The Impact of Family Interaction Training Program on Subjective Well-Being of Adolescents

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 3, 641 - 650, 25.10.2020

Arzu Özyürek

Öz

In this study, it was aimed to investigate the impact of the education program on subjective well-being of adolescents. The “Family Interaction Training Program" was instructed once a week for 16 weeks. The present study was planned as quasi-experimental research. Among the adolescents who participated in the training program, 92 adolescents, 46 adolescents with single-parent families and 46 adolescents with both parents, were included the study group. Adolescent Subjective Well-being Scale was used as a pre-test and post-test for data collection purposes. Kruskal Wallis-H and Mann Whitney-U tests were used in data analysis The study findings demonstrated that the adolescents’ subjective well-being scale scores were not affected by the gender variable. The positive emotions subscale pretest scores of the seventh and eighth grade adolescents were significantly higher when compared to those of the 5th and 6th graders and all subscale pretest scores of adolescents with both parents were significantly higher when compared to the mean scores of the adolescents with broken families and it was determined that these differences in scores were eliminated after the training program. It was concluded that the “Family Interaction Education Program” applied in the study had a positive impact on the subjective well-being levels of adolescents.

Anahtar Kelimeler

Family Interaction, Adolescence, Subjective Well-Being

Aile İçi Etkileşim Eğitim Programının Ergenlerin Öznel İyi Oluşlarına Etkisi

Öz

Bu çalışmada, uygulanan eğitim programının ergenlerin öznel iyi oluş düzeyine etkisini incelemek amaçlanmıştır. “Aile İçi Etkileşim Eğitim Programı” haftada bir gün ve 16 hafta süreyle uygulanmıştır. Çalışma yarı deneysel olarak planlanmıştır. Eğitim programına katılan ergenlerden tek ebeveynli aileye sahip 46 ergen ve tam aileye sahip 46 ergen olmak üzere 92 ergen çalışma grubunu oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında Ergen Öznel İyi Oluş Ölçeği ön test-son test olarak uygulanmıştır. Verilerin analizinde, Kruskal Wallis-H ve Mann Whitney-U testlerinden yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda, ergenlerin Öznel İyi Oluş Ölçeği puanlarının cinsiyet değişkeninden etkilenmediği belirlenmiştir. Yedinci ve sekizinci sınıf ergenlerin Olumlu Duygular alt boyut ön test ortalama puanları 5.ve 6.sınıfların puanından, tam aileye sahip ergenlerin tüm alt boyut ön test ortalama puanları parçalanmış aileye sahip ergenlerin ortalama puanından anlamlı düzeyde daha yüksek iken; bu puan farklarının eğitim programı sonrasında ortadan kalktığı belirlenmiştir. Çalışmada uygulanan “Aile İçi Etkileşim” eğitim programının ergenlerin öznel iyi oluşu üzerindeki etkisinin olumlu olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Aile İçi Etkileşim, Ergenlik Dönemi, Öznel İyi Oluş

