112 Acil Sağlık Çalışanları Arasında Eşduyum Yorgunluğu, Eşduyum Tatmini ve Tükenmişlik - Kayseri ili örneği

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 1, 56 - 69, 25.03.2021

Ömer Demirbilek , Ersin Uzman

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.818651

Cited By: 4

Öz

Bu çalışmanın amacı 112 acil sağlık çalışanlarında eşduyum yorgunluğu, eşduyum tatmini ve tükenmişliği incelemektir. Araştırmada betimsel ve ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır. Araştırma Kayseri İli Sağlık Müdürlüğüne bağlı olarak hizmet veren 41 acil sağlık hizmetleri istasyonunda çalışan 345 personelle gerçekleştirilmiştir.
Verilerin toplanmasında “Çalışanlar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği” kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkileri belirlemede Pearson korelasyon analizi gerçekleştirilmiştir. Bireysel değişkenlere göre eşduyum yorgunluğu, eşduyum tatmini ve tükenmişlik düzeylerinin farklılığını değerlendirmede ikili karşılaştırmalarda t test, ikiden fazla grubu karşılaştırmada tek yönlü ANOVA testinden yararlanılmıştır. Parametrik koşulların sağlanamadığı durumlarda grupları karşılaştırmalarda Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır.
Araştırma sonuçları 112 acil sağlık çalışanlarının büyük çoğunluğunun eşduyum yorgunluğu ve tükenmişlik için yüksek ve orta riskte olduklarını göstermiştir. Aynı zamanda çalışanların yaklaşık dörtte birinin (%22,3) eşduyum tatmininde düşük potansiyele sahip olduğu bulunmuştur. Eşduyum yorgunluğu ve tükenmişlik arasında pozitif ilişki, eşduyum tatmini ve tükenmişlik arasında ise negatif yönde bir ilişki belirlenmiştir. Ayrıca kadınların tükenmişliklerinin erkeklerden daha düşük olduğu, paramediklerin diğer unvanlara sahip olanlardan eşduyum tatminlerinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Çalışılan birimdeki hizmet süresinin çalışanların eşduyum yorgunluğu, eşduyum tatmini ve tükenmişliğini anlamlı olarak farklılaştırmadığı görülmüştür. Araştırmadan elde edilen bulguların ışığında kurumların çalışanlarına psikolojik destek ve düzenli eğitim vermeleri önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eşduyum Tatmini, 112 Acil Sağlık Çalışanları, Eşduyum Yorgunluğu, Tükenmişlik

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Compassion Fatigue, Compassion Satisfaction and Burnout Among 112 Emergency Health Workers - The Case of Province of Kayseri

Öz

This study aimed to investigate compassion fatigue, compassion satisfaction, and burnout in 112 emergency health care workers. In the research, a relational screening model was utilized. The research was carried out with 345 personnel working in 41 emergency health service stations under the Kayseri Provincial Health Directorate.
“Professional Quality of Life Scale” was used to collect data. Pearson correlation analysis was used to examine the relationships between variables. The t-test was used in pairing comparisons, and the one-way ANOVA test was used to compare more than two groups in evaluating the differences in compassion fatigue, compassion satisfaction, and burnout levels according to individual variables. When parametric conditions were not met, Kruskal Wallis H test was used to compare the groups.
The results of the study showed that the majority of 112 emergency health workers were at high and moderate risk for compassion fatigue and burnout. At the same time, approximately one quarter (22.3%) of workers were found to have a low potential for compassion fatigue. A positive relationship was found between compassion fatigue and burnout, and a negative relationship was found between compassion satisfaction and burnout. In addition, it was found that women had lower burnout than men, and paramedics had higher empathy satisfaction than those with other titles. It was seen that having a child, education level, working unit, length of service in the unit, and total length of service did not significantly differentiate compassion fatigue, compassion satisfaction, and burnout of employees. In light of the findings obtained from the research, it was suggested that institutions provide psychological support and regular training to their employees.

