DISTANCE HEALTHCARE SERVICE CONTRACT

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 2, 1162 - 1199, 31.12.2022

Emel Badur

https://doi.org/10.32957/hacettepehdf.1173471

Cited By: 1

Öz

Telemedicine can be basically defined as the provision of healthcare services by providing communication between the patient and the physician without the need for them to be in the same environment, by using technological tools. This method provides significant benefits in terms of time and cost savings in the patient’s access to health care. Telemedicine, under the name of distance health service has been the subject of legal regulation for the first time in Turkish Law, with the Regulation on the Delivery of Distance Health Services published in the Official Gazette on 10.02.2022. In accordance with the aforementioned Regulation, the distance health service contract is between the health facility authorized to provide remote health services and the patient (or the patient’s authorized representative), the physician undertakes the act of medical intervention (diagnosis and/or treatment) over the remote health information system, and the patient undertakes to pay the determined or can be determined fee. In this article, the parties of the distance health service contract, the acts of the parties, the establishment and termination of the contract and its legal status are examined.

Anahtar Kelimeler

Distance Healthcare Service, Telemedicine, Telehalth, Physicion, Distance Contract

UZAKTAN SAĞLIK HİZMETİ SÖZLEŞMESİ

Öz

Teletıp ana hatlarıyla, hastayla hekimin aynı ortamda bulunmaları gerekmeden, aralarındaki iletişimin teknolojik
araçlar kullanılarak sağlanması suretiyle sağlık hizmetinin sunulması olarak tanımlanabilir. Bu yöntem hastanın
sağlık hizmetine erişiminde zaman ve masraf tasarrufu açısından önemli yararlar sağlamaktadır. Teletıp, uzaktan
sağlık hizmeti adıyla, Uzaktan Sağlık Hizmetlerinin Sunumu Hakkında Yönetmelik’in 10.02.2022 tarihinde Resmi
Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmesiyle birlikte Türk Hukukunda ilk kez hukuki düzenlemeye konu olmuştur.
Anılan Yönetmelik uyarınca uzaktan sağlık hizmeti sunmak konusunda yetkilendirilmiş sağlık tesisi ve hasta (ya
da hastanın yetkili temsilcisi) arasında yapılan, hekimin uzaktan sağlık bilgi sistemi üzerinden tıbbi müdahalede
bulunma (teşhis ve/veya tedavi) fiilini üstlendiği, hastanın da bunun karşılığında belirli ya da belirlenebilir bir
ücret ödemeyi yükümlendiği sözleşme, uzaktan sağlık hizmeti sözleşmesi olarak adlandırılır. Bu makalede,
uzaktan sağlık hizmeti sözleşmesinin tarafları, tarafların edimleri, sözleşmenin kurulması ve sona ermesiyle
hukuki niteliği konusunda incelemeler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan Sağlık Hizmeti, Teletıp, Tele sağlık, Hekim, Mesafeli sözleşme