Kaynakça

• Ağır, S. M. (2017). Anne-çocuk ilişkisinin kalitesinde annelerin ruh sağlığının ve psikolojik iyi olma halinin önemi: “Pilot çalışma: küçük grup çalışması”. İstanbul Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 30-51.
• Akdoğan, B., & Yalçın, S. B. (2018). Lise öğrencilerinin psikolojik dayanıklılık ve çatışma çözme davranışlarının öznel iyi oluşlarını yordaması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 46, 174-197.
• Alacahan, O. (2010). Aile birliğini oluşturan faktörler ve işlevleri. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11 (1), 289-298.
• Alkan-Ersoy, Ö., Kurtulmuş, Z., & Çürük-Tekin, N. (2014). Aile çocuk eğitim programının annelerin çocuk yetiştirme tutumlarına ve ev ortamını düzenlemelerine etkisinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22 (3), 1077-1090.
• Aslan, K. (2002). Değişen toplumda aile ve çocuk eğitiminde sorunlar. Ege Eğitim Dergisi, 1 (2), 25-33.
• Aydoğan, Y., & Gültekin Akduman, G. (2015). Aile içindeki özel durumlar ve çocuk. İçinde Y. Aydoğan, & G. Gültekin Akduman (Edt.), Çocuk ruh sağlığı (ss.103-128). Ankara: Eğiten.
• Borg-Laufs, M. (2013). Basic psychological needs in childhood and adolescence. Journal of Educaiton and Research, 2 (1), 41-51.
• Canbay, H. (2010). Lise öğrencilerinin öznel iyi oluş düzeyleri ile sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Doctoral dissertation, DEÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Certel, Z., Bahadır, Z., Saracoğlu, Z., & Varol, R. (2015). Lise öğrencilerinin öz-yeterlikleri ile öznel iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 307-318.
• Demir Çelebi, Ç., & Sezgin, O. (2015). Lise öğrencilerinin öznel iyi oluşları ile ahlâkî olgunluk seviyeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 99-146.
• Doğan, T. (2006). Üniversite öğrencilerinin iyilik halinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30 (30), 120-129.
• Dursun, A. (2015). Anne babası boşanmış ergenlerin öznel iyi oluşunu artırma programının etkililiğinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Eryılmaz, A. (2009). Ergen öznel iyi oluş ölçeğinin geliştirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (4), 975-989.
• Eryılmaz, A. (2011). Ergen öznel iyi oluşun öznel iyi oluşu arttırma stratejilerini kullanma ile yaşam amaçlarını belirleme açısından incelenmesi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 24, 44-51.
• Eryılmaz, A. ve Atak, H. (2011). Ergen öznel iyi oluşun öz saygı ve iyimserlik eğilimi ile ilişkisinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (37), 170-181.
• Gencer, N. (Çeviren) (2018). Öznel iyi oluş: genel bir bakış. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(3), 2621-2638.
• Adolescent Wellbeing. 12 October 2019. Retrieved from https://www.unicef-irc.org/research/adolescent-wellbeing/.
• Kasapoğlu, F. (2016). Öznel iyi oluşun cinsiyet açısından incelenmesi: Bir meta-analiz çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (3), 770-782.
• Kurt, G. (2018). Doğumdan ölüme gelişim. İçinde M. Yapıcı (Edt.), Doğumdan Ölüme Psikolojik Süreçler Psikoloji (ss.217-259). Ankara: Eğiten.
• Moreira, P.A.S., Cloninger, C.R., Dinis, L., Sa, L., Oliveira, J.T., Dias, A., & Oliveira, J. (2014). Personality and well-being in adolescents. Frontiers in Psychology, 5, 1494. Doi: 10.3389/fpsyg.2014.01494.
• Özen, Ö. (2005). Ergenlerin öznel iyi oluş düzeyleri (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Öztürk, Y. (2017). Ergenlerde dindarlık ile öznel iyi oluş arasındaki ilişkinin incelenmesi (Çarşamba örneği). Yüksek Lisans Tezi. Çorum: Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sarı, T. ve Özkan, İ. (2016). Ergenlerin öznel iyi oluşları ile algıladıkları anne baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 29, 155-162.
• Sezer, F. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinin öznel iyi oluş durumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Milli Eğitim, 192, 74-85.
• Szabo, A. (2003). The acute effects of humor and exercise on mood and ankxiety. Journal of Leisure Research, 35(2), 152- 162.
• Speier, A. H. (2005). Psychosocial Issues for Children and Adolescents in Disaster (Ed.: D. Nordboe). Second Edition. DHHS Publications No. ADM86-1070R. Washington DC.
• Şen, M. (2011). Türkiye’de ergen profili. Aile ve Toplum, 7 (27), 89-102.
• Tagay, Ö. ve Baltacı, H. Ş. (2017). Ergenlerde öznel iyi oluş ve zaman tutumu: Benlik Saygısı ve İyimserliğin Aracı Rolü. PAU Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 131-144.
• Tekin İftar, E. (2008). Çocuğun ruhsal gelişimini etkileyen olumsuz yaşam olayları, İçinde Y. Uzuner (Edt.), Çocuk ruh sağlığı ve kişilerarası iletişim becerileri (ss:87-106). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi.
• TEPA. (2014). Türkiye ergen profili araştırması TEPA 2013, T.C Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Ankara: Uzerler.
• Turan, Z. (2008). Ailede ruh sağlığı, İçinde Y. Uzuner (Edt.), Çocuk ruh sağlığı ve kişilerarası iletişim becerileri (ss:71-85). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi.
• Türkmen, M. (2012). Öznel iyi oluşun yapısı ve anababa tutumları, özsaygı ve sosyal destekle ilişkisi: bir model sınaması. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (1), 41-73.
• Uçan, A ve Kıran Esen, B. (2015). Ergenlerin öznel iyi oluşlarının toplumsal konum ile ilgili risk alma değişkenine göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (2), 288-299.
• UNICEF. (2002). Adolescence. A time that matters. New York. 04. November 2019, Retrieved: https://www.unicef.org/pub_adolescence_en(1).pdf.
• Yeager, D. S. (2017). Social-emotional learning programs for adolescents. The Future of Children, 27 (1), 31-52.
• Yöndem, Z. D. ve Eren Artan, A. (2018). Ergenlik, İçinde A. Güngör Aytar (Edt.), Gelişim psikolojisi (ss:160-203). Ankara: Hedef CS.
• Zukauskiene, R. (2013). Adolescence and well-being, In A. Ben-Arieh, F. Casas, I. Frones, J.E, Korbin (Eds.), Handbook of child wellwbeing: theories, methods and policies in global perspectieve (pp.1713-1738). Springer.