Anahtar Kelimeler

Burnout, Compassion Fatigue, Compassion Satisfaction, 112 Emergency Health Workers

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Sağlık Bakanlığı. (2019). "112 Acil Ambulans Sisteminin 25. Yılı Kutlandı". Erişim adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,59151/112-acil-ambulans-sisteminin-25-yili-kutlandi.html. (Erişim tarihi: 11.05.2020).
• Coetzee, S.K. and Klopper, H.C. (2010). “Compassion Fatigue within Nursing Practice: A concept analysis”. Nursing & Health Sciences, 12 (2), 235-243. doi: 10.1111/j.1442-2018.2010.00526.x.
• Nirel, N, Goldwag, R, Feigenberg, Z, Abadi, D. and Halpern, P. (2008). “Stress, Work Overload, Burnout, and Satisfaction among Paramedics in Israel”. Prehospital and Disaster Medicine, 23 (6), 537-546. doi: 10.1017/S1049023 X00006385
• Joinson, C. (1992). “Coping with compassion fatigue”. Nursing, 22 (4), 116-118.
• Stamm, B. (2002). Measuring Compassion Satisfaction As Well As Fatigue: Developmental History of The Compassion Satisfaction and Fatigue Test. In: Figley, C.R. (Ed.). Treating compassion fatigue (107–119). New York: Brunner Routledge.
• Hicdurmaz, D. and Inci, F. (2014). “Compassion Fatigue: Description, Causes and Prevention”. Psikiyatride Guncel Yaklasimlar - Current Approaches in Psychiatry, 7 (3), 295–303. doi: 0.5455/cap.20141128113430
• Lahad, M. (2000). "Darkness Over The Abyss: Supervising Crisis İntervention Teams Following Disaster". Traumatology, 6 (4), 273-293. doi: 10.1177/ 153476560000600403
• Gök, G.A. (2015). “Merhamet Etmenin Dayanılmaz Ağırlığı: Hemşirelerde Merhamet Yorgunluğu”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20 (2), 299–313.
• Hooper, C, Craig, J, Janvrin, D.R, Wetsel, M.A. and Reimels, E. (2010). “Compassion Satisfaction, Burnout, and Compassion Fatigue Among Emergency Nurses Compared With Nurses in Other Selected Inpatient Specialties”. Journal of Emergency Nursing, 36 (5), 420-427. doi: 0. 1016/j.jen. 2009.11.027
• Türk Dil Kurumu. (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Sürgevil, O. (2006). Çalışma Hayatında Tükenmişlik Sendromu: Tükenmişlikle Mücadele Teknikleri. Ankara: Nobel Yayın.
• Freudenberger, H.J. (1974). “Staff Burn-Out”. Journal of Social Issues, 30 (1), 159-165. doi: 10.1111/j.1540-4560. 1974. tb00706.x
• Maslach, C. and Jackson, S.E. (1981). “The Measurement of Experienced Burnout”. Journal of Organizational Behavior, 2 (2), 99–113. doi: 10.1002/job.4030020205
• Figley, C.R. (1995). Compassion Fatigue Toward a New Understanding of the Costs of Caring. In: Stamm, B.H. (ed.). Secondary Traumatic Stress Self-Care Issues for Clinicians, Researchers, and Educators (3–28). Lutherville: MD Sidran. - References - Sci.
• Figley, C.R. and Figley, K.R. (2017). Compassion Fatigue Resilience. In: Emma M. Seppälä, Emiliana Simon-Thomas, Stephanie L. Brown, Monica C. Worline, C. Daryl Cameron, James R. Doty (Ed). The Oxford Handbook of Compassion Science (387–398). Oxford: Oxford University Press.
• Büyüköztürk, Ş, Kılıç Çakmak, E, Erkan Akgün, Ö, Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Yeşil, A, Ergün, Ü, Amasyalı, C, Er, F, Nihal Olgun, N. ve Aker, A.T. (2010). “Çalışanlar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği Türkçe Uyarlaması Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması”. Nöro Psikiyatri Arşivi, 47 (2), 111-117. doi: 10.4274/npa.52 10
• Stamm, B.H. (2010). The Concise ProQOL [Elektronik Sürüm]. Pocatello: ProQOL.org.
• Mangoulia, P, Koukia, E, Alevizopoulos, G, Fildissis, G. and Katostaras, T. (2015). “Prevalence of Secondary Traumatic Stress Among Psychiatric Nurses in Greece”. Archives of Psychiatric Nursing, 29 (5), 333–338. doi: 10.1016/ j.apnu. 2015.06.001