Kaynakça

• ADIGÜZEL, Sibel, “Hekimin Aydınlatma Yükümlülüğü”, TAAD, C. 5, S. 19, Ankara, 2014, (s. 943-995).
• AKİPEK, Şebnem, “Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması Hakkında Avrupa Birliği Direktifi ve Türkiye’nin Uyumu”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, C. 21, S. 4, Ankara, 2002, (s. 45-56).
• AKİPEK ÖCAL, KARA, İlhan, Tüketici Hukuku Dersleri, Yetkin Yayınları, Ankara, 2021.
• AKİPEK ÖCAL, Şebnem, “Hasta Tüketici Midir?”, Sağlık ve Tıp Hukukunda Sorumluluk ve İnsan Hakları, (Ed. YÜCEL, Özge/ SERT, Gürkan), Seçkin Yayınları, B. 2, Ankara, 2021, (s. 349-360).
• AKKANAT, Halil, “Hastaneye Kabul Sözleşmesinin Görünüm Tarzları ve Sorumluluk Düzeni”, Özer Seliçi’ye Armağan, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2006, (s. 25-40).
• ARAL, Fahrettin/ AYRANCI, Hasan, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, B. 10, Yetkin Yayınları, Ankara, 2014.
• AŞÇIOĞLU, Çetin, Tıbbi Yardım ve El Atmalardan Doğan Sorumluluklar, Ankara, 1993.
• AYAN, Mehmet, Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukuki Sorumluluk, Kazancı Yayınları, Ankara, 1991.
• AYDOĞDU, Murat/ KAHVECİ, Nalan, Tüketici Hukuku Dersleri, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021.
• BADUR, Emel, Tıbbi Müdahaleye Rızanın Özellik Gösterdiği Haller, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2017.
• BAK, Başak, Fikri Haklarda Sözleşmeden Cayma, Turhan Kitabevi, Ankara, 2016.
• BAKER, Tom, The Medical Malpractice Myth, The University of Chicago Press, Chicago, 2007.
• BAŞPINAR, Veysel, Vekilin Özen Borcundan Doğan Sorumluluğu, B. 2, Yetkin Yayınları, Ankara, 2004.
• BAYRAKTAR, Köksal, Hekimin Tedavi Nedeniyle Cezai Sorumluluğu, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1972.
• BAYSAL, Başak, “Cayma Hakkının Sözleşme Hukukundaki Yeri”, İÜHFM, C. LXXV, S. 1, İstanbul, 2017, (s. 273-292).
• BEYLEVELD, Deryck/ BROWNSWORD, Roger, Consent in the Law, Cambridge University Press, Oxford, 2007.
• BHAT, Vasanthakumar N., Medical Malpractice, Auburn House, Westport, 2001.
• BULLOCK, Emma, “Informed Consent as Waiver The Doctrine Rethought”, Ethical Perspectives, C. 17, S. 4, Leuven, 2010.
• BÜCHLER, Andrea/ GÄCHTER, Thomas, Medical Law in Switzerland, Kluwer Law International, Netherlands, 2011.
• BÜTÜN YILMAZ, Derya G., “Mesafeli Sözleşmelerin Kapsamı”, AÜHFD, C. 69, S. 2, Ankara, 2020, (s. 325-368).
• CALLENS, Stefaan/ CIERKENS, Kim, “Legal aspects of E-HEALTH”, Studies in health technology and informatics, S. 141, 2008, (s. 47-56).
• CANBOLAT, Ferhat: “Kamu Hastanesinde Yapılan Tıbbi Müdahalede Hekimin Özel Hukuktan Doğan Sorumluluğunun Dayanağı”, TBBD, Ankara, 2009, S. 80, s. 156-181.
• ÇAVDAR, Pelin, “Türk Hukuku ve Avrupa Birliği Direktifleri Işığında Tele-Tıp”, SÜHFD, C. 30, S. 2, Konya, 2022, (s. 755-785).
• ÇİLİNGİROĞLU, Cüneyt, Tıbbi Müdahaleye Rıza, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1993.
• DEMİR, Mehmet, “Hekimin Sözleşmeden Doğan Sorumluluğu”, AÜHFD, C. 57, S. 3, Ankara, 2008, (s. 225-252).
• DERYAL, Yahya, “Özel Sağlık İşletmelerinde Hastanın Aydınlatılması ve Rızanın Alınması”, YÜHFD, C. 3, S. 2, İstanbul, 2006, (s. 101-147). DOĞAN, Murat, “Özel Hastanelerin Tazminat Sorumluluğu”, Uluslararası Sağlık Sempozyumu, (Ed. HAKERİ, Hakan/ DOĞAN, Cahit), TBB Yayınları, Ankara, 2015, (s. 21-61). DOĞAN, Cahit, “Hukuksal Açıdan Hastanın Yükümlülükleri”, ERÜHFD, C. 11, S. 2, Kayseri, 2016, (s. 49-81).
• DOĞRAMACI, Yakup Gökhan, “Teletıp, Sağlık Turizmi ve Uzaktan Sağlık Hizmetleri: Mesafeli Sözleşmeler”, İstanbul Hukuk Mecmuası, C. 78, S. 2, İstanbul, 2020 (s.657-710).
