Sağlık Yöneticilerinin E-Nabız Uygulamalarının Kullanımına Yönelik Tutumlarının Doğrulayıcı Faktör Analizi İle Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 4, 610 - 620, 29.12.2021

Fuat Yalman

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.848465

Öz

Bu çalışmanın temel amacı; e-nabız uygulamalarının kullanımına yönelik tutumların doğrulayıcı faktör analizi ile belirlenmesidir. Araştırmanın çalışma evrenini Türkiye’de faaliyet gösteren JCI (Joint Commission International) akreditasyon belgeli 48 adet özel hastane oluşturmaktadır. Özel hastanelerin konuyla ilgili orta ve/veya üst kademe yöneticileri ise, araştırma birimini oluşturmuştur. Örneklem grubu ise 1215 katılımcıdan oluşmaktadır. Veriler online (internet üzerinden) anket tekniği ile toplanmıştır. Araştırmada kolayda örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Analiz programları olarak SPSS ve AMOS paket programları kullanılmıştır. Araştırmada açıklayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi teknikleri kullanılarak faktörler belirlenmiştir. Açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ile elde edilen bulgular, modelin geçerliliğinin sağlandığını göstermiştir. Açıklayıcı faktör analizi ile ortaya konulan yapı geçerliliği, doğrulayıcı faktör analizi ile doğrulanmıştır. Güvenilirlik katsayısı Alfa=0,968 olarak bulunmuştur. Bu değer 0,80≤α<1,00 arasında olduğundan, ölçek yüksek derecede güvenilirdir. Bunun yanı sıra yöneticilerin e-nabız uygulamasına yönelik tutumlarının eğitim düzeyi, yaş durumu ve cinsiyetlerine göre anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Dolayısıyla “e-nabız ölçeği” için geçerlilik ve güvenilirlik sağlandığından “e-nabız ölçeği” e-nabız uygulamalarının kullanımına yönelik tutumları ve beklentileri ölçmek için rehber ölçek olarak kullanılabilir. Aynı zamanda e-nabız uygulamasına yönelik olarak, çoğunlukla eğitim düzeyi yüksek, orta yaş gurubunda olan ve kadın yöneticilerin diğerlerine göre daha olumlu tutum içerisinde oldukları sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak bu çalışma, sağlık yöneticilerinin e-nabız konusunda neleri, ne kadar ve ne derece doğru bildiklerinin ve e-nabız uygulamalarını ne sıklıkla kullandıklarının tespit edilmesinde düzenli ve sürdürülebilir e-sağlık hizmetlerinin kullanılmasında ölçülü bir katkı sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

E-nabız Uygulamaları, Sağlık Yöneticileri, Doğrulayıcı Faktör Analizi

Destekleyen Kurum

Destekleyen bir kuruluş yoktur.

Teşekkür

Sayın editör grubuna çok teşekkür ederim.

Determining The Attitude Of Health Managers Towards The Use Of E-Pulse Applications With Confirmatory Factor Analysis

Öz

The main purpose of this study is to determine the attitudes towards the use of e-pulse applications by confirmatory factor analysis. The universe of the research constitutes 48 private hospitals operating in Turkey and having JCI accreditation certificate. The middle and upper level managers of private hospitals are accepted as research units. The sample group consists of 1215 participants. The data were collected by online survey technique. In the study, convenience sampling method was preferred. SPSS and AMOS package programs were used in the analysis of the data. Factors were determined using explanatory factor analysis and confirmatory factor analysis techniques in the study. Findings obtained with explanatory and confirmatory factor analyzes showed that the validity of the model was ensured. The construct validity revealed by the explanatory factor analysis was also confirmed by the confirmatory factor analysis. The reliability coefficient alpha was found as 0.968. Since this value is between 0.80≤α<1.00, the scale is highly reliable. In addition, it was determined that managers' attitudes towards e-pulse application show significant differences according to thehir education level, age and gender. Therefore, since validity and reliability are provided for "e-pulse scale", "e-pulse scale" can be used as a guiding scale to measure attitudes and expectations towards the use of e-pulse applications. At the same time, it was concluded that mostly high education level, middle age group and female managers have more positive attitudes towards e-pulse application than others. As a result, this study makes a measured contribution to the determination of what, how much and to what extent health managers know e-pulse correctly and how often they use e-pulse applications and to use regular and sustainable e-health services.

