Hemşirelik Öğrencilerinin Nanoteknoloji Tutumlarının Belirlenmesi

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 4, 1 - 11, 31.12.2017

Hülya Baybek Dilek Çatalkaya Arzu Kıvrak , Halime Tozak Yıldız

Öz

Bir devlet üniversitesinin Hemşirelik bölümü öğrencilerinin nanoteknoloji tutumlarını ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla kesitsel tipte gerçekleştirilen çalışma, kitle oranlarının kestiriminde kullanılan örneklem büyüklüğü belirleme formülü ile hesaplanarak ve basit rassal örnekleme yöntemi ile seçilen 382 öğrenci ile katılım hızı %100 olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veriler Kurnaz ve Bayraktar tarafından geliştirilen ve geçerlilik ve güvenirliliği yapılmış olan nanoteknoloji tutum ölçeği ile toplanmıştır. Veriler tanımlayıcı tablolarda aritmetik ortalama±standart sapma, sıklık ve yüzde (%) hesaplamaları; tutum puanlarının bağımsız değişkenlere göre karşılaştırılmasında Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis H testi kullanılmış, karşılaştırmalarda anlamlılık düzeyi p<0,05 kabul edilmiştir. Araştırmaya katılanların %63,4’ünün mesleki gelişimleri takip ettiği, %78,5’inin nanoteknolojinin faydasının yanı sıra zararlarının da olduğuna inandığı, %69,9’unun nanoteknoloji hakkında bilgi edinmek istediği, %42,9’unun nanoteknoloji alanında çalışmak istediği bulgulanmıştır.

Öğrencilerin nanoteknolojiye değer verme puanlarının 44 puan üzerinden 26,05±5,390, nanoteknoloji farkındalığı puanlarının 32 puan üzerinden 19,90±4,140 ve nanoteknoloji tutum puanlarının ise 76 puan üzerinden 45,95±7,903 ve orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Nanoteknoloji tutumunun bu alanda çalışmak isteyen, bilgi edinmek isteyen ve mesleki gelişimleri takip eden öğrencilerde daha olumlu (p=0,000) olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bilgi edinmek isteyen ve mesleki gelişimleri takip eden öğrencilerin nanoteknolojiye daha fazla değer verdikleri (p=0,000) ve farkındalıklarının daha yüksek olduğu (p<0,05) saptanmıştır. Nanoteknolojinin faydasının yanı sıra zararlarının da olduğuna inanan öğrencilerin farkındalıklarının daha fazla olduğu (p=0,038) belirlenmiştir. Cinsiyet, sınıf ve mezun olunan lise değişkenleri nanoteknoloji tutumlarını etkilememiştir.

Anahtar Kelimeler

Nanoteknoloji, Tutum, Değer Verme, Farkındalık, Hemşirelik Uygulamaları

The Attitudes of Nursing Students Towards Nanotechnology

Öz

This cross-sectional study aims to determine the attitudes of students in the department of nursing of a public university towards nanotechnology and the factors that affect them. The study sample was 382 students selected using simple random sampling and the sample size determination formula for the estimation of the population means. The study was conducted with a 100% participation rate. The data were collected using the Nanotechnology Attitude Scale, developed and tested for validity and reliability by Kurnaz and Bayraktar. The data analysis was performed arithmetic means, standard deviations, frequencies and percentages. The Mann-Whitney U test and the Kruskal-Wallis H test were used to compare the attitude scores according to the independent variables. The threshold for significance was p<0,05 for the comparisons. It was found that 63,4% of the participants followed developments in nursing, 78,5% believed that nanotechnology has both benefits and harms, 69,9% wanted information about nanotechnology and 42,9% wanted to work in nanotechnology.
The students’ mean score on the valuation of nanotechnology was 26,05±5,390 out of 44. Their mean score on awareness of nanotechnology was 19,90±4,140 out of 32, and their mean score on attitudes towards nanotechnology was 45,95±7,903 out of 76. These results were found to be moderate. It was found that students who want to work in this field, who want to obtain information and who follow the developments in nursing had more positive attitudes towards nanotechnology (p=0,000). The students who want to obtain information and follow developments in nursing value nanotechnology more (p=0,000) and had higher awareness (p<0,05). The students who believed that nanotechnology has both benefits and harms were found to have higher awareness (p=0,038). The variables of gender, year in the university and high school type had no effect on students’ attitudes towards nanotechnology.

