THE EFFECT OF INVESTMENTS MADE UNDER INCENTIVE SYSTEM ON EXPORT AND EMPLOYMENT: AN ANALYSIS FOR TR32 REGION

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 8, 74 - 87, 14.01.2016

Mehmet Aydıner

Öz

The purpose of this study is to investigate export and employment effect of investments made under incentive
system. The study uses quarterly data of TR32 region between 2002 and 2014. The findings suggest that an
increase in number of incentive system certificates and rise in amoumt of investments increase employment.
While number of certificate does not have effect on regions export volume, investments with high amount
boost the export. Investments under the system create more employment in labor intensive sectors than that in
capital-technology intensives sectors. Turkey’s incentive system does not help existing export goods diversity
and export structure of the region change.

Anahtar Kelimeler

Export, Employment, Incentive System, Investment.

TEŞVİK SİSTEMİ KAPSAMINDAKİ YATIRIMLARIN İHRACATA VE İSTİHDAMA ETKİSİ: TR32 BÖLGESİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Bu çalışmanın amacı teşvik sistemi kapsamında yapılan yatırımların ihracat ve istihdama etkisini incelemektir.
Bu bağlamda TR32 bölgesinde bulunan Aydın, Denizli ve Muğla illerinde 2002-2014 yılları arasında çeyrek
dönemlerdeki teşvik belgeli yatırımların verileri kullanılmıştır. Çalışmada panel veri yöntemini kullanılmıştır.
Ulaşılan sonuçlara göre; Türkiye geneli için yatay kesit veri kullanıldığında teşvik belgeli yatırım artışı istidamı
artırmaktadır. TR32 bölgesi için teşvik belge sayısının ve yatırım miktarının artması istihdama olumlu katkı
yapmaktadır. Belge sayısının ihracata bir katkıda bulunmazken yatırım miktarının artması ihracatı
yükseltmektedir. Buna göre, yatırım miktarı yüksek olan nitelikli yatırımların sayısının artması ihracata
belirgin katkı sağlamaktadır. Teşvik belgeli yatırımlar emek yoğun sektörlerde daha çok istihdam üretirken,
sermaye ve teknoloji yoğun sektörlerde istihdama olan katkı düşüktür. Teşvik sistemi bölgede mevcut olan
sektör çeşitliliğini ve üretim desenini değiştirmeye ve artırmaya katkı vermemektedir. 

Anahtar Kelimeler

İhracat, İstihdam, Teşvik Sistemi, Yatırım

Kaynakça

• ACAR, Ozan ve Esen ÇAĞLAR (2012). Yeni Teşvik Paketi Üzerine Bir Değerlendirme, TEPAV Yayını, N201221, Nisan, ss. 1-11.
• ACİNÖROĞLU, Serkan (2009), “Genel Olarak Vergi Teşviklerinin Ekonomi Üzerine Etkinliği”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Yıl:1 Cilt:1 Sayı:2, ss.147-169.
• AKDEVE, Erdal ve Erdal T. KARAGÖL E. (2013). “Geçmişten Günümüze Türkiye’de Teşvikler ve Ülke Uygulamaları”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi – Sayı 37 – Temmuz 2013
• ÇATAL, M. Faruk (2010). “Devlet Teşvikleri Ve Erzurum’da Tarihsel Bir Uygulama Örneği” Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 4, 2010
• ÇİFTÇİ, Hakkı ve Murat KOÇ (2013), “İstihdamın Artan Önemi ve Teşvik Belgeli Yatırımlar Etkinlik Anali”, 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, Cilt 2 Sayı 6 Kış 2013.
• EKONOMİ BAKANLIĞI (2013) Yatırım Teşvik Sistemi Yıllık Değerlendirme Raporu (Haziran 2012– Haziran2013), https://www.ekonomi.gov.tr (ET: 08.09.2015)
• GÜLMEZ, Mustafa ve İlkay N. YALMAN (2010), “Teşviklerinin Bölgesel Kalkınmaya Etkileri: Sivas İli Örneği” Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2, 2010.
• KARABIÇAK, Mevlüt (2013), “Türkiye’de Uygulanan Ekonomik Teşvik Politikalarının Boyutu, Ulusal, Bölgesel Ve Yerel Kalkınma Üzerine Olası Etkileri”. SDÜ. İİBF Dergisi, Y.2013, C.18, S.3, S.263-280.
• ORAL GEDİZ, Burcu ve Alparslan UĞUR (2013) “Türkiye’de Bölgesel Eşitsizlikleri Gidermek İçin Devlet Yardımları (Teşvikler): 2012 Teşvik Sisteminin Bölgesel Teşvikler Açısından Getirdiği Yenilikler” Yönetim Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi – Sayı:21 (2013)
• YAVAN, Nuri (2011) “Bölgesel Teşviklerin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Ampirik Bir Analiz”, Ekonomik Yaklaşım, Cilt: 22, Sayı: 81, s: 65-104.
• YAVAN, Nuri (2011) “Yeni Yatırım Teşvik Sisteminin Bölgesel Kalkınma Politikaları Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, 5. Bölgesel Kalkınma ve Yönetişim Sempozyumu Sanayi Politikalarının Yönetişimi, TEPAV Yayını, 27-28 Ocak, Ankara, s: 127-154.
• YAVAN, Nuri (2010). Teşviklerin Sektörel ve Bölgesel Analizi Türkiye Örneği. Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Yayınları Yayın No: 27, 2010.