The Effect of Cooperation Tried to Carried Out in Turkey on Private Security Officers’ Role Ambiguity and Role Conflict

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 2, 355 - 366, 29.05.2021

Uğur Demirci

Öz

The aim of this study is to determine the effect of cooperation between the police and private security tried to carry out in Turkey on the role ambiguity and role conflict perception of private security officers. The research was designed as “random pattern with pretest-posttest control group” which is one of the experimental research methods. The full count sample was used in the study conducted with the participation of private security officers working in Kütahya. The questionnaire form including role conflict and role ambiguity scale developed by Rizzo, House and Lirtzman (1970) was used as a data collection tool in the study. As a result of the analysis of the research data collected in three stages, it was determined that there was no difference occurred in the role ambiguity and role conflict levels of the private security officers working in the scope of the Project.

Anahtar Kelimeler

private security, cooperation, role ambiguity, role conflict

Türkiye’de Polisle Gerçekleştirilen İşbirliğinin Özel Güvenlik Görevlilerinin Rol Çatışması ve Rol Belirsizliği Üzerine Etkisi

Öz

Araştırmanın amacı Türkiye’de polis ile özel güvenlik görevlileri arasında gerçekleştirilmeye çalışılan işbirliğinin özel güvenlik görevlilerinin rol belirsizliği ve rol çatışması algıları üzerindeki etkisini tespit etmektir. Araştırma deneysel araştırma yöntemlerinden biri olan “ön test-son test kontrol gruplu seçkisiz desen” şeklinde tasarlanmıştır. Kütahya’da çalışan özel güvenlik görevlilerinin katılımıyla gerçekleştirilen araştırmada tam sayım örneklem kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Rizzo, House ve Lirtzman (1970) tarafından geliştirilmiş olan Rol Çatışması ve Belirsizliği Ölçeğinin yer aldığı anket formundan kullanılmıştır. Üç aşamada toplanan araştırma verilerinin analizi neticesinde proje kapsamında görev yapan özel güvenlik görevlilerinin rol belirsizliği ve rol çatışması düzeylerinde bir farklılık meydana gelmediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