Anahtar Kelimeler

E-Pulse Applications, Health Managers, Confirmatory Factor Analysis

Kaynakça

• Mukherjee, A. and Mcginnis, J. (2007). “E-Healthcare: An Analysis of Key Themes in Research” International Journal of Pharmaceutical and Healthcare Marketing, 1 (4), 349-363.
• Rohm, B.W.T. and Rohm, C.E.T.Jr. (2002). “A Vision of the E-Healthcare Era”. International Journal of Healthcare Technology and Management, 4 (1-2), 87-92.
• Abolade, T.O. and Durosinmi, A.E. (2018). “The Benefits and Challenges of E-Health Applications in Developing Nations: A Review”. Proceedings of the 14th ISTEAMS International Multidisciplinary Conference, AlHikmah University, Ilorin, Nigeria, 14, 37-44.
• Griskewicz, M. (2002). “HIMSS SIG Develops Proposed e-Health Definition”. HIMSS News, 13 (7), 5.
• Şat, S.Ö., Sözbir, Ş.Y. (2018). “Use of mobile applications and blogs by pregnant women in Turkey and the impact on adaptation to pregnancy”. Midwifery, 62, 273-277.
• Krebs, P. and Duncan, D.T. (2015). “Health app use among US mobile phone owners: a national survey”. JMIR mHealth and uHealth, 3(4), 7.
• TÜİK (2017). Use of Information and Communication Technology (ICT). Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu.
• Genitsaridi, I, Kondylakis, H. and Koumakis, L.M. (2015). “Evaluation of personal health record systems through the lenses of EC research projects”. Computers in Biology and Medicine, 59, 175-185.
• Rowan, M. and Dehlinger, J. (2014). “A Privacy Policy Comparison of Health and Fitness Related Mobile Applications”. Procedia Computer Science, 37, 348-355.
• Catan, G, Espanha, R, Veloso Mendes, R, Toren, O. and Chinitz, D. (2015). “The Impact of eHealth and mHealth on doctor behavior and patient involvement: an Israeli and Portuguese comparative approach,” Stud Health Technol Inform, 210, 813-817.
• Tseng, C.H. and Wei, L.F. (2020). “The efficiency of mobile media richness across different stages of online consumer behavior.” International Journal of Information Management, 50, 353-364.
• Alalwan, A.A. (2020). “Mobile food ordering apps: An empirical study of the factors affecting customer e-satisfaction and continued intention to reuse.” International Journal of Information Management, 50, 28-44.
• SATURK (2018). Türkiye’de Sağlık Hizmetine Kolay Erişim. Ankara: Sağlık Turizmi Daire Başkanlığı.
• T.C. Sağlık Bakanlığı (2018). E-Nabız v.2.0 Kullanım kılavuzu. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı.
• Yeşiltaş, A. (2018). “E-Nabız Uygulamasının Kullanımını Etkileyen Faktörler.” Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 5(4), 290-295.
• Soysal, A. ve Yalçın, T. (2019). “Bazı Demografik Değişkenlere Göre E-Nabız Sisteminin Kullanımı: Öğrenciler Üzerinde Bir Araştırma.” Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 6(3), 180-188.
• Kıraç, R. ve Yılmaz, G. (2019). “Yetişkinlerde E-Nabız Sistemi Farkındalığının Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma.” 3. Uluslararası 13. Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi, 10-13 Ekim 2019, Sakarya.