DOES CYNICISM AFFECT JOB PERFORMANCE? THE MEDIATING EFFECT OF JOB SATISFACTION

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 3, 34 - 46, 01.06.2013

Cem Kahya

Öz

The purpose of this study is to examine the relationships between organizational cynicism, job satisfaction
and job performance and whether a mediating effect of job satisfaction on the relationship between the
organizational cynicism and the job performance or not. The sample of the study consists of the total 105
academicians working in Bayburt and Karadeniz Technical Universities. The research results show that
organizational cynicism partially and negatively affected both job satisfaction and job performance, and job
satisfaction totally and positively affected job performance, and however job satisfaction had a full mediating
effect on the relationship between organizational cynicism and job performance. 

Anahtar Kelimeler

Organizational Cynicism, Job Satisfaction, Job Performance.

ÖRGÜTSEL SİNİZM, İŞ PERFORMANSINI ETKİLER Mİ? İŞ TATMİNİN ARACILIK ETKİSİ

Öz

Bu çalışmanın amacı; örgütsel sinizm, iş tatmini ve iş performansı arasındaki ilişkileri ortaya koymak ve iş
tatmininin, örgütsel sinizm ve iş performansı arasındaki ilişkide bir aracılık etkisinin olup olmadığını
incelemektir. Çalışma ankete dayalı bir alan araştırmasıdır. Çalışmanın örneklemini, Bayburt ve Karadeniz
Teknik üniversitelerinde görev yapan toplam 105 akademisyen oluşturmaktadır. Araştırma sonuçları;
örgütsel sinizmin, hem iş tatmini hem de iş performansını kısmen ve negatif yönde etkilediği; iş tatmininin
ise iş performansını tamamen ve pozitif yönde etkilediği ve bununla birlikte iş tatmininin, örgütsel sinizm ve
iş performansı arasındaki ilişkide tam aracılık etkisine sahip olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Sinizm, İş Tatmini, İş Performansı.

