THE EFFICIENCY OF THE MONETARY POLICY INSTRUMENTS ON THE CURRENT ACCOUNT DEFICIT: AN APPLICATION OF ECONOMY OF TURKEY

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 4, 1 - 13, 15.02.2014

Şükrü Cicioğlu , Pınar Torun Ayfer Ağuş

Öz

Current account deficit is defined as balance of payment deficit which arise in the case that liabilities in
current accounts of a country exceed account receivables. When we analyse this deficiency in terms of
Turkish economy, we face to economical problem which frequently remain on the agenda in Turkish
economy since 1970. Current accounts deficit is one of the important macroeconomic factors of Turkish
economy. As well as this factor influence many real macroeconomic factor, it influenced by many economic
factor, too. One of the factor which is also discussed on the activity of current deficit is tools of monetary
policy that is applied by TCMB. It is possible to classify these tools which is applied by TCMB with
traditional tools of monetary policy and non-traditional tools of monetary policy. In spite of non-traditional
monetary policy is also applied by The Central Bank in the past, non-traditional tools of monetary policy,
with the incresing damage to the financial stability after 2001, are evaluated under the political tools of
TCMB and have increased in importance after the 2008 financial crisis. In this context, it is aimed to explain
the activity of these tools on the current deficit with the SVAR analysis.

Anahtar Kelimeler

Monetary Policy, Monetary Policy Tools, the Current Account Balance, Current Account Deficit.

PARA POLİTİKASI ARAÇLARININ CARİ AÇIK ÜZERİNDEKİ ETKİNLİĞİ: TÜRKİYE EKONOMİSİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Öz

2008 küresel finans kriziyle birlikte artan belirsizlikler ülkelerin para ve maliye politikalarında önemli
değişiklikler yaşanmasına neden olmuş, fiyat istikrarı yanında finansal istikrarın sağlanması da önemli
politika amaçları arasında yer almaya başlamıştır. Türkiye’de de uluslararası finans piyasalarında artan
belirsizliklerin yaratacağı makroekonomik istikrarsızlıkları azaltmak ve finansal istikrarın da korunmasını
sağlamak amacıyla geleneksel olmayan para politikaları kullanılmaya başlanmıştır. Cari işlemler açığı
finansal istikrarın temel belirleyicilerinden biridir. Bu bağlamda Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, cari
işlemler açığında meydana gelen hızlı artışı finansal istikrarı engelleyen bir faktör olarak görmeye
başlamıştır. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de kullanılan para politikası araçlarının cari açıkları kapatmadaki
rolünü araştırmaktır. 2003:1-2013:6 dönemini kapsayan bu çalışmada Toda Yamamoto Nedensellik Testi ve
SVAR analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre açık piyasa işlemleri ile cari işlemler açığı arasında
nedensellik ilişkisi bulunmamakta; cari işlemler açığından reeskont işlemlerine doğru nedensellik
bulunmaktadır. Politika faiz oranındaki bir artış ise cari açığı azaltmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Para Politikası, Para politikası Araçları, Cari İşlemler Dengesi, Cari Açık.

