sıralandırılmıştır. Modelin sayısal bir
perspektifte test edilmesi için araştırma alanı olarak en yüksek yolcu taşıma
kapasitesi ve hat uzunluğuna sahip olan ve Avrupa’da kullanılan 13 Tramvay ve
hafif raylı sistemleri belirlenmiş, seçilen hibrid modele göre söz konusu
hatların etkinlik ve verimlilik analizi gerçekleştirilmiştir.
Raylı ulaşım sistemleri entropi yöntemi EATWOS verimlilik analizi
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 25 Mart 2019 |
Gönderilme Tarihi | 20 Aralık 2018 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 10 Sayı: 1 |