• DURAK, Yasemin, “Hastaneye Tam Kabul Sözleşmesi”, Tıp Hukuku Dergisi, C. 3, S. 6, İstanbul, 2014, (s. 147-175).
• EREK, Gülce, “6502 Sayılı Kanun Uyarınca Mesafeli Sözleşmelerin Unsurları, Satıcı/ Sağlayıcının Ön Bilgilendirme Yükümü ve Tüketicinin Cayma Hakkı”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 1, S. 1, İstanbul, 2019, (s. 517-536).
• EREN, Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, B. 7, Yetkin Yayınları, Ankara, 2019.
• EU Commission, Commission Staff Working Document on the Applicability of the Existing EU Legal Framework to Telemedicine Services, https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=SWD:2012:0414:FIN:EN:PDF (E. T. 04.09.2022)
• FREMGEN, Bonnie F., Medical Law and Ethics, B. 3, Pearson, New Jersey, 2009.
• GEORGE, Carlisle/ WHITEHAUSE, Diane/ DUQUENOY, Penny, “Assessing Legal, Ethical and Governance Challenges in eHealth”, eHealth: Legal, Ethical and Governance Challenges, (Ed. GEORGE, Carlisle/ WHITEHAUSE, Diane/ DUQUENOY, Penny), Springer, Heidelberg, 2013, (s. 3-22).
• GLEIXNER-EBERLE, Elisabeth, Die Einwilligung in die medizinische Behandlung Minderjähriger, Springer, Frankfurt, 2014.
• GÜLEL, İlhan, “Tıbbi Müdahale Sözleşmesine Uygulanacak Hükümler”, TAAD, C. 1, S. 5, Ankara, 2011, (s. 585-644).
• GÜMÜŞ, Mustafa Alper, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, C. II, B. 3, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2014.
• HAKERİ, Hakan, Tıp Hukuku, B. 20, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2020.
• HATIRNAZ EROL, Gültezer, Özel Hastanelerin Hukuki Sorumluluğu ve Hasta Hakları, B. 2, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2009.
• HERRING, Jonathan J., Medical Law, Oxford University Press, Oxford, 2011.
• IONESCU-DIMA, Catalina, “Legal Challenges Regarding Telemedicine Services in the European Union”, eHealth: Legal, Ethical and Governance Challenges, (Ed. GEORGE, Carlisle/ WHITEHAUSE, Diane/ DUQUENOY, Penny), Springer, Heidelberg, 2013, (s. 107-133).
• IŞIK YILMAZ, S. Berfin, “Tıbbi Müdahalelerde Hekimin Aydınlatma Yükümlülüğü”, TBBD, S. 98, Ankara, 2012, (s. 389-410).
• JACKSON, Emily, Medical Law Text, Cases and Materials, B. 2, Oxford University Press, Oxford, 2010.
• KANE, Carol K./ GILLIS, Kurt, “The Use Of Telemedicine By Physicians: Still The Exception Rather Than The Rule”, Health Affairs, C. 37, S. 12, 2018, (s. 1923-1930).
• KAVŞAT METİNER, Fatma Candan/ METİNER, Ali Akın, “Özel Hastane ve Hekimin Vekaletsiz İşgörmeden Doğan Sorumluluğu”, TAAD, Y. 13, S. 51, Ankara, 2022, s. 411-442.
• KILIÇOĞLU, Ahmet M., Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Turhan Kitabevi, Ankara, 2019.
• KİZİR, Mahmut, “Hastaneye Kabul Sözleşmesi Kapsamında Özel Hastanelerdeki Sağlık Çalışanlarının Fiillerinden Doğan Sorumluluğun Değerlendirilmesi”, Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 1, S. 1, Konya, 2013, (s. 371-396).
• KÖK, Ahmet Nezih, “İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesine Göre Aydınlatma ve Rıza”, KHukA, İstanbul, 2005, S. 2, (s. 116-121).
• MASON, J. K./ LAURE, G. T., Law and Medical Ethics, B. 8, Oxford University Press, Oxford, 2011.
• MONAGHESH, Elham/ HAJIZADEH, Alireza, “The role of telehealth during COVID-19 outbreak: a systematic review based on current evidence”, BMC Public Health, https://bmcpublichealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12889-020-09301-4 (E. T. 09.09.2022)
• OEHLER, Wolfgang, “Doktorun Sorumluluğu Bağlamında Hastanın Doktor Tarafından Aydınlatılması ve Bunun Hastanın Rızasıyla İlişkisi Hakkında Düşünceler”, YÜHFD, C. 6, S. 2, İstanbul, 2009, (s. 15-28).
• OĞUZMAN, Kemal/ ÖZ, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. 1, Filiz Kitabevi, İstanbul 2013.