This
cross-sectional study aims to determine the attitudes of students in the
department of nursing of a public university towards nanotechnology and the
factors that affect them. The study sample was 382 students selected using
simple random sampling and the sample size determination formula for the estimation
of the population means. The study was conducted with a 100% participation
rate. The data were collected using the Nanotechnology Attitude Scale, developed
and tested for validity and reliability by Kurnaz and Bayraktar. The data
analysis was performed arithmetic means, standard deviations, frequencies and
percentages. The Mann-Whitney U test and the Kruskal-Wallis H test were used to
compare the attitude scores according to the independent variables. The threshold
for significance was p<0,05 for the comparisons. It was found that 63,4% of
the participants followed developments in nursing, 78,5% believed that
nanotechnology has both benefits and harms, 69,9% wanted information about
nanotechnology and 42,9% wanted to work in nanotechnology.

The students’
mean score on the valuation of nanotechnology was 26,05±5,390 out of 44. Their
mean score on awareness of nanotechnology was 19,90±4,140 out of 32, and their
mean score on attitudes towards nanotechnology was 45,95±7,903 out of 76. These
results were found to be moderate. It was found that students who want to work
in this field, who want to obtain information and who follow the developments
in nursing had more positive attitudes towards nanotechnology (p=0,000). The
students who want to obtain information and follow developments in nursing
value nanotechnology more (p=0,000) and had higher awareness (p<0,05). The
students who believed that nanotechnology has both benefits and harms were found
to have higher awareness (p=0,038). The variables of gender, year in the university
and high school type had no effect on students’ attitudes towards
nanotechnology.