özel güvenlik, işbirliği, rol belirsizliği, rol çatışması

Kaynakça

• Adıgüzel, O. (2012). İşle ilgili stres, rol çatışması ve rol belirsizliğinin beklenen personel devri üzerine etkisi: Hemşireler üzerinde bir uygulama. Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4(3): 163 - 169.
• Akar, C. ve Yıldırım, Y.T. (2017). Yöneticilerin örgütsel bağlılık, iş tatmini ve rol stres kaynakları arasındaki ilişkiler: Yapısal denklem modeliyle beyaz et sektöründe bir alan uygulaması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 97-113.
• Akbulut, A. B. (2013). Ankara Üniversitesi hastaneleri hemşirelerinde işe bağlı gerginlik düzeyi ve rol çatışması- rol belirsizliği durumu ve diğer etmenler Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Alkan, S. E. (2015). A research about the reletionship of psychological safety and organizational politics perception with compulsory citizenship behavior. İstanbul Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Ambrose, S. C., Rutherford, B. N., Shepherd, C. D., & Tashchian, A. (2014). Boundary Spanner Multi-Faceted Role Ambiguity And Burnout: An Exploratory Study. Industrial Marketing Management, 43(6): 1070-1078
• Anton, C. (2009). The impact of role stress on workers’ behaviour through job satisfaction and organizational commitment. International Journal of Psychology, 44(3), 187-194. DOI: 10.1080/00207590701700511
• Arslan, S. ve Üngüren, E. (2017). Rol çatışması ve rol belirsizliğinin örgütsel yabancılaşmaya etkisi: Alanya Belediyesi’nde bir araştırma. ÇYYD, 26(4), 43-84.
• Bauer, K. W. (2004). Conducting longitudinal studies. Special issue: Overcoming survey research problems. N. Directions Inst. Res. 121, 75–90. (https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1002/ir.102).
• Bilgiç, R. (2010). İşe ilişkin tutumlar, iş rolü algıları ve algılanan performans arasındaki ilişki. Amme İdaresi Dergisi, 43(4), 67-86.
• Boz, F. (2019). Hemşirelerde iş yükü, rol çatışması ve rol belirsizliği ile psikolojik taciz arasındaki ilişkinin incelenmesi: Sakarya kamu hastaneleri örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü.
• Börk, A. ve Adıgüzel, O. (2015). Rol çatışması ve rol belirsizliğinin iş tatmini ve örgütsel bağlılık üzerine etkisi: Kıyı Ege Bölgesi’ndeki bankacılık sektörü üzerine bir çalışma. Turkish Studies, 10(10), 249-266. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8570
• Campbell, J. W. (2016). A collaboration-based model of work motivation and role ambiguity in public organizations. Public Performance & Management Review, 39(3): 655-675.
• Canbek, M. (2017). Rol belirsizliği ve rol çatışmasının işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinde duygusal zekanın düzenleyici rolü. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ceylan, A. ve Ulutürk, Y.H. (2006). Rol belirsizliği, rol çatışması, iş tatmini ve performans arasındaki ilişkiler. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7 (1): 48-58.
• Chan, D. (1998). The conceptualization and analysis of change over time: An integrative approach ıncorporating longitudinal mean and covariance structures analysis (LMACS) and multiple indicator latent growth modeling (MLGM). Organizational Research Methods, 1, 421-483
• CoESS (2013). Facs & Figures-Private Security in Europe. Rapor. https://www.coess.org/newsroom.php?page=facts-and-figures Erişim tarihi: 30.12.2020
• Çekmecelioğlu, H.G. ve Günsel, A. (2011). Rol stresi kaynaklarının iş tutumları açısından değerlendirilmesi: Kimya sektöründe bir uygulama. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1), 33-43.
• Dale, K., & Fox, M.L. (2008). Leadership style and organizational commitment: Mediating effect of role stress. Journal of Managerial Issues, 20(1), 109-130.
• Demirci, B. ve Seçilmiş, C. (2020). Restoran işletmelerinde rol stresi ve lider-üye etkileşiminin işten ayrılma niyetine etkisi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 31(3), 228-238.
• Demirci, U. (2019). Özel güvenlik polis işbirliğinin özel güvenlik görevlilerinin iş doyumları üzerine etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(1), 490-503.
• Demirci, U. (2000). Türkiye’de polis özel güvenlik işbirliği örneği-KAAN: Bir eylem araştırması. 4. Uluslararası Marmara Sosyal Bilimler Kongresinde sunulan tam metin bildiri 423-442. ISBN: 978-605-69509-9-5
• Doğan, A., Demir, R. ve Türkmen, E. (2016). Rol belirsizliğinin, rol çatışmasının ve sosyal desteğin tükenmişliğe etkisi: devlet ve vakıf üniversitelerinde çalışan akademik personelin tükenmişlik düzeylerinin karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(1): 37 – 67.
• Doğan, M.G. (2019). Özel güvenlik teşkilatında eğitim olgusu: Özel güvenlik eğitim kursları ve meslek yüksekokullarındaki özel güvenlik ve koruma bölümleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ertekin, Y. (1993). Stres ve yönetimi, TODAİE Yayınları, No:253 Ankara
• Eys, M. A., & Carron, A. V. (2001). Role ambiguity, task cohesion, and task self-efficacy. Small Group Research, 32(3): 356-373
• Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2009). How to design and evaluate research in education (6th ed.). Newyork: Mcgraw Hill International Edition
• Gay, L. R., & Airasian, P. (2000). Education research. Competencies for analysis and application. U.S: Science and Education Publishing
• George, D., & Mallery, P. (2003). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference. 11.0 update (4th Ed.). Boston: Allyn & Bacon.
• Göç, E., Söyler, M., Taylan, S. ve Karaaslan, Ü. (2017). Özel güvenlik ve Türkiye. Journal of Current Research on Social Sciences, 7(1), 191-200.