Kaynakça

• Abraham, Rebecca (2000), “Organizational Cynicism: Bases sand Consequences”, Genetic, Social and General Psychology Monographs, 126(3), 269-292.
• Akıncı, Zeki (2002), “Turizm Sektöründe İşgören İş Tatminini Etkileyen Faktörler: Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama”, Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 4, 1-25.
• Andersson, Lynne M. ve Thomas S. Bateman (1997), “Cynicism in the Workplace: Some Causes and Effects”, Journal of Organizational Behavior, 18(5), 449-469.
• Andersson, Lynne M. (1996), “Employee Cynicism: An Examination Using a Contract Violation Framework”, Human Relations, 49(11), 1395-1418.
• Balcı, Ali (1995), Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem Teknik ve İlkeler, tırma, Üçüncü Baskı, Pegema Yayıncılık, Ankara.
• Baron, Reuben M. ve David A. Kenny (1986), “The Moderator - Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations”, Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), 1173-1182.
• Bell, Richard C. ve John R. Weaver (1987), “The Dimentionality and Scaling of Job Satisfaction”, Journal of Occupational Psychology, 60(2), 145-155.
• Bentler, Peter M. ve Douglas G. Bonnet (1980), “Significance Tests and Goodness of Fit in the Analysis of Covariance Structures”, Psychological Bulletin, 88(3), 588-606.
• Bentler, Peter M. (1990), “Comparative Fit Indices in Structural Models”, Psychological Bulletin, 107(2), 238-2
• Bingöl, Dursun (2006), İnsan Kaynakları Yönetimi, Altıncı Baskı, Arıkan Yayıncılık, İstanbul.
• Bollen, Kenneth A. (1989), “A New Incremental Fit Index for General Structural Equation Models”, Sociological Methods and Research, 17(3), 303-316.
• Brandes, Pamela M. (1997), “Organizational Cynicism: Its Nature, Antecedents and Consequences”, Dissertation of Doctor of Philosophy, The University of Cincinnati, Ohio.
• Brandes, Pamela; Stephanie L. Castro; Matrecia S. L. James; Arthur D. Martinez; Timothy A. Matherly; Gerald R. Ferris; Wayne A. Hochwarter; (2007), “The Interactive Effects of Job Insecurity and Organizational Cynicism on Work Effort Following a Layoff”, Journal of Leadership&Organizational Studies, 14(3), 233-247.
• Brandes, Pamela.; Ravi Dharwadkar; James W. Dean; (1999), “Does Organizational Cynicism Matter? Employee and Supervisor Perspectives on Work Outcomes”, Eastern Academy of Management Proceedings, Outstanding Empirical Paper Award, 150-153.
• Brayfield, Arthur H. ve Harod F. Rothe; (1951), “An Index of Job Satisfaction”, Journal of Applied Psychology, 35(5), 307-311.
• Celep, Cevat (2000), Eğitimde Örgütsel Adanma ve Öğretmenler, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Chrobot-Mason ve L. Donna (2003), “Keeping the Promise: Psychological Contract Violations for Minority Employess”, Journal of Managerial Psychology, 18(1), 22-45.
• Cordes, Cynthia L. ve Thomas W. Dougherty (1993), “A Review and An Integration of Research on Job Burnout”, Academy of Management Review, 18(4), 621-656.
• Çalık, Temel (2003), Performans Yönetimi: Tanımlar, Kavramlar, İlkeler, Birinci Baskı, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara.
• Dean, James W.; Pamela Brandes; Ravi Dharwadkar (1998), “Organizational Cynicism”, Academy of Management Review, 23(2), 341-352.
• Eaton, Judy A. (2000), “A Social Motivation Approach to Organizational Cynicism”, Dissertation of Master of Arts, York University, Toronto.
• Fan, Xitao ve Stephen A. Sivo; (2005), “Sensitivity of Fit Indexes to Misspecified Structural or Measurement Model Components: Rationale of Two-Index Strategy Revisited”, Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 12(3), 343-367.
• Goodell, Teresa T. ve Harriet Van Ess Coding (1994), “Outcomes of Nurses’ Job Satisfaction”, Journal of Nursing Administration, 24(11), 36-41.
• Gül, Hasan ve Ercan Oktay (2009), “Ücret, Kariyer, İş Tatmini ve Performans Arasındaki İlişkiler: Karaman Valiliğinde Bir Uygulama”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 223-238.
• Gül, Hasan; Ercan Oktay; Hakan Gökçe (2008), “İş Tatmini, Stres, Örgütsel Bağlılık, İşten Ayrılma Niyeti ve Performans Arasındaki İlişkiler: Sağlık Sektöründe Bir Uygulama”, Akademik Bakış, 15, 1-11.
• Hochwarter, Wayne A.; Matrecia James.; Diane Johnson; Gerald R. Ferris (2004), “The Interactive Effects of Politics Perceptions and Trait Cynicism on Work Outcomes”, Journal of Leadership and Organizational Studies, 10(4), 44-57.
• Hu, Li-Tze ve Peter M. Bentler (1999) “Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives”, Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• Hu, Li-Tze ve Peter M. Bentler (1998), “Fit Indices in Covariance Structure Modeling: Sensitivity to Underparametrized Model Misspecification”, Psychological Methods, 3(4), 424-453.
• Iacobucci, Dawn (2010), “Structural Equations Modeling: Fit Indices, Sample Size, and Advanced Topics”, Journal of Consumer Psychology, 20(1), 90-98.