• Koca, F. (2018). Hemşirelerde Merhamet Yorgunluğu ve Etkili Faktörlerin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi, Maltepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yılmaz, G. (2016). Onkoloji Hemşirelerinin Eşduyum Yorgunluğu, İş Doyumu, Tükenmişlik ve Travma Sonrası Gelişim Düzeylerine Psikoeğitimin Etkisi. Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Çolak, Y. (2018). Dans ve Hareket Terapisi Yöntemlerinin Kullanımının, Hemşirelerin Mesleki Tatmin, Tükenmişlik ve Eşduyum Yorgunluğu Düzeylerine Etkisinin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
• Kılıç, S. (2018). Devlet Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Travmatik Stres Belirtileri, Mesleki Tatmin Tükenmişlik ve Eşduyum Yorgunluğunun İncelenmesi. Yüksek lisans tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Nevşehir.
• Alkema, K, Linton, J.M. and Davies, R. (2008). “A Study of the Relationship Between Self-Care, Compassion Satisfaction, Compassion Fatigue, and Burnout Among Hospice Professionals”. Journal of Social Work in end-of-Life & Palliative Care, 4 (2), 101–119. doi: 0.1080/1552425 0802353934
• Denk, T. (2018). Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Mesleki Yaşam Kalitesi Merhamet Memnuniyeti Merhamet Yorgunluğu. Yüksek lisans tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Polat, F. (2016). Merhamet Yorgunluğu Düzeyinin Çalışma Yaşam Kalitesi İle İlişkisi: Sağlık Profesyonelleri Örneği. Yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Harlan, K.B. (2004). Compassion Fatigue And Masters Level Social Workers in Direct Mental Health Service Delivery. Doctoral Dissertation, Capella University, Minneapolis.
• Özan, A. (2019). Yoğun Bakım Hemşirelerinde Merhametin ve Merhamet Yorgunluğunun Belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Kuzulugil, Ş. (2012). “Kamu Hastaneleri Çalışanlarında İş Tatminini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma”. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 41 (1), 129-141.
• Roney, L.N. and Acri, M.C. (2018). “The Cost of Caring: An Exploration of Compassion Fatigue, Compassion Satisfaction, and Job Satisfaction in Pediatric Nurses”. Journal of Pediatric Nursing, 40, 74–80. /doi: 10.1016/j.pedn. 2018.01.016
• Sacco, T.L, Ciurzynski, S.M, Harvey, M.E. ve Ingersoll, G.L. (2015). “Compassion Satisfaction and Compassion Fatigue Among Critical Care Nurses”. Critical Care Nurse, 35 (4), 32-42. doi: 10.4037/ccn2015392
• Kelly, L, Runge, J. and Spencer, C. (2015). “Predictors of Compassion Fatigue and Compassion Satisfaction in Acute Care Nurses”. Journal of Nursing Scholarship, 47 (6), 522-528. doi: 10.1111/jnu.12162
• Kavlu, İ. ve Pınar, R. (2009). “Effects of Job Satisfaction and Burnout on Quality of Life in Nurses Who Work in Emergency Services”. Türkiye Klinikleri, 29 (6), 1543-1545.
• Yerlikaya, Ö. (2015). Çalışma Hayatında Tükenmişlik (Edirne 112 Acil Sağlık Çalışanları Örneği). Yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kuh, M. (2017). Denizli İli Acil Sağlık Hizmetleri Çalışanlarında İş Yükü-Kontrolü, İşe Yabancılaşma ve Tükenmişlik Sendromu Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Uzmanlık tezi, Pamukkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Denizli.
• Potter, P, Deshields, T, Divanbeigi, J, Berger, J, Cipriano, D, Norris, L. and Olsen, S. (2010). “Compassion Fatigue and Burnout”. Clinical Journal of Oncology Nursing, 14 (5), 56–62. doi: 10.1188/10.CJON.E56-E62
• Prewitt, C. (2018). Compassion Fatigue and Trauma Nursing. Master thesis, California State University, Presented to the faculty of the School of Nursing, San Marcos.
• Potter, B. (1995). Preventing Job Burnout Transforming Work Pressures İnto Productivity. California: Thomson Crisp Publications.