• OZANOĞLU, Hasan Seçkin, “Hekimlerin Hastalarını Aydınlatma Yükümlülüğü”, AÜHFD, C. 52, S. 3, Ankara, 2003, (s. 55-77).
• ÖZDEMİR, Hayrünnisa, Özel Hukukta Teşhis ve Tedavi Sözleşmesi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2004.
• ÖZEL, Çağlar, Mukayeseli Hukuk Işığında Tüketiciyi Koruyan Geri Alma Hakkı, BTHAE Yayını, Ankara, 1999.
• ÖZGÜL, Mehmet Emin, Yeni Tıbbi Yöntemlerin Hukuka Uygunluğu, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2010.
• ÖZPINAR, Berna, Tıbbi Müdahalede Kötü Uygulamanın Hukuki Sonuçları, Ankara Barosu Yayınları, Ankara, 2007.
• ÖZSUNAY, Ergun, “Alman ve Türk Hukuklarında Hekimin Hastayı Aydınlatma Yükümlülüğü ve İstisnaları”, Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler Sempozyumu V., İstanbul, 1983, (s. 30-59).
• PETEK, Hasan, “Tıbbi Müdahalelerden Kaynaklanan Uyuşmazlıklarda Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un Uygulanması”, DEÜHFD, C. 15, Özel Sayı, İzmir, 2013, (s. 959-1017).
• RAPOSO, Vera Lucia, “Telemedicine: The Legal Framework (or the lack of it) in Europe”, GMS Health Technology Assessment, S. 12, 2016, (s. 1-12).
• SELİÇİ, Özer, Borçlar Kanununa Göre Sözleşmeden Doğan Sürekli Borç İlişkilerinin Sona Ermesi, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1977.
• SEROZAN, Rona, Sözleşmeden Dönme, B. 2, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2007.
• STAUCH, Mark/ WHEAT, Kay/ TINGLE, John, Text, Cases and Materials on Medical Law, B. 6, Routledge-Cavendish, Abington, 2006.
• ŞİMŞEK, Uğur, “Sağlık Hukukunda Aydınlatılmış Rıza”, DEÜHFD, C. 16, Özel Sayı, İzmir, 2014, s. 3535-3556.
• TEKÇE, Ayşegül, “Mesafeli Satış Sözleşmeleri ve Bu Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması”, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 3, S. 1, Ankara, 2021, (s. 224-276).
• TOK, Ahmet/ GÜN Tok, Sabiha, “Vekalet Sözleşmesinde Vekilin Özen Borcu”, İstanbul Barosu Dergisi, C. 90, S. 5, İstanbul, 2016, (s. 15-41).
• ULUSLU, Çağrı Şükrü, “Hekimlik Sözleşmesinin Hukuki Niteliği”, İstanbul Barosu Dergisi, C. 87, S. 6, İstanbul, 2013, (s. 273-285).
• UYAROĞLU, Osman, Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Bilgilendirme Yükümlülüğü ve Cayma Hakkı Kapsamında Korunması, On İki Levha Yayınları, İstanbul, 2021.
• WALSTON DUNHAM, Beth, Medical Malpractice Law & Litigation, Thomson, New York, 2006.
• WHO, Telemedicine Opportunities and developments in Member States, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/44497/9789241564144_eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y (E. T. 14.08.2022)
• YAVUZ, Cevdet/ ACAR, Faruk/ ÖZEN, Burak, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, B. 10, Beta Yayınları, İstanbul, 2014.
• YILDIRIM, Abdülkerim, Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2009.
• YILDIRIM MAT, Tülay, “Avrupa Birliği Sınır Ötesi̇ Sağlık Hizmetlerinin Gelişimi̇ ve Hasta Hakları”, Tıp Hukuku Dergisi, S. 16, İstanbul, 2019, (s. 183-198).
• YÜCEDAĞ GÖZTEPE, Nafiye, “Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Cayma Hakkı”, TAAD, C. 7, S. 27, Ankara, 2016, (s. 667-690).
• ZEVKLİLER, Aydın/ GÖKYAYLA, Emre, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, B. 14, Vedat Kitapçılık, Ankara, 2014.
• ZEYTİN, Zafer, “İfa Yardımcısının -Sağlık Çalışanlarının- Fiillerinden Sorumluluk”, Medeni Kanun ve Borçlar Kanunu’nun 90. Yılı Uluslararası Sempozyumu 1926’dan Günümüze Türk-İsviçre Medeni Hukuku 17-18-19-20.02.2016, C. 2, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017, (s. 1423-1441).
• ZEVKLİLER, Aydın/ ÖZEL, Çağlar, Tüketicinin Korunması Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2016.