Öz
Sosyal ağlar, markaların değerini ve bilinirliğini etkileyen önemli iletişim araçlarındandır. Bu nedenle birçok marka, sosyal ağlarda hesap açmakta ve ürünlerinin tanıtımını yapmaktadır. Ancak bazen marka hakkı sahibi dışındaki kişiler, markayı sosyal ağ kullanıcı adı olarak kullanmakta ve markanın itibarından haksız bir şekilde yararlanmaktadır. Bir kimsenin, başkasının markasını, kullanıcı adı olarak kayıtlayıp kullanımı marka hakkının ihlali teşkil etmektedir. Sosyal ağ platformları, başkasına ait markaların haksız bir şekilde kullanıcı adı olarak kullanılmaması amacıyla çeşitli tedbirler almıştır. Örneğin bir kullanıcı adına başvuru halinde, başvuranın ilgili markayı kullanma hakkı olduğu yönünde belge sunması talep edilmektedir. Ayrıca uyar/kaldır sistemiyle marka sahibi, ilgili platforma başvurursa, platform kullanıcı adını askıya almaktadır. Fakat bu tedbirlerin uygulamada yetersiz kaldığı görülmektedir. Markaların haksız kullanıcı adı olarak kullanılmasındaki bir diğer sorunsa mülkilik ilkesidir. Mülkilik ilkesi gereği marka, ancak tescilli olduğu ülkelerde korunabilmektedir. Bu nedenle marka sahibinin ya ilgili ülkede tescil başvurusunda bulunması gerekir ya da uluslararası anlaşmalar bağlamında tescil başvurusunda bulunması gerekir. Dolayısıyla tüm Dünya’da markayı yeknesak bir şekilde koruyan bir tescil sistemi bulunmamaktadır. Oysa alan adlarında böyle bir sistem vardır. Bu durumda bir ülkede tescilli olan marka, tescilsiz olduğu bir ülkede kullanıcı adı olarak yetkisiz bir kişi tarafından kullanılabilir. Ülkemizdeyse tescilsiz markalar, haksız rekabet bağlamında korunmaktadır. Bu durumda marka, sahibi tescilli marka korumasından yararlanamasa bile haksız rekabet hükümleri gereği koruma talep edebilir.
Anahtar Kelimeler
Sosyal Ağ Marka Hakkına Tecavüz Tescilsiz Marka Tescilli Marka Fikri Mülkiyet Hukuku Ticaret Hukuku Medeni Hukuk Bilişim Hukuku
Kaynakça
- ADAWI Nabil A., “Social Networking and “Brand-Jacking”–Is It Infringement?”, Law School Student Scholarship, 2010
- ARKAN Sabih, Marka Hukuku, Cilt 2, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara, 1997
- ARKAN Sabih, Ticari İşletme Hukuku, 25.Baskı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırmaları Enstitüsü, Ankara, 2019
- AYHAN Rıza, ÇAĞLAR Hayrettin, YILDIZ Burçak ve İMİRLİOĞLU Dilek, Sınai Mülkiyet Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021
- AYHAN Rıza & ÇAĞLAR Hayrettin, Ticari İşletme Hukuku, 11.Baskı, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2018,
- AYTEKİN Uğur, GÜLDENİZ DOĞAN Alkan, SAYAR Barış İbrahim, “Türk Hukuku Uygulamasında Tanınmış Marka Kavramı ve Koruma Kapsamı”, Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, S.2/2, Y.2016, ss.1-25
- BAĞRIAÇIK SİMİL Safiye Nur, ‘’Sınai Mülkiyet Kanunu’na Göre Tasarımların Hükümsüzlüğü’’, Legal Hukuk Dergisi, S.19/227, Y.2021, ss.4795 – 4856
- BAHTİYAR Mehmet, Ticari İşletme Hukuku, 19.Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul, 2018
- BALKAR Süheyla, Uluslararası Ticari Tahkim ve Geçici Hukuki Koruma Tedbirleri, Galatasaray Üniversitesi Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2010
- BELL A David, “Social Media Accounts and Ownership Rights”, Corp. Couns. Rev., S.33 Y.2014, ss.1-25
- BİLGE Mehmet, "Marka ve Ticaret Unvanı Arasında İltibas", Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, S.1/2, Y.2015,
- BİLGİLİ Fatih & DEMİRKAPI Ertan, Ticari İşletme Hukuku, Dora Yayınevi, Bursa, 2016
- BOYLE James, & JENKINS Jennifer, Intellectual Property: Law & The Information Society Center for the Study of the Public Domain, Duke University Press, South Carolina, 2016,
- BOZGEYİK Hayri, Marka Hakkının Korunması, 2. Bası, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2019
- CAMCI Ömer, Marka Hukuku, Ufuk Reklamcılık ve Matbaacılık, İstanbul, 1999
- CENGİZ Dilek, Türk Hukuku’nda İktibas veya İltibas Suretiyle Marka Hakkına Tecavüz, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, 1995, COLLINS L. Meghan, “Still standing, new branding: Corporate crossroads of shaping a modern brand while protecting intellectual property”, Duq. Bus. LJ, S.17, Y. 2015, ss.197-234
- ÇAKIR Aytuğ Ceyhun, ÖZBOYACI Alper , DEMİRKAPI Ertan, “Marka, Ticaret Unvanı ve İşletme Adının Birbirleriyle Karıştırılma Tehlikesine Karşı Korunması”, Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, S:7/1, Y.2021, ss.37-67.
