"Canakkale of the Black Sea" An Investigation of Harşit Valley Defense in the Context of Dark Tourism

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 2, 379 - 388, 29.05.2021

Mehmet Şimşek

Öz

In this study, Harşit Valley Defense, defined as the Çanakkale of the Black Sea, has been examined in the context of dark tourism. The data of the research, which is a qualitative study in essence, was obtained by the method of resource scanning. According to the data obtained, the Defense of Harşit Valley, which started in October 1915, continued until March 1917. In this process, both those who migrated from the war zone to the west, those who remained behind or were caught suffered great difficulties and suffering. On the other hand, there are still traces of the war headquarters, martyrs and martyr tombs, trenches, bullet and hive remains in the region. As a result of the research, it was determined that these abstract and concrete elements for the Defense of Harşit Valley were not used enough in the context of dark tourism. In order to use these values more effectively, it is recommended that the region be organized as a destination for dark tourism, in this context, trekking and/or transportation routes should be built in the areas where there are concrete traces of the war and awareness raising trainings for the local people living in the settlements on the route in question. In this process, it is emphasized that it is extremely important that the regional institutions and organizations work in coordination. On the other hand, it is recommended to establish a war memorial and martyrdom at a suitable point in the region and to establish a war museum in this area. Finally, it is recommended that commemorative events be held regularly and continuously every year, at an appropriate date to be determined.

Anahtar Kelimeler

dark tourism, War tourism, Cultural heritage tourism, Harşit defence

“Karadeniz’in Çanakkale’si” Harşit Vadisi Savunmasının Hüzün Turizmi Bağlamında İncelenmesi

Öz

Bu çalışmada, Karadeniz’in Çanakkale’si olarak tanımlanan, Harşit Vadisi Savunması, hüzün turizmi bağlamında incelenmiştir. Özü itibarıyla nitel bir çalışma olan araştırmanın verileri kaynak tarama yöntemiyle elde edilmiştir. Elde edilen verilere göre, Ekim 1915 tarihinde başlayan Harşit Vadisi Savunması Mart 1917 tarihine kadar sürmüştür. Bu süreçte gerek savaş bölgesinden batıya doğru göç edenler, gerekse geride kalanlar veya yakalananlar büyük zorluklar ve eziyetler çekmişlerdir. Öte yandan bölgede savaşa ait karargâh yerleri, şehitlikler ve şehit mezarları, siperler, kurşun ve kovan kalıntıları ile bazı resmi binalardaki kurşun izleri hala durmaktadır. Yapılan inceleme sonucunda Harşit Vadisi Savunmasına yönelik söz konusu bu soyut ve somut ögelerin hüzün turizmi bağlamında yeteri kadar kullanılmadığı tespit edilmiştir. Bu değerlerin daha etkin kullanılması için öncelikle bölgenin hüzün turizmi destinasyonu olarak düzenlenmesi, bu bağlamda savaşa ait somut izlerin bulunduğu alanlara yürüyüş ve/veya ulaşım yollarının yapılması ve söz konusu güzergâh üzerinde bulunan yerleşim yerlerinde yaşayan yerel halka yönelik bilinçlendirme eğitimlerinin verilmesi önerilmektedir. Bu süreçte bölge kurum ve kuruluşlarının eşgüdüm içerisinde çalışmasının son derece önemli olduğu vurgulanmaktadır. Öte yandan bölgede uygun bir noktada bir savaş anıtı ve şehitliğin oluşturulması, bu alan içerisinde bir de savaş müzesi kurulması önerilmektedir. Son olarak her yıl, belirlenecek uygun bir tarihte, anma etkinliklerinin düzenli ve sürekli olarak yapılması tavsiye edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hüzün turizmi, Savaş turizmi, Kültürel miras turizmi, Harşit savunması

