Türkiye’de Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyümeye Etkisi: Bir Meta-Sentez Çalışması

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 12, 42 - 51, 14.01.2018

Yücel Uyanık , Abdulkadir Yüksel

Öz

Beşeri
sermaye ekonomik büyümenin ve gelişmişliğin göstergelerinden birisidir. Bir
ülkenin beşeri sermaye stokunun artması o ülkenin gelişmişlik derecesini de
artırmaktadır. Beşeri sermaye unsurlarından olan sağlıklı olma veya toplumun
sağlıklı olması üretim ve ekonomik büyümeye doğrudan ve direkt etkileri
bulunmaktadır. Sağlıklı bireyler veya toplumlar eğitimlerini daha iyi alırlar
ve üretime katıldıkları noktada daha verimli çalışırlar. Bu durum ekonomik
büyümeye olumlu katkılar sağlamaktadır. İktisat yazınında sağlığın ekonomik
büyümeye olan olumlu etkilerini inceleyen birçok akademik çalışma
bulunmaktadır. Bu çalışma Yüksek Öğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi’nde bulunan
sağlık harcamaları ve ekonomik büyümeyi konu alan lisansüstü tezleri inceleyen
bir Meta-Sentez araştırmasıdır. Araştırmada kullanılan lisansüstü tezler
amaçları, kullanılan araştırma yöntemleri, kullandıkları analiz verileri ve
sonuçları bakımından ayrıntılı olarak incelenmiştir. İncelemeler sonucunda
lisansüstü tezleri ekonomik göstergeler olarak GSYİH veya KBGSYİH verileri ile
sağlık göstergeleri olarak ise doğumda yaşam beklentisi, bebek-çocuk ölüm hızı
ve kaba ölüm oranı verilerini kullanarak sağlık harcamalarının ekonomik
büyümeyi olumlu yönde etkilediği sonucuna varmışlardır. Yapılan Meta-Sentez
çalışması alan yazına lisansüstü tezler bakımından tümevarım penceresi
sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Harcamaları, Ekonomik Büyüme, Meta-Sentez, Sosyal Politika

Kaynakça

• Akar, S. (2014). Türkiye’de sağlık harcamaları, sağlık harcamalarının nisbi fiyatı ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yönetim ve Ekonomi, 21(1), 311-322. Aküzüm, C. ve Özmen, F. (2013). Eğitim denetmenlerinin rollerini gerçekleştirme yeterlikleri bir meta-sentez çalışması. Ekev Akademi Dergisi, 17 (56), 97-120. *Akyol Aytürk, K. (2010). Sağlık harcamalarının ekonomik büyüme ve kalkınma üzerine etkisi: Ortadoğu Anadolu Bölge analizi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli. *Alacahan, E. (2015). Sağlık sektörü harcamalarının Türkiye’ nin kalkınmasındaki rolü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir. Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Çalışkan, Ş., Karabacak, M. ve Meçik, O. (2013). Türkiye’de sağlık-ekonomik büyüme ilişkisi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(37). 123-130. Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38. Ersöz, F. (2008). Türkiye ile OECD ülkelerinin sağlık düzeyleri ve sağlık harcamalarının analizi, İstatistikçiler dergisi, 2(1). 95-104. *Filiz, Y. (2010). Ekonomik Büyüme Ve Sağlık Harcamaları İlişkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atılım Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Finfgeld, D. L. (2003). Metasynthesis:the state of the art-so far. Qualıtatıve Health Research, 13 (7), 893-904. DOI: 10.1177/1049732303253462. *Gürbüz, M. M. (2010). Sağlık - büyüme ilişkisi: Türkiye ekonomisi için ekonometrik bir analiz. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli. Kar, M. ve Ağır, H. (2003). Türkiye’de beşeri sermaye ve ekonomik büyüme: nedensellik testi, II. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildiriler Kitabı, 181-190. Kar, M. ve Taban, S. (2003). Kamu harcama çeşitlerinin ekonomik büyüme üzerine etkileri. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 58(3), 145-169. Karagül, M. (2002).Beşeri sermayenin iktisadi gelişmedeki rolü ve Türkiye boyutu, Ankara: Afyon Kocatepe Üniversitesi Yayınları. *Kısa, P. (2012). Sağlık harcamalarının ekonomik büyüme üzerine etkisi nedensellik analizi ”Türkiye örneği”. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak. *Kılıç, B. (2017). Sağlık harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: Türkiye için bir değerlendirme. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. *Özer, B. (2010). Türkiye’de sağlık politikaları göstergeleri ve makro ekonomik büyüklükler ile olan etkileşimi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Celal Bayar Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa. Polat, S. ve Ay, O. (2016). Meta-sentez: kavramsal bir çözümleme. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4(1), 52-64. *Saçu Barlin, F. (2010). Türkiye’de sağlık harcamalarının ekonomik kalkınma üzerine etkileri. . (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir. Selim, S. (2008). Türkiye’de bireysel mutluluk kaynağı olan değerler üzerine bir analiz: multinomial logit model. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 17(3), 345-358. Smith, A. (2006). Ulusların zenginliği I, (Çev.: Metin Saltoğlu), Ankara: Palme Yayıncılık