White Coat and Glasses: Physician Stereotypes in Caricatures

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 4, 1401 - 1410, 22.12.2022

Elif Kaya , Ramazan Rüçhan Kaya

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.947222

Öz

Physicians have always been a respected figure due to the medical power attributed to them throughout the historical process. Recently, medicine has been subject to various criticisms. Both the valid nature of the medical profession and the criticisms directed at this profession appear as the results of various stereotypes. In this study, it is aimed to reveal the physician stereotypes used in the caricatures containing health and physician themes. Within the scope of the study, on the Google search engine; The first 100 cartoons (drawn by Turkish caricaturists) directly related to physicians and health were examined among these cartoons by searching for keywords such as " caricature and health", "caricature and physician", "physicians in caricature ", "doctors in cartoons". The detected cartoons were subjected to content analysis. Within the scope of the research, it was observed that almost all of the physicians reflected in the cartoons were male, were depicted as middle-aged, average / normal weight and bald. In the cartoons, physicians were often portrayed as people who were calm, wearing white gowns and wearing glasses. As part of the findings, the stereotype of the physician is depicted as middle-aged, bald, and in a white coat as an indicator of order and discipline to reflect the difficulties of the profession. The fact that most of the cartoons deal with the problems in physician-patient communication indicates that the most problematic area of the relationship between physicians and patients is communication problems.

Anahtar Kelimeler

Caricature, Physicians, Health, Stereotype, Humor

Beyaz Önlüklü ve Gözlüklü: Karikatürlerde Hekim Stereotipleri

Öz

Hekimler tarihsel süreç içerisinde onlara atfedilmiş olan tıbbi güç sebebiyle saygın birer figür olagelmiştir. Son dönemlerde ise hekimlik çeşitli eleştirilere maruz kalmaktadır. Gerek hekimlik mesleğinin muteber niteliği, gerekse bu mesleğe yöneltilen eleştiriler çeşitli kalıp yargıların sonuçları olarak ortaya çıkmaktadır. Bu araştırmada, sağlık ve hekim teması içeren karikatürlerde yer verilen hekim sterotiplerinin ortaya koyulması amaçlanmaktadır. Çalışma kapsamında, Google arama motoru üzerinde; “karikatürler ve sağlık”, “karikatür ve hekim”, “karikatürlerde hekimler”, “karikatürlerde doktorlar” gibi anahtar kelimeler aranarak bu karikatürler içerisinden, doğrudan hekimler ve sağlık ile ilgili olan (Türk çizerler tarafından çizilmiş) ilk 100 karikatür incelenmiştir. Tespit edilen karikatürler içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma kapsamında karikatürlere yansıyan hekimlerin neredeyse tamamının erkek olduğu, orta yaşlı, ortalama/normal kiloda ve kel olarak tasvir edildikleri görülmüştür. Karikatürlerde hekimlerin genellikle sakin, beyaz önlük giyen ve gözlüklü kişiler olarak yansıtıldığı tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular kapsamında hekim stereotipinin mesleğin zorluklarını yansıtacak şekilde orta yaşlı, kel ve bunun yanı sıra bir düzen ve disiplin göstergesi olarak beyaz önlükle resmedildiği görülmektedir. Karikatürlerin çoğunda hekim-hasta iletişimindeki aksaklıkların konu edinilmesi, hekim ve hastaları arasındaki ilişkinin en problematik alanının iletişim sorunları olduğunu işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Karikatür, Hekimler, Sağlık, Stereotip, Mizah

