Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

KATİLLER DEMOKRASİYİ SAVUNURKEN: ANTİK YUNAN’DA TİRAN KATLİ OLGUSUNUN HUKUKİ DAYANAKLARI

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 1, 108 - 149, 15.06.2020
https://doi.org/10.32957/hacettepehdf.704888

Öz

Bu çalışma, antik Yunan’da M.Ö. 5. yüzyılın sonlarından itibaren ortaya çıkan ve tiranlara karşı cinayet işlemeyi suç olmaktan çıkararak katillere karşı yaptırımsızlığı ve hatta ödüllendirmeyi öngören tiran karşıtı hukuki düzenlemeleri detaylı bir şekilde incelemektedir. Tiran katli olarak ifade edilen bu pratik, kısaca devlet gücünü sistematik bir baskı aracı olarak kullanan yöneticilere karşı işlenen siyasi cinayettir. M.Ö. 410 yılından M.Ö. 280 yılına kadarki dönemde, Atina ve diğer bazı şehir devletlerinde yürürlüğe giren beş anti-tiran yasa metni tarihi arka planları ile detaylı bir analize tabi tutulmuş ve direnme hakkı olarak bazı modern anayasalarda da geçen uygulamanın en radikal örneklerinin hukuki dayanakları incelenmiştir.