Anahtar Kelimeler

Nanotechnology, Attitudes, Valuation, Awareness, Nursing Practices

Kaynakça

• Meral M, Çolak E. (2002). Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi öğretim elemanlarının teknoloji kullanım profili. II. Uluslar arası Eğitim Teknolojileri Sempozyum Kitabı. Sakarya (16-18 Ekim).
• Aştı T. (2003). Bakım teknolojisinde yenilikler. II. Uluslararası IX. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kongre Kitabı. Kemer-Antalya (7-11 Eylül ).
• Kaya H. (2003). Hemşirelik eğitiminde değişimler ve gelecek, Hemşirelik Dergisi, XIII (50), 73-79.
• Kaya H, Bodur G. (2015). “Hemşireliğin Geleceği”: 2050’li Yıllar, F.N. Hem. Dergisi, 23(2):166-173.
• TÜBİTAK (2004). Ulusal bilim ve teknoloji politikaları 2003-2023 strateji belgesi, http://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content.../Vizyon2023_Strateji_Belgesi.pdf (16.04.2016).
• Işık B, Kaya H. (2011). “Bilgi ve iletişim teknolojilerinin öğretme- öğrenme sürecine entegrasyonunda hemşire eğitimcilerin rolü”, İ.Ü. Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 19(3):203-209.
• Acaroğlu R. (2014). “Revize edilen Hemşirelerin Mesleki Değerleri Ölçeği Türkçe Formu’nun güvenirlik ve geçerliği”, F. N. Hem. Derg., 22(1): 8-16.
• Kocaefe Ç. (2007). Nanotıp: Yaşam Bilimlerinde Nanoteknoloji Uygulamaları. Hacettepe Tıp Dergisi, 38(1):33-38.
• Berk S, Akkurt İ. (2012). “Nanopartikül: geleceğin korkulu rüyası”, Tuberk Toraks, 60(2):180-4.
• Atlı-Şekeroğlu Z. (2013). “Nanoteknolojiden nanogenotoksikolojiye: Kobalt-krom nanopartküllerinin genotoksik etkisi”. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 70(1): 33-42.
• Yula E, Deveci Ö. (2010). “Nanotıp, mikrodizilimler ve klinik mikrobiyolojide kullanımları”. Dicle Tıp Dergisi, 37(4): 422-428.
• Şenel F. (2009). Nanotıp. Bilim ve Teknik, 497(1): 79-83.
• Kuruca B. (2012). “Nanotıp ve nanoteknoloji”. Net Bilim Dergisi, 14(1): 17-23.
• Dağ A. (2014). “Nanoteknolojinin gıdalara uygulanması ve sağlık üzerine etkisi”. Beslenme ve Diyet Dergisi, 42(2): 168-174.
• Kavaklı Ö, Coşkun, H, Şentüre Ç. (2016). Nanoteknoloji ve Sağlık. Türkiye Klinikleri J Surg Nurs-Special Topics, 2(1): 64-9.
• Gök Metin Z, Özdemir L. (2015). “Nanoteknolojinin sağlık alanında kullanımı ve hemşirenin sorumlulukları”, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 18(3): 235-243.
• Dikensoy Ö. (2010). NanoPartiküller ve Plevra. Plevra Bülteni, 4, 7-9.
• Temel A.B. (2011). “Küreselleşme ve hemşirelik eğitiminde uluslararasılaşma”. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 4(3): 144-150
• Canadian Nurses Association (2006). Toward 2020: Visions for nursing, http://www.cdha.nshealth.ca/towards-2020-visions (10.03.14).
• Ay F. (2009). “Uluslararası elektronik hasta kayıt sistemleri, hemşirelik uygulamaları ve bilgisayar ilişkisi”. Gülhane Tıp Dergisi, 51(2):131-136.
• Kurnaz M, Bayraktar G . (2012). “Nanoteknoloji tutum ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerliliği ve Güvenilirliği”. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (1), 41-53.
• Kuzma J, Prest S. (2010). Nanotechnology, risk, and oversight: Learning lessons from related emerging technologes. Risk Analysis, 30(11): 1688-1698. Gököz-Sagun, B. & Akaygün, S. (2014). Üniversiteden Liseye Uzanan Köprü: Bir Nanobilim Atölye Çalışması, Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 31(2):49-71.
• Akçakaya A, Akgül Y.S, Güneş C, Keleş, M.M, Kuru M, Yılmaz E.B. (2016). “Hemşirelik 4. sınıf öğrencilerinin nanoteknolojinin sağlık alanında kullanımına ilişkin düşüncelerinin belirlenmesi”. Uluslararası Katılımlı 15. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi bildiriler kitabı içinde (ss:15) [PS-010], Osman Gazi Üniversitesi, Eskişehir, 28-19 Nisan 2016
• Özdemir A, Orhan E.İ, Çalışkan Z, Karaca S, Demirhan C. (2016). “Hemşirelerin sağlıkta nanoteknoloji kullanımına yönelik bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi”. Uluslararası Katılımlı 15. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi bildiriler kitabı içinde (ss:79) [PS-70], Osman Gazi Üniversitesi, Eskişehir, 28-19 Nisan 2016.
• Öner H, Demirdağ H, Akyolcu N, Kanan N. (2016). “Nanoteknolojinin tedavi ve bakım girişimlerine yansıması”, F.N. Hem. Derg., 24(2): 118-126. ISSN 2147-4923
• Elmarzugi N.A, Keleb E.I, Mohamed A.T, Benyones H.M, Bendala N.M, Mehemed A.I, & Eid A. M. (2014). “Awareness of Libyan Students and Academic Staff Members of Nanotechnology”. Journal of Applied Pharmaceutical Science, 4(06): 110-114.
• Eskici V, Karaman Özlü, Z, Yayla A, Bağdigen M, Arslan B, Günaydınlı S. (2016). “Hemşirelik Öğrencilerinin Nanoteknolojiye Yönelik Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi”. Uluslararası Katılımlı 15. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi bildiriler kitabı içinde (ss:153) [PS-144], Osman Gazi Üniversitesi, Eskişehir, 28-19 Nisan 2016.
• Denizci Ö.M. (2008) “Bilişim Çağında Nanoteknoloji Olgusu Ve İletişim Sürecine Yansımaları”, T.C Marmara Üniversitesi Doktora Tezi.
• Karagözoğlu Ş. (2008). Hemşirelikte bireysel ve profesyonel özerklik. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 3:41-50.
• Denat Y, Memiş S. (2006). Hemşirelik eğitiminde yaratıcılığı geliştirme. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 22(1):245-252.