• Gökçe, O. ve Şahin, A. (2003). Yönetimde rol kavramı ve yönetsel roller. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 3(6), 133-156. Hardy, M. E., & Conway, M. E. (1988). Role theory: Perspectives for health professionals. İkinci Baskı, Norwalk. CT: Appleton & Lange.
• Jackson, S. E. & Schuler, R. S. 1985. A meta-analysis and conceptual critique of research on role ambiguity and role conflict in work settings. Organizational Behavior & Human Decision Processes, 36: 16–78.
• Javed, M., Khan, M.A., Yasir, M., Aamir, S., & Ahmed, K. (2014). Effect of role conflict, work life balance and job stress on turnover intention: Evidence from Pakistan. Journal of Basic and Apllied Scientific Research, 4(3), 125-133.
• Kaabur, M. M. (1995). Antecedents and consequences of role conflict and role ambiguity in libyan industrial firms. Doctoral Dissertation. Cardiff: University Of Wales College Of Cardiff.
• Kahn, R.L., Wolfe, D.M., Quinn, R.P., Snoek, J. D., & Rosenthal, R.A. (1964). Organizational stress: Studies in role conflict and ambiguity. New York: Wiley
• Kanbur, E., Canbek, M. ve Özyer, K. (2016). Örgütlerde rol belirsizliği ve rol çatışmasının çalışanların öz-yeterlilik algıları üzerindeki etkisi. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 1(1): 16-34.
• Kara, N. (2010). Rol belirsizliği ve rol çatışmasının çalışanların iş tatmini üzerine etkisinin araştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karabey, C. ve Karcıoğlu, F. (2008). Yönetici iletişim tarzı ile çalışanların iş performansı, iş tatmini ve rol belirsizliği arasındaki ilişki. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 3(2), 25–42.
• Katz, D., & Kahn, R. (1978). The Social Psychology of Organizations, New York: Wiley.
• Kurt, İ. (2020). Rol stres kaynakları ve iş tatmini arasındaki ilişkide amirin algılanan sosyal desteğinin etkisi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 79-87.
• Mil, H. (2014). Türkiye’de özel güvenlik sistemi ve yönetimi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(01), 117-134.
• Mortaş, H. (2019). Türkiye’de özel güvenlik eğitimi: Üniversiteler üzerine nicel bir inceleme. Avrasya Sosyal Bilimler ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(4), 384-403.
• Nalla, M., & Newman, G.R. (1990), A Primer in Private Security, Harrow and Heston, New York, NY.
• Nygaard, A., & Dahlstrom, R. (2002). Role stress and effectiveness in horizontal alliances. Journal of Marketing, 66(2), 61-82. https://doi.org/10.1509/jmkg.66.2.61.18474
• Örtqvist, D., & Wincent, J. (2006). Prominent consequences of role stress: A meta-analytic review. International Journal of Stress Management, 13(4), 399-422.
• Özbozkurt, O.B. ve Özbozkurt, N. (2019). Rol belirsizliği ve rol çatışmasının iş performansına etkisinde iş tatmininin aracılık rolü: Mersin ilinde faaliyette bulunan özel hastaneler üzerine bir araştırma. Anemon Muş Alpaslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4), 307-314.
• Özdamar, K. (2002). Programlarla istatistiksel veri analizi-1. 4.Baskı. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Öztürk, İ. (2017). İşgörenin görev bağımlılığı, politik davranışları, rol çatışması ve rol belirsizliğinin tükenmişlik üzerine etkisi: Sağlık kurumlarında bir inceleme. Yayınlanmamış doktora tezi, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Pelenk, S.E. ve Acaray, A. (2019). Öz kontrol ve rol çatışmasının duygusal iş güvencesizliğine etkisi. 2.Uluslararası Bankacılık Kongresinde sunulan tam metin bildiri. Çorum. ISBN: 978-605-5244-15-6.
• Peterson, M. F., Smith, P. B., Akande, A., Ayestaran, S., Bochner, S., Callan, V., & Hofmann, K. (1995). Role conflict, ambiguity, and overload: A 21-nation study. Academy of Management Journal, 38(2), 429–452.
• Polatcı, S. ve Boyraz, E. (2010). Öğretmenlerin öğrenilmiş güçlülüklerinin kaynak ve sonuçlarına ilişkin bir model önerisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(4): 137-154.
• Polatcı, S. ve Özyer, K. (2015) Rol Stresörlerinin tükenmişlik üzerindeki etkilerine yönelik bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 33, 29-40.
• Prenzler, T., & Sarre, R. (2012). Public-private crime prevention partnerships (In: Prenzler T. (Eds)) Policing and Security in Practice. Crime Prevention and Management Series. Palgrave Macmillan, London.
• Rizzo, J. R., House, R. J., & Lirtzman, S. I. (1970). Role conflict and ambiguity in complex organizations. Administrative Science Quarterly, 15(2): 150-163
• Sayğan T. S. ve Çıraklar, N.H. (2020). Rol çatışması ve rol belirsizliğinin işyeri mağduriyeti üzerine etkisi: Olumsuz duygulanımın düzenleyici rolü. Journal of Yaşar University, 15, 219-237.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics (Sixth Edition). USA: Pearson Education Limited
• Tabakoğlu, E.Z. (2016).İşgörenlerin rol çatışması ve rol belirsizliği algısının örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi: Adana ilindeki bir sağlık kurumu çalışanları üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tang, Y., & Chang, C. (2010). Impact of role ambiguity and role conflict on employee creativity. African Journal of Business Management, 4 (6), 869-881.
• Tokgöz, F. (2019). Rol çatışması ve rol belirsizliğinin örgütsel yabancılaşmaya etkisi: Kastamonu ili kamu kurumlarında bir uygulama. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Trayambak, S., Kumar, P., & Jha, A. N. (2012). A conceptual study on role stressors, their impact and strategies to manage role stressors. IOSR Journal of Business and Management, 4(1): 44-48.
• Yıldırım, F. (1996). Banka çalışanlarında iş doyumu ve algılanan rol çatışması ile tükenmişlik arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.