Kaynakça

  • AESCHINES, Against Ctesiphon, (çev. C. D. Adams), William Heinemann, London, 1919, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0002%3Aspeech%3D3%3Asection%3D86 (erişim tarihi 12.10.2019).
  • AESCHINES, Against Ctesiphon, (çev. C. D. Adams), William Heinemann, London, 1919, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0002%3Aspeech%3D3%3Asection%3D86 (erişim tarihi 12.10.2019).
  • AKKOÇ, Aslıhan “Yunan Demokrasisinin Kavramsal Yönü Ve Toplumsal Arka Planı”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 2014, Cilt: 16, Sayı: 1, (s. 31-42).
  • ANDOCIDES, On the Mysteries, (çev. K. J. Maidment), William Heinemann, London, 1968, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0018%3Aspeech%3D1%3Asection%3D96 (erişim tarihi 01.06.2019).
  • ARISTOTLE, Athenian Constitution, (Çev. H. Rackham). William Heinemann, London, 1952, s. 18.1-19.6 http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0046%3Achapter%3D18 (erişim tarihi 12.10.2019).
  • ARRIAN, The Anabasis of Alexander; or, The history of the wars and conquests of Alexander the Great, (çev. E. J. Chinnock), 1. Basım, Hodder and Stoughton, London, 1884, (https://archive.org/details/cu31924026460752/page/n7) (erişim tarihi 10.10.2019).
  • BARRY, Norman, Modern Siyaset Teorisi, (çev. Mustafa Erdoğan ve Yusuf Şahin), 2. Basım, Liberte Yayınları, Ankara, 2004.
  • BEARZOT, Cinzia “Political Murder in Classical Greece”, Ancient Society, Yıl: 2007, Cilt: 37, (s. 37–61).
  • BUCKLEY, Terry, Aspects of Greek History 750-323BC: A Source-Based Approach, 2. Basım, Routledge, London, 2010.
  • CAWKWELL, George, Philip of Macedon, 1. Basım, London: Faber and Faber, 1978.
  • DEMOSTHENES, Philippic 4, (çev. J. H. Vince), William Heinemann, London, 1930b, s. 10.68, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0070%3Aspeech%3D10%3Asection%3D68 (erişim tarihi 14.09.2019).
  • DEMOSTHENES, On the Accession of Alexander, (çev. C. A. Vince ve J. H. Vince), William Heinemann, London, 1926a, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Dem.+17+25&fromdoc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0072 (erişim tarihi 24.11.2019).
  • DEMOSTHENES, On the Chersonese (çev. J. H. Vince, William Heinemann, London, 1930c, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0070%3Aspeech%3D8 (01.06.2019).
  • DEMOSTHENES, On the Crown, (çev. C. A. Vince ve J. H. Vince), William Heinemann, London, 1926b, s. 18.133, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0072%3Aspeech%3D18%3Asection%3D133 (erişim tarihi 19.09.2019); PLUTARCH, Alexander, (çev. B. Perrin), William Heinemann, London, 1919a, s. 14.4, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0243%3Achapter%3D34%3Asection%3D1 (19.09.2019).
  • DEMOSTHENES, On the Crown, (çev. C. A. Vince ve J. H. Vince), William Heinemann, London, 1926b, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0072%3Aspeech%3D18%3Asection%3D133 (erişim tarihi 19.09.2019).
  • DEMOSTHENES, On the False Embassy, (çev. J. H. Vince). London, William Heinemann, 1930a, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0072%3Aspeech%3D19%3Asection%3D299 (14.09.2019).
  • DEMOSTHENES, On the Halonnesus, (çev. J. H. Vince), William Heinemann, London, 1930d, 7.17, https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:abo:tlg,0014,007:17&lang=original (erişim tarihi 14.09.2019).
  • DEMOSTHENES, Philippic 3, (çev. J. H. Vince), William Heinemann, London, 1930e, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Dem.%209.57&lang=original (erişim tarihi 01.06.2019).
  • DILLINGER, Johannes, “Tyrannicide From Ancient Greece and Rome to the Crisis of the Seventeenth Century”, The Routledge History of Terrorism (der. R. D. Law), 1. Basım, Routledge, New York, 2015, s. 15-27.
  • DIODORUS SICULUS, Library. (çev. C. H. Oldfather), William Heinemann, London, 1989, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0084%3Abook%3D17%3Achapter%3D3%3Asection%3D1 (erişim tarihi 15.10.2019).
  • DOVER, Kenneth James, Greek Homosexuality, 1. Basım, Vintage Book, London.
  • EHRENBERG. Victor, From Solon to Socrates: Greek History and Civilization During the 6th and 5th Centuries BC, 5. Basım, Routledge, New Yok, 2002.
  • ELLIS, John R, Philip II and Macedonian Imperialism, Princeton University Press, Princeton, 1986.
  • FENDOĞLU, H. Tahsin, Devlet, Diploması ve İnsanın Özgürlük Mücadelesi, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1999.
  • FORD, Franklin L., Political Murder: From Tyrannicide to Terrorism, Harvard University Press, Cambridge, 1987.
  • FORNARA, Charles W. “The ‘Tradition’ about the Murder of Hipparchus”, Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, Yıl: 1968, Cilt: 17, Sayı: 4, (s. 400-424).
  • GAGARIN, Michael, Antiphon the Athenian: Oratory, Law, and Justice in the Age of the Sophists, University of Texas Press, Austin, 2002.
  • GARLAND, Lynda / DILLON, Matthew, Ancient Greece: Social and Historical Documents from Archaic Times to the Death of Alexander, 3. Basım, Routledge, London, 2010.
  • GEORGE, David “Distinguishing Classical Tyrannicide from Modern Terrorism”, The Review of Politics, Yıl: 1988, Cilt: 50, Sayı: 3, (s. 390-418).
  • GINSBURG, Tom / LANSBERG-RODRIGUEZ, Daniel / VERSTEEG, Mila “When to Overthrow your Government: The Right to Resist in the World's Constitutions”. UCLA Law Review, Yıl: 2013, Cilt: 60, (s. 1184-1260).
  • GÖZE, Ayferi “Baskıya Karşı Direnme Hakkının Kabul Edildiği Pozitif Hukuk Metinleri ve Anayasalar”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Yıl: 1970, Cilt: 36, Sayı: 1-4, (s. 28-43).
  • GÜRİZ, Adnan, Hukuk Felsefesi, 6. Basım, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2003.
  • HALL, Lindsay G. H. “Ephialtes, the Areopagus and the Thirty”, The Classical Quarterly, Yıl: 1990, Cilt: 40, Sayı: 2, (s. 319-328).
  • HARRIS, Edward M., The Rule of Law in Action in Democratic Athens, 1. Basım, Oxford University Press, Oxford, 2013.