- ÇAĞLAR Hayrettin, Marka Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2015
- ÇOLAK Uğur, Türk Marka Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2012,
- ERDİL Engin, Fikri Mülkiyet Hukuku, Vedat Kitapçılık, 1.Baskı, İstanbul, 2016
- GÜNEŞ İlhami, Haksız Rekabet, 7.Bası, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2021
- GÜNEŞ İlhami, Marka Hukuku, 2.Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2020
- GÜRZUMAR Osman Berat, Franchise Sözleşmeleri, Beta Yayınevi, İstanbul, 1995.
- KARAAHMET Erdoğan & YALÇINER G. Uğur, Marka Tescilinin Temel İlkeleri ve Uygulamaları, Türk Patent Enstitüsü Yayınları, Ankara, 1999,
- KARAN Hakan & KILIÇ Mehmet, Markaların Korunması 556 Sayılı KHK Şerhi ve İlgili Mevzuat, Turhan Kitabevi, Ankara, 2004
- KÜÇÜKALİ Canan, Marka Hukukunda Karıştırma Tehlikesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 1999,
- MALACHOWSKI Dan, "Username Jacking" in Social Media: Should Celebrities and Brand Owners Recover from Social Networking Sites When Their Social Media Usernames are Stolen?”, DePaul L. Rev. S.60, Y.2010, ss.223-270
- MCHALE Robert & GARULAYS Eric, Navigating Social Media Legal Risks: Safeguarding Your Business, Pearson, New Jersey, 2012
- McNEALY Jasmine, “Account Ownership and Control”, Social Media and The Law, ed Daxton R. Stewart, Routledge, New York, 2.edition, 2017, ss.131 - 145
- ÖZSUNAY Ergun, “Kurumsal Tahkim Sistemlerinde ve Bazı Uluslararası Tahkimle İlgili Düzenlemelerde Geçici ve Koruyucu Önlemler”, Uluslararası Ticari Uyuşmazlıklarda Kurumsal Tahkimin Güncel Sorunları, İstanbul, 2004
- ÖZTÜRK AKKARTAL Hanife & TAŞ KORKMAZ Hülya, “Sınaî Mülkiyet Hakkının Hükümsüzlüğüne veya İptaline Karar Verilmesi Sebebiyle Haksız İhtiyatî Tedbirden Dolayı Tazminat Davası ve Kusur Sorunu”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S.16/2, Y.2017, ss.373-406
- PEKCANITEZ Hakan, ATALAY Oğuz, ÖZEKES Muhammet, Medeni Usul Hukuku, Yetkin Hukuk Yayınları, Ankara, 2013,
- POROY Reha & YASAMAN Hamdi, Ticari İşletme Hukuku, Vedat Kitapçılık, 18.Baskı, İstanbul, 2019
- SAVAŞ Taner & SAYGIN Murat, Marka Tescil Süreci, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2020,
- STIM Richard, Patent, Copyright & Trademark, Nolo Publishing, California, 2007
- SULUK Cahit, KARASU Rauf, NAL Temel, Fikri Mülkiyet Hukuku, 5.Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2021
- THOTA Sweta Chaturvedi, “What is brandjacking? Origin, conceptualization and effects of perceived dimensions of truth, mockery and offensiveness”, International Journal of Advertising, S.40.2, Y. 2021, ss.292-310
- UZUNALLI Sevilay, Marka Hukuku, 1.Bası, Adalet Yayınevi, Ankara, 2019
- ÜLGEN DÜZGÜN Aslan, İltibas Suretiyle Markaya Tecavüz, TAAD, S.36, Y.2018, ss.143 – 170
- ÜLGEN Hüseyin, HELVACI Mehmet, KAYA Arslan, NOMER ERTAN N. Füsun, Ticari İşletme Hukuku, Vedat Kitapçılık, 6. Bası, İstanbul, 2019
- WILSON Lee, The Trademark Guide, Allworth Press, Newyork, 2004
- YASAMAN Hamdi, Haksız Rekabet ve Rekabet Yasağı, 2.Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021
- YASAMAN Hamdi, AYOĞLU Tolga, BİLGİN YUSUFOĞLU Fülürya, KARTAL MEMİŞ Pınar, YÜKSEL H. Sinan, YASAMAN Zeynep, Sınai Mülkiyet Kanunu Şerhi, Cilt 2, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021,
- YASAMAN Hamdi, AYOĞLU Tolga, BİLGİN YUSUFOĞLU Fülürya, KARTAL MEMİŞ Pınar, YÜKSEL H. Sinan, YASAMAN Zeynep, Sınai Mülkiyet Kanunu Şerhi, Cilt 3, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2021,
- YOUNES, Anan Shawqi, ALSHARQAWI, Ahmad, “The Legal Implication Of Brandjacking And Impersonation Of Trademark Holderson Social Media Networks,” Multicultural Education, S.6.4, Y.2020, ss.148 – 154
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hukuk |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 12 Sayı: 1 |
