İş Güvenliğinde Bulanık Promethee Yöntemiyle Hata Türleri ve Etkilerinin Analizi: Bir İnşaat Firmasında Uygulama
Yıl 2016,
Cilt: 6 Sayı: 2, 126 - 137, 31.07.2016
Mehmet Akif Yerlikaya
,
Burak Efe
,
Ömer Faruk Efe
Öz
Hata türleri ve etkileri analizi (HTEA) imalat ve hizmet sistemlerindeki potansiyel hataları elimine etmek, tanımlamak için yaygın olarak kullanılan bir risk değerlendirme yöntemidir. Geleneksel HTEA’da olasılık (O), şiddet (S) ve saptanabilirlik (D) gibi risk faktörleri skorlarının çarpımıyla elde edilen risk öncelik puanı kullanılarak hata türlerinin risk öncelikleri belirlenir. Ancak, kesin değerlerin kullanıldığı risk öncelik puanı yönteminde bazı eksiklikler olduğu için eleştirilmiştir. Bu çalışmada; O,S ve D risk faktörlerine ait ağırlıkları değerlendirmek için üçgensel bulanık sayılarla ifade edilen dilsel değişkenler kullanılmıştır. En ciddi hata türlerinin seçiminde, önceden teşhis edilen hata türlerinin risk önceliklerini belirlemek için bulanık B-PROMETHEE yöntemi önerilmiştir. Önerilen yöntemin bulanık ortamda uygulamasını göstermek için örnek bir çalışma sunulmuştur.
Kaynakça
- Bowles, J. B., ve Pelaez, C. E., 1995. Fuzzy logic prioritization of failures in a system failure mode, effects and criticality analysis. Reliability Engineering & System Safety, 50, 203–213.
- Chang, K. H., Chang, Y. C, ve Tsai, I. T., 2013. Enhancing FMEA assessment by integrating grey relational analysis and the decision making trial and evaluation laboratory approach. Eng. Fail. Anal., 31, 211-224.
- Chang, K. H., Liaw, C.-S., Chang, T.-Y., Chang, Y.-C., 2013. FMEA-based DEMATEL apportionment approach. Chung Cheng Ling Hsueh Pao/Journal of Chung Cheng Institute of Technology, 42, 41-58.
- Chang, D.S., Sun, K.L.P., 2009. Applying DEA to enhance assessment capability of FMEA. International Journal of Quality & Reliability Management, 26, 629–643.
- Ford Motor Company, 1988. Potential failure mode and effects analysis (FMEA) reference manual.
- Goumas, M., Lygerou, V.,2000. An extension of the PROMETHEE method for decision making in fuzzy environment: Ranking of alternative energy exploitation projects. European Journal of Operational Research, 123, 606-613.
- Kutlu, A. C., & Ekmekcioğlu, M., 2012. Fuzzy failure modes and effects analysis by using fuzzy TOPSIS-based fuzzy AHP. Expert Systems with Applications, 39, 61–67.
- Liu H.C., Liu L., Liu N., Mao L. X., 2012. Risk evaluation in failure mode and effects analysis with extended VIKOR method under fuzzy environmen. Expert Systems with Applications, 38, 12926–12934.
- Liu H. C., You J. X., Shan M. M., Shao L. N., 2015. Failure mode and effects analysis using intuitionistic fuzzy hybrid TOPSIS approach. Methodologies And Application Soft Computing, 19, 1085-1098.
- Özfirat, P. M., 2014. Bulanık önceliklendirme metodu ve hata türü ve etkileri analizini birleştiren yeni bir risk analizi yöntemi. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 29, 755-768.
- Sachdeva, A., Kumar, D., Kumar, P. A., 2008. Methodology to Determine Maintenance Criticality using AHP. International Journal of Productivity and Quality Management, 3, 396–412.
- Sankar, N. R., ve Prabhu, B. S., 2001. Modified approach for prioritization of failures in a system failure mode and effects analysis. International Journal of Quality & Reliability Management, 18, 324–336, 2001.
- Sharma, R. K., Kumar, D., & Kumar, P., 2005. Systematic failure mode effect analysis (FMEA) using fuzzy linguistic modelling. International Journal of Quality & Reliability Management, 22, 986–1004.
- Song, W., Ming, X., Wu, Z., Zhu, B., 2013. Failure modes and effects analysis using integrated weight-based fuzzy TOPSIS. International Journal of Computer Integrated Manufacturing, 26, 1172-1186.
- Song, W., Ming, X., Wu, Z., & Zhu, B., 2014. A rough TOPSIS approach for failure mode and effects analysis in uncertain environments. Quality and Reliability Engineering International, 30, 473–486.
- Tan, Z. D., Du, Z. F., 2013. Failure Mode and Effects Analysis of Equipment Based on Grey Theory. Applied Mechanics and Materials, 6, 763-766.
- Wang Y. M., Chin K. S., Poon G. K. K., Yang J. B., 2009. Risk evaluation in failure mode and effects analysis using fuzzy weighted geometric mean. Expert Systems with Applications, 36, 1195–1207.
- Vahdani, B., Salimi, M., Charkhchian, M., 2015. A new FMEA method by integrating fuzzy belief structure and TOPSIS to improve risk evaluation process. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 77, 357-368
- Xu, K., Tang, L. C., Xie, M., Ho, S. L., & Zhu, M. L., 2002. Fuzzy assessment of FMEA for engine systems. Reliability Engineering & System Safety, 75, 17–29.
- Yılmaz, B., Dağdeviren, M., 2010. Ekipman Seçimi Probleminde PROMETHEE ve Bulanık PROMETHEE Yöntemlerinin Karşılaştırmalı Analizi. Gazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 25, 811-826.