Kaynakça

• Alaeddinoğlu, F. ve Aliağaoğlu, A. (2007). Savaş Alanları Turizmine Tipik Bir Örnek: Büyük Taarruz ve Başkomutan Tarihi Milli Parkı, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(2), 215-225.
• Aliağaoğlu, A. (2008). Savaş Alanları Turizmi İçin Tipik Bir Yer: Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı, Millî Folklor, 20(78), 88-104
• Alili, M. (2017). Avrupa’daki ve Türkiye’deki Hüzün Turizmi Destinasyonlarının Karşılaştırılması Üzerine Teorik Bir Çalışma, Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(1), 37-50.
• Atay, L. ve Yeşildağ, B. (2010). Savaş Alanları ve Turizmi, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 65-72.
• Aylan, S. ve Kaya, İ. (2020). Bir Hüzün Turizmi Destinasyonu Olarak Ulucanlar Cezaevi Müzesi Ziyaretçilerinin Elektronik Yorumlarının İçerik Analizi, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi. 4(1), 488-504.
• Birdir, K. Dalgıç, A. Güler, O. ve Kayaalp, Y. (2015). Hüzün Turizmi: Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkını Ziyaret Eden Yabancı Turistlerin Deneyimleri, Journal Of Tourism And Gastronomy Studies 3(4), 12-23.
• Blom, T. (2000). Morbid Tourism- A Postmodern Market Niche with an Example from Althorp, Norsk Geografisk Tidsskrift, 54(1), 29-36.
• Çelik, A. (2017). Hüzün Turizmi Üzerine Bir Derleme, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(3), 41-55.
• Çimen, H. (2020). Hüzün Turizminin Tercih Edilmesinde Temel Motivasyonların Kavramsal İncelenmesi, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 47, 386-393.
• Doğaner, S. (2006). Savaş ve Turizm: Troya ve Gelibolu Savaş Alanları, Türk Coğrafya Dergisi, (46), 1-12.
• Fatsa, M. (2016). Harşit Vadisi Sempozyumu’nun Ardından, Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 21, 293-300
• Foley, M. ve Lennon, J. J. (1996). JFK and Dark Tourism: A Fascination With Assassination, International Journal of Heritage Studies, 2(4), 198-211.
• Kahraman, İ. (2019). Bir Çanakkale Bir De Kafkas Cephesi Harşit Vadisi Geçilemedi, Gazete Gebze 19 Mart 2019 erişim adresi: (https://www.gazetegebze.com.tr) Erişim tarihi:07.01.2021.
• Karadeniz, H. (2017). Harşit Vadisi (Tarih-Coğrafya_Kültür). Dokap Bölge İdaresi Başkanlığı. M. Fatsa, M. Özmenli (Ed.) Harşit Savunması ve Cephesi’nin Gerisindeki Halk, (s. 194-205). Giresun.
• Kaya, O. (2006). Ölüm Turizmi: Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı’nı Ziyaret Eden Turistlerin Ziyaret Motivasyonlarını Anlamaya Yönelik Bir Araştırma ve Sonuçları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Kılıç, B. ve Akyurt, H. (2011). Destinasyon İmajı Oluşturmada Hüzün Turizmi: Afyonkarahisar ve Başkomutan Tarihi Milli Parkı., Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 209-232.
• Kılıç, B. Kurnaz, H. A. ve Sop, S. A. (2011). Çekici Faktörlerin Destinasyon Seçimine Etkisinin Belirlenmesi ve Hüzün Turizmi İlişkisi. 12. Ulusal Turizm Kongresi içinde (s. 362-370). Düzenleyen Düzce Üniversitesi Akçakoca Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksek Okulu, Akçakoca/Düzce, 30 Kasım-4 Aralık 2011.
• Kurnaz, H. A. Çeken, H. ve Kılıç, B. (2013). Hüzün Turizmi Katılımcılarının Seyahat Motivasyonlarının Belirlenmesi, İşletme Araştırmaları Dergisi. 5(2), 57-73.
• Lippard, L. R. (1999). On the Beaten Track: Tourism, Art and Place. New York: New Press.
• Lennon, J. J. ve Foley, M. (2000). Dark Tourism. Cengage Learning EMEA.
• O’Neill, S. (2002). Soham Pleads with Trippers wo Stay Away, Daily Telegraph, 27.
• Rojek, C. (1993). Ways of Escape: Modern Transformations in Leisure and Travel. Macmillan Press Ltd.
• Sarı, Y. ve Atanlar, A. (2019). İnönü İlçesinin Hüzün Turizmi Kapsamında İncelenmesi. II Uluslararası Coğrafya Eğitim Kongresi içinde (s. 57-67). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi 3-5 Ekim 2019.
• Saylan, K. (2017). Harşit Vadisi (Tarih-Coğrafya_Kültür). Dokap Bölge İdaresi Başkanlığı. M. Fatsa, M. Özmenli (Ed.) I. Dünya Savaşı Sırasında Yukarı Harşit Vadisi’nde Rusların Yaptığı Tahribat. (s. 159-167). Giresun.
• Seaton, A. V. (1996). Guided by the Dark: From Thanatopsis to Thanatourism, International Journal of Heritage Studies, 2(4), 234-244.
• Şener, C. (2005). Topal Osman Olayı. İstanbul: Etik Yayınları.
• Usta, V. (2017). Harşit Vadisi (Tarih-Coğrafya_Kültür). Dokap Bölge İdaresi Başkanlığı. M. Fatsa, M. Özmenli (Ed.) İşgal Filmi Işığında Doğu Karadeniz’de Rus İşgali ve Doğurduğu Sonuçlar. (s. 106-118). Giresun.
• Ünlü, F. (2019). Harşıt Savunmasının Bölgeye Yansımaları (1916-1918). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Binali Yıldırım Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
• Yazıcı, A. (2019). Birinci Dünya Savaşı’nda Harşit Savunması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Giresun Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Giresun.
• Yeşildağ, B. ve Atay, L. (2011). Savaş Alanları Turizmi: Gelibolu Yarımadası’na Gelen Ziyaretçilere Yönelik Bir Çalışma, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(26), 267-280.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2010). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yıldız, Z. Yıldız, S. ve Aytemiz, L. (2015). Kara Turizm, Terör Turizmi ve Türkiye Potansiyeli, Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 4(2), 390-407.
• Yırık, Ş. ve Seyitoğlu, F. (2014). Hüzün Turizmi ve Mabetleşme Süreci Kapsamında Sarıkamış, 15. Ulusal Turizm Kongresi içinde (s. 754-765). Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi, Ankara, 13-16 Kasım 2014.
• Yüksel, A. (2014). Birinci Dünya Savaşı Yıllarında Giresun, Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 9(17), 55-70.