Kaynakça

• 1. Yakıt, İ. (2010). “Tıp Felsefesi ve Etiği Üzerine”. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
• 2. Nişanyan, S. (2004). “Sözlerin Soyağacı: Çağdaş Türkçe’nin Etimolojik Sözlüğü”. İstanbul: Adam Yayınları.
• 3. Neufeldt, V. and Guralnik, D.B. (1988). “Webster's New World Dictionary of American English”. 3rd College Ed. New York: Webster's New World.
• 4. Bayat, A.H. (2016). “Tıp Tarihi”. Erişim adresi: http://www.zeytinburnu.istanbul/Document/FileManager/tip-tarih-kitabi.pdf (Erişim tarihi: 06.07.2020).
• 5. Turner, B.S. (2011). “Tıbbi Güç ve Toplumsal Bilgi”. Çev. Ü. Tatlıcan. Bursa: Sentez Yayıncılık.
• 6. Akkaş, E. ve Erdem R. (2017). “Hekimlik Meslek Kültürünü Belirleyen Olguların Değerlendirilmesi”. SDÜ Vizyoner Dergisi, 8 (17), 47-57. https://doi.org/0.21076/vizyoner.296310.
• 7. Arda, B. (2003). “İş Ahlakı Açısından Tıp: Nerdeyiz? Nereye Gidiyoruz?”. Üniversite ve Toplum, 3 (1), 4.
• 8. Türk Dil Kurumu. (2020) “Güncel Türkçe Sözlük”. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr (Erişim tarihi: 03.05.2020).
• 9. Taymaz, H. (1977). “Teftişte İşbirliği ve Eleştiri”. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 10 (1), 244-255.
• 10. Lewis, A.J. and Miel, A. (1994). “Supervision for Improved Instruction”. California / Inc. Belmont: Wads Worht Publishing Company.
• 11. Ana Britannica Genel Kültür Ansiklopedisi. (1994). Cilt 18. İstanbul: Ana Yayıncılık.
• 12. Özer, A. (1994). “İletişimin Çizgi Dili, Karikatür”. Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Basımevi.
• 13. Kar, İ. (1999). “Karikatür Sanatı”. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
• 14. Bilgin, N. (2003). “Sosyal Psikoloji Sözlüğü: Kavramlar, Yaklaşımlar”. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• 15. McGarty, C, Yzerbyt, V.Y. and Spears R. (2004). “Social, Cultural and Cognitive Factors in Stereotype Formation. Stereotypes as Explanations: The Formation of Meaningful Beliefs About Social Groups”. Cambridge: Cambridge University Press.
• 16. Lipton, J.P, O'Connor, M, Terry, C. and Bellamy, E. (1991). “Neutral Job Titles and Occupational Stereotypes: When Legal and Psychological Realities Conflict”. J Psychol, 25 (2), 129-151.
• 17. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). “Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri”. 11. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• 18. Wilborn, M.P. and Kee, D.W. (2010). “Henry the Nurse is a Doctor Too: Implicitly Examining Children’s Gender Stereotypes for Male and Female Occupational Roles”. Sex Roles, 62 (9), 670-683.
• 19. Orhan, B. ve Yücel, Ö.R, (2017). “Türkiye’de Sağlık Hizmetleri Sunumuna Cinsiyet Açısından Bakış”. Marmara Üniversitesi Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 53-59.
• 20. Tsugawa, Y, Newhouse, J.P, Zaslavsky, A.M, Blumenthal, D.M. and Jena, A.B. (2017). “Physician Age and Outcomes in Elderly Patients in Hospital in the US: Observational Study”. BMJ, 357.
• 21. Czaja, R, McFall, S.L, Warnecke, R.B, Ford, L. and Kaluzny, A.D. (1994). “Preferences of Community Physicians for Cancer Screening Guidelines”. Ann Intern Med, 120, 602-608.
• 22. Schwartz, J.S, Lewis, C.E, Clancy, C, Kinosian, M.S, Radany, M.H. and Koplan, J.P. (1991). “Internists’ Practices in Health Promotion and Disease Prevention. A Survey”. Ann Intern Med, 114, 46-53. https://doi.org/10.7326/0003-4819-114-1-46.