• İmamoğlu, Salih Zeki; Halit Keskin; Serhat Erat (2004), “Ücret, Kariyer ve Yaratıcılık ile İş Tatmini arasındaki İlişkiler: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama”, Yönetim ve Ekonomi, 12(1), 184-192.
• James, Matrecia (2005), “Antecedents and Consequences of Cynicism in Organizations: An Examination of the Potantial Positive and Negative Effects on School Systems”, Dissertation of Doctor of Philosophy, The Florida State University, Florida.
• Johnson, Jonathan. L. ve Anne M. O’leary-Kelly (2003), “The Effects of Psychological Contract Breach and Organizational Cynicism: Not All Social Exchange Violations Are Created Equal”, Journal of Organizational Behavior, 24(5), 627-647.
• Jöreskog, Karl ve Dag Sörbom (1989), Lisrel 7: User’s Reference Guide, Scientific Software International Inc., Mooresville.
• Kalağan, Gamze (2009), “Araştırma Görevlilerinin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Kalağan, Gamze ve Cem Oktay Güzeller (2010), “Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Düzeylerinin İncelenmesi”, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 83-97.
• Kanter, Donald L. ve Philip H. Mirvis (1989), The Cynical Americans. Living and Working in an Age of Discontent and Disillusion, Jossey-Bass, San Francisco.
• Karabey, Canan N. ve Fatih Karcioğlu (2008) “Yöneticilerin İletişim Tarzı ile Çalışanların İş Performansı, İş Tatmini ve Rol Belirsizliği Arasındaki İlişki”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(2), 25-42.
• Kenny, David A. ve D. Betsy Mccoach (2003), “Effect of the Number of Variables on Measures of Fit in Structural Equation Modeling”, Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 10(3), 333-351.
• Kim, Tae-Yeol.; Thomas S. Bateman; Brad Gilbreath; Lynne M. Andersson (2009), “Top Management Credibility and Employee Cynicism: A Comprehensive Model”, Human Relations, 62(10), 1435-1458.
• Lin, Li (2012), “The Study of Effects Caused by Job Satisfaction on Performance Evaluation of Professional Coaches in China”, Advanced Materials Research, 346, 675-681.
• Locke, Edwin A. (1969), “What is Job Satisfaction?”, Organizational Behavior and Human Performance, 4(4), 309-336.
• Medsker, Gina J.; Larry J. Willams; Patricia J. Holahan (1994), “A Review of Current Practises for Evaluating Causal Models in Organizational Behavior and Human Resources Management Research”, Journal of Management, 20(2), 439-464.
• Özdayı, Nurhayat (1991), “Resmi ve Özel Liselerde Çalışan Öğretmenlerin İş Tatmini Durumlarının Karşılaştırılması”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Özgen, Hüseyin; Azim Öztürk; Azmi Yalçın (2002), İnsan Kaynakları Yönetimi, Nobel Yayıncılık, Adana.
• Reichers, Arnon E.; John P. Wanous; James T. Austin (1997), “Understanding and Managing Cynicism About Organizational Change”, Academy of Management Executive, 11(1), 48-59.
• Rubin, Robert S.; Erich C. Dierdorff; William H. Bommer; Timothy T. Baldwin (2009), “Do Leaders Reap What They Sow? Leader And Employee Outcomes of Leader Organizational Cynicism about Change”, The Leadership Quarterly, 20(5), 680–688.
• Samad, Sarminah (2011), “Predictors of Performance Appraisal Among Managers in Malaysian Commercial Banks”, International Conference on Management and Artificial Intelligence, 6, 164-167.
• Sigler, Tracer H. ve Christine M. Pearson (2000), “Creating An Empowering Culture: Examining the Relationship between Organizational Culture and Perceptions of Empowerment”, Journal of Quality Management, 5(1), 27-52.
• Steiger, James H. ve John J. Lind (1980), “Statistically-based tests for the number of common factors”, Paper presented at the Annual Spring Meeting of the Psychometric Society, Iowa City.
• Şanlı, Savaş (2006), “Adana İlinde Çalışan Polislerin İş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeylerinin Bazı Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi, Adana Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Üngören, Engin ve Hulusi Doğan (2010), “Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Çalışanların İş Tatmin Düzeylerinin Chaid Analiz Yöntemiyle Değerlendirilmesi” Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(2), 39-52.
• Wanous, John P.; Arnon E. Reichers; James T. Austin (1994), “Organizational Cynicism: An Initial Study”, Academy of Management, Best Paper Proceedings, 269-273.
• Wheaton, Blair; Bengt Muthen; Duane F. Alwin; Gene F. Summers (1977), “Assessing Reliability and Stability in Panel Models”, In David R. HEISE (Ed.), Sociological Methodology Jossey-Bass, San Francisco, 84-1
• Yammarino, Francis J.; Alan J. Dubinsky (1987), “On Job Satisfaction: It's the Relationships That Count”, The Journal of Risk and Insurance, 54(4), 804-809.
• Yüksel, İhsan (2005) “İletişimin İş Tatmini Üzerindeki Etkileri: Bir İşletmede Yapılan Görgül Çalışma”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2), 291-306.