  • HERODOTUS, The Histories, (çev. A. D. Godley), 1. Basım, Harvard University Press, Cambridge, 1920, s. 5.55-62 http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Hdt.+5.55&fromdoc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126 (erişim tarihi 09.10.2019).
  • HORNBLOWER, Simon / SPAWFORTH, Antony / EIDINOW, Esther, The Oxford Companion to Classical Civilization, 2. Basım, Oxford University Press, Oxfor, 2014.
  • HYPERIDES, Against Athenogenes, (çev. J. O. Burtt), William Heinemann, London, 1962a, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0140%3Aspeech%3D3%3Asection%3D29 (erişim tarihi 15.10.2019).
  • HYPERIDES, Against Philippides, (çev. J. O. Burtt), William Heinemann, London, 1962b, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0140%3Aspeech%3D2%3Asection%3D10 (erişim tarihi 24.11.2019).
  • KAPANİ, Münci, Kamu Hürriyetleri, 7. Basım, Yetkin Yayın, Ankara, 1993.
  • LANG, Mabel “The Murder of Hipparchus”, Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, Yıl: 1955, Cilt: 3, Sayı: 4, (s. 395-407).
  • Livius, 2018, https://www.livius.org/pictures/greece/athens/athens-agora/athens-agora-museum-pieces/athens-agora-the-demos-crowned-by-democracy/ (erişim tarihi 28.09.2019).
  • LOMBARDINI, John “Responding to Emergency in Democratic Athens The Case of Anti-Tyranny Legislation”, Polity, Yıl: 2015, Cilt: 47, Sayı: 4, (s. 461–483).
  • LOTT, J. Bert “Philip II, Alexander, and the Two Tyrannies at Eresos of ‘IG’ XII.2.526.”, Phoenix, Yıl: 1996, Cilt:50, Sayı: 1, (s. 26-40).
  • LUCIAN, Demosthenes An Encomium, (çev. H. W. Fowler ve F. G. Fowler), 1905, s. 31, https://www.sacred-texts.com/cla/luc/wl4/wl429.htm (erişim tarihi 21.09.2019).
  • LYCURGUS, Against Leocrates, (çev. J. O. Burtt), William Heinemann, London, 1962, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0152%3Aspeech%3D1%3Asection%3D62 (erişim tarihi 10.10.2019).
  • NİŞANCI, Şükrü, Sivil İtaatsizlik, 1. Basım, Etkileşim,İstanbul, 2013.
  • OSTWALD, Martin “The Athenian Legislation against Tyranny and Subversion”, Transactions and Proceedings of the American Philological Association, Yıl: 1955, Cilt: 86, (s. 103-128).
  • PAUSANIAS, Description of Greece, (çev. W.H.S. Jones, Litt. D., and H.A. Ormerod), William Heinemann, London, 1918, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Paus.+1.9.4&fromdoc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0160 (erişim tarihi 25.10.2019).
  • PLUTARCH, Alexander, (çev. B. Perrin), William Heinemann, London, 1919a, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0243%3Achapter%3D34%3Asection%3D1 (19.09.2019).
  • PLUTARCH, Demosthenes, (çev. B. Perrin), William Heinemann, London, 1919b, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2008.01.0039%3Achapter%3D14%3Asection%3D4 (erişim tarihi 19.09.2019).
  • PODLECKI, Anthony J. “The Political Significance of the Athenian ‘Tyrannicide’-Cult”. Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, Yıl: 1966, Cilt: 15, Sayı: 2, (s. 129-141).
  • RAAFLAUB, Kurt A, “Stick and Glue: The Function of Tyranny in Fifth-Century Athenian Democracy”, Popular Tyranny: Sovereignty and Its Discontents in Ancient Greece, (der. K. Morgan), 1. Basım, University of Texas Press, Austin, 2003, s. 59-84.
  • RAUH, Nicholas K. / KRAUS, Heidi E., A Short History of the Ancient World, 1. Basım, University of Toronto Press, Toronto, 2017.
  • RHODES, P. J. / OSBORNE, Robin, Greek Historical Inscriptions, 404-323 BC, Oxford University Press, Oxford, 2003.
  • JONES, Roccos Linda, “The Kanephoros and Her Festival Mantle in Greek Art”, American Journal of Archaeology, Yıl: 1995, Cilt: 99, Sayı: 4, (s. 641-666).
  • SARTORI, Giovanni, Demokrasi Teorisine Geri Dönüş, (çev. T. Karamustafaoğlu ve M. Turhan), Yetkin Yayınları, Ankara, 1996.
  • SHAKESPEARE, William, Kısasa Kısas, (çev. Özdemir Nutku), 1. Basım, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2011.
  • STRABO, Geography, (çev. H. L. Jones), William Heinemann, London, 1924, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0198%3Abook%3D13%3Achapter%3D1%3Asection%3D26 (erişim tarihi 10.10.2019).
  • ŞAHİN, Işık “Demos Kültü ve Personifikasyonu”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 2012, Cilt: 14, Sayı: 2, (s. 289-300).
  • TAŞKIN, Ahmet “Baskıya Karşı Direnme Hakkı”, TBB Dergisi, Yıl: 2004, Cilt: 52, (s. 37-65).
  • TEEGARDEN, David, Death to Tyrants!: Ancient Greek Democracy and the Struggle against Tyranny, Princeton University Press, Princeton, 2013.
  • THUCYDIDES, History of the Peloponnesian War Books V and VI (Çev. C. F. Smith), 4. Basım, William Heinemann, London, 1959.
  • THUCYDIDES, History of the Peloponnesian War Books VII and VIII, (çev. C. F. Smith), William Heinemann, London, 1958.
  • Treaty with Eretria, https://www.atticinscriptions.com/inscription/IGII2/230 (erişim tarihi 02.06.2019).
  • TUCKER, Spencer, Battles that Changed History: An Encyclopedia of World Conflict, 1. Basım, ABC-CLIO, California, 2010.
  • WALLACE, Robert, The Areopagos Council, to 307 B.C., Johns Hopkins University Press, Baltimore, 1989.
  • WALZER, Michael, Just and Unjust Wars: A Moral Argument with Historical Illustrations, 1. Basım, Penguin, Harmondsworth, 1977.
  • WALZER, Michael, Just and Unjust Wars: A Moral Argument with Historical Illustrations, 1. Basım, Penguin, Harmondsworth, 1977.
  • WEINGAST, Barry, “The Political Foundations of Democracy and the Rule of Law”, American Political Science Review, Yıl: 1997, Cilt: 91, (s. 245–263).
  • WOLPERT, Andrew, Remembering Defeat: Civil War and Civic Memory in Ancient Athens, The John Hopkins University Press, Baltimore, 2002.
  • XENOPHON, Hellenica, (Çev. C. L. Brownson), William Heinemann, London, 1921, http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Xen.%20Hell.%202.3.2&lang=original (erişim tarihi 01.06.2019).
Toplam 71 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Hukuk
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Şahin Eray Kırdım

