Öz
Vergi, kamu hizmetlerinin yürütülmesi için Devletin ihtiyaç duyduğu en temel gelir kaynağıdır. Verginin Anayasa ile belirlenen temel ilkeler doğrultusunda adaletli ve dengeli dağıtılması, vergi sisteminin en önemli amacıdır. Vergi gelirlerinin önemli bir bölümünü gelir üzerinden alınan vergiler oluşturmaktadır. Ücret gelirleri, Gelir Vergisi Kanunu kapsamında vergilendirilmekte ve sporun desteklenmesi amacıyla, sporcu ücretlerinin vergilendirilmesi konusunda istisnai düzenlemeler yer almaktadır. Türk vergi sistemine bakıldığında, sporcu ücretlerinin vergilendirilmesine ilişkin olarak farklı dönemlerde farklı vergilendirme usullerinin uygulandığı görülmektedir. Bununla birlikte diğer ülkelerin vergi uygulamalarıyla karşılaştırıldığında, Türkiye’de sporcu ücretlerine uygulanan gelir vergisi oranlarının oldukça düşük olduğu ve bu konudaki istisnai düzenlemelerin vergi adaletinin sağlanmasında sorunlara yol açtığı tespit edilmiştir. Bu amaçla çalışmada sporcu ücretlerinin vergilendirilmesine ilişkin mevzuat değişiklikleri uygulama dönemleri itibarıyla incelenmiş ve temel vergilendirme ilkeleri ışığında, vergi adaletini zedeleyen uygulamaların giderilmesine yönelik olarak önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Gelir Vergisi, Vergi Adaleti, Ücret Gelirleri, Sporcu Ücretleri, Sporcu Ücretlerinin Vergilendirilmesi.
Kaynakça
- AKERS, Matthew, “A Race to the Bottom? International Income Tax Regimes' Impact on the Movement of Athletic Talent”, University of Denver Sports and Entertainment Law Journal, Yıl: 2015, Cilt: 17, (s. 11-62).
- ARIKAN, Zeynep, “Taxation of Athletes in Turkey”, Recent Researches on Social Sciences, (Ed: R. Dorczak, H. Arslan ve R. Musialik), Monographs and Studies of the Jagiellonian University Institute of Public Affairs, Yıl: 2018, (s. 505-510).
- ARMAĞAN, Ramazan, “Türkiye’de Gelir ve Kurumlar Vergisi Oranlarında İndirimin Vergi Gelirleri Üzerine Etkileri”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Yıl: 2007, Cilt: 12, Sayı: 3, (s. 227-252).
- ARSLAN, Kahan Onur, “Vergilendirme Yetkisinin Meşruluk Kaynakları: Optimal Vergilendirme İlkeleri ve Kamu Yararı”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Yıl: 2016, Sayı: 127, (s. 223-244).
- BAY, Hakan/ İNNECİ, Ahmet, “Vergi Adaleti Açısından Türkiye’de Ücret Gelirlerinin Vergilendirilmesi”, International Journal of Public Finance,Yıl: 2017, Cilt: 2, Sayı: 2, (s. 196-219).
- BERKAY, Ferhan/ ARMAĞAN, Ramazan, “Vergilemenin Uluslararası Boyutlarından Çifte Vergilendirme Sorunsalının Türk Vergi Sistemine Etkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, Yıl: 2011, Cilt: 3, Sayı:5, (s. 88-106).
- BİRİNCİ, Nagihan/ AKYAZI, Haydar, “Düz ve Artan Oranlı Kişisel Gelir Vergisi Tarifelerinin Ekonomik Etkileri”, International Journal of Economic and Social Research, Yıl: 2017, Cilt: 13, Sayı: 1, (s. 45-60).
- ÇERİBAŞ, Dinçer, Spor Hukuku Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü, 2020.
- DEMİR, İhsan Cemil, Vergi Ahlâkı ve Belirleyenleri Ege Bölgesi, Doktora Tezi, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
- DEMİR, İhsan Cemil/ GÜLTEN, Yıldıray, “Maliye Politikasının Sosyal Amacı: Vergi Yükünün Adaletli ve Dengeli Dağılımı Üzerine Türkiye Geneli Anket Çalışması”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 2013, Cilt: 11, Sayı: 1, (s. 269-286).
- DIETL, Helmut/ LANG, Markus/ NESSELER, Cornel, “The Impact of Government Subsidies in Professional Team Sports Leagues”, International Journal of Sports Finance, Yıl: 2017, Cilt: 23, Sayı: 1, (s. 49-64).
- ERKİN, Gözde, “Vergilendirme Yetkisinin Tabi Olduğu Anayasal İlkeler”, Ankara Barosu Dergisi, Yıl: 2012, Sayı:3, (s. 237-249).
- ERKİN, Gözde, “Türk Hukuku’nda Vergilendirme Yetkisi”, Yaşar Üniversitesi Dergisi, Yıl: 2015, Cilt: 11, Sayı: 44, (s. 1111-1153).
- EROĞLU, Onur, “Vergi Ceza Hukuku Açısından Kanunîlik İlkesi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Yıl: 2013, Cilt: 8, Sayı: 3, (s. 157-179).
- FRATTO, Kara, “The Taxation of Professional U.S. Athletes in Both the United States and Canada”, Sports Lawyers Journal, Yıl: 2007, Cilt: 14, (s. 29-48).
- GEDİZ ORAL, Burcu, “Mali Yolsuzlukla Mücadele Stratejileri: Türk Vergi Sistemi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Yıl:2011, Cilt: 16, Sayı: 3, (s. 403-431).
- GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI, Tablo 47: 2019 Yılı Merkezi Yönetim Gelirleri, https://www.gib.gov.tr/sites/default/files/fileadmin/user_upload/VI/GBG/Tablo_47.xls.htm, (erişim tarihi: 25.05.2020)
- GERÇEK, Adnan/ BAKAR, Feride, “Vergilemede Kanunilik İlkesi Açısından Anayasa’nın 73/4. Maddesi ile Bakanlar Kuruluna Yetki Verilmesinin Değerlendirilmesi”, International Journal of Public Finance, Yıl: 2017, Cilt: 2, Sayı: 1, (S. 7-26).
- GÜLER, Hünkar, “Türkiye'de Gelir Vergisinin Ücretliler Üzerinde Oluşturduğu Etkinlik Kaybının Ölçülmesi”, Maliye Araştırmaları Dergisi, Yıl: 2016, Cilt: 2, Sayı: 3, (s. 29-59).
- İRTEŞ GÜLŞEN, Meltem, “Privileged Taxation of Football Players”, Journal of Strategic Research in Social Science, Yıl: 2019, Cilt: 5, Sayı: 1, (s. 171-186).
- KARGI, Veli/ YÜKSEL, Cihan, “Türkiye’de Vergi Aflarının Vergi Adaleti ve Mükellefler Üzerine Etkileri”, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:2011, Cilt: 7, Sayı: 13, (s. 101-115).
- KIZILGÜL, Uğur/ BEŞEL, Furkan, “Uluslararası Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşma Modelleri ve Türkiye’nin Model Yaklaşımı”, Maliye Araştırmaları Dergisi, Yıl: 2019, Cilt: 5, Sayı: 3, (s. 301-321).
- KÖPRÜ, Fatih, Futbolcu Ücretleri İçin Vergi Oranları, https://www.ekonomist.com.tr/m-fatih-kopru/futbolda-vergi-yuzde-15-mi-yuzde-35-mi-olmali.html (erişim tarihi: 04.05.2020)
- MOLENAAR, Dick, “International Artistes and Sportsmen Article 17 OECD Model Problem of Double Taxation”, All Arts Tax Advisers, Yıl: 2010, (s. 1-4).
- ÖNCEL, Mualla/ ÇAĞAN, Nami/ KUMRULU, Ahmet/ vd., Vergi Hukuku, 28. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2019.
- ÖZ, Ersan/ AKÇAY, Fatih, “Futbolcular Özelinde Sporcuların Vergilendirilmesi”, Vergi Sorunları Dergisi, Yıl: 2013, Sayı: 300, (s. 1-26).
- ÖZTÜRK, İlhami/ OZANSOY, Ahmet, “Ücret Gelirleri Üzerindeki Vergi Yükünün Analizi”, Maliye Dergisi, Yıl: 2011, Sayı: 161, (s. 197-214).
- SUGÖZÜ, İbrahim Halil/ YILDIRIM, Hüseyin/ AYDIN, Halil İbrahim, “Vergi Adaleti Açısından Motorlu Taşıtlar Vergisinin Analizi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 2014, Sayı: 32, (s. 115-128).
- ŞEN, Özden/ DEMİRLİ, Yunus, “Ücretlerin Kaynakta Vergilendirilmesi: Farklı Vergi Sistemi Uygulayan OECD Ülkelerine İlişkin Bir İnceleme”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, Yıl: 2018, Cilt: 9, Sayı: 22, (s. 138-160).
- ŞENYÜZ, Doğan, “Hukuk Devleti Perspektifinden Adil Vergileme ve Vergi Afları”, Tesam Akademisi Dergisi, Yıl: 2014, Cilt: 1, Sayı: 2, (s. 81-96).
- TUTKA, P. Michael/ WILLIAMS, Dylan, “The Expensive Truth: The Possible Tax Implications Related to Scholarship and Cost of Attendance Payments for Athletes”, Journal of Legal Aspects of Sport, Yıl: 2017, Cilt: 27, Sayı: 2, (s. 145-161).
- YAVUZ, Hakan, “Türkiye ile Türki Cumhuriyetler Arasındaki Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarının Muhtemel Katkıları”, Maliye Araştırmaları Dergisi, Yıl: 2015, Cilt: 1, Sayı: 3, (s. 47-66).
- YENİÇERİ, Harun, “Ücret Gelirlerinin Vergilendirme Usulleri ve Vergi Adaleti”, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Yıl: 2014, Cilt: 6, Sayı: 2, (s. 77-85).
- YERELİ, A. Burçin/ ATA, A. Yılmaz, “Vergi Adaletine Ulaşma Yöntemleri Çerçevesinde Fayda İlkesinin Teorik Açıdan Değerlendirilmesi”, Maliye Dergisi, Yıl: 2011, Sayı: 161, (s. 21-32).
- YILMAZ, Altan, “Türk Vergi Sisteminde Ücret Gelirlerinin Vergilendirme Usullerinin Ücretliler Açısından Sonuçları”, Maliye Uzmanları Derneği Uzman Bakış Dergisi, Yıl: 2013, Sayı: 1, (s. 128-135).
- YILMAZ, Gülay Akgül, “Türkiye’de Gelir Vergisi Tarifesinde Meydana Gelen Değişikliklerin Vergilendirmede Adalet İlkesi Bakımından Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Yıl: 2006, Cilt: 21, Sayı: 1, (s. 239-268).
- WILLIAMSON, Cyristal, “Taxation of Income on Professional Team Athletes”, A Senior Thesis, Liberty University, 2017.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hukuk |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Aralık 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 10 Sayı: 2 |