• 23. Temel, Z.F, Kanat, K, Kaynak Ekici, K.B. ve Canberi, F. (2018). “Hastaneye Yatma Deneyimi Olan ve Olmayan 5-6 Yaş Çocuklarının Doktor, Hemşire ve Hastane Algılarının İncelenmesi”. Turkish Journal of Social Research / Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22 (195), 1-10.
• 24. Sayek, F. (1998). “Sağlıkla İlgili Uluslararası Belgeler, Dünya Tabipler Birliği Avrupa Konseyi Birleşmiş Milletler Unesco Avrupa Tabip Birlikleri Forumu”. Erişim adresi: https://www.ttb.org.tr/kutuphane/uluslararasi_belgeler.pdf, (Erişim tarihi: 15.03.2021).
• 25. Çobanoğlu, N. (2009). “Kuramsal ve Uygulamalı Tıp Etiği”. Ankara: Eflatun Yayınevi.
• 26. Taylor, P.G. (1987). “Does Dress Influence How Parents First Perceive House Staff Confidence?”. American Journal of Diseases of Children, 141, 426-428.
• 27. Rehman, S.U, Nietert, P.J, Cope, D.W. and Kilpatrick, A.O. (2005). “Effect of Doctor’s Attire on the Trust and Confidence of Patients”. The American Journal of Medicine, 118, 1279-1286.
• 28. Lill, M.M. and Wilkinson, T.J. (2005). “Judging A Book by Its Cover: Descriptive Survey of Patients’ Preferences for Doctors’ Appearance and Mmode of Address”. BMJ, 331, 1524-1527.
• 29. Keenum, A.J, Wallace, L.S. and Stevens, A.R. (2003). “Patients’ Attitudes Regarding Physical Characteristics of Family Practice Physicians”. Southern Medical Journal, 96, 1190-1194.
• 30. Berrios‐rivera, J.P, Street Jr, R.L, Garcia Popa‐lisseanu, M.G, Kallen, M.A, Richardson, M.N, Janssen, N.M. and Suarez‐Almazor, M.E. (2006). “Trust in Physicians and Elements of The Medical Interaction in Patients With Rheumatoid Arthritis and Systemic Lupus Erythematosus”. Arthritis Care & Research, 55 (3), 385-393.
• 31. Türk Kardiyoloji Derneği Araştırmaları. (2009). “Hasta, Hasta Yakını ve Hekim İlişkileri”. 37 (3), 3-1.
• 32. Bauer, J, Häfner, S, Kächele, H, Wirsching, M. and Dahlbender, R.W. (2003). “Burn-out und Wiedergewinnung Seelischer Gesundheit am Arbeitsplatz (The Burn-Out Syndrome and Restoring Mental Health at The Working Place)”. Psychotherapie, Psychosomatik, Medizinische Psychologie, 53 (5), 213–222.
• 33. Shanafelt, T.D, Balch, C.M, Bechamps, G.J, Russell, T, Dyrbye, L, Satele, D, Collicott, P, Novotny, P.J, Sloan, J. and Freischlag, J.A. (2009). “Burnout and Career Satisfaction Among American Surgeons”. Annals of Surgery, 250 (3), 463-471.
• 34. Özkula, G. ve Durukan, E. (2017). “Hekimlerde Tükenmişlik Sendromu: Sosyodemografik Özelliklerin Rolü”. Düşünen Adam, 30 (2), 136. https://doi.org/10.5350/dajpn2017300207.
• 35. Burak, M, Değer, M.S. ve Pehlivan, E. (2020). “Doktorlarda Mesleki Tükenmişlik Sendromuna Çalışma Yaşam Kalitesinin Etkisi”. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, 25 (2), 94-101.
• 36. Butler, R, Monsalve, M, Thomas, G.W, Herman, T, Segre, A.M, Polgreen, P.M. and Suneja, M. (2018). “Estimating Time Physicians and Other Health Care Workers Spend With Patients in an Intensive Care Unit Using a Sensor Network”. The American Journal of Medicine, 131 (8), 972.e10-972.e15.
• 37. Atilla, G, Oksay, A. ve Erdem, R. (2012). “Hekim-Hasta İletişimi Üzerine Nitel Bir Ön Çalışma". İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi| Istanbul University Faculty of Communication Journal, 43, 23-37.