Yayımlanma Tarihi 15 Haziran 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 10 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Kırdım, Ş. E. (2020). KATİLLER DEMOKRASİYİ SAVUNURKEN: ANTİK YUNAN’DA TİRAN KATLİ OLGUSUNUN HUKUKİ DAYANAKLARI. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 10(1), 108-149. https://doi.org/10.32957/hacettepehdf.704888
AMA Kırdım ŞE. KATİLLER DEMOKRASİYİ SAVUNURKEN: ANTİK YUNAN’DA TİRAN KATLİ OLGUSUNUN HUKUKİ DAYANAKLARI. Hacettepe HFD. Haziran 2020;10(1):108-149. doi:10.32957/hacettepehdf.704888
Chicago Kırdım, Şahin Eray. “KATİLLER DEMOKRASİYİ SAVUNURKEN: ANTİK YUNAN’DA TİRAN KATLİ OLGUSUNUN HUKUKİ DAYANAKLARI”. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi 10, sy. 1 (Haziran 2020): 108-49. https://doi.org/10.32957/hacettepehdf.704888.
EndNote Kırdım ŞE (01 Haziran 2020) KATİLLER DEMOKRASİYİ SAVUNURKEN: ANTİK YUNAN’DA TİRAN KATLİ OLGUSUNUN HUKUKİ DAYANAKLARI. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi 10 1 108–149.
IEEE Ş. E. Kırdım, “KATİLLER DEMOKRASİYİ SAVUNURKEN: ANTİK YUNAN’DA TİRAN KATLİ OLGUSUNUN HUKUKİ DAYANAKLARI”, Hacettepe HFD, c. 10, sy. 1, ss. 108–149, 2020, doi: 10.32957/hacettepehdf.704888.
ISNAD Kırdım, Şahin Eray. “KATİLLER DEMOKRASİYİ SAVUNURKEN: ANTİK YUNAN’DA TİRAN KATLİ OLGUSUNUN HUKUKİ DAYANAKLARI”. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi 10/1 (Haziran 2020), 108-149. https://doi.org/10.32957/hacettepehdf.704888.
JAMA Kırdım ŞE. KATİLLER DEMOKRASİYİ SAVUNURKEN: ANTİK YUNAN’DA TİRAN KATLİ OLGUSUNUN HUKUKİ DAYANAKLARI. Hacettepe HFD. 2020;10:108–149.
MLA Kırdım, Şahin Eray. “KATİLLER DEMOKRASİYİ SAVUNURKEN: ANTİK YUNAN’DA TİRAN KATLİ OLGUSUNUN HUKUKİ DAYANAKLARI”. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, c. 10, sy. 1, 2020, ss. 108-49, doi:10.32957/hacettepehdf.704888.
Vancouver Kırdım ŞE. KATİLLER DEMOKRASİYİ SAVUNURKEN: ANTİK YUNAN’DA TİRAN KATLİ OLGUSUNUN HUKUKİ DAYANAKLARI. Hacettepe HFD. 2020;10(1):108-49.