David Hume’un “İntihar Üzerine” ve “Ruhun Ölümsüzlüğü Üzerine” Denemeleri

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 2, 302 - 321, 30.11.2017

Funda Neslioğlu Serin

https://doi.org/10.18795/gumusmaviatlas.349136

Öz

“İntihar
Üzerine” (Ek 1) ve “Ruhun Ölümsüzlüğü Üzerine” (Ek 2) denemeleri, David Hume’un
din bağlamında dogmatik inanışları, uslamlamaları en keskin bir biçimde
eleştirdiği yazılarıdır. Görgül felsefesinin temel doğruları ve izlediği
kuşkucu yöntem uyarınca ortaya koyduğu sonuçlar, bu denemelerin hem
yayınlandıkları dönemde hem de sonrasında 
pek çok olumsuz eleştiriyle karşılaşmasına yol açmıştır. İnsanın
doğasına ilişkin her türlü konuyu soruşturma niyetliliği ile yola çıkan Hume,
dogmatik dinin ve uygulamalarının köklendiği inanışları ve uslamlamalarını da
aynı niyetle irdelemiştir. Özellikle döneminde yaşanan toplumsal sorunların bu
dogmalara duyulan kuşkusuz inançlardan köklendiğini göstermeye çalıştığı bu iki
denemenin, yine aynı dogmalara dayanarak eleştirilmesi, basımının engellenmesi
ve metinlere müdahale edilmesi ise ironiktir. Bu çalışmada, Hume’un her iki
denemedeki savlarının bir çözümlemesi değil, denemelerde ele alınan sorunun ne
kadar gerçek olduğu, bu iki denemenin yayınlanma süreci örnek gösterilerek
incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Hume, İntihar, Ruh, Ruhun Ölümsüzlüğü, Din

David Hume’s Essays “On Suicide” and “The Immortality of Soul”

Öz

The essays “On Suicide” and “On the Immortality of the
Soul” are the works of David Hume in which he criticized severely the dogmatic
beliefs and reasonings within the domain of religions. The convictions in the
essays that resulted from the basic truths of the empirical philosophy and its
skeptical method caused many deprecating criticisms both in their publication
era and in later times. Starting with a will to investigate any topics
concerning the human nature, in the same mood, Hume examined the beliefs and
reasonings in which the dogmatic religion and its applications have been
rooted. It would be ironical to condemn these two essays, prevent their
publications and change their contents just depending the same dogmas that Hume
tried to show that social problems of his age aroused
from the strict beliefs in those dogmas. In this paper, instead of an mere
analysis of the claims of Hume, it would be argued that how the problematic of
the essays are real by recounting the publication story of them.

Anahtar Kelimeler

Hume, Suicide, Soul, Immortality of Soul, Religion

Kaynakça

• BEAUCHAMP, Tom L. (1976). “An Analysis of Hume’s Essay ‘On Suicide’”, The Review of Metaphysics, 30(1): 73-95.
• FIESER, James (2005). A Bibliography of Hume’s Writings and Early Responses, Bristol: Thoemmes Press.
• GREIG, J. Y. T. (ed.) (1932). The Letters of David Hume, vol. II, New York: Oxford Press.
• GROSE, T. H. & T. H. GREEN (1874-1875). “History of Editions”, Philosophical Works of David Hume, vol. III, London.
• HUME, David (1993). Selected Essays. Oxford: Oxford University Press.
• HUME, David (1995). “Dinin Doğal Tarihi”, Din Üstüne, çev. Mete Tunçay, Ankara: Metis Yayınları.
• LAICUS (Mahlas) (1777). “Observations on the Address to One of the People called Christians,” Gentleman’s Magazine, Temmuz 1777, Cilt 47: 322-28.
• MOSSNER, E. C. (1950). “Hume’s Four Dissertations: An Essay in Biography and Bibliography,” Modern Philology, 48: 37-57.
• MOSSNER, E. C. (1980). The Life of David Hume, New York: Oxford University Press.
• ROOT, H.E. (1995). “Dinin Doğal Tarihi Üstüne”, Din Üstüne, çev. Mete Tunçay, ss. 13-29, Ankara: Metis Yayınları.
• SAYRE-MCCORD, Geoffrey (2006). David Hume: Moral Philosophy, Indianapolis: Hackett Publishing.