Öz
The bitter experience of the Greco-Turkish War in 1897 revealed the operational inadequacy of the Ottoman Navy that focused on coastal defence after the Russo-Turkish War of 1877–1878. The Ottoman decision-makers tried to deal with this problem by carrying out a challenging naval program. Apart from the battleships, cruisers, and destroyers to be purchased from abroad, there was also a battleship project, which was to be built in the Imperial Arsenal (Tersâne-i Âmire) with the empire’s means and resources. This naval platform with a weight of 8.100 tons and a length of 103 meters, which would be named Abdulkadir, was a challenging project because it would be the most powerful battleship in the Ottoman navy. As the first battleship to be built in the Imperial Arsenal after a long time, the Abdulkadir could not be completed because of technical and financial inadequacies, as well as administrative problems. It remained on the dry dock for years. After all, the construction program had to be stopped in 1906, and the ship was scrapped in 1909. If the construction of the Abdulkadir could be completed, it would have made a significant contribution to the deterrence of the Ottoman navy. The construction process of Abdulkadir, which resulted in a fiasco, is the embodiment of the military and economic conditions of the mentioned period.
Anahtar Kelimeler
Sultan Abdulaziz Sultan Abdulhamid II Ottoman Navy Battleship Imperial Arsenal
Kaynakça
- DARR, Karl Wilhelm Augustus (1998). “The Ottoman Navy 1900-1918: a study of the material personnel and professional development of the Ottoman Navy from 1900 through the Italian, Balkan, and first World Wars”, Master Thesis, University of Louisville.
- GARDINER, Robert ve GRAY, Randal (1985). Conway's All the World's Fighting Ships:1906-1921, Naval Institute Press, Annapolis.
- GRANT, Jonathan, (2011). “Osmanlı ‘Gerilemesini’ Yeniden Düşünmek: Osmanlı Devleti’nde Askeri Teknolojinin Yayılması (15. Yüzyıldan 18. Yüzyıla Kadar)” (Çev: Salim Aydüz), Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, Sayı: 19-20, 57-79.
- LAMBERT, Andrew (2008). Admirals: The Naval Commanders Who Made Britain Great, Faber and Faber Ltd, London.
- LANGENSIEPEN Bernd ve GÜLERYÜZ Ahmet (1995). The Ottoman Steam Navy 1828-1923, Conway Maritime Press, London.
- MERCAN, Evren (2018). II. Abdülhamid Dönemi Deniz Stratejisi, Dergâh Yayınları, İstanbul.
- PANZAC, Daniel (2018). Osmanlı Donanması (1572-1923), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
- PRESTON, Anthony (1980). Cruisers: An Illustrated History 1880-1980, Arms and Armour Press, London.
- YÜCE, Emin (2010). Abdülhamid Donanması’nda Bir Bahriyeli: Donanma Zâbiti Emin Yüce’nin Hatıraları, Timaş Yayınları, İstanbul.
- ZORLU, Tuncay (2009). “III. Selim Osmanlı Deniz Gücü”, Osmanlı Donanmasının Seyir Defteri, Pera Müzesi Yayınları, İstanbul, 32-44.
Öz
1897 Osmanlı - Yunan Harbi’nin acı deneyimi 93 Harbi sonrası kıyı savunma odaklı Osmanlı Donanması’nın operasyonel yetersizliğini gün yüzüne çıkarmıştı. Bu yetersizliğin karşısında Osmanlı devlet ricali iddialı bir donanma programını hayata geçirerek bununla başa çıkmaya çalıştı. Donanma programının içeriğinde yurtdışından temin edilecek muharebe gemisi, kruvazör ve muhrip dışında devletin kendi imkân ve kaynaklarıyla Tersâne-i Âmire bünyesinde inşa edeceği bir muharebe gemisi projesi de bulunmaktaydı. Daha sonra Abdülkadir ismi verilecek 8,100 tonluk 103 metre boyundaki bu devasa platform, Osmanlı donanma envanterindeki en güçlü harp gemisi olması hasebiyle iddialı bir projeye karşılık gelmekteydi. Uzun bir sürenin ardından tersane bünyesinde inşasına girişilen ilk büyük evsaftaki muharebe gemisi olan Abdülkadir, uzun süren inşa dönemi teknik ve maddi yetersizliklerin yanında, idari karmaşa ve plansızlık yüzünden tamamlanamamış; yıllarca gövde iskeletiyle kızakta atıl kalmıştı. Nihayetinde 1906’da inşası durdurulmak zorunda kalınmış, 1909’da gemi hurdaya ayrılmıştı. İnşası tamamlanabilseydi Osmanlı Donanması’nın caydırıcılığına belirgin katkı sağlayacak olan Abdülkadir’in bir fiyasko ile sonuçlanan inşa süreci dönemin siyasi, askerî ve iktisadî durumunun da tecessümü gibidir.
Anahtar Kelimeler
Sultan Abdülaziz Sultan II. Abdülhamid Osmanlı Donanması Muharebe Gemisi Tersane-i Amire
Kaynakça
- DARR, Karl Wilhelm Augustus (1998). “The Ottoman Navy 1900-1918: a study of the material personnel and professional development of the Ottoman Navy from 1900 through the Italian, Balkan, and first World Wars”, Master Thesis, University of Louisville.
- GARDINER, Robert ve GRAY, Randal (1985). Conway's All the World's Fighting Ships:1906-1921, Naval Institute Press, Annapolis.
- GRANT, Jonathan, (2011). “Osmanlı ‘Gerilemesini’ Yeniden Düşünmek: Osmanlı Devleti’nde Askeri Teknolojinin Yayılması (15. Yüzyıldan 18. Yüzyıla Kadar)” (Çev: Salim Aydüz), Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, Sayı: 19-20, 57-79.
- LAMBERT, Andrew (2008). Admirals: The Naval Commanders Who Made Britain Great, Faber and Faber Ltd, London.
- LANGENSIEPEN Bernd ve GÜLERYÜZ Ahmet (1995). The Ottoman Steam Navy 1828-1923, Conway Maritime Press, London.
- MERCAN, Evren (2018). II. Abdülhamid Dönemi Deniz Stratejisi, Dergâh Yayınları, İstanbul.
- PANZAC, Daniel (2018). Osmanlı Donanması (1572-1923), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
- PRESTON, Anthony (1980). Cruisers: An Illustrated History 1880-1980, Arms and Armour Press, London.
- YÜCE, Emin (2010). Abdülhamid Donanması’nda Bir Bahriyeli: Donanma Zâbiti Emin Yüce’nin Hatıraları, Timaş Yayınları, İstanbul.
- ZORLU, Tuncay (2009). “III. Selim Osmanlı Deniz Gücü”, Osmanlı Donanmasının Seyir Defteri, Pera Müzesi Yayınları, İstanbul, 32-44.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Ağustos 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 31 Mayıs 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 18 Sayı: 42 |