Kaynakça

• Akkaya, Yıldız ve Refet S. Gürkaynak (2012), “Cari Açık, Bütçe Dengesi, Finansal İstikrar ve Para Politikası: Heyecanlı Bir Dönemin İzi”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 27(315), 93-119.
• Alper, Koray ve S. Tolga Tiryaki (2011), “Zorunlu Karşılıkların Para Politikasındaki Yeri”, TCMB Ekonomi Notları, 2011-08.
• Bernanke, Ben S. (1986), “Alternative Explanations of the Money-Income Correlation,” Carnegie Rochester Conference Series, 25, 49–100.
• Bozkurt, Hilal (2007), Zaman Serileri Analizi, Ekin Kitabevi, Bursa
• Calderón, Cesar; Alberto Chong; Norman Loayza (1999), “Determınants of Current Account Defıcıts in Developıng Countrıes”, Contributions in Macroeconomics, 2(1), 1534-6005.
• Danmola, Rasaq Akonji ve Adijat Olubunkola Olateju (2013), “The Impact of Monetary Policy on Current Account Balance in Nigeria”, Iosr Journal of Humanities and Social Science, 7(3), 67-72.
• Dickey, David A. ve Wayne A. Fuller (1981), “Likelihood Ratio Statistics for Autoregresssive Time Series with a Unit Root”, Econometrica, 49, 1057-1072.
• Dragojević, M. A. (2011), “(In) Effectiveness of the Monetary Policy in the Period of the Global Crisis”, the 5 th International Scientific Conference Entrepreneurship and Macroeconomic Management Reflections on the World in Turmoil, 967-1067.
• Engle, Robert F. ve Clive William John Granger (1987), “Co-Integration and Error Correction: Representation”, Estimation and Testing, Econometrica, 55, 251-276.
• Ener, Meliha ve Feyza Arıca (2012), “The Current Account-Interest Rate Relation: A Panel Data Study for Oecd Countries”, E3 Journal of Business Management and Economics, 3(2), 048-054.
• Ferrero, Andrea; Mark Svensson Gertler; E. O. Lars; (2008), “Current Account Dynamics and Monetary Policy”, National Bureau of Economic Research, Working Paper No. 13906.
• Göçer, İsmet; Mehmet Mercan; Osman Peker (2013), “Kredi Hacmi Artışının Cari Açığa Etkisi: Çoklu Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 18(1), 1-17.
• Gujarati, Damador N. (2006), Temel Ekonometri, Çev. Şenesen, Ümit; Gülay Günlük Şenesen, Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Holtrop, M. W. (1972), “On the Effectiveness of Monetary Policy: The Experience of the Netherlands in the Years 1954-69”, Journal of Money, Credit and Banking, 4(2), 283-311.
• Karfakis, Costas ve Suk- Joong Kim (1995), “Exchange Rates, Interest Rates and Current Account News: Some Evidence from Australia”, Journal of International Money and Finance, 14(4), 575-595.
• Kutlar, Aziz (2009), Uygulamalı Ekonometri. Geliştirilmiş 3. Basım, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kwiatkowski, Denis; Peter C.B. Phillips; Peter Schmidt ve Yongcheol Shin (1992), “Testing the Null Hypothesis of Stationarity against the Alternative of a Unit Root”, Journal of Econometrics, 54, 159-178.
• Lane, Philip R. (1999), “Money Shocks and the Current Account”, Trinity College Dublin and Cepr.
• Oktar, Suat ve Levent Dalyancı (2011b), “Türkiye Ekonomisinde Para Politikası ve Enflasyon Arasındaki İlişkinin Analizi”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 31(2), 1-20.
• Oktar, Suat; Levent Dalyancı (2011a), “Türkiye Ekonomisinde Para Politikasının Cari İşlemler Dengesi Üzerindeki Etkisinin Ekonometrik Analizi”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 30(1), 1-22.
• Özatay, Fatih (2011), “Merkez Bankası’nın Yeni Para Politikası: İki Hedef- Üç Ara Hedef- Üç Araç”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 26(302), 27-43.
• Özgen, Ferhat Başkan; Bülent Güloğlu (2004), “Türkiye’de İç Borçların İktisadi Etkilerinin Var Tekniğiyle Analizi”, ODTÜ Gelişme Dergisi, 31(1), 93-114.
• Phillips, Peter C. B. ve Pierre Perron (1988), “Testing for Unit Roots in Time Series Regression”, Biometrika, 75(2), 335-346.
• Serel, Alpaslan ve Musa Bayır (2013), “2008 Finansal Krizinde Para Politikası Uygulamaları: Türkiye Örneği”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 19, 59-80.
• SERPAM, (Sermaye Piyasaları Araştırma ve Uygulama Merkezi), (2013), ‘’2000'li Yıllardan Günümüze Değişen Türkiye Ekonomisi’’, Http://Serpam.Org/Wp-Content/Uploads/Te_1.Pdf, [Erişim Tarihi: 2013].
• Shapiro, Mathew ve Mark Watson (1988), “Sources of Business Cycle Fluctuations” in Stanley Fischer, ed., NBER Macroeconomics Annual, Cambridge, MA: MIT Press, 1988, 111-48.
• Sims, Christophe A. (1986), “Are Forecasting Models Usable for Policy Analysis”, Quarterly Review of the Federal Reserve Bank of Minneapolis, Winter, 2-16.
• Steiner, Andreas (2013), “Current Account Balance and Dollar Standard: Exploring the Linkages”, Journal of International Money and Finance, 41(2014), 65-94.
• Talaslı, İsmail Anıl (2012), “Türkiye’de Bankacılık Sistemi Zorunlu Karşılık Yönetimi”, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, TCMB Piyasalar Genel Müdürlüğü: Isparta.
• Tarı, Recep (2010). Ekonometri, Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
• Tarı, Recep (2011). Ekonometri, Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
• TCMB; (2010), “Finansal İstikrar Raporu”, Http://Www.Tcmb.Gov.Tr/Yeni/Evds/Yayin/Finist/Fir_Tammetin11.Pdf, Erişim Tarihi: 26.2.2013.
• TCMB; (2011), “Finansal İstikrar Raporu”, Http://Www.Tcmb.Gov.Tr/Yeni/Evds/Yayin/Finist/Fir_Tammetin12.Pdf, Erişim Tarihi: 26.12.2013.
• TCMB; (2012), “TCMB 2013 Yılı Para ve Kur Politikası”, Http://Www.Tcmb.Gov.Tr/Yeni/Duyuru/2012/Baskan_Parapol13.Pdf, Erişim Tarihi: 26.12.2012.
• Toda, Hiro Y. ve Taku Yamamoto (1995), “Statistical inference in Vector Autoregressions with possibly integrated processes”, Journal of Econometrics, 66, 225-250.
• Yiğit, Erdem ve F. Pınar (2005), “İşçi Gelirleri ve Büyümedeki Çevrimler Arasındaki İlişki”, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, TCMB İşçi Dövizleri Genel Müdürlüğü: Ankara.
• Yücel, Tülay ve Emrah Serbest (2012), “Yeni Dönem Para Politikası Araçları”, Dayanışma Dergisi, 116: 8